تأثیر نرخ بهره بر بازارهای مالی

زمانی که پول هایی در بازار موازی حرکت کرده اند به سمت بازار خود برمی‌گردند نشان از بازگشت تعادل پس از مدتی به بازار هدف است

نرخ بهره فدرال رزرو چیست؟ نرخ بهره آمریکا چگونه بر ارزهای دیجیتال تاثیر می گذارد؟

همیشه بازار رمز ارزها با برنامه های پولی بانک مرکزی آمریکا یا فدرال رزرو همسو بوده است . برای مثال در سال ۲۰۱۸ پس از اینکه نرخ بهره آمریکا افزایش یافت، بازار رمز ارزها وارد یک زمستان ۲ ساله شد. از زمانی که فدرال رزرو آمریکا در واکنش به بحران مالی سال 2008 نرخ وجوه فدرال را به 0 درصد کاهش داد و ترازنامه خود را از طریق “تسهیل کمی” گسترش داد، نرخ بهره فدرال رزرو برای دومین بار در 14 سال گذشته برای چاپ و خرید اوراق خزانه افزایش یافته است. نرخ بهره فدرال رزرو آخرین بار بین سال‌های 2016 تا 2018 افزایش یافت که به طرز شگفت‌انگیزی سقوط کرد، به‌طوری‌که افزایش یک چهارم واحدی از 2% به 2.25% بزرگترین افت یک روزه در سهام در تاریخ ایالات متحده را منجر شد. اقتصاد جهانی در سال 2018 و قبل از سرایت بیماری کرونا در وضعیت بسیار بهتری نسبت به اکنون قرار داشت، با این حال نرخ‌ها در سال 2022 با سرعت در حال افزایش است زیرا فدرال رزرو تلاش می‌کند تا در نهایت پول ارزان را قطع کند و اجازه دهد یک بار دیگر نرخ‌ها عادی شود. در آوریل 2022 بود که نرخ های وام مسکن به بالاترین حد 11 تا 12 ساله رسید و در واقع حساب های پس انداز دوباره بازدهی داشتند. همه اینها مقدمه ای بود بر اینکه نرخ بهره فدرال رزرو چیست و چگونه بر قیمت‌های ارزهای دیجیتال تاثیر می گذارد؟

نرخ بهره (Interest Rate) چیست؟

نرخ بهره یا Interest Rate مبلغی است که در مقابل قرض گرفتن پول پرداخت میکنید. به عبارت دیگر نرخ بهره بخشی از کل مبلغی است که شما از بانک وام گرفته اید و اگر برای خرید خانه، ماشین یا امور شخصی از بانک وام بگیرید، باید نرخ بهره آن را هم بپردازید. همچنین اگر مبلغی هم در بانک سرمایه گذاری کرده باشید، بهره یا سود آن را دریافت می کنید.

نرخ بهره یا Interest Rate یکی از مفاهیم اقتصادی است که برای جلوگیری از کاهش ارزش پول پرداختی در امروز و دریافتی در آینده از وام گیرنده دریافت میشود.

همچنین زمانی که نرخ بهره افزایش می یابد وام گیرنده باید بهره زیادی را پرداخت کرده که همین موضوع تاثیرات منفی در بازارهای مالی به خصوص بازار ارزهای دیجیتال می گذارد. بانک فدرال رزرو، نرخ بهره آمریکا را تعیین میکند که با توجه به شرایط بازارهای مالی مشخص میشود. همچنین اگر تورم در کشور افزایش یابد، فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش میدهد تا تعادل را برقرار کند.

می توان گفت نرخ بهره میزان پولی هست که وام دهنده ها به ازای مبلغ پرداختی خود به وام گیرنده ها می پردازند و به شکل درصدی از اصل سرمایه نیز مورد استفاده قرار می گیرد. نرخ بهره معمولا به شکل سالانه در نظر گرفته می شود که به آن نرخ سود سالانه نیز گفته میشود. همچنین اگر شرایط وام گیرنده ریسک کمتری داشته باشد، معمولا نرخ بهره پایینی به آن تعلق می گیرد. در حالی که اگر وام گیرنده ریسک بالایی داشته باشه، نرخ بهره زیادی از او گرفته میشود.تأثیر نرخ بهره بر بازارهای مالی

رابطه بین نرخ بهره و سرمایه‌گذاری

رابطه بین نرخ بهره و سرمایه‌گذاری را می‌توان در رابطه بین نرخ سود یا قیمت سرمایه و تقاضا برای سرمایه جست‌وجو کرد. درصورتی‌که قیمت کالا یا خدمتی کاهش یابد، میزان تقاضا برای آن کالا یا خدمت افزایش می‌یابد؛ بنابراین اگر تقاضا‌کنندگان سرمایه را همان سرمایه‌گذاران دانست، می‌توان این رابطه را نیز یک رابطه منفی برشمرد؛ به‌طوری‌که کاهش نرخ سود سرمایه، افزایش میزان تقاضا برای سرمایه و در نتیجه افزایش سرمایه گذاری را در پی خواهد داشت.

انواع نرخ بهره

نرخ بهره انواع مختلفی دارد که در این قسمت از مقاله برخی از آنها را برای شما معرفی کرده و مورد بررسی قرار می دهیم تا اطلاعاتی در این زمینه کسب کنید و بتوانید با انواع نرخ بهره آشنایی شوید.

یکی از انواع نرخ بهره که سرمایه گذاران، وام دهندگان و وام گیرنده ها به آن توجه می کنند و تاثیری زیادی بر قیمت کالاهای بازار می گذارد، نرخ بهره بازار هست. نرخ بهره بازار همان نرخ بهره جاری است که بهره سرمایه گذاری در کوتاه مدت می باشد و میزان سودی است که برای استفاده از کالاهای سرمایه ای باید پرداخت شود و میزان آن را عرضه و تقاضای کالای سرمایه ای مشخص می کند.

یکی دیگر از انواع نرخ بهره، نرخ بهره اسمی است که در قرارداد بین وام دهنده و وام گیرنده مشخص میشود و در واقع نرخی است که ناشران اوراق قرضه در زمان انتشار اوراق بهادار به عنوان نرخ اسمی اعلام می کنند و میزان سود پرداختی سالانه به دارنده اوراق قرضه هست که نسبتی از ارزش اسمی برگه است.

یکی دیگر از انواع نرخ بهره که سرمایه گذاران و معامله گران بازارهای مالی به آن توجه خاصی دارند و تاثیری زیادی بر بازارها می گذارد، نرخ بهره واقعی می باشد. نرخ بهره واقعی در واقع میزان سودی است که تورم نیز در آن لحاظ شده و به عبارت دیگر نرخ بهره واقعی کسر تورم از نرخ بهره اسمی هست.

چه عواملی بر میزان نرخ بهره تاثیر می گذارد؟

نرخ بهره نوسانات زیادی دارد و معامله گران بازارهای مالی باید به این نوسانات توجه داشته باشند. نرخ بهره متاثر از عوامل مختلفی است که ما در این بخش از مقاله برخی از آنها را به شما معرفی می کنیم تا اطلاعاتی در این زمینه داشته باشید.

یکی از عواملی که بر میزان نرخ بهره تاثیر می گذارد، میزان ریسک است و البته می توان گفت ریسک همیشه یکی از عوامل مهم در هر مدل سرمایه گذاری است و یکی از چالش هایی که همواره افراد برای شروع سرمایه گذاری با آن مواجه هستند، از دست دادن سرمایه می باشد. به این ترتیب هر چقدر میزان ریسک یک سرمایه گذاری بیشتر باشد، سرمایه گذار انتظار دارد که سود بیشتری کسب کند و باید نرخ بهره بالاتری به آن تعلق گیرد. برای مثال بانک ها یا موسسه های مالی که پشتوانه قوی دارند، ریسک سرمایه گذاری کمتری داشته و به همین دلیل نرخ بهره کمتری ارائه میدهند.

یکی دیگر از عواملی که بر میزان نرخ بهره تاثیر می گذارد، مدت زمان سرمایه گذاری است. بنابراین هر چقدر مدت زمان سرمایه گذاری بیشتر باشد، میزان سود پرداختی سالانه یا نرخ بهره آن نیز افزایش می یابد و سرمایه گذار باید سود بیشتری پرداخت کند.

تورم هم از جمله عوامل تاثیر گذار بر نرخ بهره است. زمانی که تورم در کشوری بالا می رود، بانک مرکزی آن کشور نرخ بهره را افزایش می دهد تا مردم تمایل بیشتری برای نگهداری پول خود در بانک داشته باشند تا به این شکل تعادل برقرار شود.

از دیگر عوامل تاثیرگذار بر میزان نرخ بهره، ارزش زمانی پول هست. یعنی ارزش پولی که در آینده دریافت میکنید از ارزش پولی که امروز دریافت می کنید، کمتر میشود و باید برای سرمایه گذاری یا دریافت وام افراد به ارزش زمانی پول نیز توجه داشته باشند.

رابطه بین سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال و نرخ بهره آمریکا

در بحث اقتصاد، میزان سرمایه گذاری تحت تاثیر نرخ بهره قرار می گیرد. بنابراین اگر نرخ بهره بالا باشد، میزان سرمایه گذاری کاهش می یابد و افراد تمایل به سرمایه گذاری بر روی دارایی های پرریسک مانند ارزهای دیجیتال و سهام ندارند و در نتیجه ارزش این بازارها افت می کند.

همچنین اگر نرخ بهره پایین باشد، سرمایه گذاری افزایش پیدا کرده و سرمایه گذاران وجوه خود را صرف خرید ارزهای دیجیتال و سایر دارایی های پرریسک کرده و انتظار دارند که سود زیادی کسب کنند. پس اگر نرخ پایین باشد خرید دارایی های دیجیتال بیشتر شده و در نتیجه قیمت آنها افزایش می یابد.

فعالیت هایی مثل زیرساخت، تحصیلات یا توسعه کسب و کار نیز مستلزم صرف هزینه است و اگر نرخ بهره پایین باشد، این امکان برای افراد و دولت ها فراهم می شود تا پول مورد نیاز برای توسعه کسب و کار را از طریق دریافت وام با سود پایین تهیه کنند. زمانی هم که نرخ بهره بالا باشد، کسانی که قصد سرمایه گذاری دارند، پول زیادی لازم خواهند داشت و با افزایش سود وام های بانکی، مشاغل، دولت ها و افراد شروع به کاهش برنامه های سرمایه گذاری خود می کنند.

بنابراین سرمایه گذاری و نرخ بهره ارتباط عکس دارند. چون زمانی که نرخ بهره افزایش پیدا می کند، میزان سرمایه گذاری کم شده و وقتی هم که نرخ بهره کاهش پیدا میکند، میزان سرمایه گذاری افزایش می یابد.

تاثیر نرخ بهره فدرال رزرو بر قیمت ارزهای دیجیتال

زمانی که بانک مرکزی ایالات متحده یا فدرال رزرو، نرخ بهره را افزایش می دهد، در واقع ارزش دلار بالاتر می رود و شاخص آن در مقابل جفت ارزهایی که در مقابل دلار معامله می شوند، رشد می کند و همین امر باعث افت ارزش بازارهای مالی و به خصوص قیمت ارزهای دیجیتال می شود. چون ارزش بازار کریپتو با ارزش دلار رابطه عکس دارد و اگر ارزش دلار رشد کند، ارزش بازار کریپتوکارنسی ها کاهش پیدا می کند.

همانطور که در در قسمت های بالا نیز توضیح دادیم، زمانی که نرخ بهره افزایش می یابد، میزان گرایش و علاقه سرمایه گذاران و معامله گران به سرمایه گذاری کم می شود و در واقع آنها پول خود را در دارایی های پرریسک مانند ارزهای دیجیتال هولد نمی کنند و ترجیح می دهند که سرمایه خود را در بانک سپرده گذاری کنند و سود سالانه به دست آورند. همچنین با افزایش نرخ بهره، سرمایه ها از بازارهای مالی مثل بازار ارزهای دیجیتال و بورس خارج شده و وارد بانک ها میشود که همین امر هم باعث میشود ارزش بازارهای مالی افت کند. بنابراین اگر سرمایه گذار در حوزه ارزهای دیجیتال هستید، همواره اخبار بانک فدرال رزرو را مورد بررسی و توجه قرار دهید و در صورتی که نرخ بهره افزایش یافت، از پوزیشن های معاملاتی خود خارج شوید.

صعود چراغ‌‌خاموش نرخ بهره

دنیای‌اقتصاد : بانک مرکزی تازه‌‌ترین آمار نرخ بهره بین‌‌بانکی را منتشر کرد. براساس اعلام این نهاد سیاستگذاری پولی در تاریخ ۳۰شهریور، این نرخ با افزایش ۰۱/ ۰واحد درصدی نسبت به نرخ قبلی به عدد ۹۴/ ۲۰ رسید. در هفته‌های اخیر این متغیر پولی در کانال ۲۰درصد در نوسان بود. اکنون اما نرخ بهره در بازار بین‌‌بانکی دوباره درحال نزدیک‌‌شدن به کانال ۲۱درصد است که نشان‌دهنده افزایش تقاضای بانک‌‌ها برای منابع مالی است. همچنین با توجه به اینکه نرخ ریپو حدود ۴هفته در کانال ۲۱درصدی در حال نوسان بوده و به سقف کریدور نرخ بهره نزدیک می‌‌شود، می‌‌توان انتظار داشت که نرخ سود در بازار بین‌‌بانکی روند افزایشی خود را ادامه دهد. مجموع این عوامل و رفتارهای اخیر سیاستگذار پولی حاکی از آن است که بانک مرکزی تمایل دارد تا اضافه‌برداشت و قدرت خلق پولی را که از این طریق به بانک‌‌ها می‌‌رسد، کنترل کند؛ اما به نظر می‌‌رسد به‌دلیل عطش اقتصاد به سرمایه در گردش و ناترازی شبکه بانکی و همچنین رشد هزینه‌های دولت، رشد نقدینگی ازطریق اضافه‌برداشت بانک‌‌ها ادامه یابد.

ادامه روند صعودی نرخ بهره بین‌‌بانکی

براساس اعلام بانک مرکزی در تاریخ 30شهریور، نرخ بهره در بازار بین‌‌بانکی به 94/ 20درصد رسید. به این ترتیب این نرخ در مقایسه با آمار قبلی بانک مرکزی افزایش داشته؛ چراکه 01/ 0واحد درصد افزایش یافته است. نوسان نرخ سود بازار بین‌‌بانکی در کانال 20درصد برای هشتمین هفته متوالی رخ می‌‌دهد. آمارها نشان می‌‌دهد که این نرخ سیاستی با شیب ملایم درحال افزایش و رسیدن به 21درصد است. درواقع تقاضای بانک‌‌ها برای منابع مالی در هفته‌های اخیر افزایشی بوده است. نرخ بهره بین بانکی به‌عنوان یکی از انواع نرخ‌‌های بهره در بازار پول به نرخ‌‌های سود یا بهره در سایر بازارها جهت می‌‌دهد که در واقع این نرخ، قیمت ذخایر بانک‌‌هاست و زمانی که آنها در پایان دوره مالی کوتاه‌‌مدت اعم از روزانه یا هفتگی، دچار کسری ذخایر می‌‌شوند، از سایر بانک‌‌ها در بازار بین بانکی یا از بانک مرکزی استقراض می‌‌کنند.

تاثیر نرخ بهره بین بانکی بر کنترل تورم

امروزه در اکثر کشورهایی که بانک مرکزی در آنها مسوول سیاستگذاری پولی است، تعیین و تنظیم نرخ بهره، مهم‌ترین ابزار سیاستگذاری پولی به‌‌شمار می‌‌رود. دلیل اهمیت این متغیر، تاثیری است که بر سایر بازارهای مالی و شاخص‌‌های اقتصادی می‌‌گذارد؛ چراکه بانک مرکزی می‌‌تواند با تغییر در نرخ بهره، روی تورم و رشد اقتصادی تاثیرگذار باشد. بانک مرکزی درصورت اتخاذ سیاست افزایش نرخ بهره در حقیقت تقاضا در اقتصاد را به دوره‌های بعدی منتقل می‌‌کند؛ چراکه به‌دلیل جذاب‌‌تر شدن سودی که به پس‌‌اندازها داده می‌‌شود، تمایل افراد به خرج‌‌کردن پول در زمان حال به آینده موکول می‌‌شود و افراد ترجیح می‌‌دهند دارایی خود را درعوض هزینه‌‌کردن، پس‌‌انداز کنند. با اعمال این سیاست، تقاضا در اقتصاد کاهش پیدا می‌‌کند و تورم نیز کنترل می‌‌شود.

ازسوی دیگر در دوره‌هایی کشور در رکود به‌‌ سر می‌‌برد، بانک مرکزی با سیاست کاهش نرخ بهره در حقیقت تقاضا در اقتصاد را تحریک می‌‌کند و این موضوع باعث می‌‌شود تا در کوتاه‌‌مدت رشد اقتصادی نیز افزایش پیدا کند. در اقتصاد ایران، نرخ بهره‌‌ای که سایر نرخ‌‌های بهره در بازارهای مالی به دنبال آن حرکت می‌‌کنند، نرخ بهره بین‌‌بانکی است که در بازار بین‌‌بانکی یا همان بازار شبانه تعیین می‌‌شود. منظور از بازار بین‌‌بانکی، بازاری است که در آن بانک‌‌هایی که دارای کسری منابع هستند از بانک‌‌های دارای منابع مازاد و یا بانک مرکزی، براساس یک نرخ مشخص، استقراض می‌‌کنند. این اتفاق معمولا زمانی می‌‌افتد که یک بانک با اعطای وام به مشتریان خود، باید ذخایر قانونی آن را به بانک مرکزی ارائه دهد.

اگر بانک موردنظر به‌‌ قدری منابع مازاد نداشته باشد که بتواند ذخایر قانونی را پوشش دهد، با استقراض از سایر بانک‌‌ها منابع موردنیاز خود را تامین می‌‌کند. درچنین حالتی بانک‌‌ها با دادوستد پول بین یکدیگر در بازار بین‌‌بانکی و با توجه به عرضه و تقاضای پول، نرخ مبادل‌های را تشکیل می‌‌دهند که همان نرخ بهره بازار بین‌‌بانکی است. بانک مرکزی ایران و شورای پول و اعتبار به‌عنوان سیاستگذاران پولی تلاش می‌‌کنند تا با روش‌های مختلف بر این نرخ تاثیر بگذارند تا اهداف تعیین‌شده بانک مرکزی تحقق یابد. یکی از این اهداف باتوجه به شرایط کنونی اقتصاد ایران، کنترل نرخ تورم است. افزایش نرخ بهره بین‌‌بانکی به‌‌صورت بالقوه می‌‌تواند از دو جهت به کنترل تورم کمک کند. اولین مورد این است که با افزایش سود بین‌‌بانکی، هزینه خلق پول برای بانک‌‌ها افزایش می‌‌یابد و به این ترتیب عرضه پول در اقتصاد که عامل اصلی تورم است، کاهش می‌‌یابد.

از سوی دیگر افزایش نرخ بهره بین‌‌بانکی، موجب افزایش سود سپرده‌ها و اوراق دولتی می‌‌شود که این اتفاق مردم را به سپرده‌‌گذاری در بانک‌‌ها و خرید اوراق دولتی ترغیب می‌‌کند. این‌گونه آنها کمتر به سمت سرمایه‌‌گذاری در بازار‌‌های طلا، ارز، خودرو و. می‌‌روند. این موضوع باعث کاهش تقاضا برای خرید این دارایی‌‌ها می‌شود و قیمت آنها را کاهش می‌‌دهد و این‌گونه با کاهش انتظارات تورمی، تورم نیز کنترل می‌‌شود. البته فاکتورهای مهم دیگری نیز در افزایش قیمت این دارایی‌‌ها دخیل است که درواقع می‌‌تواند اثر افزایش نرخ بهره بین‌‌بانکی بر قیمتشان را خنثی کند.

افزایش تقاضای منابع مالی

افزایش نرخ بهره بین‌‌بانکی حکایت از آن دارد که همچنان عطش منابع مالی بسیار بالاست. ازآنجاکه این نرخ متناسب با عرضه و تقاضا تعیین می‌‌شود، این افزایش نرخ حکایت از آن دارد که تقاضای منابع بانک‌‌ها درحال افزایش است. این افزایش تقاضا خود حاکی از افزایش انتظارات تورمی است. هنگامی‌‌‎که بانک‌‌ها اقدام به تامین منابع از طریق بازار بین‌‌بانکی می‌‌کنند، با وجود افزایش نرخ بهره بین بانکی، قیمت تمام‌‌شده تامین منابع برای بانک‌‌ها افزایش می‌‌یابد. بنابراین منطقی است که بانک‌ها بخواهند از طریق بازار سپرده و تسهیلات به تامین منابع بپردازند؛ اما بانک‌‌ها همچنان از طریق بازار بین بانکی هم به تامین منابع مالی مورد ‌‌نیاز خود اقدام می‌‌کنند؛ چراکه با کمبود منابع مالی مواجهند و ناچارند که از این طریق به تامین مالی بپردازند. نکته مهم این است که تغییر نرخ سود بین بانکی منشأ و نقطه آغازین تغییر نرخ‌‌ها در کل اقتصاد است. اوراق در بازار بدهی و سهام در بازار سهام سریع‌تر به این تغییر نرخ واکنش نشان می‌‌دهند؛ چراکه خرید و فروش آنها آزادانه توسط بسیاری از مشارکت‌‌کنندگان بازار سرمایه و بدهی انجام می‌‌شود. این یعنی سرایت نرخ بازار بین‌‌بانکی به این دو بازار به راحتی انجام می‌‌شود.

اما سرایت نرخ بهره بین‌‌بانکی به شبکه بانکی به‌صورت نرخ سود و تسهیلات به سختی اتفاق می‌‌افتد؛ چراکه بانک‌‌ها ملزم به رعایت مصوبات بانک مرکزی هستند و بانک مرکزی برای سپرده‌های بانکی سقف نرخ سود تعیین کرده است. درواقع این تعیین دستوری نرخ سود سپرده‌ها توسط بانک مرکزی، کار جذب منابع از طریق سپرده‌‌گذاری مردم توسط بانک‌‌ها را با مشکل مواجه می‌‌کند. مجموعه عوامل فوق و رفتارهای پولی اخیر بانک مرکزی حاکی از تمایل سیاستگذار پولی برای کنترل نرخ سود سپرده‌ها و سخت‎‌‌تر کردن ذخیره‌گیری بانک‌‌ها و متعاقبا کاهش قدرت خلق پول آنها از این مسیر است. اما عطش اقتصاد به سرمایه در گردش در شرایط فعلی و ناترازی شبکه بانکی و رشد هزینه‌های دولت می‌‌تواند رشد نقدینگی را از کانال ذخیره‌گیری بانک‌ها از محل اضافه‌برداشت ادامه دهد.

نرخ بهره دشمن P/E بازار| بازار سهام سرمایه ها را سرخورده کرد!

فراقی کارشناس بازار سرمایه گفت: هر زمان که فاکتورهای مهم اقتصادی به هر نحوی خلاف جریان بازار به اجرا دربیایند در نهایت باعث سرکوب جذابیت های بازار خواهند گردید.

سمیه شوریابی؛ بازار: علی فراقی کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در خصوص تأثیر نرخ بهره بر p/e بازار اظهار داشت: هرچند در مقطع کوتاهی شاهد مقداری بازگشت قیمتی در مسیر نزولی شاخص کل بودیم اما اگر نیم نگاهی به نرخ بهره بین بانکی داشته باشیم که نهایتاً بر روی نرخ بهره بانک ها نیز تأثیرگذار خواهد بود، برعکس روند حال حاضر بازار که یک روند نزولی است یک روند رو به رشد را شاهد هستیم.

فراقی می گوید: در میان برخی از این رشدها نرخ بهره با مقدار کمی اصلاح همراه بوده که این اصلاح در مقاطع کوتاه باعث اصلاح در مسیر نزولی بازار سرمایه و باز پس گیری مقدار کمی از مسیر رفته است.

همبستگی منفی p/e و نرخ بهره

این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به p/e های سهام، ابراز داشت: با توجه به صحبت های برخی کارشناسان از ارزنده بودن نسبت های p/e، بازار همچنان برای خریداران جذابیت ندارد و تا زمانی که فاکتورهای تأثیرگذار بر این جذابیت، روند حرکتی دیگری را برای خودشان شروع کنند، مسیر حرکتی بازار سرمایه تغییر قدرتمندی نخواهد داشت و همچنین می‌توان با کنار هم قرار دادن نرخ بهره در کنار p/e بازار میزان همبستگی منفی این دو را به وضوح مشاهده نمود.

بازگشت پول و ایجاد تعادل

فراقی در ادامه تأکید کرد: طبق آماری که مدتی پیش منتشر شده بود تورم در بازار مسکن به مقدار قابل توجهی روند افزایشی به خود گرفته بود و با توجه به خروج پول قابل توجهی که در بازار سرمایه شاهد بودیم نشان از این دارد که پول هایی که به قصد بازدهی قابل ملاحظه به سمت بازار سرمایه حرکت کرده بود به سمت بازار خود در حال بازگشت است و زمانی پول هایی که در بازار موازی حرکت کرده اند به سمت بازار خود برمی‌گردند نشان از بازگشت تعادل پس از مدتی به بازار هدف است.

وی افزود: همانطور نیز اگر بررسی کنیم در اواخر روند صعودی و بیشتر شدن شیب آن نشان از وارد شدن ترسوترین پول ها مانند بازار مسکن به قصد دریافت بازدهی بیشتر بود ولی بسیاری از این پول ها همراه با ناامیدی به سمت بازار خود در حال بازگشت هستند.

تأثیر نرخ بهره بر بازارهای مالی

زمانی که پول هایی در بازار موازی حرکت کرده اند به سمت بازار خود برمی‌گردند نشان از بازگشت تعادل پس از مدتی به بازار هدف است

این کارشناس بازار سرمایه در انتها با توجه به انواع جذابیت های هر بازاری خاطر نشان کرد: هر زمان که فاکتورهای مهم اقتصادی به هر نحوی خلاف جریان آن بازار به اجرا در بیایند در نهایت باعث سرکوب این گونه جذابیت های بازار خواهند گردید.

افزایش نرخ بهره بانکی و تاثبر منفی بر بازار سرمایه

کاهش نرخ بهره بین بانکی با برنامه کنترل و مهار رشد پایه پولی توسط بانک مرکزی سازگاری ندارد، اظهار کرد: بنابراین بانک مرکزی یا باید با تزریق جدید به بازار بین بانکی اجازه دهد رشد پایه پولی بالا برود یا اینکه سیاست‌های کلان‌تری را دنبال کند. بانک مرکزی که نباید به نوسانات جزئی در بازار سهام توجه کند بلکه آنچه مهم است این است که وظیفه اصلی بانک مرکزی کنترل نرخ تورم و پایه پولی است.

اگر بانک مرکزی نرخ سود سپرده‌های بانکی را افزایش دهد، تعمداً رشد اقتصادی را کند کرده است. این کار تاثیر شدیدی بر بازار بورس و سهام دارد، چراکه کاهش رشد اقتصادی منجر به کاهش رشد سودآوری و درنتیجه قیمت‌های پایین‌تر سهام می‌شود. از طرفی افزایش نرخ بهره باعث می‌شود سرمایه‌داران، دارایی‌های خود را به بانک منتقل کنند تا از این طریق سود بیشتری دریافت کنند و این باعث کاهش نقدینگی در بورس و رکود بازار سهام می‌شود.

اگر بانک مرکزی به شکل مستمر نرخ سود سپرده‌های بانکی را کاهش دهد، تعمداً به دنبال سرعت بخشیدن به رشد اقتصادی است. چراکه با این کار نقدینگی را از بانک‌ها به سمت بازار‌هایی نظیر بازار بورس هدایت می‌کند. در این زمان، ممکن است شما بخواهید که پرتفوی‌تان را برای سرمایه گذاری در شرکت‌هایی تغییر دهید که مستقیماً از رشد اقتصادی سود خواهند برد.

در چنین شرایطی طلا و مسکن بهترین گزینه برای سرمایه گذاری هستند

تاثیر نرخ بهره بانکی بر بورس زمانی که بازار با رونق همراه است، انتظار می‌رود تورم اندکی افزایش پیدا کند؛ بنابراین در شرایط تورمی بهترین گزینه‌ها برای سرمایه گذاری بازار طلا و مسکن است. خوشبختانه امکان سرمایه گذاری در این بازار‌ها با سرمایه اندک نیز امکان‌پذیر است. برای سرمایه گذاری در بازار سکه طلا، قرارداد‌های آتی سکه در بازار بورس گزینه مناسبی است؛ اما ورود به این بازار نیاز به دانش کافی دارد که لازم است قبلاً آن را بیاموزید. همین‌طور برای سرمایه گذاری در بازار مسکن نیز می‌توانید شرکت‌های بسیاری را در بورس پیدا کنید که مستقیم یا غیرمستقیم با این بازار در ارتباط هستند و رونق بازار مسکن تاثیر مستقیم بر این شرکت‌ها می‌گذارد.

مهدی رضایتی مدیر عامل شرکت سبد گردان ثروت پویا بیان کرد: افزایش نرخ بهره به دلیل این که ریسکی ندارد و بازده آن در شرایط رکودی مناسب است، باعث شده است تا سرمایه‌ها از بازار سهام فرار کنند.

این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: بخشی از نگرانی به تجربه سال‌های ۹۶ که سطح تورم پایین با نرخ بهره بالا بود باز می‌گردد و این ذهنیت منفی را در بین فعالان بازار مبنی بر ایجاد تورم ایجاد کرده است. در حالی که در بازار‌های رقیب، افزایش نرخ بهره، جذابیت را در بازار سرمایه کمتر می‌کند.

رضایتی تاکید کرد: جهش در نرخ بهره بانکی اثر واقعی دارد و در بازار سرمایه اثر روانی منفی را برای فعالان ایجاد می‌کند، افزون بر آن به رغم ناکارآمدی‌های حوزه اقتصاد در خصوص این که افزایش نرخ بهره بتواند اثرات مثبت اقتصادی و کنترل تورم را به همراه داشته باشد، نیز تردید وجود دارد.

مدیر عامل شرکت سبد گردان ثروت پویا در پایان تاکید کرد: یک نگرانی نسبت به گذشته و این که سیاست‌های پولی به یک رکود عمیق در بازار منجر می‌شود وجود دارد که باید بانک مرکزی ضمن توجه بیشتر به سیاست‌های پولی به آن پایان دهد.

در مفاهیم بازار‌های مالی، افزایش نرخ بهره بانکی رابطه معکوسی با رشد بازار سرمایه دارد، زیرا افزایش نرخ بهره منجر به افزایش هزینه فرصت، کاهش ارزندگی سهام به دلیل فزونی نرخ تنزیل و همچنین کاهش انگیزه سفته­‌بازی در بازار‌های مالی می‌شود.

بانک‌ها به دلایل مختلف که اثرگذار بر عرضه و تقاضای پول است، تغییر نرخ سود تسهیلات یا سود سپرده‌ها ممکن است به‌صورت کوتاه‌مدت دچار کمبود نقدینگی یا مازاد آن شوند. با کمبود نقدینگی، برخی بانک­‌های متقاضی پول وام‌گیرنده می‌شوند و از منابع مازاد نقدینگی سایر بانک‌های دیگر استفاده می‌کنند. این نوع تبادلات بین بانکی معمولاً خیلی کوتاه‌مدت و در بیشتر مواقع به‌صورت یک شبه برای تسویه مطالبات بانک مرکزی است و اغلب روز بعد تسویه می‌گردد.

حال با نگاهی بر تعاریف فوق درمی یابیم که نرخ بهره بین بانکی متفاوت از نرخ بهره بانکی مرسوم است. از این رو نمی‌توان رابطه مستقیمی بین آن و بازدهی شاخص کل تعمیم داد. از سوی دیگر با اعلام بانک مرکزی، نرخ بهره بین بانکی به ۲۱.۳۱ درصد رسید و به روند رکوردشکنی خود در دو ساله اخیر ادامه داد. مطابق اعلام بانک مرکزی، نرخ بهره بین بانکی در ۳۰ تیر ۱۴۰۱ با ثبت رقم ۲۱.۳۱‍ درصد، رشدی ۰.۱۷ واحد درصدی را نسبت به هفته گذشته ثبت کرد.

نرخ بهره بین بانکی یکی از ابزار‌های مهم برای کنترل تورم است و افزایش آن می‌تواند اثر مثبتی در کاهش نرخ تورم داشته باشد.

محمدابراهیم سماوی، تحلیلگر بازار سرمایه گفته است: آمار‌های جدید بانک مرکزی نشان می‌دهد که نرخ بهره بین بانکی به ۲۱٫۳ و آمار تورم نقطه‌ای به ۵۴ درصد رسید.

وی ادامه داد: نرخ بهره بین بانکی مستقیم بر بازار سرمایه اثرگذار تأثیر نرخ بهره بر بازارهای مالی نیست. نرخ بهره بین بانکی، یک نرخ شبانه‌ای است که بانک‌ها به یکدیگر قرض می‌دهد و به نوعی نرخ استقراض بین بانکی است که تسویه می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: نرخ بهره و سود سپرده‌هایی که ما می‌شناسیم و تاثیر مستقیم بر بازار سرمایه دارد با این نرخ فرق دارد. اما این نرخ بی‌معنی نیست و افزایش این نرخ نشان می‌دهد بانک‌ها در جذب نقدینگی موفق نبوده‌اند و در بازار سرمایه نیز حجم معاملات نشان می‌دهد که این نقدینگی جذب بازار نشده است.

سماوی در ادامه گفت: با وجود این مسائل می‌توانیم انتظار رشد در بازار‌های موازی داشته باشیم. افزایش حجم معاملات نیز این موضوع را نشان می‌دهد. حتی ممکن است به سهامداران این سیگنال داه شود که افزایش نرخ بهر بین بانکی و بی توجهی دولتمردان و مسئولان بانک مرکزی نشان دهنده سیاست‌های انقباظی در آینده خواهد بود.

یک استاد دانشگاه گفت: تاثیر افزایش نرخ بهره بین بانکی در حد یکی دو درصد بر بازار سرمایه قابل ملاحظه نیست ضمن اینکه به سایر نرخ‌های بهره به ویژه نرخ‌های بهره بانکی نیز سرایت پیدا نکرده است.

کامران ندری؛ استاد اقتصاد با بیان اینکه وضعیتی که در شاخص بورس شاهد بودیم ریزش یا افت شدید تلقی نمی‌شود و دلیلی نمی‌بینم که نوسانات بازار سرمایه را به نرخ بهره بازار بین بانکی نسبت دهیم چرا که افزایش قابل ملاحظه‌ای نبوده است؛ اظهارکرد: می‌توان گفت نوساناتی در بازار سرمایه داریم که آن هم تا حدودی طبیعی است. ممکن است برحسب تصادف در چند روز گذشته تعداد روز‌هایی که بازار قرمز بوده از سبزپوشی بازار بیشتر بوده باشد.

تحلیلگر مسائل پولی و بانکی درباره نوسانات بازار بورس و بازار سرمایه تاکید کرد: تصور نمی‌کنم عامل قرمزپوشی بازار در چندوقت گذشته افزایش نرخ بهره بین بانکی باشد چرا که عامل قابل ملاحظه‌ای نیست.

نکته مهم دیگر اینکه بانک مرکزی جلوی تأثیر نرخ بهره بر بازارهای مالی سرایت و انتقال افزایش نرخ بهره بین بانکی به نظام بانکی را گرفته است یعنی به بانک‌ها اجازه داده نشده است که به این دلیل، نرخ بهره سپرده یا تسهیلات را تغییر دهند؛ بنابراین نمی‌توان این مورد را از دلایل افت بورس دانست. عوامل دیگر به مراتب می‌تواند در نوسانات بازار سرمایه اعم از اخبار منفی موثرتر باشد، اما گویا افرادی که می‌خواهند توجیحی برای منفی شدن بازار ذکر کنند عامل نرخ بهره بین بانکی را پررنگ می‌بینند.

تاثیر افزایش نرخ بهره بر بازار کریپتو

کارشناسان به اتفاق آرا معتقدند تا زمانی که تورم افزایش داشته باشد، نرخ بهره بالاتر خواهد رفت؛ این مسئله به طور کلی برای بازار کریپتو خبر بدی محسوب می‌شود.

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی طلا و ارز به نقل از دیلی کوین، قیمت بیت کوین (BTC)، پس از کمی افزایش ظرف هفته‌ی گذشته، دوباره روند نزولی به خود گرفت. بر اساس گزارش کوین مارکت کپ، بزرگ‌ترین ارز دیجیتال جهان بر اساس ارزش بازار، در روز سه شنبه، 26 جولای (4 مرداد) با قیمت 20,982 دلار معامله شد. بیت کوین در 24 ساعت گذشته 4.44 درصد از ارزش خود را از دست داد.

تحلیلگران خوش‌بین امیدوار بودند که بیت کوین از دوره‌ی نزولی عبور کرده و در محدوده‌ی 25000 دلار قرار خواهد گرفت. ولی پیش‌بینی‌ها در خصوص افزایش بیش‌تر نرخ بهره توسط فدرال رزرو ایالات متحده در این هفته باعث کاهش ارزش بیت کوین شدند.

در واقع، حرکت صعودی بیت کوین که قیمت آن را در هفته‌ی گذشته به 24000 دلار رساند، تا حد زیادی به این دلیل بود که تحلیلگران تصور می‌کردند کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) احتمالا نرخ بهره را حدود 0.75 درصد افزایش دهد، و نه بیش‌تر از آن.

این تصور بر اساس افزایش قبلی 0.75 درصدی توسط فدرال رزرو در ماه ژوئن ایجاد شده بود. با وجود این، روند نزولی ادامه یافته است و برخی از کارشناسان سقوط قیمت ارزهای دیجیتال را به ادامه‌ی سیاست‌های پولی سختگیرانه‌ی فدرال رزرو نسبت می‌دهند که ممکن است برای مدتی باقی بماند.

استراتژیست‌های شرکت مورگان استنلی معتقدند، نرخ بهره هم‌چنان بالا خواهد ماند. این نگرانی‌ها هنگامی تشدید می‌شوند که متوجه شویم افزایش نرخ بهره باعث ایجاد رکود اقتصادی شده و امید فدرال رزرو برای کنترل موفق تورم - بدون پیامدهای شدید برای اقتصاد - از بین رفته‌ است.

در نهایت، این مسائل باعث می‌شوند قیمت سهام - و بیش‌تر از آن - قیمت دارایی‌های کریپتو، حتی از این هم کم‌تر شوند. دارایی‌های دیجیتال اولین قربانیان ترس از رکود ناشی از افزایش نرخ بهره بوده‌اند.

زمستان کریپتو در نتیجه‌ی سقوط قیمت ارزهای دیجیتال ایجاد شد؛ زمستان سرد و تلخی که چند شرکت وام‌دهنده و سایر شرکت‌های دیفای و هم‌چنین پروژه‌های ارز دیجیتال شکننده و نامطمئنی نظیر ترا (Luna) را نابود کرد.

اقتصاددان‌هایی که در ماه جاری در نظرسنجی بلومبرگ شرکت کردند، احتمال رکود اقتصادی در 12 ماه آینده را 47.5 درصد تخمین زدند. نتایج نظرسنجی مشابهی در ماه ژوئن احتمال رسیدن به یک رکود اقتصادی را تنها 30 درصد پیش‌بینی کرده بودند.

مایکل گپن، اقتصاددان ارشد بنک آو امریکا، گفت: «ما باید اوضاع اقتصادی را در داخل کشور کنترل کنیم تا بتوانیم تورم را به جایی که می‌خواهیم برسانیم». این اقتصاددان پیش‌بینی می‌کند که رکود اقتصادی در نیمه‌ی دوم سال جاری آغاز شود.

جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، معتقد است اگر رکود منجر به کاهش تورم شود و در نتیجه، قیمت کالاها و خدمات به سطح عادی بازگردد، از ایجاد رکود اقتصادی استقبال می‌کند.

نظرسنجی دیگری که رویترز از گروهی از اقتصاددان‌ها به عمل آورد نیز نتایج کمابیش مشابهی داشت. بر اساس نتایج این نظرسنجی، احتمال ایجاد رکود در ایالات متحده در سال آینده 40 درصد است.