قراردادهای آتی (معاملات فیوچرز) چیست و چگونه معامله میشود؟
قراردادهای آتی (Future contracts) چیست؟ با توجه به گستردگی و بزرگی بازار فارکس روش های انجام معاملات متفاوت است. در برخی موارد، معامله گران به دلیل عدم اطمینان نسبت به نوسانات بازار بازارهای آتی نفت و پوشش ریسک اقدام به پیش خرید کالا و یا دارایی خاص می کنند. درست در نقطه مقابل آنها معامله گرانی هستند که مایلند از نوسانات بازار بهره ببرند. بنابراین هر دو دسته اقدام به خرید ویا فروش دارایی در موعد مقرر در زمان آینده می کنند. دراین مقاله از دلتا اف ایکس سعی بر آن است تا به معرفی این نوع قرارداد که در بین تریدر ها با نام معاملات فیوچرز شناخته میشود و ویژگی های آن بپردازیم.
قراردادهای آتی یا فیوچرز
قراردادهای آتی نوعی وعده خرید و فروش دارایی خاص یا اوراق بهادار با قیمت از پیش تعیین شده در زمان معین در آینده است. بدین ترتیب خریدار قرارداد آتی با اتمام آن، تعهد خرید و دارایی اصلی را بر عهده می گیرد. همچنین فروشنده قرارداد آتی تعهد می کند که دارایی اصلی در تاریخ انقضا تهیه و تحویل دهد. همچنین به وسیله این نوع قرارداد معامله گران وکسب و کارها نسبت به قیمت دارایی در آینده اطمینان حاصل می کنند. سرمایه گذاران و سفته بازان بیشترین سود را از تغییرات قیمتی در این بازار کسب می کنند. همچنین این دسته از قراردادها، مقررات بیشتری نسبت به قراردادهای فرابورسی و CFD یا قراردادهای فوروارد دارند.
قراردادهای آتی(Future contracts) چیست و چگونه معامله میشود؟
تاریخچه پیدایش قراردادهای آتی (معاملات فیوچرز)
پیدایش این نوع قرارداد به سال 1848 و در ایالات متحده امریکا باز میگردد. در آن زمان تولید کنندگان گندم برای دریافت وجه خود در آینده، شروع به اخذ تعهد نمودند. بدین ترتیب کشاورز نسبت به دریافت مبلغ پول خود در آینده اطمینان حاصل می نمود و خریدار نیز از قیمت کالا مطلع میگردید. در این میان در صورتی که خریدار به هر دلیلی از تصمیم خود منصرف میشد، قرارداد خود را به فرد دیگری واگذار می کرد. فروشنده نیز در صورت عدم تمایل به تحویل در سررسید معین، می توانست تحویل آن را به فردی دیگر منتقل کند. این روش رفته رفته منسجم تر شد و به شکل امروزی دربازارهای مالی ظاهر گردید. کمتر از 2 درصد از قراردادهای منعقد شده شامل تحویل واقعی دارایی اصلی است. چرا که خریداران معمولا قراردادهای خود را پیش از تاریخ تحویل میفروشند.
انواع قراردادهای آتی
از آنجایی که در قراردادهای آتی دارایی خاص مورد معامله قرار می گیرد، بنابراین دارای انواع مختلفی است. متداول ترین آن ها در بازار فارکس شامل جفت ارزها، شاخص سهام نزدک و کالا می شود.
معاملات آتی فارکس (ارزهای آینده)
بیانگر قیمتی است که شما قادر خواهید بود در آینده ارز مورد نظر خود را با استفاده از ارز دیگر، خریداری کنید. پیش از شروع معاملات باید به نقدینگی ارز در آینده نیز توجه کرد. چرا که جفت ارزهای اصلی حجم روزانه بیشتری از جفت ارزهای کوچکتر ارائه می دهند.
شاخص آتی
معاملات آتی شاخص برای خرید یا فروش شاخص بازار سهام با قیمت معینی که در تاریخ انقضا تسویه می شود، استفاده می گردد. از آنجایی که شاخص سهام دربردارند ه گروهی از سهام است، در این مورد هیچ دارایی فیزیکی پشتوانه بازار نیست. بنابراین بیشتر معاملات از طریق قراردادهای آتی و CFD انجام می شوند. معاملات آتی شاخص بیشتر برای پوشش ریسک یا گمانه زنی در مورد حرکات بازار استفاده می شود.
معاملات آتی نفت
معاملات آتی نفت در واقع فعالان بازار را قادر می سازد تا قیمت آینده نفت را مشخص کنند. علیرغم اینکه هیچ کس رقم دقیق بازار را نمیداند اما میتواند نزدیک ترین سطحی را که در آینده وجود خواهد داشت را پیش بینی کند. قراردادهای نفتی به دلیل عدم ثبات در در بازارهای نفتی، هر ماه تسویه می شوند که برخلاف برخی دیگر از کالاهاست که تنها چندبار در سال تسویه میشوند. وجود فاصله کوتاه در هر تسویه موجب می شود تا فعلان بازار قیمت نفت را بهتر پیش بینی کنند.
ویژگی های قرادادهای آتی
عمده ویژگی معاملات آتی دراختیاراتی است که به معامله گران ارائه می دهد. این نوع قرارداد به خریداران و فروشندگان کمک می کند تا با قیمت توافقی از پیش تعیین شده معامله کنند. همچنین با استفاده از آن معامله گران مطمئن خواهند بود که به سطح مناسبی از سود دست خواهند یافت. به عنوان مثال کشاورزی که نگران کاهش قیمت گندم خود را دارد می تواند با انعقاد قرارداد آینده میتوان نسبت به فروش محصولات خود اطمینان حاصل کند. سایر ویژگی های این نوع قرارداد عبارتند از:
قرادادهای آتی دارای اصول و استانداردهایی هستند که باعث می شود معامله گران نتوانند مبلغ بیشتر و یا زمان بیشتری را وارد قرارداد نمایند.
مزیت و برتری که این قراداد نسب به قرادادهای مشابه دارد، کاهش ریسک معاملاتی است. بدین ترتیب افراد با اطمینان بیشتری نسبت به حفظ سرمایه خود به خرید و فروش می پردازند.
- قابلیت نقد شوندگی و انعطاف پذیری
همان گونه که پیش از این نیز بیان شد در بازار قراردادهای آتی به اصل کالا و یا سهام نیازی نیست. بدین ترتیب افراد می توانند قراداد خود را به فروش برسانند. وجود این ویژگی ها باعث می شود این نوع قرارداد قدرت نقد شوندگی بالایی داشته باشد.
- استفاده از اهرم معاملاتی(لوریج در فارکس)
استفاده از اهرم معاملاتی در در قراردادهای آتی به همان اندازه که ریسک بالایی دارد، می تواند سود بسیار مناسبی را نیز برای معامله گران به همراه داشته باشد.
تفاوت قراداد آتی و قرارداد فوروارد
قرارداد فوروارد، قراردادی است که خریدار و فروشنده می توانند در مورد شرایط آن مذاکره کنند. در آینده دو طرف قراداد خواهند توانست دارایی اصلی را با قیمت توافقی در زمان معین معامله کنند. این در حالیست که قراداد آتی، تواق نامه ای بین طرفین برای خرید یا فروش دارایی اساسی با نرخ و زمان مشخص در آینده است.
نتیجه گیری
قرادادهای آتی دارای استانداردهای مشخصی هستند که ریسک سرمایه گذاری را کاهش می دهند. از آنجایی که این بازار بستر مناسبی را برای کسب سود فراهم میکند، همواره مورد توجه سرمایه گذاران است. افراد در این بازار قادر خواهند بود با سرمایه اندک معاملات خود را آغاز کنند و حتی از آن سود کسب کنند. حتی معامله گرانی که به دنبال کسب سود از نوسانات بازار هستند نیز خواهند توانست از این روش استفاده کنند. برای آنکه بتوان با کمترین میزان ریسک در این بازار به فعالیت پرداخت نیاز به آموزش و یادگیری بسیار احساس می گردد. با مراجعه به وب سایت بروکر دلتا اف ایکس قادر خواهید بود از آموزش های لازم بهره ببرد.
ابلاغ دستورالعمل معاملات آتی به بورس انرژی ایران
هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار دستورالعمل اجرایی معاملات بازار آتی در بورس انرژی ایران را تصویب کرد تا از این رهگذر سرمایه‌گذاران امکان معامله روی ابزارهای مالی در حوزه حامل‌های انرژی را داشته باشند.
به گزارش ایلنا از پایگاه خبری بازار سرمایه، محسن خدابخش معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: ابلاغ دستورالعمل معاملات آتی در بورس انرژی منجر به افزایش سطح پیش‌بینی پذیری در خصوص فراورده‌های هیدروکربوری و به دنبال آن افزایش سوددهی و شفافیت بیشتر شرکت‌های تولیدکننده حامل‌های انرژی میشود.
وی اضافه کرد: زیرساخت‌های مقرراتی بورس انرژی برای این معاملات فراهم شده و هم‌اکنون این شرکت در حال تجهیز زیرساخت‌های فنی خود برای اجرایی‌کردن بازار آتی است.
خدابخش درباره مزایای این امکان در معاملات بورس انرژی گفت: یکی از برنامه‌های بورس انرژی ایران در راستای پاسخگویی به نیازهای سرمایه‌گذاران راه‌اندازی بازار معاملات قراردادهای آتی بود که پیشنهادات بورس انرژی بررسی و تصویب شد.
به گفته وی اکنون با ابلاغ این دستورالعمل و آغاز به کار معاملات آتی در بورس انرژی امکان بهره‌مندی عرضه‌کنندگان، خریداران و سرمایه‌گذاران از این بازار فراهم میشود و متقاضیان می‌توانند از منافع ناشی از کشف قیمت در بورس انرژی بهره‌مند شوند.
معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس با اشاره به کارکردهای بسیاری که بازار آتی برای عرضه‌کنندگان و خریداران دارد، اضافه کرد: پوشش ریسک نوسانات قیمت کالاها با نوسانات بالای قیمتی، تضمین معاملات توسط اتاق پایاپای و درنتیجه کاهش ریسک نکول، دوسویه بودن بازار و وجود اهرم از مهم‌ترین نکات این بازار است.
نایب رییس هیئت‌مدیره سازمان عنوان کرد بورس انرژی ایران همواره به‌دنبال گسترش ابزارهای مرتبط با حوزه‌های فعالیتی خود بوده و پیشنهادهایش را به سازمان ارائه میکند و سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در راستای توسعه ابزارهای جدید پس از بررسی، ابزارهای مناسب را به تصویب رسانده است.
خدابخش گفت: معاملات آتی، معاملاتی پیچیده و همراه با ریسک‌هایی بالاتر از خرید و فروش سهام است که لازم است سرمایه گذاران به آن توجه داشته باشند.
وی در پایان راه‌اندازی بازار آتی در بورس انرژی را فرصتی تاریخی برای وزارت نفت، شرکت‌های تابعه آن و صاحبان صنایع پالایشی و پتروشیمی دانست تا بتوانند از ظرفیت‌های این بازار برای مدیریت و پوشش ریسک، شفافیت و افزایش سودآوری استفاده کنند.
قرارداد آتی
کالایی که در قرارداد آتی باید تحویل داده شود باید دارای کمیت، کیفیت و استاندارد و باشد که زمان و محل تحویل آن نیز مشخص باشد. متغیر مورد اهمیت در معاملات آتی، قیمت می باشد که در طول معامله کشف می گردد.
تعریف قرارداد آتی:
قرارداد آتی (future contract) یا به اختصار آتی (futures)، توافق نامه ای می باشد که مبتنی بر خرید یا فروش دارایی در زمان معینی در آینده، و با قیمت مشخص است.
انواع قرارداد های آتی:
قرارداد های آتی به دو گروه اصلی طبقه بندی می شوند:
قرارداد های آتی کالا: شامل محصولات کشاورزی، فلزات، مواد نفتی و …
قرارداد های آتی مالی: ابزار هایی نظیر سهام، اوراق قرضه، ارز و …
در بازار های مالی کنونی، قرارداد ها بر پایه های دیگری همچون ارز، نرخ بهره و شاخص های بازار سهام بسیار متداول شده اند که نقش مهمی را در کنترل ریسک ایفا می کنند.
ویژگی های قرارداد های آتی:
قرارداد های آتی دارای ویژگی های زیر هستند.
اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻮدن ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻗﺮارداد:
شرایط استاندارد این نوع از قرارداد ها باعث می شود که نتوانند به صورت دقیق به همه نیاز های مشارکت کنندگان در بازار های مالی پاسخ بدهند. این شرط یکی از معایب قرارداد های آتی به شمار می رود.
ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ در ﺑﻮرس (ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﻗﻴﻤﺖ):
بورس معاملات آتی مکانی معین برای خریداران و فروشندگان می باشد که از طریق سامانه الکترونیکی دارای استاندارد بورس، معاملات آتی انجام می گردد. این معاملات برای تمامی شرکت کنندگان در بازار به صورت عادلانه عرضه قابل عرضه می باشد.
کارگزاران و کارگزاری ها، سفارش های مشتریان را از طریق روش های موجود در سازمان بورس، در سامانه معاملاتی قرارداد های آتی قرار می دهند.
سپس معاملات ثبت شده بر اساس اولویت های قیمتی و در صورت مساوی بودن قیمت ها بر اساس اولویت زمانی انجام می گیرد.
بورس ها و کارگذاری ها خودشان حق معامله ندارند و نمی توانند مشتریان را وادار به معامله کنند در واقع می توان گفت که مسئولیت بورس و کارگزاری ها، ایجاد بازاری منسجم و شفاف به منظور کشف قیمت ها و انجام معاملات به صورت عادلانه می باشد.
تمامی بورس های سراسر دنیا به وسیله مقام ناظر کنترل می شوند. هر زمان یکی از اعضای معامله گر در بورس، قوانین و مقررات وضع شده را نادیده بگیرد، مشمول جریمه می شود و یا ممکن است که ممنوع المعامله شود.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله تکالیف مالیاتی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
انواع قرارداد های آتی
اﺗﺎق ﭘﺎﻳﺎﭘﺎی، عدم ریسک اﻋﺘﺒـﺎری، وﺟﻮد مکانیسم وﺟﻪ ﺗﻀﻤﻴﻦ و کاهش ریسک اﻋﺘﺒﺎری:
اتاق پایاپای (روزانه) در هر بورس، نقش مهمی را برای تضمین عملکرد مالی قراردادهای آتی معامله شده ایفا می کند که به عنوان پشتوانه قابل اطمینان برای طرفین معامله می باشد.
ﻧﻘﺪ ﺷﻮﻧﺪگی ﺑﺎﻻ:
در این نوع از قرارداد ها، برای این که سرمایه گذار و معامله گر بتواند قرارداد آتی را به فروش رساند، به مالکیت آن دارایی معین نیاز ندارد و با انجام معامله پیش فروش می تواند یک قرارداد آتی را در بازار بفروشد.
در صورت نیاز به تحویل کالا، می تواند آن را از بازار فیزیکی تهیه کند که این امر میزان نقد شوندگی معاملات را تا حد بسیار زیادی افزایش می دهد.
اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮی ﭘﺎﻳﻴﻦ:
این ویژگی به دلیل توضیحات مورد اول می باشد.
پوشش ریسک:
از مهم ترین مزیت های قرارداد های آتی، خاصیت پوشش ریسک آنها می باشد. این خاصیت، به معنای اتخاذ موقعیتی در بازار می باشد که هدف آن کاهش یا از حذف ریسک ناشی از نوسانات و تغییرات قیمت است.
هزینه اندک معاملات:
معاملات قرارداد های آتی نسبت به معاملات نقدی از هزینه معاملاتی کمتری برخوردار است.
اهرم مالی:
استفاده از اهرم مالی در معامله های قرارداد آتی از درجه ریسک بالایی برخوردار می باشد و به معامله گران فرصت کسب کردن میزان سود بالایی را می دهد به طوری که معامله گر با یک سپرده بازارهای آتی نفت و پوشش ریسک اولیه می تواند معادل کل ارزش دارایی تعهد شده، سود و یا زیان کسب کند.
نکته: مسئله ای که این ریسک را تشدید می کند اهرمی بودن معاملات آتی می باشد.
مشخصات قرارداد های آتی:
مشخصات قرارداد های آتی به شرح زیر می باشد.
ﻧﻮع دارایی ﭘﺎﻳﻪ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد کالا:
در قرارداد های آتی، کالا و یا دارایی ای که قرارداد آتی بر روی آن منتشر گردد را اصطلاحا دارایی پایه می گویند.
همچنین در بورس های کالایی در سراسر دنیا، بر روی دارایی های مختلفی از جمله محصولات کشاورزی، انواع فلزات، انواع فرآورده های نفتی و سایر محصولات قرارداد آتی منتشر می شود که با عنوان دارایی پایه قرارداد های آتی مورد معامله قرار می گیرند.
اﻧﺪازه ﻗﺮارداد آتی:
اندازه قرارداد مشخص کننده حجم دارایی ای می باشد که طی یک قرارداد باید تحویل داده شود. به عبارتی می توان گفت، مقدار استاندارد شده دارایی پایه را به اصطلاح، اندازه قرارداد می نامند.
در این نوع از قرارداد ها، اندازه هر قرارداد توسط بورس تعیین می گردد و سرمایه گذاران فقط می توانند مضرب های صحیحی از این مقادیر را مورد معامله قرار دهند.
دوره و ﺳﺎﻋﺖ ﻣﻌﺎﻣﻼتی و ﺗﺎرﻳﺦ سررسید:
تاریخ سر رسید قرارداد های آتی بر روی یک کالا به صورت استاندارد و مشخص توسط بورس تعیین می گردد که تنها برای سررسید های معینی تعیین می شود که امکان انجام این گونه معاملات آتی در آنها وجود دارد.
وﺟﻪ ﺗﻀﻤﻴﻦ اوﻟﻴﻪ:
در توضیحات بخش اتاق پایاپای شرح داده شده است.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله رکود اقتصادی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
ویژگی های قرارداد های آتی
سایر مشخصات قرارداد های آتی:
- ﺣﺪ ﻧﻮﺳﺎن قیمت روزانه
- حداکثر ﺣﺠﻢ ﻫﺮ سفارش
- ﺳﻘﻒ ﻣﺠﺎز موقعیت ﻫﺎی ﺑﺎز
- ﺗﺤﻮیل و ﻣﻬﻠﺖ ﮔﻮاهی آﻣﺎدگی تحویل
- کارﻣﺰد ﻫﺎ و جرایم
بورس های معامله قرارداد آتی:
در کشور های مختلف جهان، بورس های زیادی برای معامله قرارداد های آتی وجود دارد که دو نمونه از بزرگ ترین بورس های آتی در آمریکا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بورس شیکاگو (CBOT)
- بورس تجاری شیکاگو (CME)
از بزرگ ترین بورس های آتی در اروپا نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بورس قرارداد های آتی و اوراق اختیار معامله بین المللی لندن (LIFFOE)
- بورس یورکس (Eurex)
سایر بورس های بزرگ، شامل:
- بورس Bolsa de Mercadoriasy Futures در سائو پائولو
- بورس آتی مالی بین المللی در توکیو
- بورس بین المللی در سنگاپور
- بورس آتی در سیدنی
نمونه های قرارداد های آتی:
از نمونه های قرارداد های آتی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- قرارداد های آتی بر روی نرخ بهره کوتاه مدت
- قرارداد های آتی بر روی نرخ بهره میان مدت و بلند مدت در آمریکا
- قرارداد های آتی یورو دلاری
معاملات قرارداد های آتی نرخ ارز:
این معاملات در مقایسه با پیمان های آتی نرخ ارز بسیار کم می باشند که عمدتا به معاملات صورت گرفته در بورس شیکاگو محدود می گردند.
بیشتر معاملات آتی نرخ ارز، روی ارز های زیر صورت می گیرد:
- یورو
- دلار کانادا
- فرانک سوئیس
- ین ژاپن
- پوند انگلیس
- پزو مکزیک
- دلار استرالیا
فواید قرارداد آتی:
- تثبیت قیمت فروش برای آینده
- حفظ قیمت مورد نظر
- جلوگیری از نوسان قیمت
- اطمینان از دریافت میزان کالا (سهام) در زمان مورد نظر با قیمت تثبیت شده
- کسب سود برای معامله گر به وسیله نوسانان قیمت قرارداد آتی
پوزیشن های معاملاتی:
پوزیشن(Position) معامله زمانی صورت می گیرد که معامله گر در روز، معامله ای انجام دهد در واقع می توان گفت، یک معامله گر در شروع کار روزانه که هنوز هیچ گونه معامله ای انجام نداده است، هیچ موضعی اتخاذ نکرده است.
در این صورت، هیچ تعهدی وجود ندارد، اما به محض این که وارد بازار شود و شروع به انجام معامله نماید، این معامله گر پوزیشن Long را اتخاذ می کند.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله اوراق مالی اسلامی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
ویژگی های قرارداد آتی
Long Position:
واژه Long در زبان انگلیسی دقیقا به معنای مالکیت است و در واژگان بورس به موقعیت فردی اطلاق می شود که اوراق بهادار، کالا، ارز و مانند آنها را خریداری کرده و یا نگهداری می کند و امیدوار است که قیمت آنها افزایش یابد.
در بازار آتی، به افرادی که مبادرت به خرید قرارداد آتی کنند، به گونه ای که متعهد شوند، در تاریخ انقضا دارایی پایه را تحویل بگیرند، اصطلاحا می گوییم موقعیت Long را اتخاذ کرده اند.
در بازار بورس آتی ایران، فردی که قرارداد آتی را می خرد و خود را متعهد به خرید دارایی پایه بر اساس ضوابط استاندارد بورس در تاریخ معینی می نماید، اصطلاحا موقعیت خرید یا موقعیت تعهدی خرید اختیار کرده است و اگر تا موعد سر رسید قرارداد، موضع خود را حفظ کند، لازم است که دارایی پایه را خریداری نماید.
Short Position:
به موقعیت فردی که قرارداد فروش اوراق بهادار، کالا، ارز و امثال آن را را منعقد کرده باشد، اصطلاحا Short می گویند.
در واقع می توان گفت که، موقعیت Short به موقعیت کسی گفته می شود که تعدادی قرارداد آتی در بازار آتی به فروش رسانده است و هنوز از طریق یک معامله جبرانی (خرید قرارداد آتی) موقعیت خود را در بازار مسدود نکرده است.
موقعیت تعهدی باز:
موقعیتی است که تعهدات دارنده موقعیت به یکی از روش های زیر ساقط نشده است:
- بستن موقعیت (معامله معکوس)
- معاوضه فیزیکی
- تسویه نقدی
- تحویل
همگرایی قیمت آتی با قیمت نقدی:
هر چه تاریخ (موعد) سر رسید قرارداد آتی نزدیک تر می شود، می توان نتیجه گرفت که قیمت آتی به سمت قیمت نقدی میل می کند و در سر رسید قرارداد آتی، قیمت آتی با قیمت نقدی برابر و یا خیلی نزدیک می شود.
در این صورت معامله گران فرصت های آربیتراژی زیر را خواهند داشت:
- فروش یک قرارداد آتی
- خرید دارایی
- تحویل دارایی
انجام این سه گام، باعث ایجاد سودی معادل اختلاف قیمت آتی و قیمت نقدی برای معامله گر می شود.
اخبار
علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی ایران با تاکید بر اینکه راه‌اندازی قراردادهای آتی با همکاری هیات‌مدیره سازمان بورس بررسی و تصویب شد، افزود:
جزییات راه‌اندازی قراردادهای آتی انرژی
علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی ایران با تاکید بر اینکه راه‌اندازی قراردادهای آتی با همکاری هیات‌مدیره سازمان بورس بررسی و تصویب شد، افزود: در فاز نخست عرضه انواع فرآورده‌های نفتی مانند متانول، میعانات گازی، نفتا، بنزین و گازوئیل در دستور کار قرار دارد و در فازهای بعدی معاملات نفت خام و نفت کوره اجرایی میشود.او در توضیح ریسک بالای قراردادهای آتی، تشریح کرد: معاملات آتی در مقایسه با معاملات سهام، ریسک‌پذیری بالاتری برای سرمایه‌گذاران دارد، این درحالی است که همین معاملات ابزاری برای پوشش ریسک تولیدکنندگان به حساب می‌آید. به بیان دیگر کسانی که سهم را خرید و فروش می‌کنند، اگر تصمیم به ورود به بازار آتی بگیرند ریسک بالاتری را نسبت به خرید و فروش سهم متحمل میشوند، چراکه ابزار پیچیده‌تری است.به گفته مدیرعامل بورس انرژی ایران استفاده از ابزار آتی مستلزم آشنایی حرفه‌ای‌تر با بازارهای جهانی و همچنین جزییات معاملاتی این ابزار است، به بیان دیگر ورود به این بازار دانش مالی بالاتری نسبت به معاملات سهام می‌طلبد.نقوی در پاسخ به این پرسش که آیا زیرساخت‌ها برای بازار معاملات آتی در بورس انرژی آماده است، نیز گفت: نرم‌افزار مرتبط با انجام معاملات توسط شرکت مدیریت فناوری بورس از چندماه گذشته آماده و تست‌های طرح نیز انجام شده است. ضمن آنکه هم‌اکنون نیز با ابلاغ دستورالعمل در حال انجام تست‌های نهایی هستیم و پس از اطمینان یافتن از نظر زیرساختی این بازار را افتتاح خواهیم‌کرد.نقوی در پایان با بیان این نکته که یکی از مطالبات دیرینه مدیران وزارت نفت راه‌اندازی بازار آتی بود، ادامه داد: این بازار یک فرصت تاریخی برای وزارت نفت است که از آن برای فروش بیشتر نفت و همچنین پوشش ریسک خود استفاده کند، مسوولان شرکت ملی نفت نیز از این موضوع استقبال کردند و امیدواریم که با همکاری وزارت نفت عمق این بازار را افزایش دهیم.
حل مشکلات کشور با چشم‌انداز مثبت سیاسی
علیرضا شهبازی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه رویکرد دولت و مجلس نسبت به توافق در مذاکرات بسیار مثبت است گفت: در صورت توافق در مذاکرات، انتظار بر این است که اقتدار و حقوقی که در راستای رهنمودهای مقام معظم رهبری است، اجرا شود.علیرضا شهبازی با بیان اینکه توافق به نفع کشور و کسانی است که همواره اعتقاد دارند اقتدار نظام کشور باید مورد توجه قرار گیرد، افزود: در صورت توافق باید برنامه‌ریزی و مدیریت درستی از سوی مسوولان کشور صورت گیرد تا اهداف مورد نظر در ابعاد مختلف اقتصادی و سیاسی حاصل شود.وی ادامه داد: امیدواریم توافقات به صورت کامل و با تضامین درست به نتیجه برسد، زیرا سیاست خارجی میتواند مسیر تحقق تحولات اقتصادی را هموار کند و از ایجاد هزینه‌های اضافه برای کشور جلوگیری کند.عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: رشد صادرات نفت و درآمدهای صادراتی، جلوگیری از فرار مالیاتی و همچنین کاهش هزینه‌های دولت در پی توافق در مذاکرات از جمله چشم‌اندازهای مثبتی است که در صورت تحقق می‌توانند بخش اعظمی از مشکلات کشور را حل کنند. این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه به موضوع جبران کسری بودجه در کشور اشاره کرد و گفت: دولت و مجلس در پی تعاملات گسترده هستند تا از راه‌های مختلف، کسری بودجه ۱۴۰۰ را جبران کنند. شهبازی با اشاره به برنامه و تاکید دولت بر عدم استقراض از بانک مرکزی بیان کرد: نمایندگان مجلس یازدهم امیدوار هستند با همکاری دولت، کشور دچار مشکلات ناشی از افزایش پایه پولی، خلق پول و رشد نقدینگی و در نهایت تشدید تورم نشود. وی تاکید کرد: یکی از دلایل اصلی ایجاد کسری بودجه ۱۴۰۰ این است که درآمدهای نفتی محقق نشده و هزینه تمام شده درآمد ارزی در کشور بسیار بالا رفته است.نمایده مردم نهاوند با اشاره به اهمیت دریافت مالیات در روند جبران کسری بودجه عنوان کرد: تا جای ممکن باید از فرارهای مالیاتی جلوگیری به عمل‌‌آید تا زمینه برای کسب حداکثری درآمدهای مالیاتی فراهم شود که در صورت تحقق میتواند بخش اعظمی از کسری بودجه را پوشش دهد.
افزایش زمان معاملات
روح‌الله دهقان، مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس با اشاره به مشکل پیش آمده در روند انجام معاملات فرابورس در روز گذشته، اعلام کرد: معاملات فرابورس از ساعت 11:20 به دلیل مشکل مربوط به سرورها و زیرساخت فرابورس متوقف شده‌اند و کارشناسان در پی برطرف کردن مشکل پیش آمده هستند. روح‌الله دهقان افزود: با برطرف شدن مشکل و از سر گرفته شدن معاملات، مدت زمان توقف معاملات لحاظ میشود و به زمان پایان معاملات افزوده خواهد شد. در پی اختلال ایجاد شده، مدیر عملیات بازار فرابورس ایران با انتشار اطلاعیه‌ای خبر از تمدید معاملات امروز فرابورس تا ساعت، 13:15 داد. در این اطلاعیه آمده است: درخصوص تمدید معاملات در کلیه بازارهای فرابورس ایران، با توجه به رفع مشکل فنی در سامانه معاملاتی بازارهای فرابورس ایران، معاملات تا ساعت 13:15 تمدید میشود.
قراردادهای آتی چیست؟
اساساً، قراردادهای آتی توافق‌نامه‌هایی هستند که به بازرگانان، سرمایه‌گذاران خرید ارز دیجیتال و تولیدکنندگان کالا اجازه می‌دهند در مورد قیمت آینده یک دارایی یا ارز در بازار خرید ارز دیجیتال یا تجارت با آن حدس بزنند. این قراردادها به عنوان یک تعهد دو طرفه عمل می‌کنند که امکان تجارت یک ابزار را در آینده (تاریخ انقضا) -با قیمتی که در لحظه ایجاد قرارداد توافق شده است- فراهم میکند.
ابزار مالی اساسی یک قرارداد فوروارد یا قرارداد آتی میتواند هر دارایی مانند سهام، کالا، ارز، پرداخت سود یا حتی اوراق قرضه باشد.
قراردادهای آتی از منظر قراردادهایی استاندارد، تنظیم میشوند(به عنوان توافق‌نامه‌های حقوقی) و در مکان‌های خاص(مبادلات قراردادهای آتی) معامله میشوند. بنابراین، قراردادهای آتی تابع یک سری قوانین خاص هستند که ممکن است به عنوان مثال، اندازه قراردادها و نرخ بهره روزانه را شامل شود.
در بسیاری از موارد، اجرای قراردادهای آتی توسط مؤسساتی تضمین میشود و این امکان را برای طرفین فراهم می کند که با کاهش ریسک طرف مقابل تجارت کنند.
اگرچه اشکال ابتدایی بازارهای آتی در قرن هفدهم در اروپا ایجاد شده است، بورس برنج دوجیما (ژاپن) به عنوان اولین بورس آتی تأسیس شده شناخته میشود. در اوایل قرن هجدهم ژاپن، بیشتر پرداخت‌ها با برنج انجام میشد، بنابراین قراردادهای آتی شروع به استفاده از راهی برای جلوگیری از خطرات مرتبط با قیمت ناپایدار برنج کردند.
با ظهور سیستم های تجارت الکترونیکی، محبوبیت قراردادهای آتی، همراه با طیف وسیعی از موارد استفاده در کل صنعت از جمله در بازار خرید ارز دیجیتال ارزهای دیجیتال گسترش یافت.
در این مقاله از تترلند به بررسی قراردادهای آتی، توابع و مکانیزم‌های آن خواهیم پرداخت.
توابع قراردادهای آتی
در زمینه صنعت مالی، قراردادهای آتی به طور معمول برخی از توابع زیر را انجام می‌دهند:
پوشش و مدیریت ریسک
از قراردادهای آتی میتوان برای کاهش ریسک خاص در زمینه‌های مختلفی مانند بازار خرید ارز دیجیتال استفاده کرد. به عنوان مثال، یک کشاورز ممکن است قراردادهای آتی محصولات خود را بفروشد تا اطمینان حاصل کند که در آینده با وجود اتفاقات نامطلوب و نوسانات بازار قیمت مشخصی دریافت می‌کنند.
یا یک سرمایه‌گذار ژاپنی صاحب اوراق خزانه‌داری ایالات متحده ممکن است قراردادهای آتی JPYUSD را با مبلغی برابر با پرداخت کوپن سه ماهه (نرخ بهره) به عنوان راهی برای قفل کردن ارزش کوپن در JPY با نرخ از پیش تعیین شده قرار دهد و در نتیجه میتواند دلار آمریکا خریداری کند.
اهرم اعتبار
قراردادهای آتی به سرمایه‌گذاران بازار یا دیگر بازارها اجازه می‌دهند تا موقعیت‌های اهرمی ایجاد کنند. با تسویه حساب قراردادها در تاریخ انقضا، سرمایه‌گذاران می‌توانند از موقعیت خود استفاده کنند. به عنوان مثال، اهرم 3: 1 به معامله‌گران اجازه می‌دهد سه برابر بیشتر از مانده حساب معاملاتی خود در موقعیتی قرار بگیرند.
مواجهه کوتاه مدت
قراردادهای آتی به سرمایه‌گذاران خرید ارز دیجیتال اجازه می‌دهند تا به صورت کوتاه مدت در مواجهه بازارهای آتی نفت و پوشش ریسک با یک دارایی قرار بگیرند. وقتی یک سرمایه‌گذار خرید ارز دیجیتال تصمیم می‌گیرد قراردادهای آتی را بدون داشتن دارایی اصلی بفروشد، معمولاً از آن به عنوان “موقعیت عادی” یاد میشود.
تنوع دارایی
سرمایه‌گذاران قادر به قرار گرفتن در معرض دارایی‌هایی هستند که خرید و فروش آنها در محل دشوار است. کالاهایی مانند نفت برای تحویل معمولاً هزینه‌بر است و هزینه‌های بالای نگهداری را در بردارد، اما با استفاده از قراردادهای آتی، سرمایه‌گذاران و بازرگانان می‌توانند انواع مختلفی از دارایی‌ها را معامله کنند و خرید ارز دیجیتال داشته باشند بدون اینکه نیاز به تجارت فیزیکی باشد.
کشف قیمت
بازارهای آتی یک فروشگاه واحد برای فروشندگان و خریداران است (به عنوان مثال عرضه و تقاضا برآورده میشود) برای چندین کلاس دارایی، مانند کالاها یا ارزها. به عنوان مثال، قیمت ارزهای دیجیتال را میتوان در رابطه با تقاضای واقعی در بازارهای آتی خرید ارز دیجیتال تعیین کرد.
مکانیزم‌های تسویه حساب
تاریخ انقضا قرارداد آتی آخرین روز فعالیت‌های تجاری آن قرارداد خاص است. پس از آن، معاملات متوقف شده و قراردادها تسویه میشود.
دو سازوکار اصلی برای تسویه قرارداد آتی وجود دارد:
- تسویه حساب فیزیکی: دارایی اساسی بین دو طرف مبادله شده در مورد قرارداد با قیمت از پیش تعیین شده مبادله میشود. طرفی که معامله آن کوتاه‌تر بود(فروخته شد) تعهد دارد دارایی را به طرفی که معامله آن طولانی‌تر(خریداری شده) تحویل دهد.
- تسویه وجه نقد: دارایی اساسی مستقیماً مبادله نمی‌شود. در عوض، یک طرف مبلغی را به طرف دیگر پرداخت میکند که ارزش دارایی فعلی را منعکس کند. یک نمونه معمولی از قرارداد آتی تسویه حساب نقدی، قرارداد آتی نفت است که در آن بشکه نفت مبادله نمی‌شود زیرا تجارت فیزیکی هزاران بشکه نسبتاً پیچیده است.
قراردادهای آتی تسویه حساب نقدی، راحت‌تر و از این رو محبوب‌تر از قراردادهای تسویه حساب فیزیکی هستند. با این حال، قراردادهای آتی تسویه حساب نقدی ممکن است منجر به دستکاری در قیمت دارایی اساسی شود. این نوع دستکاری در بازار معمولاً banging the close”” نامیده میشود. این اصطلاحی است که فعالیت‌های غیر عادی تجاری را توصیف میکند که وقتی قراردادهای آتی به تاریخ انقضا نزدیک میشوند، عمداً سفارشات را مختل می‌کنند.
استراتژی‌های خروج برای قراردادهای آتی
پس از گرفتن موقعیت قرارداد آتی، سه اقدام اصلی وجود دارد که معامله‌گران آتی می‌توانند انجام دهند:
- جبران کردن: به عمل بسته شدن موقعیت قرارداد آتی با ایجاد یک معامله مخالف، با همان ارزش اشاره دارد. بنابراین، اگر یک معامله‌گر با 50 قرارداد آتی کوتاه باشد، آنها می‌توانند یک موقعیت طولانی با اندازه برابر را باز کنند، موقعیت اولیه خود را خنثی کنند. استراتژی جبران اجازه می‌دهد تا معامله‌گران سود یا زیان خود را قبل از تاریخ تسویه حساب به‌دست آورند.
- Rollover: زمانی اتفاق می‌افتد که تاجر پس از جبران قرارداد اولیه خود تصمیم به باز کردن موقعیت قرارداد آتی جدید بگیرد، به این صورت که تاریخ انقضا را تمدید میکند.
- تسویه حساب: اگر یک معامله‌گر آتی موقعیت خود را جبران یا تسویه نکند، قرارداد در تاریخ انقضا تسویه میشود. در این مرحله، طرفین درگیر از نظر قانونی موظفند دارایی(یا پول نقد) خود را با توجه به موقعیت خود مبادله کنند.
جمع بندی
قراردادهای آتی به عنوان یک نوع استاندارد قرارداد پیش رو، از جمله ابزارهای پرکاربرد در صنعت مالی و بازار خرید ارز دیجیتال و تجارت با آن هستند. عملکردهای گوناگون، آنها را برای طیف گسترده‌ای از موارد استفاده مناسب میکند. هنوز هم مهم است که قبل از سرمایه‌گذاری وجوه خود، درک خوبی از سازوکارهای اساسی قراردادهای آتی و بازارهای خاص آنها داشته باشید.
در حالی که “قفل کردن” قیمت دارایی در آینده همراه با شرایط خاص مفید است، اما همیشه ایمن نیست، مخصوصاً وقتی قراردادها با حاشیه معامله میشوند. بنابراین، استراتژی‌های مدیریت ریسک اغلب برای کاهش ریسک‌های اجتناب‌ناپذیر مرتبط با تجارت قراردادهای آتی استفاده میشوند.
برخی از سودجویان همچنین از شاخص‌های تحلیل تکنیکال به همراه روش‌های تحلیل فاندامنتال به عنوان راهی برای دریافت بینش درباره عملکرد قیمت در بازارهای آتی خرید ارز دیجیتال استفاده می‌کنند.
دیدگاه شما