محصولات مالی ساختاریافته چیست؟

شکل ۲- سهم ۵ شرکت برتر مدیریت دارایی در جهان از کل دارایی‌های قابل معامله در بورس

تامین مالی پروژه به چه معنی است؟

منظور از تامین مالی پروژه ها تأمین مالی پروژه های بلند مدت مانند زیرساخت ها یا خدمات عمومی، پروژه های صنعتی و سایر پروژه ها از طریق یک ساختار مالی خاص است. منابع مالی می تواند شامل ترکیبی از بدهی و حقوق صاحبان سهام باشد. جریان های نقدی حاصل از پروژه امکان پرداخت بدهی و بازپرداخت بدهی و حقوق صاحبان سهام را فراهم می آورد.

تامین مالی پروژه چیست؟

تأمین مالی پروژه تجزیه و تحلیل مالی؛ چرخه کامل زندگی یک پروژه است. به طور معمول، از تجزیه و تحلیل هزینه و سود برای تعیین اینکه آیا مزایای اقتصادی یک پروژه بیشتر از هزینه های اقتصادی است، استفاده می شود. تجزیه و تحلیل به ویژه برای پروژه های بلند مدت CAPEX مهم است. اولین قدم تجزیه و تحلیل تعیین ساختار مالی، ترکیبی از بدهی و حقوق صاحبان سهام است؛ که برای تأمین مالی پروژه مورد استفاده قرار می گیرد. سپس، مزایای اقتصادی پروژه را شناسایی و ارزش گذاری کنید و تعیین کنید که آیا مزایا از هزینه ها بیشتر است یا خیر.

تجزیه تعریف تامین مالی پروژه

اکنون اجازه دهید هر یک از اجزای این تعریف را تجزیه کنیم تا درک مفصلی از آنچه در آن آمده است بدست آوریم:

شماره ۱: تامین مالی زیرساخت های بلند مدت، پروژه های صنعتی و خدمات عمومی

تامین مالی پروژه عموماً در بخش های استخراج نفت، تولید برق و زیرساخت ها مورد استفاده قرار می گیرد. اینها مناسب ترین بخش ها برای توسعه این روش تأمین مالی ساختارمند هستند، زیرا دارای ریسک تکنولوژیکی کم، بازار قابل پیش بینی منطقی و امکان فروش به یک خریدار یا چند خریدار بزرگ بر اساس قرار داد های چند ساله هستند.

شماره ۲: ساختار مالی بدون توسل/توسل محدود

تامین مالی پروژه عبارت است از تأمین مالی ساختار یافته یک نهاد اقتصادی خاص، که توسط حامیان مالی با استفاده از حقوق صاحبان سهام یا بدهی ایجاد شده است. وام دهندگان جریان نقدی ایجاد شده از این واحد تجاری را منبع اصلی بازپرداخت وام می دانند.

بنابراین، اگر وام گیرنده بدهی ناقص داشته باشد، صادر کننده بدهی حق دارد دارایی های SPV مذکور را توقیف کند. با این حال، آن ها حق هیچ دارایی دیگری را ندارند که بخشی از SPV نیستند، حتی اگر دارایی های تسویه شده SPV به اندازه ای نباشد که ارزش بدهی ناشی از عدم پرداخت بدهی را پوشش دهد.

 وسیله نقلیه ویژه (SPV)

شماره ۳: پرداخت از طریق جریان نقدی ایجاد شده توسط پروژه

جریان های نقدی ایجاد شده توسط SPV باید برای پوشش هزینه های عملیاتی و تامین بدهی از نظر بازپرداخت سرمایه و سود کافی باشد. از آنجا که اولویت استفاده از جریان نقدینگی تأمین هزینه های عملیاتی و سرویس بدهی است، تنها وجوه باقیمانده پس از تأمین هزینه های بعدی می تواند برای پرداخت سود به حامیان انجام پروژه استفاده شود.

دسته بندی: گوناگون

زمان مطالعه این مقاله: 7 دقیقه شرکت‌های بزرگ و متوسط برای دستیابی به اهداف استراتژیک خود، سودآوری بیشتر و حتی کاهش هزینه‌ها نسبت به خریداری و تملک شرکت‌های کوچک‌تر اقدام می‌کنند.در این مقاله به بررسی بیشتر این موضوع می پردازیم.

پورتفولیو چیست؟ | چگونه یک پرتفوی قوی داشته باشیم؟

زمان مطالعه این مقاله: 5 دقیقه این روزها شاید بیشتر از هر جایی کلمه پرتفولیو را در بازار بورس و سهام بشنویم که البته در این حوزه، با عناوین پورتفوی و سبد سهام نیز شناخته می‌شود.

هزینه یابی کایزن چیست و چگونه محصولات مالی ساختاریافته چیست؟ کار می‌کند؟

زمان مطالعه این مقاله: 6 دقیقه هزینه یابی کایزن تکنیکی برای کنترل هزینه‌های تحمیل شده بر روی فعالیت‌ها و منابع غیرمولدی است که هیچ ارزشی برای سازمان ایجاد نمی‌کنند. هدف اصلی هزینه یابی کایزن کاهش هزینه تولید است.

تحلیل SWOT چیست؟ + مزایای تجزیه و تحلیل SWOT برای مشاغل کوچک

زمان مطالعه این مقاله: 7 دقیقه تحلیل SWOT یک روش قدرتمند برای ارزیابی عملکرد و تعریف استراتژی شرکت‌های بزرگ و نیز کسب و کارهای کوچک به صورت یک کل واحد و همچنین پروژه‌های انفرادی است.

مدل سازی مالی چیست؟ | چگونه مدل مالی طراحی کنیم؟

زمان مطالعه این مقاله: 6 دقیقه ایجاد یک مدل مالی جامع و خوب امری پیچیده است و البته به مدیران کسب و کارها در اتخاذ تصمیمات آتی کمک زیادی می‌کند. با تعریف مدل سازی مالی و شیوه انجام آن در مایکروسافت اکسل آشنا شوید.

سرمایه فکری چیست و چه اهمیتی دارد؟

زمان مطالعه این مقاله: 8 دقیقه امروزه، سرمایه فکری یکی از حیاتی ترین عواملی است که باعث توسعه و رقابت در سازمان‌ها می‌شود. سرمایه فکری ماهیت نامشهودی دارد و زمانی که نوبت به تعیین ارزش آن می‌رسد، به چالش کشیده می‌شود.

RPA یا اتوماسیون فرآیند رباتیک چیست؟

زمان مطالعه این مقاله: 7 دقیقه RPA یا اتوماسیون فرآیند رباتیک یکی از کاربردهای فناوری است که توسط منطق تجاری و ورودی‌های ساختار یافته کنترل می‌شود و هدف آن خودکارسازی فرآیندهای تجاری است.

اهرم مالی چیست و چه کاربردی دارد؟

زمان مطالعه این مقاله: 7 دقیقه اهرم مالی یک نوع روش تامین مالی از محل استقراض است و ممکن است شرکت‌ها و افراد مختلف بسته به صنعت و حوزه‌ای که در آن فعالیت می‌کنند به نوعی از آن استفاده کنند.

مازاد سرمایه چیست؟

زمان مطالعه این مقاله: 6 دقیقه مازاد سرمایه نشان دهنده سرمایه اضافی پرداخت شده بالاتر از ارزش اسمی است که سرمایه گذاران برای سهام یک شرکت می‌پردازند. برای سرمایه گذاران، حق العمل پرداختی روی سهام، هزینه سرمایه گذاری آن‌ها را تشکیل می‌دهد. مطالعه این مقاله برای شما سودمند خواهد بود.

حملات فیشینگ در حال افزایش است، چگونه در امان باشیم ؟

زمان مطالعه این مقاله: 7 دقیقه چگونه از حملات فیشینگ در امان باشیم ؟ شاهد افزایش حملات فیشینگ هستیم که هر روز پیچیده تر از قبل اتفاق می افتند. در این مقاله بهترین و بروز ترین راه های مقابله با این حملات را اشاره کرده ایم.

اپلیکیشن کشنده یا برنامه قاتل چیست؟

زمان مطالعه این مقاله: 7 دقیقه برنامه های کاربردی زیادی هستند که هر یک از ما به نوعی از آن‌ها استفاده می‌کنیم و شاید حتی به آن‌ها وابستگی پیدا کرده باشیم. شاید ندانید، اما اکثر این برنامه‌ها به اصطلاح کیلر اپ (Killer App) یا اپلیکیشن کشنده نام دارند. بیشتر با برنامه قاتل آشنا شوید.

ارزش دفتری چیست و چه تفاوتی با ارزش بازار دارد؟

زمان مطالعه این مقاله: 7 دقیقه تمایز بین ارزش دفتری و مفاهیم مشابه مانند ارزش بازار و ارزش انتقالی برای سرمایه گذارانی که سعی در تعیین ارزش سهام یک شرکت دارند بسیار مهم است. با مفهوم ارزش دفتری و ارزش بازار و نحوه محاسبه آن‌ها آشنا شوید.

صنعت مدیریت دارایی و تکنولوژی در سطح جهانی

صنعت مدیریت دارایی، صنعتی در حال تکامل است که تغییر مداوم نیازها و تقاضای سرمایه‌گذاران، تحول روندهای اجتماعی – اقتصادی، گسترش روزافزون بازارهای سرمایه در نقاط مختلف جهان، پیشرفت چشمگیر در تکنولوژی مخصوصاً فناوری اطلاعات طی دو دهه‌ی اخیر، حرکت همه‌ی صنایع به سمت دیجیتالی‌شدن و ذخیره‌ی حجم عظیمی از اطلاعات قابل‌تحلیل، انعکاس مهمی در تکامل صنعت مدیریت مالی داشته‌اند. سه روند کلیدی که بیشترین نقش را در گشودن افق‌های جدید به روی این صنعت ایفا کرده‌اند شامل تمایل بیشتر به سمت سرمایه‌گذاری‌های غیرفعال در سطح جهان، نقش «داده‌های بزرگ» (big data) در فرایند سرمایه‌گذاری و ظهور مشاوران روبو در صنعت مدیریت ثروت است؛ به‌طورقطع بررسی این عوامل، در شناسایی تحولات آتی و پیش‌بینی دورنمای این صنعت در دهه‌های پیشِ‌رو بسیار مهم خواهد بود. در ادامه‌ی این مقاله هر یک از این عامل را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم.

رشد مدیریت غیرفعال دارایی (passive investment) در سطح جهان

بررسی آمارها نشان می‌دهد تمایل به استراتژی‌های سرمایه‌گذاری غیرفعال طی چند سال اخیر رشد چشمگیری در سطح جهان داشته است. همان‌طور که در شکل ۱ می‌بینیم تا پایان سال ۲۰۱۷، دارایی‌های تحت مدیریت منفعل (passively managed assets)، تقریباً یک‌پنجم از کل دارایی‌های جهانی تحت مدیریت حرفه‌ای دارایی را تشکیل می‌دهند. برای آشنایی با هر یک از مدل‌های فعال و غیرفعال مدیریت دارایی، پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی «مدیریت پورتفو» همچنین مقاله‌ی « مدیریت فعال و منفعل پورتفو، معایب و مزایا » را در سایت آکادمی دانایان مطالعه فرمایید.

شکل ۱ – نمایش سهم استراتژی‌های فعال و منفعل مدیریت پورتفو از کل دارایی‌های تحت مدیریت حرفه‌ای

محصولات مالی قابل‌معامله در بورس (Exchange Traded Products) از جمله سهام، واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک ، اوراق قرضه، ارز، کالا و … عمدتاً تحت مدیریت گروه نسبتاً کوچکی از مدیران دارایی است که بیشترین تمرکز سرمایه‌گذاری آنها نیز بر سهام است. همان‌طور که در شکل ۲ می‌بینید تا نیمه‌ی سال ۲۰۱۷، سه شرکت بزرگ مدیریت دارایی، بیش از ۷۰ درصد از دارایی‌های موجود در این بخش (سهام) را مدیریت کرده‌اند.

شکل ۲- سهم ۵ شرکت برتر مدیریت دارایی در جهان از کل دارایی‌های قابل معامله در بورس

یکی از عوامل کلیدی که موجب رشد سرمایه‌گذاری به‌صورت غیرفعال شده است، هزینه‌ی کم برای سرمایه‌گذاران است – در مقایسه، هزینه‌های مدیریت صندوق‌های شاخصی (از نوع مدیریت غیرفعال) یا سایر صندوق‌هایی که با استراتژی مدیریت غیرفعال اداره می‌شوند، اغلب بسیار کمتر از هزینه‌های مدیریت دارایی با استراتژی‌های فعال است. یکی دیگر از عوامل ترجیح این مدل، چالشی است که بسیاری از مدیران دارایی فعال در تولید آلفای قبلی (تکرار رکورد بازده قبلی خود) دارند، به‌ویژه حصول دستاوردهای بهتر از پیش، در بازارهای کارآمدتر همچون سهام ایالات متحده.

تکنولوژی عامل تعیین‌کننده در تحولات صنعت مدیریت دارایی

همانگونه که گفتیم یکی از عوامل مؤثر بر پیشرفت چشمگیر صنعت مدیریت دارایی در چند سال اخیر، پیشرفت تکنولوژی اطلاعات است. بر کسی پوشیده نیست که بنیان سرمایه‌گذاری، محصولات مالی ساختاریافته چیست؟ بر تحلیل بازارها نهاده شده و ابزار تحلیل نیز دانش و مهارت به‌علاوه‌ی داده‌های به‌روز است؛ بنابراین در هر نوع سرمایه‌گذاری‌ای دسترسی به داده‌های درست و به‌موقع، موضوعی حیاتی است. طی سال‌های اخیر استفاده از داده‌های ذخیره‌شده در فضای اینترنت کمک فوق‌العاده‌ای به تحلیل‌گران کرده است؛ چنانکه در سال ۲۰۱۳، شرکت IBM تخمین زد که 90٪ از کل داده‌های جهان در دو سال گذشته ایجاد شده است.
امروزه مدیران دارایی (Asset managers) از تکنیک‌های پیشرفته‌ی آماری و تحلیل‌های کامپیوتری برای کمک به پردازش و به‌تصویرکشیدن داده‌های وسیع دیجیتالی استفاده می‌کنند. چنین تکنیک‌هایی هم در فرایندهای سرمایه‌گذاری مبتنی بر تحلیل بنیادی و هم در فرایندهای سرمایه‌گذاری کمّی استفاده می‌شوند. برای مثال، رایانه‌ها برای «بازخوانی» داده‌های ثبت‌شده و انتشار آمارهای اقتصادی، بسیار سریع‌تر از انسان‌ها عمل می‌کنند، درنتیجه در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، سرعت واکنش تحلیل‌گر را بسیار افزایش می‌دهند.

داده‌های بزرگ (Big Data) نقطه‌ی عطف تحولات صنعت مدیریت دارایی

طی دهه‌ی اخیر دیجیتالی‌شدن داده‌ها، درنتیجه فشردگی و قدرت انتقال سریع آنها، افزایش تصاعدی قدرت محاسباتی هوش مصنوعی و ظرفیت ذخیره‌سازی بی‌انتهای داده‌ها، منابع اطلاعاتی فراوانی را برای مدیران دارایی فراهم آورده است؛ به‌گونه‌ای که روزانه حجم عظیمی از داده‌ها حاوی اطلاعاتی با ارزش بالقوه، ایجاد، ثبت و ضبط شده، به‌راحتی در دسترس سرمایه‌گذاران و مدیران پورتفو قرار می‌گیرد. این دریای بیکران اطلاعات اعم از تاریخچه‌‌ی تحولات اقتصادی، نوسانات بازار، فرازوفرود کسب‌وکارها، تاریخچه‌ی قیمت‌ها، نمودارها و گزارش‌های تحلیلی زمان‌بندی‌شده و… مقایسه‌ی صنایع گوناگون یا سهام شرکت‌های مختلف را با یکدیگر بسیار تسهیل کرده است.

این آمار و اطلاعات جمع‌آوری و طبقه‌بندی‌شده و نتایج آماری حاصل از تحلیل این داده‌ها، داده‌های بزرگ (big data) نامیده می‌شود. این داده‌ها هم شامل داده‌های ساختار‌یافته است و هم داده‌های فاقد طبقه‌بندی خاص که افراد طی فرایند جستجو در اینترنت آنها را برای خود جمع‌آوری و طبقه‌بندی کرده، به تحلیل و تفسیر آن‌ها می‌پردازند. اصطلاح “داده‌های بزرگ” (big data) برای اشاره به این مجموعه داده‌های عظیم و تجزیه‌وتحلیل آنها استفاده می‌شود که در هر نقطه از جهان در دسترس تحلیل‌گران و مدیران دارایی قرار دارد.

نقش شرکت‌های تحقیقاتی و تولید محتوای اقتصادی در صنعت مدیریت دارایی

شرکت‌های واسط تحقیقاتی، طیف گسترده‌ای از داده‌های جدید مرتبط با موضوعات مورد تقاضا را برای مدیران دارایی تولید، طبقه‌بندی و ارائه می‌کنند؛ داده‌هایی همچون آمار زمان‌بندی‌شده و مدل‌های پیش‌بینی قیمت که در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود. افرادی که به دنبال داده‌های عمیق در مورد موضوعات خاص هستند، می‌توانند در قالب خدمات مشاوره‌ای و خرید اطلاعاتی که به‌صورت حرفه‌ای طبقه‌بندی‌شده، از سرویس‌های این شرکت‌های تحقیقاتی استفاده کنند.

این شرکت‌های تحقیقاتی حتی داده‌هایی را که از تصاویر ماهواره‌ای و حسگرهای ردیاب در نقاط مختلف جهان جمع‌‌آوری می‌شود، به‌صورت اطلاعات فوری (real-time data) منتشر می‌کنند؛ مثلاً تغییرات آب‌وهوایی یک منطقه، الگوی ترافیک کشتی‌های باری، ظرفیت انبار یک شرکت تولید‌کننده، ردیابی تراکنش‌های مالی یا تعداد سرچ موضوعی خاص توسط کاربران در اینترنت، همگی نمونه‌هایی از جمع‌آوری داده‌ها از طریق تصاویر ماهواره‌ای یا حسگرهای ردیابی هستند که به تحلیلگران و مدیران دارایی در پیش‌بینی اوضاع آتی بازار یا تشخیص علت اتفاقاتی که پیش‌تر رخ داده است، کمک می‌کنند.

نقش رسانه‌های اجتماعی در تحلیل داده‌های صنعت مدیریت دارایی

از جمله محبوب‌ترین محتواهای طبقه‌بندی‌شده برای دستیابی به داده‌ها، محتواهای تصویری در رسانه‌های اجتماعی و نمودارهایی است که داده‌ها را به‌صورت تصویری تحلیل و مقایسه می‌کند.

محتوایی فوری رسانه‌های اجتماعی همچون توییتر و فیس‌بوک، محتواهایی هدفمند در سطح کل بازار یا در سطح یک شرکت یا سهم خاص را به سرمایه‌گذاران و مدیران دارایی ارائه می‌دهند. علاوه بر این، تجزیه‌وتحلیل و تجمیع نظرات کاربران رسانه‌های اجتماعی می‌تواند در تشخیص شاخص‌های اصلی‌ای که احساسات بازار را کنترل می‌کنند (به‌عنوان‌مثال، حرکات جهت‌دار کوتاه‌مدت بازار) کمک کند و تمایلات بالقوه‌ی کاربران را در ارتباط با محصولات و خدمات نشان دهد.

پلتفرم‌های هوشمند مشاوره‌ی سرمایه‌گذاری (Robo-Advisers) در صنعت مدیریت دارایی

پلتفرم‌های هوشمند مدیریت دارایی معروف به مشاوران روبو، از برنامه‌های خودکار و الگوریتم‌های هوشمند سرمایه‌گذاری برای ارائه‌ی سرویس‌های ترکیبی مدیریت دارایی و راه‌حل‌های فناوری اطلاعات استفاده می‌کنند. سرویس‌هایی همچون برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری، بودجه‌بندی و تخصیص دارایی، انتخاب استراتژی سرمایه‌گذاری و تعیین برنامه‌های کاهش مالیات از طریق انتقال ضرر (فروش به‌موقع اوراق بهادار با زیان، به‌منظور جبران میزان مالیات بر درآمد سرمایه ناشی از فروش سایر اوراق بهادار با سود ) و … از جمله خدمات این مشاوران روبو است. خدمات سرمایه‌گذاری و مشاوره‌های ارائه‌شده توسط مشاوران رباتیک معمولاً منعکس‌کننده‌ی اهداف کلی سرمایه‌گذاری و ترجیحات تحمل ریسک سرمایه‌گذاران است که اغلب از طریق پرسش‌نامه از سرمایه‌گذار به دست می‌آید. پلتفرم‌های مشاوره‌ی سرمایه‌گذاری روبو (Robo-Avisers)، از مشاوره‌ی سرمایه‌گذاری کاملاً دیجیتال گرفته تا پیشنهادهای ترکیبی شامل مشاوره‌ی سرمایه‌گذاری دیجیتال در کنار مشاوره‌های مالی انسانی، خدمات مشاوره‌ای هوشمند را ارائه می‌دهند و از داده‌های موجود و جمع‌آوری اطلاعات جدید از کاربران برای این کار بهره می‌برند.
بر اساس آمار موجود، تا پایان سال ۲۰۱۷، مشاوران روبو حدود ۱۸۰ میلیارد دلار دارایی را در سطح جهانی مدیریت کرده‌اند؛ فعالان بازار نیز انتظار دارند که این مقدار در طول زمان رشد قابل‌توجهی داشته باشد.

عوامل رشد سریع در حجم دارایی تحت مدیریت مشاوران روبو

1. افزایش تقاضا از سوی سرمایه‌گذاران طبقه‌ی متوسط جامعه و طبقات جوان‌تر که درآمدهای متوسط روبه‌بالا دارند و از پس‌انداز سالانه‌ی مناسبی برای سرمایه‌گذاری برخوردارند. توصیه‌های سنتی سرمایه‌گذاری اغلب برای این اقشار متوسط و سرمایه‌گذاران جوان‌تر که سطوح دارایی نسبتاً پایین‌تری برای سرمایه‌گذاری دارند، مناسب نیستند. بنابراین باتوجه‌به کارایی مشاوران روبو و مقیاس‌پذیری هوش مصنوعی (قابلیت تنظیم و انعطاف با هر میزان سرمایه)، این مشاوران دیجیتال برای هر فرد به‌صورت سفارشی‌شده و استاندارد‌شده، پیشنهادهایی را ارائه می‌دهد، پس می‌تواند به طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران با هر میزان سرمایه و سلیقه‌ای خدمات مشاوره‌ی سرمایه‌گذاری را ارائه نماید.
2. یکی دیگر از عوامل استقبال از مشاوران هوشمند سرمایه‌گذاری، کارمزدهای کمتر آن‌هاست. به دلیل انعطاف‌پذیری این پلتفرم‌ها، هزینه‌ی مشاوره‌های سرمایه‌گذاری دیجیتال ارائه شده توسط مشاوران روبو، اغلب کسری از کارمزدهای مشاوران سرمایه‌گذاری سنتی است. به‌عنوان‌مثال در ایالات متحده، یک مشاور مالی معمولی ممکن است بر اساس دارایی‌های مشتری، 1% حق‌الزحمه‌ی مشاوره‌ی سالا‌نه دریافت کند، درحالی‌که هزینه‌های ربات مشاور به طور میانگین سالانه در حدود 0.2٪ است.
3. کاهش موانع: انعطاف‌پذیری این پلتفرم‌ها موجب کاهش موانع سرمایه‌گذاری و ایجاد فرصت برای اکثر اقشار برای ورود به بازارهای سرمایه شده است، بنابراین مشاوران روبو توانسته‌اند نسل جدیدی از سرمایه‌گذاران را جذب کنند. همچنین به کمک این پلتفرم‌ها، علاوه بر این مدیران بزرگ صنعت دارایی، شرکت‌های کمتر سنتی دیگر همچون شرکت‌های بیمه نیز در حال توسعه‌ی راه‌حل‌هایی برای فروش محصولات جانبی به مشتریان فعلی خود هستند.

بسیاری از ناظران بازار انتظار دارند که شرکت‌های غیرمالی، یعنی پیشروان بزرگ فناوری اطلاعات نیز به‌تدریج به بازیگران کلیدی صنعت مشاوران روبو تبدیل شوند و از طریق دسترسی به داده‌های کاربران، کسب درآمد کنند.

داده‌ها، ابزار پیش‌بینی و تحلیل مدیران دارایی

چالش مدیران دارایی این است که بتوانند سریع‌تر از سایر حاضرین در بازار، به داده‌هایی با پتانسیل پیش‌بینی اقتصادی دست یابند. بسیاری از فعالان بازار در «مسابقه‌ی تسلیحاتی اطلاعاتی» شرکت می‌کنند که نیازمند سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در سرمایه‌ی انسانی متخصص (مانند برنامه‌نویسان، متخصصین فناوری اطلاعات و…)، همچنین فراهم ساختن زیرساخت‌های موردنیاز فناوری اطلاعات است تا بتوانند به طور مؤثر، اشکال مختلف داده‌های ساختاریافته و بدون ساختار را دریافت، پردازش و تحلیل نمایند و با استفاده از آن‌ها به چینش پورتفوهای آلفا (با بازده مطلوب و بهتر از گذشته یا بهتر از یک شاخص معیار) و با امنیت بالا (ریسک کنترل‌شده) بپردازند.

نتیجه‌گیری آکادمی دانایان

در چند سال اخیر دیجیتالی‌شدن داده‌ها، افزایش تصاعدی قدرت محاسباتی ابزارهای هوشمند و ظرفیت ذخیره‌سازی آن‌ها، منابع اطلاعاتی بسیار زیادی را برای مدیران دارایی ایجاد کرده است؛ همچنین برای تبادل و به‌روزرسانی سریع حجم بالایی از داده‌های روزانه که در تحلیل‌ها به کار می‌روند، هوش مصنوعی کمک قابل‌توجهی به مدیران و کارشناسان مالی در سرتاسر جهان نموده است. بنابراین آنچه اکنون برای این صنعت و مدیران مالی فعال در آن، حیاتی و مزیت رقابتی است، تجهیز شرکت‌های مدیریت دارایی به زیرساخت‌های تکنولوژی‌محور و مهارت مدیران مالی برای بهره‌گیری از این حجم عظیم داده‌های بزرگ اقتصادی است، زیرا با استفاده از این ابزارهای هوشمند تحلیل می‌توان بسیار سریع‌تر از گذشته سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و بلند‌مدت را برنامه‌ریزی و تحلیل نمود.

اتصال بین بازار مالی و بازار واقعی فولاد از طریق بورس کالا | دکتر حامد سلطانی نژاد

موضوعات پرکشمکش و دامنه داری همانند ورود تولیدکنندگان فولاد به بورس و سوالات متعددی که فولادسازان و سایر زنجیره های تولید فولاد در خصوص مزایا و کارکرد حضور در بورس دارند، سبب انجام گفتگو با دکتر سلطانی نژاد شد که در طی آن ایشان به ابزارهای مالی بورس در بازار فولاد، ایجاد تقاضا برای محصولات فولادی، اوراق های سلف برای فولادی ها و موضوعات متعددی که در ادامه خواهید خواند اشاره کردند.

با توجه به کاهش تقاضا در بازار فولاد و افت شاخص های بورس، هم اکنون وضعیت عرضه فولاد در بورس کالا را چگونه می بینید؟

در خصوص وضعیت عرضه فولاد در بورس کالا ما چند گروه محصولات فولادی داریم که در همه این گروه ها با وجود رکودی که در عرضه جهانی و بازار داخلی شاهدیم، عرضه های خوبی داریم. دو شرکت بزرگ فولادی عضو انجمن فولاد، با عرضه محصولات مشخصی مانند شمش فولاد، عرضه های خوبی دارند ولی خریداران به دلیل رکود موجود رغبت چندانی نشان نمی دهند. در این شرایط عرضه کننده ها باید برای اینکه از بازار خارج نشوند، عرضه های متناوب خود را در بورس انجام دهند چرا که پیوستگی عرضه به خودی خود ایجاد کننده یک بار روانی مثبت در بازار است.

نگاهی که به بورس در همه جای دنیا وجود دارد این است که بورس جایی است که محصول همیشه وجود دارد ولی تقاضا به شرایط خاص بازار بستگی دارد. الان هم به خاطر رکود موجود در صنعت فولاد که دلایل خاص خود را دارد این تقاضا کاهش پیدا کرده است.

بورس کالا چه برنامه هایی برای تحریک تقاضا در بین خریداران محصولات فولادی دارد؟

بورس کالا برنامه هایی برای ایجاد تقاضا برای محصولات فولادی دارد که یکی از این برنامه ها ارائه تسهیلات مالی مناسب است. برنامه دولت هم این است که تولیدات به مصرف کنندگان واقعی و به تولید کنندگان صنایع پایین دستی عرضه شود و از فروش محصولات به بازارهایی که باعث واسطه گری و تلاطم قیمت ها می شود، جلوگیری شود. بنابراین سعی داریم تسهیلات را نیز در همین راستا ساماندهی کنیم. با بانک ها مذاکراتی انجام شده تا واحدهایی که از طریق بورس کالا برای عرضه و فروش محصولاتشان اقدام می کنند، تسهیلاتی اعطا شود. قطعا فرایند احراز هویت و شناسایی خریداران شرایط سخت گیرانه و دقیقی است و هم بانک ها و هم تولید کنندگان می توانند یقین داشته باشند که خریدارانی که به دنبال تامین مالی هستند، مصرف کنندگان پایین دستی هستند و تسهیلات شان هدفمند به سمت تولید روانه می شود.

در همه جای دنیا برای اینکه محصولی به فروش برسد، خدمات مالی به خریدار عرضه می شود. برای مثال در بحث خودرو، می بینیم که خدمات مالی گوناگونی مانند لیزینگ، اجاره و امثالهم به خریدار ارائه می شود. ایجاد آپشن برای مشتری باعث رغبت بیش تر مصرف کننده برای خرید آن محصول می شود. بنابراین وقتی برای فروش محصولی آپشن های مختلفی در نظر گرفته شود و از تامین گران مالی آن محصول استفاده شود در نتیجه به فروش بیش تری دست خواهیم یافت. در اینجا می توان گفت بورس کالا فضایی است که بین تولید کننده، مصرف کننده، واسطه گر ، بانک و خدمات دهندگان دیگر ارتباط ایجاد می کند.

الان مهم ترین نقش و کارکرد خدماتی بازار سرمایه برای صنعت فولاد چیست؟

خب ما در بورس کالا به عنوان بازار سرمایه بایستی برای بخش واقعی صنعت، بازار مالی مناسبی را شکل دهیم. یعنی ایجاد ارتباط بین بخش واقعی صنعت فولاد و بخش مالی این صنعت. هر صنعتی هم برای ایجاد این ارتباط ویژگی های خودش را دارد.

به طور مثال LME نماد بازار فولاد جهان است و حجم معاملات مشتقه ای که در این بازار انجام می شود چندین برابر بازار نقدی است؛ چرا که معاملات مشتقه کمک می کند تا کشف نرخ دائم در این بازار صورت بگیرد و کل عرضه در برابر کل تقاضا قرار بگیرد. ضمن اینکه پوشش دهندگان ریسک (که یا تولید کنندگان هستند یا مصرف کنندگان) می توانند با حضور در این بازار و گرفتن موقعیت، ریسک خودشان را کاهش بدهند. در واقع زمانی که بازار مالی را با بازارهای واقعی پیوند دهید آن وقت است که فضایی مانند LME بوجود می آید و می‌تواند مرجع تعیین کننده قیمت باشد.

این کاهش ریسک چگونه انجام می گیرد؟

فرض کنید یک شرکت تولیدی شمش فولاد که نگران کاهش قیمت شمش در آینده می باشد، موقعیتی(موقعیت فروش) در معاملات قراردادهای آتی برای زمان معینی در آینده می گیرد و بر اساس این موقعیت متعهد می شود که با قیمت مشخصی کالای تولید شده اش را در آینده به خریدار مشخصی تحویل دهد و پولی را هم به عنوان وجه تضمین (margin) در اختیار اتاق پایاپای بورس قرار می دهد. این تولید کننده نگران کاهش قیمت است و برنامه ریزی تولیدش را این گونه پایدار می کند. چنین شرایطی برای مصرف کننده نیز وجود دارد تا قیمت خرید خود را اینگونه ثابت و معین کند و در واقع این دو در حال پوشش دادن ریسک خود هستند.

در بازار مشتقه ( شامل معاملات آتی و اختیار معامله) موقعیتی فراهم می شود تا تولید کننده و مصرف کننده و گروه های دیگری نیز وارد شوند. گروه هایی که به عنوان واسطه از آنها نامبرده می شود و آنها را مخل سیاست های اقتصادی می دانیم می توانند در بازارهای مالی فعالیت داشته باشند و حتی سود آور باشند. در واقع واسطه فردی است که با در اختیار داشتن پول، به دنبال این است تا با خرید و فروش یک کالا سود کسب کند. نگاهی که در کشور وجود دارد این بوده که واسطه ها را موجودات مضری تلقی می کردیم که باعث خدشه دار شدن اقتصاد کشور هستند و همیشه سعی در حذف آن ها داشته ایم. در حالی که راهی برای جلوگیری یا حذف این گروه در بازار نیست ولی می توان از آنها بهره برد!

واسطه گرها چگونه می توانند در بازارهای مالی مفید باشند؟

در اقتصاد مدرن کشورهای پیشرفته از واسطه ها در جهت مفید استفاده می شود، به گونه ای که با ایجاد یک نظام ساختار یافته و هدفمند به آن ها گفته می شود که پول شان را چگونه کانالیزه یا مورد استفاده قرار دهند تا هم آنها از سود و منفعت شان برخوردار شوند و هم این منابع مالی به سمت تولید روانه شود. واسطه ها وارد بازار مالی می شوند و با توجه به پیش بینی‌هایی که از روند قیمت دارایی‌ها دارند با گرفتن موقعیت هم خودشان سود می برد و هم به نقدشوندگی بازار کمک می‌کنند.

از طرفی چون حضور واسطه‌ها را از طریق بازار مشتقه در بورس به سمت بازارهای مالی کانالیزه می کنیم عملاً تأثیر منفی که در شرایط مازاد تقاضا بر کالای فیزیکی موجود در اقتصاد دارند دیگر در اینجا وجود نخواهد داشت. بازار جایی است که همیشه در آن جنس یافت می شود و همیشه این امکان باید برای خریدار وجود داشته باشد که از طریق آن بازار دست به خرید بزند؛ پس واسطه‌ها کاری می کنند تا همیشه عرضه و تقاضا برای یک کالا در بازار موجود باشد. دلال ها وقتی وارد بازار مالی می شوند به نام سفته باز شناخته می شوند و برخلاف آنچه که عوام سفته باز را مضر می دانند ولی در بازارهای مالی سفته باز بسیار موثر و مفید تلقی می شود.

یکی از علل موثر در کشورهایی با اقتصاد قوی، وجود بازارهای مالی قدرتمند است. برای مثال کشورهایی همچون سنگاپور یا هنگ کنگ از نظر سرمایه های خدادادی بسیار ضعیف هستند ولی به دلیل داشتن بازارهای مالی قوی اقتصاد قدرتمندی دارند و در اقتصاد جهانی نقش پررنگی دارند. وقتی بازاری همیشه تابلوی فعال داشته باشد، خریدار و فروشنده برای قیمت گیری به آن مراجعه می کنند و همین تقابل دیدگاه ها در بازار است که منجر به کشف قیمت در بازار می شود.

اوراق سلف عادی و اوراق سلف موازی چه کاربردی در معاملات فولادی بورس کالا دارند؟

در حال حاضر بازار نقدی (اسپات مارکت) و سلف برای معاملات گروه فولادی در بورس کالای ایران وجود دارد.

در معاملات سلف عادی، تولید کننده ای (مثلاً تولید کننده تیرآهن) محصولاتش را برای 6 ماه آینده پیش فروش می کند، با این کار تا 6 ماه آینده برنامه دقیق تولید خواهد داشت.

حال فرض کنید در بازار میلگرد رونق ایجاد می شود و همین شرکت که در حال تولید تیرآهن است، خواهان تولید میلگرد می شود. معاملات سلف موازی این امکان را به تولید کننده می دهد که در این شرایط با جمع آوری و خرید تمامی اوراق سلفی که در زمان انتشار در بازار فروخته است (چون اوراق بهادار است به سادگی در بازار ثانویه قابل خرید است) به تولید محصول مورد نظر خود یعنی میلگرد بپردازد. و دیگری تعهدی برای تحویل تیرآهن نداشته باشد.

نحوه انتشار اوراق سلف موازی استاندارد بدین صورت است که عرضه کننده اوراقی را منتشر می کند که بیانگر این است که طی مدت زمانی خاص، مقدار معینی محصول به خریدار اوراق ارائه خواهد داد. بنابراین هرکس این اوراق را داشته باشد بدین معناست که این محصول را در مدت زمان آتی خریداری کرده است. این سلف عادی است. موازی بودن سلف بدین معناست که در بازار ثانویه نیز این اوراق قابل معامله است. وقتی صحبت از معامله می شود، پای قیمت نیز باز می شود و این یعنی کشف قیمت.

جالب است که سلف موازی در ایران با دو مدل اختیار معامله یعنی اختیار خرید تبعی و اختیار فروش تبعی (embedded put option) ترکیب شده و باعث محدودیت ریسک تولید کننده خواهد شد. یعنی اگر قیمت کالای عرضه شده توسط تولید کننده، از حد مشخصی در سررسید تحویل آن، افزایش پیدا کند، این اختیار به تولید کننده داده خواهد شد تا با قیمت معینی که همان قیمت اختیار خرید تبعی است امکان به بازخرید اوراق سلف در بازار کند و در ادامه محصولش را به قیمت روز در بازار بفروشد.

یکی دیگر از ویژگی های سلف موازی استاندارد در بورس کالا، توانایی تسویه نقدی (cash settlement) است. بدین معنا که در برابر تعهداتی که طرفین به یکدیگر در برابر عرضه یا خرید محصولی داده اند، این امکان وجود دارد که بدون تسویه فیزیکی، سود و زیان محصول در زمان عرضه یا خرید را حساب کرده و با یکدیگر به تسویه نقدی بپردازند.

برای کشف واقعی قیمت های فولاد در بازارهای مالی چه باید کرد؟

زمانی می توانیم بگوییم کشف قیمت واقعی صورت می گیرد که کل عرضه در برابر کل تقاضا قرار بگیرد. بنابراین وقتی محصولات وارداتی از کانال رسمی وارد کشور می شوند باید ملزم به فروش در بورس شوند تا قیمت ها واقعی شوند و الزام به عرضه در بورس تنها با الزامات قانونی و نظارت و ضمانت اجرایی انجام می شود.

آیا بازارهای مالی در سیاست گذاری و رفتارهای بازار می توانند تاثیری داشته باشند؟

بورس کالا بازاری رسمی و متمرکز است که در آن نظارت بر خرید و فروش محصولات انجام می گیرد. پس وقتی تمام عرضه و تقاضای فولاد در فضایی رسمی مثل بورس کالا انجام پذیرد بدیهی است که توانایی نظارت بر آن، پیدا کردن مشکلات و سیاست گذاری های مربوطه به آن و تمام رفتارهای بازار فولاد را می توان در آن مورد مشاهده قرار داد. بورس کالا این توانایی را بوجود می آورد که بصیرتی فراتر از بازار در اختیار سیاست گذاران، تولید کنندگان و مصرف کنندگان قرار گیرد تا در برابر رفتارهای آتی بازار قابلیت واکنش سریع تر و مناسب تر داشته باشند. وقتی توانایی نظارت بر بازار بصورت تمام و کمال وجود داشته باشد، تصمیم ها دیگر مقطعی نخواهند بود و برای اهداف کوتاه مدت اتخاذ نخواهند شد. بورس کالا این توانایی را بوجود می آورد تا تصمیمات آینده نگرانه اتخاذ شوند و اثرات و پیامدهای همین تصمیمات نیز در همان بازار متمرکز نمایان خواهند شد.

نیاز به وجود بازاری متشکل و متمرکز با قوانین مناسب که ورود و خروج آن را کنترل کند و کاملا شفاف باشد در دنیای مدرن اقتصاد اثبات شده است. امکان نظارت صحیح و سریع در این بازار برای همه اعم از خریدار، فروشنده، تولیدکننده و سیاست گذار و حتی واسطه گر منفعت خواهد داشت. این ویژگی بورس کالاست.

بورس کالا چگونه می تواند با بازارهای بین المللی ارتباط داشته باشد و آیا در زمینه توسعه صادرات تاثیرگذار است؟

یکی از خواص بازارهای مالی ارتباط با بازارهای خارجی است و بسیاری از شرکت های عرضه کننده محصول، توانایی فروش و عرضه محصولاتشان در بازارهای بین المللی را در بازارهای مالی مثل بورس کالا پیدا می کنند.

آیا بورس کالا می تواند در شفاف سازی مالیاتی اثرگذار باشد؟

از آنجایی که در بورس کالا علاوه بر اطلاعات مالی عرضه کننده و خریدار، اطلاعات خرید و فروش محصولات ثبت می شود، و حتی یکی از قوانین تحویل جنس یا کالا، تسویه حساب مالیات بر ارزش افزوده معامله انجام شده توسط خریدار است که به صورت اتوماتیک باعث شفافیت مالیاتی خواهد شد و هیچ گونه فرار مالیاتی در این بازار وجود ندارد.

همچنین بانک ها هم برای اعطای تسهیلات شان می توانند از طریق بورس کالا تولید کننده واقعی را شناسایی کنند، چراکه یکی از معضلات اصلی بانک ها در اعطای تسهیلات این است که تسهیلات ارائه شده شان صرف آن فعالیتی که به خاطرش وام یا تسهیلات داده شده نمی شود. ولی در بورس کالا علاوه بر تمام اطلاعات هویتی، صورت حساب های مالی و مالیاتی از افراد حقیقی و حقوقی اخذ می شود و این شفاف سازی بروز رسانی هم می شود.

آیا شرایط حضور در بورس کالا برای تولید کنندگان فولادی تغییری کرده است؟

تمامی تولید کنندگان محصولات فولادی امکان حضور در بورس کالا را دارا هستند و هیچ شرایط خاصی برای حضور در این فضا وجود ندارد. واحدها و شرکت هایی که خواهان برنامه ریزی آینده نگرانه برای تولید و فروش محصولات خود هستند و یا به دنبال تامین مالی هستند می توانند در این بازار حضور داشته باشد.

در کنار این در بازارهای فرعی بورس این قابلیت وجود دارد تا عرضه محصولاتی مثل قراضه که نیازمند انجام مزایده هستند، صورت پذیرد و علاوه بر فرایند کشف قیمت آن، در تسویه آن نیز شک و شبهه‌ها رفع خواهند شد.

آینده بازارهای مالی در اقتصاد ایران را در دوران پساتحریم چگونه می بینید؟

به دلیل کمبود اطلاعات اقشار مردم و حتی تولید کنندگان از بازارهای مالی نیازمند مشارکت سرمایه گذاران خارجی و همچنین حضور صنعت ایران در بازارهای بین المللی هستیم. همانطور که می دانید رشته مالی (finance) نزدیک به یک دهه است که در کشورمان فراگیر شده است و رشته ای جوان در ایران محسوب می شود. به نظرم آشنایی عموم با کارکردهای بازارهای مالی و فرهنگ سازی در این زمینه می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات موجود در صنایع بزرگی مثل فولاد و سنگ آهن در کشورمان باشد.

بنابراین پیشنهاد می کنم فعالان و تولید کنندگان صنعت فولاد راجع به بازارهای مالی، کارکردها، ویژگی‌ها و مزایای آن فکر کنند و حتی آن را به عنوان جزئی از فعالیت خود بشناسند. چراکه بورس کالا و بازار مالی فرصت خوبی مهیا می کند تا کمپانی ها، کارخانجات و تولید کنندگان از ابزارهای موجود در این عرصه برای بهبود وضعیت اقتصادی و خرید و فروش خود استفاده کنند. چرا نباید در بورس های کشور ما نیز مانند LME تولید کننده و مصرف کننده و هم واسطه گر از این بازار پیشرفته بهره ببرند؟

بازار بورس چیست؟ و بازار سرمایه به چند دسته تقسیم میشود؟

بازار بورس چیست؟ و بازار سرمایه به چند دسته تقسیم میشود؟

بازار بورس چیست ؟ و بازار سرمایه به چند دسته تقسیم میشود؟ این سوال بسیاری از افرادی است که امروزه قصد ورود به این بازار را دارند و یا حتی وارد این بازار شده اند، اما تعریف جامعی از بازار بورس ندارند. پس برای آشنایی بیشتر با ، بازار بورس و انواع بازار سرمایه و همچنین برای ورود بهتر و دانش کافی از این بازار در این مقاله مارا همراهی کنید.

بازار بورس چیست؟

در یک تعریف بسیار ساده می توانیم بگوییم بورس یک نوع بازار است که در آن دارایی های مختلفی مورد معامله قرار می گیرند. این بازار همچنین یک نهاد ساختاریافته است که به عنوان یکی از مهمترین ارکان اساسی بازار سرمایه نیز شناخته می شود. مدیریت انتقال ریسک، شفافیت بازار، کشف قیمت، ایجاد بازار رقابتی و مهمتر از همه جمع آوری سرمایه و پس اندازهای اندک برای تامین سرمایه فعالیت های اقتصادی از مهمترین کاربردهای بورس محسوب می شوند. اگر بخواهیم به زبان ساده‌تر یک تعریف جامع از بورس بیان کنیم: بورس بازاری برای خرید و فروش سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار است .

بازار سرمایه به چند بخش تقسیم میشود؟

1: بازار سهام
2: بازار بدهی

با توجه به آنکه سابقه بورس سهام در کشورمان بسیار بیشتر از بازار بدهی است، عموما در پاسخ به سوال بورس چیست ، ذهن‌ها به سمت بازار سهام معطوف می‌شود.

بازار سهام

بازار سهام که عموم مردم آن را معادل بورس می‌دانند محلی است که شرکت‌های مختلف سهام خود را در آن عرضه می‌کنند. همان‌طور که گفته شد، این سهام محصولات مالی ساختاریافته چیست؟ پس از عرضه اولیه، در بازار ثانویه توسط معامله‌گران بورس معامله می‌شود. به بیان دیگر، هر شرکتی بر اساس نحوه عملکرد و دارایی‌های خود دارای ارزش متفاوتی است و بر این مبنا ارزش‌گذاری می‌شود. سرمایه‌گذاران نیز بر اساس این ارزش گذاری اقدام به خرید و فروش سهام شرکت‌ها در بورس می‌کنند.

بازار بدهی

بازار بدهی بخشی است که در آن اوراق قرضه مورد معامله قرار می‌گیرند. در واقع این بازار به نوعی مکمل بانک برای تامین مالی است. در این بازار نیازمندان به تامین مالی، شامل شرکت‌های بخش خصوصی، شهرداری‌ها و دولت اقدام به عرضه اوراق می‌کنند. این اوراق عموما دارای سود مشخصی بوده و نسبت به سهام ریسک پایین‌تری دارند. پشتوانه اوراق منتشرشده می‌تواند متفاوت باشد و بر مبنای آن سرمایه‌گذاران مختلف اقدام به خرید اوراق مزبور می‌کنند. شرکت‌ها یا دولت با فروش اوراق و پرداخت سود به ازای آنها تامین مالی می‌کند؛ بر خلاف بانک‌ها، به جای آنکه ناشر اوراق تامین مالی را از یک منبع (بانک) انجام دهد این عمل با جمع‌آوری سرمایه جمع کثیری از افراد (خریداران اوراق) انجام می‌شود.