حسابداری
در معاوضه دارايي ها توجه به يک نکته الزامي است چنانچه دو دارايي که با هم معاوضه مي شوند مشابه باشند براي تعويض آنها با يکديگر شناسايي سود غير منطقي است اما بر اساس اصل احتياط کل زيان شناسايي مي گردد اما در معاوضه دارايي هاي غير مشابه کل سود و زيان معامله شناسايي مي گردد
معاوضه دارايي هاي غير مشابه:
ثبت زير انجام مي پذيرد:
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بانک(درصورت دريافت سرک نقدي)
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
نکته:در ثبت بالا فرض بر دريافت سرک نقدي گذاشته شده بديهي است چنانچه سرک نقدي پرداخت شده باشد ثبت بانک بستانکار خواهد شد همينطور فرض بر سود است چنانچه زيان در ميان باشد به جاي سود بستانکار , زيان بدهکار خواهيم داشت
سرک نقدي پرداخت شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
سرک نقدي دريافت شده
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
سود يا زيان معاوضه
معاوضه دارايي هاي مشابه:
ابتدا با استفاده از فرمول زير سود يا زيان معاوضه را مشخص ميکنيم سپس بر اساس سود يا زيان ثبتهاي متفاوتي خواهيم داشت
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
سود يا زيان معاوضه
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بانک(درصورت پرداخت سرک نقدي)
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
نکته:در ثبت بالا فرض ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ بر پرداخت سرک نقدي گذاشته شده بديهي است چنانچه سرک نقدي دريافت شده باشد ثبت بانک بدهکار خواهد شد
سرک نقدي پرداخت شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
سرک نقدي دريافت شده
الف-بودن سرک نقدي: سودي شناسايي نمي شود
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
ارزش دفتري دارايي واگذارشده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
ب-پرداخت سرک نقدي:سودي شناسايي نمي شود
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
سرک نقدي پرداخت شده
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
ج-دريافت سرک کمتر از25% از ارزش مبادله:سود به تناسب بخش نقدي مبادله شناسايي مي شود
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
سود قابل شناسايي
سرک نقدي دريافتي
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
سرک نقدي دريافت شده
کل سود حاصل از معاوضه
سود قابل شناسايي
سرک نقدي دريافت شده
ارزش متعارف دارايي تحصيل شده
نکته:کل سود حاصل از معاوضه از تفاوت ارزش دفتري و ارزش متعارف دارائي واگذار شده بدست مي آيد
د-دريافت سرک نقدي بيشتر از 25% ارزش مبادله: در اين حالت ديگر دو دارايي از حالت مشابه خارج مي شوند و ثبتهاي حسابداري ماند تعويض دارائي هاي غيرمشابه انجام مي شود
مثال1:يک دارايي به لرزش دفتري 600 ريال با دارايي مشابه ديگري به ارزش متعارف 800 ريال معاوضه و مبلغ 200 ريال وجه نقد دريافت مي شود دارايي تحصيل شده معادل چند ريال در دفاتر ثبت مي شود
ارزش دارايي واگذاري 1000=200+800
سود مبادله 400=600-1000
با توجه به اينکه سود مبادله کمتر از25% است و سرک نقدي دريافت شده است
سود قابل شناسايي 80=(200+800)/200*400
ارزش دارايي تحصيل شده 480=800+200-600
مثال2:يک شرکت فروشنده اتومبيل ,اتومبيل خود را با يک دستگاه رايانه معاوضه کرد ساير اطلاعات در تاريخ31 خرداد 1377 در ارتباط با اين رويداد به شرح زير است:
ارزش دفتري اتومبيل 30000
قيمت فروش اتومبيل بر اساس سياهه 45000
ارزش متعارف رايانه 43000
سرک نقدي پرداخت شده 5000
سود ناشي از معاوضه را محاسبه کنيد
ارزش متعارف اتومبيل 38000=5000-43000
سود ناشي از معاوضه 8000=30000-38000
چون ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ معاوضه غير مشابه است ملاک ارزش متعارف دارايي واگذار شده است
مثال3:تجهيزاتي به ارزش دفتري150 ريال و ارزش متعارف 170 ريال همراه با پرداخت30 ريال سرک نقدي واگذار و در عوض ماشين الاتي به ارزش روز 210 ريال دريافت گرديد بهاي تمام شده دارايي تحصيل ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ شده چند ريال است:
پاسخ:معاوضه دارايي غير مشابه
سود معاوضه 20=150-170
بهاي تمام شده ماشين آلات 200=20+30+150
مثال4:شرکتي ماشين الاتي به ارزش دفتري125 ريال و ارزش متعارف100 ريال با يک قطعه زمين به ارزش متعارف230ريال معاوضه کرد در اين معاوضه مبلغ 120 ريال نيز نقدا پرداخت نمود ثبت حسابداري:
زيان معاوضه 25-=125-100
بهاي تمام شده زمين 220=25-120+125
مثال5: در معاوضه دارايي هاي ثابت مشابه ارزش دفتري دارايي واگذار شده 11000 سرک نقدي دريافت شده 3000ارزش روز دارايي تحصيل شده7000 ريال است ثبت حسابداري:
ارزش خالص دارایی یا NAV چیست و چگونه محاسبه میشود؟
داراییهای خالص نشاندهندهی ارزش کل هر شرکتی هستند و با کسر بدهیها از کل داراییها محاسبه میشوند. این محاسبات به منزلهی تصویر سریعی از موجودی شرکت به غیر از بدهیهای آن هستند. محاسبات گوناگون دارایی خالص اطلاعات ویژهای را درمورد وضعیت مالی شرکت ارائه میدهند. در این مطلب بررسی میکنیم که ارزش خالص دارایی یا NAV چیست و نحوه محاسبه NAV را با مثال توضیح میدهیم.
جدیدترین فرصتهای شغلی شرکتهای معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
دارایی خالص یعنی چه؟
برخی اوقات، داراییهای خالص به ارزش خالص دارایی (NAV) اشاره میکند؛ با این حال، در بازار سهام NAV اغلب برای تعیین ارزش سهام فردی صندوق سرمایهگذاری مشترک و صندوقهای مبادلهای یا ETF استفاده میشود. در مالکیتهای انحصاری حقوق صاحبان دارایی برابر با ارزش خالص داراییهاست که درمورد شرکتها به عنوان حقوق صاحبان سهام گزارش شدهاست و برای افراد محاسبهی ارزش خالص نامیده میشود.
سازمانهای غیرانتفاعی باید صورت وضعیت مالی خود را گزارش دهند که شامل ارزش خالص دارایی است. در این گزارش داراییهای خالص به ۲ دستهی «با محدودیت اهداکننده» و «بدون محدودیت اهداکننده» تقسیم میشوند. این موضوع به تنظیمکنندگان کمک میکند که مطمئن شوند سازمانهای غیرانتفاعی بر اساس دستورالعملهای تعیینشده فعالیت میکنند.
هر نهادی که دارایی و بدهی دارد، میتواند دارایی خالص را محاسبه کند. این محاسبهی مفیدی برای بیشتر سازمانهاست، زیرا زمینهی مهمی از سلامت کلی کسبوکارها را فراهم میکند.
هرچه داراییهای خالص بیشتر باشند، وضعیت مالی کسبوکار بهتر است. بسته به نوع صنعت و نحوهی استفاده از داراییهای خالص، ممکن است در زمینههای مختلف به آن اشاره شود، اما پس از در نظر گرفتن بدهیها، ارزش پایهی داراییهای یک واحد تجاری ذکر خواهد شد.
اهمیت دارایی خالص
حال که تا حدودی توضیح دادیم NAV چیست و چه مفهومی دارد، در ادامه به اهمیت داراییهای خالص میپردازیم. داراییهای خالص از آن جهت مهماند که تفاوت بین داراییهای یک واحد تجاری و بدهیهای آن را مشخص میکنند. شرکتهایی که دارایی خالص مثبت دارند، ممکن است از نظر مالی سالم باشند؛ برعکس، اگر داراییهای خالص یک شرکت منفی باشد، به طور قطع مشکلات مالی خواهد داشت.
شرکتی که با وجود بدهیهای سنگین، داراییهای بسیاری نیز دارد، میتواند آنها را بفروشد تا تمام یا بخشی از بار بدهی خود را سبک کند. ممکن است مدیر مالی تصمیم بگیرد منابع را به مذاکره دربارهی بدهی، کاهش سود و مدیریت بهتر بدهی اختصاص دهد.
در نهایت، داراییهای خالص منفی میتوانند تعیین کنند که آیا باید درمورد ورشکستگی برنامهریزی کرد یا خیر. در صورتی که راهحلهای گفتهشده مؤثر نباشند، بدترین سناریوی ممکن رقم خواهد خورد.
نحوهی محاسبه NAV
در ادامهی مطلب میخوانید فرمول محاسبه NAV چیست.
دارایی خالص = کل داراییها - کل بدهیها
مثال
اگر شرکتی ادعا کند که دارای ۱۱۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی دارایی و ۶,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی بدهی در ترازنامه است، دارایی خالص ۵,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی خواهد بود.
۵,۰۰۰,۰۰۰ = ۶,۰۰۰,۰۰۰ – ۱۱,۰۰۰,۰۰۰
در حالی که روش محاسبهی داراییهای خالص را تمرین میکنید، در نظر بگیرید که ترازنامهها ارزش دفتری را بیش از ارزش بازار منصفانه ذکر میکنند؛ بنابراین، ارزش کل داراییهای خالص ممکن است هنگام تبدیل به پول نقد برابر نباشد.
نمونههایی از داراییهای خالص
حال که دریافتید NAV چیست و با نحوهی محاسبه آن آشنا شدید، در ادامه مثالهایی را درمورد روش استفاده از داراییهای خالص آوردهایم:
ارزش خالص دارایی (NAV)
عبارت «ارزش خالص دارایی» در بین سرمایهگذاران محبوبیت بسیاری پیدا کردهاست. معمولا هنگام محاسبهی ارزش فردی سهام، ارزش داراییهای خالص این محاسبات را یک قدم جلو میبرد، در حالی که میتواند به معنای تفاوت بین داراییها و بدهیها باشد.
در این زمینه ارزش خالص دارایی مساوی است با دارایی خالص/ تعداد کل سهام.
مثال ۱
شرکت موسیقی کنسرتو (Concerto Music Company) در لاسوگاس یک شرکت عمومی در زمینهی معاملات تجهیزات موسیقی است. مجموع دارایی آنها ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار و شامل ۳۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار بدهی و ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ سهم است.
داراییهای خالص شرکت موسیقی کنسرتو به شرح زیر هستند:
دارایی خالص = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ - ۳۰,۰۰۰,۰۰۰= ۷۰,۰۰۰,۰۰۰
ارزش خالص دارایی = ۷۰,۰۰۰,۰۰۰ / ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۷ /ارزش خالص دارایی در هر سهم
مثال ۲
شرکتی را درنظر بگیرید که از بزرگترین شرکتهای تولیدکنندهی یخچال است. دارایی خالص شرکت ۱۵۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی با بدهی ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی و ۳۵,۰۰۰,۰۰۰ سهم است.
دارایی خالص = ۱۵۰,۰۰۰,۰۰۰- ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰
ارزش خالص دارایی = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی/ ۳۵,۰۰۰,۰۰۰ = ۲.۸۶ واحد پولی/ ارزش خالص دارایی هر سهم
افزایش ارزش خالص دارایی (NAV)
مثال
یک شرکت نرمافزاری را در نظر بگیرید که طی ۵ سال گذشته، ارزش خالص دارایی در ترازنامه برای آن به شرح زیر گزارش شدهاست:
- سال اول: ۲۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی؛
- سال دوم: ۸۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی؛
- سال سوم: ۱۲۴,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی؛
- سال چهارم: ۲۱۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی؛
- سال پنجم: ۳۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی.
این ارقام هنگامی که در گزارشهای مالی ثبت میشوند، میتوانند شامل نمودارهایی باشند که نشاندهندهی حرکت مالی صعودی این شرکت به عنوان یک شرکت فناوری محبوب هستند. این گزارشها نشان میدهند که این شرکت باید بسیار فراتر از رقابت عمل کند تا شاهد رشد این نوع دارایی خالص در یک دورهی پنجساله باشد.
کاهش ارزش خالص دارایی (NAV)
مثال
یک فروشگاه خردهفروشی موسیقی و سرگرمی خانگی را در نظر بگیرید که طی ۵ سال گذشته، داراییهای خالص آن در ترازنامه به شرح زیر گزارش شدهاند:
نمودار این ارقام افت شدیدی را نشان میدهد، بدین معنا که این فروشگاه عملکرد ضعیفی دارد. در صورت تداوم این روندهای مالی، ممکن است ورشکستگی را تجربه کند؛ بنابراین، متخصصان مالی برای ارائهی دیدگاهها درمورد وضعیت مالی شرکت از آن استفاده خواهند کرد.
بیانیهی وضعیت مالی
وقتی از سازمانهای غیرانتفاعی گفته میشود، بیانیهی وضعیت مالی به جای ترازنامه به سازمانهای تنظیمکننده ارائه میشود. این سند نحوهی استفاده از کمکهای مالی را با در نظر گرفتن داراییهای خالص شرح میدهد.
این کار را همراه با تقسیم داراییهای خالص با محدودیت یا بدون محدودیت انجام میشود که به نحوهی استفادهی اهداکنندگان از پول اشاره میکند.
اگر قرار است پول بدون محدودیت استفاده شود، هنگام محاسبهی دارایی خالص لحاظ میشود. هزینههایی مانند یک ساختمان اختصاصی که برای اهداف خاصی استفاده میشود، در دستهی محدودیتها قرار میگیرند.
ممکن است بیانیهی وضعیت مالی به این شکل باشد:
- دارایی خالص بدون محدودیت اهداکننده: ۲۰,۰۰۰ واحد پولی؛
- دارایی خالص با محدودیت اهداکننده: ۸۰,۰۰۰ واحد پولی.
با ساختن یک رزومه حرفهای، برای استخدام در بهترین فرصتهای شغلی اقدام کنید.
ارزش دفتری، ارزش اسمی و ارزش بازاری سهم چیست؟
همیشه این نکته را متذکر شدهایم که قبل از ورود به هر حوزهای، بایستی اصطلاحات و واژههای کاربردی آن حوزه را به خوبی بشناسید. یکی از بنیادیترین مفاهیم بازار سرمایه، “ارزش سهم” است که از اولویتهای مهم در ورود سرمایهگذاران به بازار بورس به شمار میآید.
به همین دلیل؛ در این مقاله میخواهیم انواع ارزش اعم از ارزش اسمی، ارزش بازاری و ارزش دفتری در بازار بورس را مورد بررسی قرار دهیم.
مفهوم ارزش گذاری چیست؟
افراد زیادی با ورود به بازار بورس و خرید و فروش سهام شرکتهای مختلف، سودهای ماهیانه یا سالیانه کسب میکنند. در طرف مقابل هم شرکتهایی حضور دارند که سهام خود را به عنوان دارایی، به سرمایهگذاران میفروشند. دارایی شرکتها که به وسیله سرمایهگذاران مورد معامله قرار میگیرد، با توجه به شرایط و دلایل مختلف، ارزشهای متفاوتی دارند.
در ادامه، هر یک از انواع ارزشها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
ارزش ذاتی سهام
ارزش ذاتی یک سهم، به معنای پیشبینی قیمت آن در آینده نزدیک است. لازم به ذکر است که ارزش ذاتی سهم با قیمت فعلی هر واحد از آن کاملا متفاوت است و ارزش ذاتی به معنای آن است که آن سهم با توجه به میزان داراییها، بدهیها، شرایط فعلی، انتظارات سودآوری شرکت در آینده و سرمایهگذاریهای شرکت، به طور ذاتی چقدر ارزش دارد.
ارزش ذاتی در واقع بیانگر قیمتی است که سرمایهگذاران برای سهم قائل هستند.
یکی از پارامترهای مهم در تحلیل بنیادی، ارزش ذاتی سهم است که به تحلیلگر در مقایسه ارزش ذاتی و ارزش بازاری یک سهم کمک کرده تا بتواند در مورد خرید، فروش و نگهداری سهم تصمیم درستی بگیرد.
برای درک بهتر مفهوم ارزش ذاتی، به یک مثال توجه کنید.
فرض کنید که در حال حاضر در بازار، ارزش یک واحد از سهمی برابر با 100 تومان باشد. در این شرایط، فردی قصد دارد روی این سهم سرمایهگذاری کند. این شخص قبل از اینکه بر روی این سهم سرمایهگذاری کند، نسبت به تعیین و بررسی ارزش ذاتی آن در بازار اقدام میکند.
با بررسیها و تحقیقاتی که انجام میدهد، مشخص میشود که ارزش ذاتی سهم مدنظر سرمایهگذار در بازار، برابر با 200 تومان است و پیشبینی میشود که این سهم در آینده بتواند ارزش و قیمت خود را به 200 تومان برساند.
همانطور که میبینید؛ در این مثال ارزش ذاتی سهم، بیشتر از قیمت فعلی آن سهم در بازار است. بنابراین به دلیل بالاتر بودن ارزش ذاتی نسبت به قیمت سهم در بازار و احتمال کسب سود در آینده، سرمایهگذار نسبت به خرید سهم در قیمت 100 تومان اقدام میکند.
توجه داشته باشید که با هر افزایشی در قیمت سهم، سرمایهگذار در صورت فروش آن، موفق به کسب سود خواهد شد.
حال به طور برعکس فرض کنید که ارزش ذاتی سهم، 85 تومان تشخیص داده شود؛ از آنجایی که ارزش ذاتی سهم کمتر از قیمت فعلی 100 تومانی آن در بازار است، به این ترتیب بهتر است که سرمایهگذار، از خرید این سهم منصرف شود.
ارزش اسمی سهام
میتوان گفت که اولین و مهمترین نوع ارزشگذاری در بازار بورس، ارزش اسمی است. در واقع؛ ارزش اسمی یک سهم، قیمتی است که عرضه اولیه سهام شرکت بر اساس آن انجام میشود. بنابراین؛ ارزش اسمی هر سهم بر روی برگه سهام نوشته شده و بهایی است که سهم به آن مبلغ انتشار یافته است.
توجه داشته باشید که دو نکته مهم در مورد ارزش اسمی وجود دارد که باید به آنها بپردازیم:
- زمانی که در ابتدای کار و فعالیت یک شرکت، سهام آن شرکت بیشتر از ارزش اسمی خود فروخته شود، اصطلاحا میگویند که سهام با صرف فروخته شده است.
- اگر سهام در ابتدای کار و فعالیت شرکت، کمتر از ارزش اسمی خود فروخته شود، اصطلاحا میگویند که سهام با کسر فروخته شده است. توجه داشته باشید که مورد دوم در ایران ممنوع و غیرقانونی است.
لازم به ذکر است که ارزش اسمی سهام، معادل سرمایه شرکت، تقسیم بر تعداد برگههای سهام است و باید گفت که به طور قانونی، ارزش اسمی هر سهم شرکت مورد پذیرش در بازار بورس ایران، یک هزار ریال یا ۱۰۰ تومان است.
ارزش بازاری سهام
نوع دیگری از ارزش یک سهم که بیشتر در بازار بورس با آن سروکار داریم، ارزش بازاری در بورس است.
ارزش بازاری یا قیمت معاملاتی، قیمتی است که سهام بر اساس آن، در بازار بورس مورد معامله قرار میگیرد.
توجه داشته باشید که قیمت یک سهم، به وسیله عرضه و تقاضا شکل میگیرد.
بعد از ورود شرکت به بازار بورس، سهام آن توسط افراد مورد معامله قرار میگیرد و دیگر همان قیمت اولیه را نخواهد داشت. دلیل این موضوع، وجود و تاثیر سیستم عرضه و تقاضا در بازار سرمایه است.
چنانچه در معاملات یک سهم، میزان خریداران بیشتر از فروشندگان آن باشد، “تقاضا” بیشتر بوده و فروشندگان قیمت آن را افزایش میدهند تا سود بیشتری کسب نمایند و به قیمت آن سهام در این شرایط ، ارزش بازاری گفته میشود. و به طور برعکس؛ درصورتی که خریداران کاهش یابند یا به زبان دیگر تقاضا کمتر و “عرضه” بیشتر شود، ارزش بازاری سهام کاهش مییابد.
ارزش بازاری در بورس
به تغییرات قیمتهای بازاری، نوسان میگویند که توسط نرمافزارهای مختلف، ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ بر روی نمودار رسم میشود و به وسیله تحلیلگران جهت تحلیل آینده سهام شرکت، مورد بررسی قرار میگیرد.
ارزش دفتری سهام
ارزش دفتری، یکی دیگر از انواع ارزش سهام است که حتی اسم آن را در امور مالی و حسابداری هم زیاد شنیدهایم.
اگر بنا به دلایلی، شرکتی منحل و یا ورشکست شود، اولین سوالی که برای سهامداران مطرح میشود و دغدغه آن را دارند، این است که چه اتفاقی برای سرمایهشان و ارزش آن رخ میدهد؟
در جواب این سوال باید بگوییم که ارزش دفتری سهام، از تقسیم حقوق صاحبان سهام در ترازنامه بر تعداد سهام به دست میآید و براساس آن مشخص میشود که پس از پرداخت تمام بدهیهای شرکت به ازای هر سهم، در صورت انحلال و یا ورشکستگی شرکت، چه مقدار نصیب سهامداران خواهد شد.
به عبارت دیگر؛ اگر تمام بدهیهای شرکت را از مجموع داراییهای آن شرکت کم کنیم، مجموع حقوق صاحبان سهام به دست میآید و اگر مبلغ حقوق صاحبان سهام شرکت را بر تعداد سهام منتشر شده شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر ارزش دفتری هر سهم است.
فرمول محاسبه ارزش دفتری یک سهم
سوالات متداول
ارزش اسمی یک سهم، قیمتی است که عرضه اولیه سهام شرکت بر اساس آن انجام میشود. بنابراین؛ ارزش اسمی هر سهم بر روی برگه سهام نوشته شده و بهایی است که سهم به آن مبلغ انتشار یافته است.
ارزش ذاتی یک سهم، به معنای پیشبینی قیمت آن در آینده نزدیک است و با قیمت فعلی (ارزش بازاری) هر واحد از آن کاملا متفاوت است. در واقع ارزش بازاری یک سهم، قیمتی است که آن سهم بر اساس عرضه و تقاضای موجود در بازار بورس، مورد معامله قرار میگیرد.
اگر مبلغ حقوق صاحبان سهام شرکت را بر تعداد سهام منتشر شده شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر ارزش دفتری هر سهم است. در واقع ارزش دفتری نشان میدهد که در صورت انحلال و یا ورشکستگی شرکت، چه مقدار نصیب سهامداران خواهد شد.
سخن پایانی
همانطور که گفتیم؛ داراییهای یک شرکت، در قالب سهام آن شرکت در بازار بورس مورد معامله قرار میگیرند و با توجه به شرایط مختلف، ارزشهای متفاوتی دارند. بررسی ارزشهای سهام یک شرکت بورسی، به شما در تصمیم برای خرید یا فروش آن سهم کمک بسیاری میکند.
در این مقاله از مجله بورسینس، به بررسی هر یک از انواع ارزش سهام (اسمی، دفتری و بازار) در بازار بورس پرداختیم تا شما بتوانید با مباحث ارزشگذاری سهم به خوبی آشنا شوید.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
حسابداری
در معاوضه دارايي ها توجه به يک نکته الزامي است چنانچه دو دارايي که با هم معاوضه مي شوند مشابه باشند براي تعويض ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ آنها با يکديگر شناسايي سود غير منطقي است اما بر اساس اصل احتياط کل زيان شناسايي مي گردد اما در معاوضه دارايي هاي غير مشابه کل سود و زيان معامله شناسايي مي گردد
معاوضه دارايي هاي غير مشابه:
ثبت زير انجام مي پذيرد:
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بانک(درصورت دريافت سرک نقدي)
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
نکته:در ثبت بالا فرض بر دريافت سرک نقدي گذاشته شده بديهي است چنانچه سرک نقدي پرداخت شده باشد ثبت بانک بستانکار خواهد شد همينطور فرض بر سود است چنانچه زيان در ميان باشد به جاي سود بستانکار , زيان بدهکار خواهيم داشت
سرک نقدي پرداخت شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
سرک نقدي دريافت شده
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
سود يا زيان معاوضه
معاوضه دارايي هاي مشابه:
ابتدا با استفاده از فرمول زير سود يا زيان معاوضه را مشخص ميکنيم سپس بر اساس سود يا زيان ثبتهاي متفاوتي خواهيم داشت
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
سود يا زيان معاوضه
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بانک(درصورت پرداخت سرک نقدي)
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
نکته:در ثبت بالا فرض بر پرداخت سرک نقدي گذاشته شده بديهي است چنانچه سرک نقدي دريافت شده باشد ثبت بانک بدهکار خواهد شد
سرک نقدي پرداخت شده
ارزش متعارف دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
سرک نقدي دريافت شده
الف-بودن سرک نقدي: سودي شناسايي نمي شود
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
ارزش دفتري دارايي واگذارشده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
ب-پرداخت سرک نقدي:سودي شناسايي نمي شود
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
سرک نقدي پرداخت شده
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
ج-دريافت سرک کمتر از25% از ارزش مبادله:سود به تناسب بخش نقدي مبادله شناسايي مي شود
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
استهلاک انباشته دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي واگذار شده
سود قابل شناسايي
سرک نقدي دريافتي
ارزش دفتري دارايي واگذار شده
بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده
سرک نقدي دريافت شده
کل سود حاصل از معاوضه
سود قابل شناسايي
سرک نقدي دريافت شده
ارزش متعارف دارايي تحصيل شده
نکته:کل سود حاصل از معاوضه از تفاوت ارزش دفتري و ارزش متعارف دارائي واگذار شده بدست مي آيد
د-دريافت سرک نقدي بيشتر از 25% ارزش مبادله: در اين ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ حالت ديگر دو دارايي از حالت مشابه خارج مي شوند و ثبتهاي حسابداري ماند تعويض دارائي هاي غيرمشابه انجام مي شود
مثال1:يک دارايي به لرزش دفتري 600 ريال با دارايي مشابه ديگري به ارزش متعارف 800 ريال معاوضه و مبلغ 200 ريال وجه نقد دريافت مي شود دارايي تحصيل شده معادل چند ريال در دفاتر ثبت مي شود
ارزش دارايي واگذاري 1000=200+800
سود مبادله 400=600-1000
با توجه به اينکه سود مبادله کمتر از25% است و سرک نقدي دريافت شده است
سود قابل شناسايي 80=(200+800)/200*400
ارزش دارايي تحصيل شده 480=800+200-600
مثال2:يک شرکت فروشنده اتومبيل ,ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ اتومبيل خود را با يک دستگاه رايانه معاوضه کرد ساير اطلاعات در تاريخ31 خرداد 1377 در ارتباط با اين رويداد به شرح زير است:
ارزش دفتري اتومبيل 30000
قيمت فروش اتومبيل بر اساس سياهه 45000
ارزش متعارف رايانه 43000
سرک نقدي پرداخت شده 5000
سود ناشي از معاوضه را محاسبه کنيد
ارزش متعارف اتومبيل 38000=5000-43000
سود ناشي از معاوضه 8000=30000-38000
چون معاوضه غير مشابه است ملاک ارزش متعارف دارايي واگذار شده است
مثال3:تجهيزاتي به ارزش دفتري150 ريال و ارزش متعارف 170 ريال همراه با پرداخت30 ريال سرک نقدي واگذار و در عوض ماشين الاتي به ارزش روز 210 ريال دريافت گرديد بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده چند ريال است:
پاسخ:معاوضه دارايي غير مشابه
سود معاوضه 20=150-170
بهاي تمام شده ماشين آلات 200=20+30+150
مثال4:شرکتي ماشين الاتي به ارزش دفتري125 ريال و ارزش متعارف100 ريال با يک قطعه زمين به ارزش متعارف230ريال معاوضه کرد در اين معاوضه مبلغ 120 ريال نيز نقدا پرداخت نمود ثبت حسابداري:
زيان معاوضه 25-=125-100
بهاي تمام شده زمين 220=25-120+125
مثال5: در معاوضه دارايي هاي ثابت مشابه ارزش دفتري دارايي واگذار شده 11000 سرک نقدي دريافت شده 3000ارزش روز دارايي تحصيل شده7000 ريال است ثبت حسابداري:
ارزش گذاری سهام به روش ارزش دفتری
ارزش گذاری سهام یکی از مفاهیم مهم در حوزه تحلیل سهم شرکت های بورسی است. بهمنظور ورود به مبحث ارزشگذاری شرکتها، ابتدا باید به مفهوم ارزش، انواع ارزش، تفاوت ارزش با قیمت و عوامل موثر بر ارزش، بپردازیم. در مطلب ارزش گذاری سهام شرکت ها در بورس اوراق بهادار، توضیحاتی درخصوص ارزش گذاری و انواع آن داده شدهاست. در این گزارش قصد داریم به توضیح کاملی در خصوص ارزشگذاری به روش ارزش دفتری بپردازیم. ابتدا مروری خواهیم داشت به تفاوت دو مفهوم ارزش و قیمت.
در این مطلب عناوین زیر را بررسی خواهیم کرد:
تفاوت ارزش و قیمت
اکثر مواقع مردم مفهوم ارزش و قیمت را معادل یکدیگر قرار میدهند. بهمنظور روشن شدن تفاوت مفهوم ارزش و قیمت ، ابتدا به بیان مفهوم هر یک میپردازیم. قیمت؛ وجهی است که خریدار در قبال تملک کالا یا خدمات خاص، حاضر به پرداخت آن است و از سوی دیگر فروشنده به ازای دریافت آن اقدام به واگذاری کالا(خدمات) خواهد نمود. ارزش، انتظار ذهنی که افراد از منافع آتی یک یا مجموعهای از داراییها دارند، را ارزش میگویند. در نتیجه لزوماً قیمت بیانکننده ارزش یک دارایی نیست میتواند بالاتر یا پایینتر از آن باشد.
انواع ارزش
همانطور که در مطالب گذشته، بیان شده است، مفاهیم مختلفی برای ارزش وجود دارد. در این بخش از مطالب به توضیح مفصل هر یک از انواع این ارزشها میپردازیم.
برای یک دارایی ۵ نوع ارزش قابل محاسبه است.
ارزش دفتری
ارزشی است که در ترازنامه درج شده است و از تقسیم مجموع حقوق صاحبان سهام (پس از کسر سهام ممتاز) بر تعداد سهام منتشر شده به دست میآید.
ارزش بازار
ارزشی است که در بازار از طریق عرضه و تقاضا برای شرکت تعیین میگردد. چنانچه این ارزش را بر تعداد سهام منتشر شده شرکت تقسیم کنیم، ارزش بازار هر سهم بهدست میآید.
ارزش جایگزینی
برآورد مبالغ جایگزین نمودن داراییهای شرکت است را رزش جایگزینی آن میگویند. از تقسیم این ارزش بر تعداد سهام منتشر شده، ارزش جایگزینی هر سهم حاصل میشود.
ارزش اسمی
ارزشی است که در زمان تاسیس شرکت برای سهام آن تعیین و در اساسنامه آن درج میشود. این ارزش در ایران معادل ۱۰۰۰ ریال است.
ارزش ذاتی
ارزش فعلی جریانات نقدی که داراییهای شرکت در آینده برای سرمایهگذاران دارد را ارزش ذاتی سهام میگویند. از تقسیم ارزش ذاتی بر تعداد سهام منتشر شده، ارزش ذاتی هر سهم بهدست میآید.
ارزش تصفیه
ارزش شرکت پس از کسر بدهیها از داراییهای آن حاصل میشود. از تقسیم ارزش تصفیه کل شرکت بر تعداد سهام منتشر شده، ارزش تصفیه به ازای هر سهم بهدست میآید.
انواع روش های ارزش گذاری
ارزشگذاری یکی از مسائل تاثیرگذار در تصمیمگیری سرمایهگذاران و تخصیص بهینه منابع است. روشها و رویکردهای مختلفی برای ارزیابی داراییها با توجه به نوع دارایی وجود دارد.
بهمنظور درک بهتر مدلهای ارزشیابی ابتدا باید با مفاهیم ارزش خالص فعلی و ارزش آتی آشنا شویم. پس از بیان کامل این مفاهیم به توضیح مدلهای ارزشگذاری خواهیم پرداخت.
مدل های ارزش گذاری
برای ارزیابی یک شرکت مدلهای مختلفی وجود دارد که به برخی از پرکاربردترین آنها میپردازیم.
۱- ارزشگذاری مبتنی بر داراییها
۲- تنزیل جریان نقدی ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ آزاد
۳- تنزیل سود تقسیمی
۴- ارزشگذاری نسبی
ارزش دفتری Book Value
ارزش دفتری هر سهم از تقسیم مجموع حقوق صاحبان سهام (پس از کسر سهام ممتاز) بر تعداد سهام منتشر شده و ارزش دفتری داراییها از کسر استهلاک انباشته از بهای تمام شده دارایی، به دست میآید. این ارزش بیانکننده مبلغی است که در ترازنامه منعکس میشود.در نتیجه در ابتدای تاسیس شرکت، مبنای تعیین ارزش دفتری و ارزش اسمی هر دو یکی است. مگر آنکه انتشار سهام به صرف یا انتشار سهام به کسر صورت گرفته باشد. با گذشت زمان و با توجه به عملکرد شرکت و همچنین تغییر سرفصلهایی از جمله اندوختهها و سود(زیان) انباشته، بین ارزش دفتری و ارزش اسمی تفاوت ایجاد میشود.
ارزش دفتری از معادله پایه حسابداری به دست میآید به این معنا که:
روش ارزشگذاری به شیوه دفتری یکی از سادهترین روشهای ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ ارزشگذاری تلقی میشود. یکی از ایراداتی که در خصوص استفاده از ارزش دفتری برای ارزشگذاری مطرح میشود این است که بر مبنای معادله حسابداری بوده و ثابت است در نتیجه عوامل تاثیرگذار همانند تورم و نوسانات نرخ بهره که در ارزشیابی صحیح یک دارایی موثر هستند، در نظر گرفته نمیشود. این عوامل سبب ایجاد فاصله بین ارزش دفتری و ارزش واقعی دارایی میشود.
برخی از تحلیلگران که از ارزش دفتری برای ارزشگذاری شرکتها استفاده میکنند، علاوه بر ارزش داراییهای فیزیکی، ارزش دارایی های نامشهود را برآورده نموده و در محاسبه ارزش دفتری چگونه محاسبه میشود؟ خود در نظر میگیرند.
کاربرد ارزش دفتری داراییهای شرکت:
۱-با مقایسه ارزش دفتری و ارزش بازار داراییها، می توانیم استنباط کنیم که سهام یا دارایی، کمتر یا بیشتر از ارزش واقعی خود، در بازار قیمتگذاری شده است.
۲-ارز ش دفتری، ارزش تئوریک کل داراییهای شرکت است که سهامداران می توانند در زمان انحلال شرکت آن را دریافت کنند.
۳-پس از فروش داراییها چنانچه قیمت فروش را از ارزش دفتری آن کسر نماییم، سود یا زیان سرمایهای به دست میآید.
برای ثبت نام در دوره کاربردی تحلیل بنیادی کلیک نمایید:
جمعبندی
سهام شرکت های سهامی عام به روش های مختلفی ارزش گذاری می شود. یکی از این روش ها، ارزش دفتری است که بیان کنند حاصل تفاضل دارایی و بدهی به تعداد سهام منتشره است. در مطالب بعدی روش های دیگر ارزش گذاری را با هم مرور خواهیم کرد.
دیدگاه شما