چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟

آموزش مدیریت ریسک در فارکس به همراه اصول ریسک در معامله

در این مقاله شما را با چگونگی و نحوه مدیریت ریسک در فارکس آشنا خواهیم کرد. همه ما کم و بیش با مفهوم مدیریت ریسک در زندگی آشنایی داریم ولی این اصطلاح ریسک در کنار واژه بازده معنا و مفهوم پیدا خواهد کرد و معامله گری که در بازارهای سرمایه به معامله می پردازد با هر دوی این عوامل سر و کار خواهد داشت.

• اگر هم نمی دانید که مدیریت ریسک چیست این مقاله را بخوانید.

ریسک در معامله به چه معناست؟

به بیشترین مبلغی که یک معامله گر و یا یک سرمایه گذار در طول معامله ضرر می‌ کند در واقع ریسک گفته می شود پس توصیه می شود اگر قصد سرمایه گذاری را داشتید بیشتر از ۳ درصد آن را در معامله ریسک نکنید و به گونه ای باشد که اگر قرار است در معامله دچار ضرر و زیان بشوید زیر ۳ درصد باشد و پیش از آن که به موضوع میزان پولی که در طول معامله و در بازار خرید و فروش فارکس کسب می کنید فکر کنید بهتر است نسبت به ریسک های فارکس آگاهی کافی داشته باشید و دیگر آن که به چه میزان می توان در مدیریت آن موفق عمل کرد به همین منظور با مدیریت خود و سرمایه ای که دارید می توانید با کمترین استرس معامله خود را آغاز کرده و آگاهانه عمل خواهید کرد به همین دلیل است که مدیریت و محاسبه ریسک نه‌ تنها در بازار فارکس بلکه در هر تجارت و کسب و کاری از اهمیت بسیاری برخوردار است.

مدیریت ریسک در فارکس به چه صورت است؟

مدیریت ریسک در واقع به این معناست که حداکثر ریسکی که شما در هر معامله ای بر عهده گرفته و در بر می گیرید. ریسک در واقع نشان دهنده تفاوت بین انتظارات واقعی فرد و بازده واقعی می باشد و به صورت ریسک احتمالی و شانسی است به عبارتی سرمایه‌ گذار اگر بخواهد در بازارهای مالی بازده بیشتری را هدف گذاری کند بالطبع باید ریسک بیشتری را هم متحمل شود.

توصیه کارشناسان قبل از ورود به بازار فارکس

طبق توصیه کارشناسان قبل از آن که به بازار فارکس وارد شوید باید حتماً نسبت به استراتژی های خود آگاهی کامل داشته و آن ها را چک نمایید علاوه بر این با سرمایه گذاری در حساب دمو فارکس با آن کار کرده تا قوانین آن را به خوبی فرا گیرید و به این صورت نباشد که پس از آن که یک یا دو معامله را انجام دادید به صورت نهایی به تصمیم گیری بپردازید و بهتر آن است که به اطمینان کافی دست پیدا کنید و با به کارگیری مدیریت ریسک به صورت کاملا واقعی آن را امتحان کنید حتی اگر هم در سود دهی خود موفق عمل کرده باشید باز هم مدیریت ریسک خود را در نظر گرفته و حجم معاملات خود را افزایش دهید. توجه به این نکته ضروری می باشد که بازار فارکس همواره پر از ریسک است و هر اتفاقی ممکن است در آن رخ دهد. مدیریت ریسک در دنیای تجارت فارکس نقش بسزایی را در بقا و یا سقوط ناگهانی شما ایفا خواهد کرد.

• در این مورد پیشنهاد می شود مقاله راهنمای ورود به فارکس را مطالعه کنید.

آموزش مدیریت ریسک در فارکس

سعی کنید در هر معامله ای که انجام می دهید از تعیین حد ضرر و زیان استفاده کنید، خوب است بدانید که معامله و تجارت همانند یک ماراتون است و تاجرانی در آن موفق خواهند بود که در مدیریت ریسک تجاری خود به خوبی عمل کرده و آموزش مدیریت ریسک در فارکس را به خوبی آموخته باشد و در رابطه با بازار آگاهی کافی داشته باشند. این را هم بدانید در صورتی که ریسک زیادی نداشته باشید سود زیادی را هم به دست نخواهید آورد، در ادامه به شما آموزش خواهیم داد چگونه می توان با مدیریت، ریسک معامله را کاهش داد.

در صورتی که در طول معامله آرامش نداشته و دچار شک و تردید شدید بهتر است بهتر است از ادامه معامله صرف نظر کرده تا دچار ضرر و زیان نشوید، داشتن آرامش و سلامت عقل در بازار تبادلات ارزها از اهمیت بسیاری برخوردار است پس در صورتی که نمی توانید احساسات خود را کنترل کنید بهتر است مدتی از معامله دور بمانید، انجام هر معامله ای همچون بازار فارکس با فراز و نشیب های بسیاری همراه است و ممکن است طبق خواسته شما پیش نرود پس بهتر است ریسک ها ممکن را محاسبه کنید تا دچار ضررهای احتمالی نشوید.

اصول مدیریت ریسک در فارکس

برای آن که هر نوع معامله ای را انجام دهید همچون تبادل ارزهای خارجی در مرحله نخست باید با اصول اولیه مدیریت فارکس آشنایی کامل داشته و رعایت آن اصول برای هر معامله گری امری ضروی است به عنوان مثال در صورتی که موجودی حساب کاربری شما تنها دارایی موجود شما باشد و یا به صورت قرضی و یا حذف بخشی از هزینه های اصلی زندگیتان باشد هرگز نباید در چنین معامله ای شرکت نمود زیرا ممکن است معامله گر ضرر کرده و تمام دارایی خود را از دست بدهد و این امر می تواند باعث ایجاد ترس و استرس در فرد شده و در روند معاملات نتواند درست تصمیم گیری کند.

از دیگر نکات اصلی در مدیریت سرمایه این است که معامله گر از میزان ریسک مورد انتظار در هر معامله آگاهی داشته باشد تا با استفاده از آن معاملاتی که از جذابیت کمتری برخوردار است حذف نموده و بر روی معاملات با شرایط بهتر متمرکز شود. هر بار که به بازار فارکس وارد می شوید و قصد انجام معامله را داشتید ابتدا شرایط روحی و احساسی خود را بسنجید سپس با چشم پوشی از معاملات پر ریسک و بازارهای پر از نوسان و نامشخص میزان سرمایه خود را حفظ نمایید.

دانلود کتاب مدیریت ریسک در فارکس

شما می توانید با جست و جو در اینترنت و سایت های مربوطه کتاب مدیریت ریسک در فارکس را به راحتی دانلود کرده و با مطالعه آن نسبت به اصول و ویژگی های آن آشنا شوید و بتوانید آگاهانه و درست به انجام معامله در بازار فارکس بپردازید و میزان ریسک های احتمالی را در طول معامله کاهش دهید. علاوه بر این فیلم های آموزشی بسیاری در رابطه با مدیریت ریسک در فارکس آپارات و یا مدیریت ریسک در فارکس یوتیوب وجود دارد که با مشاهده آن ها به خوبی اصول مدیریت را فرا خواهید گرفت. همچنین اگر هم به دنبال سیگنال فارکس رایگان می گردید، این مقاله را بخوانید.

ویژگی های مدیریت ریسک در فارکس

مدیریت ریسک همواره بر چهار عامل اصلی برقرار می باشد که هر کدام از آن ها عبارت اند از: تفکیک ریسک های مجاز از ریسک های های غیر مجاز و غیر قابل قبول، سرعت واکنش معامله گر در برابر حرکت بازار در خلاف جهت معامله، حذف نمودن ریسک های غیر موجه مطابق یک برنامه عملکرد واضح و رویکرد تحلیلی جهت پیش بینی ریسک معاملات. برای انجام معامله باید شانس موفقیت معامله و محاسبه دقیق را با یکدیگر ترکیب کرده و هرگز نباید از سطح ریسک موردنظر خود تجاوز نمود.

مدیریت ریسک در فارکس لازم است؟

مدیریت ریسک در فارکس یکی از مهم ترین و اساسی ترین مفاهیم بقا برای یک تریدر فارکس به شمار می رود و اگر چه تریدرها به آسانی این مفهوم را درک می کنند اما در واقعیت اعمال آن کار دشوار و سختی می باشد. بروکرهایی که در فارکس مشغول به فعالیت می باشند (بروکر فارکس) برای آن که توجه سرمایه گذاران را از مشکلات موجود منحرف کنند همواره از اهرم صحبت می کنند و این امر باعث این خواهد شد که معامله گران بی تجربه با این تصور که باید در معاملات خود ریسک های بزرگی بکنند و به دنبال پول بیشتری باشند به این بازار وارد شوند اما پس از وارد شدن احساسات و پول واقعی تغییر خواهد کردو این زمان است که ریسک واقعی معنا و مفهوم پیدا خواهد کرد.

پس با استفاده از این مدیریت است که معامله گر می تواند ریسک را تحت کنترل خود درآورد و به همین ترتیب هر چقدر که بتوان بر روی ریسک کنترل بیشتری داشت آنگاه انعطاف پذیری هم بیشتر خواهد بود. هر معامله گری باید از فرصت های ایجاد شده و پیش رو بتواند نهایت استفاده را بکند و آن ها را به نحو احسن به کار گیرد و زمانی که بتوان ریسک را محدود کرد حتی اگر هر چیزی مطابق برنامه معامله گر پیش نرود او همیشه آماده بوده و با مدیریت صحیح است که فرق بین معامله گر احساسی و عجبول با یک معامله گر حرفه ای و با تجربه مشخص خواهد شد.

نمونه های موجود

مدیریت ریسک در بازار فارکس از شکل ها و نمونه های مختلفی برخوردار است به عنوان مثال کنترل ضرر یکی از شکل های مدیریت محسوب می شود و به این صورت است که شما باید به خوبی از این موضوع اطلاع داشته باشید که چه زمانی باید در مقابل ضرر ایستاد که با استفاده از توقف ذهنی و یا توقف کامل امکان پذیر خواهد بود. برای جلوگیری کردن از ضرر بیشتر بهتر است حد سود و ضرر را در طول معامله مشخصی نمایید و در صورت مشاهده این که بازار در جهت مخالف پیش بینی شما پیش می رود بهتر است فورا از معامله خارج شده و از ضررهای ناشی از آن جلوگیری کرده باشید.

آیا مدیریت کردن ریسک در فارکس لازم است؟

اگر قصد سرمایه گذاری در فارکس را دارید و علاقمند به این هستید که بدانید مدیریت ریسک در فارکس چگونه است و آن را فرا بگیرید می توانید به جست و جو در اینترنت و یا شبکه های اجتماعی مختلف بپردازید و کلیپ های مرتبط با این موضوع را در سایت های مربوطه، آپارات و یا یوتیوب مشاهده نمایید و با نحوه مدیریت ریسک در فارکس آشنا شوید. همچنین مقاله استراتژی فارکس نیز بسیار کاربردی می باشد.

تحلیل ریسک در کسب و کارها به چه معنا است ؟

شاید بتوان گفت هیچ کسب و کاری بدون ریسک کردن شروع نشده است و همه کسب و کارها برای بقا و رسیدن به اهداف خود باید ریسک کنند و گاهی اوقات کارهایی انجام دهند که ممکن است مقداری باعث ایجاد هیجان و تنش شود.یکی از مسائلی که صاحبان کسب و کارها با آن روبرو هستند بررسی و تحلیل ریسک است

زمانی یک کسب و کار میتواند به فعالیت خود ادامه دهد که ابایی از انجام حرکت های جدید و ریسک کردن نداشته باشد اما آیا ریسک کردن به این معنا است که بدون تحقیق و بررسی دست به انجام کاری زد؟ طبیعتا جواب منفی است ! صاحبان کسب و کارها باید به طور مداوم ریسک های پیش رو را بررسی و تحلیل کنند تا بتوانند قدم بعدی را درست بردارند

حتما شما هم در کسب و کارتان با موقعیت هایی روبرو بوده اید که نمیدانستید باید چه کاری انجام دهید! برای مثال ممکن است رقیب شما فعالیت جدیدی انجام دهد و شما هم بخواهید با پیاده سازی یک ایده جدید سهم بیشتری از بازار را از آن خود کنید اما سدی که جلوی روی شما در این مواقع است چه نام دارد؟ بله درست است ریسک!

معمولا اکثر افراد در این مواقع به دلیل ترسیدن از ریسک و پیشامدهای آن دست از اجرایی کردن ایده هایشان میکشند اما چرا باید اینگونه باشد ؟‌بسیاری از صاحبان کسب و کار قبل از ریسک کردن با تحلیل ریسک میتواند از ضررهای احتمالی جلوگیری و کسب وکار خود را موفق تر کنند.

ما در این مقاله از سایت مرکز بیزینس کوچینگ ایران قصد داریم شما را با موضوع تحلیل ریسک در کسب و کارها آشنا کنیم و ببینیم فرآیند تحلیل ریسک چگونه است و چگونه با تحلیل ریسک میتوان به مهارت حل مسئله دست پیدا کرد و به واسطه آن یک کسب و کار را موفق تر کرد در ادامه همراه ما باشید

در قدم اول باید ببینیم منظور ما از ریسک در کسب و کار چیست

ریسک در کسب و کار

اگر سری به لغت نامه ها بزنیم متوجه میشویم که ریسک به معنای خطر و احتمال ضرر و زیان معنی شده است. ضرر و زیان دو کلمه ای است که بسیاری از کسب و کارها از آن هراس دارند چرا که معتقدند ریسک کردن مساوی است با شکست خوردن و از دست دادن کسب و کار! اما آیا صرفا ریسک به این معنا است ؟

همانطور که پیش از این در مقاله ریسک های کسب و کار و انواع آن ها به آن اشاره کردیم بررسی ها نشان میدهد که هر کسب و کار با انواع مختلفی از ریسک روبرو میشود از جمله مهمترین این ریسک ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

حتما شما این نوع ریسک ها را تجربه کرده اید برای مثال با اضافه شدن رقیب شما در ریسک رقابتی قرار گرفته اید یا اجرا کردن یک ایده جدید و هزینه بر شما را در معرض ریسک اقتصادی قرار داده است .هر کدام از این ریسک ها در موقعیت های مختلف و تحت شرایط متفاوتی ممکن است کسب و کارها را تهدید کنند اما نکته قابل توجه این است که نباید از این نوع ریسک ها ترسید یا با آنها مقابله کرد چرا که در مقاطع زمانی و شرایط مختلف باز هم انواع دیگری از ریسک ها به سراغ بیزینس ما خواهند آمد

در مقاله اهمیت تحلیل رقبا اشاره کردیم که بهترین راه برای آسیب ندیدن و پشت سر گذاشتن این ریسک ها تحلیل و بررسی چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ آنها است برای همین برای صاحبان کسب و کار ضروری است که قدرت تحلیل ریسک را همواره به کار گیرند

به همین علت است که در این مقاله قصد داریم به طور کامل به موضوع تحلیل کسب و کارها اشاره کنیم . حال که با مفهوم ریسک آشنا شدیم به سراغ بررسی تحلیل ریسک می رویم

تحلیل ریسک در کسب و کار

در مقاله چگونه کسب و کارمان را تحلیل کنیم؟ گفتیم که تحلیل کردن کسب و کار یکی از بخش های حیاتی مدیریت یک بیزینس است.مگر میشود یک کسب و کار را ساخت و آن را به حال خود رها کرد؟ کوچکترین تا بزرگترین بیزینس ها نیاز به بررسی و تحلیل دائمی دارند

حال در ادامه قصد داریم ببینیم تحلیل ریسک ها در مدیریت یک بیزینس چه نقشی ایفا می کند

تحلیل ریسک یعنی شناسایی مشکلات احتمالی ای که ممکن است در طول انجام یک پروژه یا یک فرآیند بوجود بیاید. تجزیه تحلیل ریسک به ما کمک میکند تا بتوانیم در فرایند تصمیم گیری به درستی عمل کنیم ، مزایا و معایب هر گزینه را شناسایی کنیم ، احتمال بروز مشکلات را پیش بینی کنیم و در نهایت تصمیم بگیریم که یک ریسک تا چه میزان و ما و بیزینس ما را تحت تاثیر قرار میدهد و آیا ما توانایی گذر از آن را داریم یا نه

اگر بخواهیم به طور خلاصه به مزایای تحلیل ریسک در کسب و کار اشاره کنیم میتوانیم بگوییم تحلیل کسب و کار باعث میشود :

• تاثیرات منفی ریسک ها را کاهش دهیم
• تشخیص دهیم که آیا این ریسک سودی برای ما دارد یا نه
• خطرات احتمالی را کاهش دهیم
• راه های گذر از ریسک ها را پیدا کنیم
• پاسخی مناسب برای شرایط اضطراری در نظر بگیریم

اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم تحلیل یک ریسک باعث میشود تا شما بی گدار به آب نزنید و کارهایی نکنید که بعدا پشیمان شوید همه ما معتقدیم پیشگیری بهتر از درمان است حال پس چرا در کسب و کارهایمان این کار را انجام ندهیم؟ بهترین کار در یک کسب کار این است که ابتدا ریسک های موجود را شناسایی کنیم و آنها را تحت نظر داشته باشیم تا اگر روزی با آنها مواجه شدیم به راحتی بتوانیم آنها را پشت سربگذاریم!

حال که دانستیم تحلیل ریسک چیست و چه مزایایی دارد میتوانیم به سراغ مبحث بعد یعنی مراحل تحلیل ریسک برویم

مراحل تحلیل ریسک

برای اینکه بتوانیم بهترین بازدهی را از تحلیل ریسک ها بگیریم باید تلاش کنیم در چند مرحله ریسک ها را تحلیل کنیم در ادامه به این مراحل اشاره کنیم

1.شناسایی خطرهای احتمالی

در مرحله اول باید خطرات و ریسک های احتمالی ای که ممکن است در روند کار اتفاق بیفتد را شناسایی و یک لیست از آنها تهیه کنید. دقت کنید که مشکلات ممکن است از هر جایی به سراغ شما بیایند بنابراین با دقت همه منابع احتمالی خطرها را بررسی و تهدیدها را شناسایی کنید

در این مرحله به صورت فردی عمل نکنید چرا که هر یک از اعضای تیم شما ممکن است یک منبع خطر جدید پیدا کنند یا حتی میتوانید به سراغ سایر کسب و کارهای مشابه بروید و از آن ها بخواهید که تجربیاتشان در این زمینه را به شما منتقل کنند

اگر هم بخواهید حرفه ای تر عمل کنید بهتر است از ابزارهایی مثل ابزار تجزیه و تحلیل SWOT استفاده کنید ( در مقاله تحلیل SWOT چیست به طور کامل این موضوع را بررسی کرده ایم در صورت تمایل میتوانید این مقاله را مطالعه کنید) در این مدل از تجزیه میتوانید نقاط قوت ، ضعف و فرصت ها و تهدیدها را شناسایی کنید

در این مرحله کار ساده ای دارید! چرا که اگر در دل یک کسب و کار باشید قطعا با ریسک ها و خطرات احتمالی آن هم آشنا هستید طبیعتا ریسک های یک کسب و کار کوچک و محلی با یک بیزینس بزرگ تفاوت دارد بنابراین نباید در این مرحله اسیر مقایسه یا بررسی مقایسه ای باشید

بررسی مقایسه ای یعنی شما کسب و کارتان را جای یک کسب و کار بزرگ یا کوچک بگذارید و از آن دیدگاه خطرات را بررسی کنید ! این دیدگاه غلط است صرفا خودتان اعضای تیمتان و کسب کارهای هم رده و مشابه را درگیر شناسایی خطرهای احتمالی کنید

2.بررسی میزان عدم قطعیت

بعد از اینکه خطرها و ریسک های احتمالی را شناسایی کردید باید به سراغ بررسی سطوح عدم قطعیت بروید. سطوح عدم قطعیت به این معنا است که اثر یک ریسک را تخمین بزنید و ببینید که یک خطر و ریسک چه میزان میتواند اثرگذار باشد

طبیعتا امکان تعیین قطعی این موضوع وجود ندارد چرا که تنوع بسیار بالای ریسک ها باعث میشود اندازه گیری دقیق تاثیر کار سختی باشد برای مثال در ریسک رقابتی ، رقیب شما قیمت جدیدی برای کالای خود تعیین کرده و شما از آن خبر ندارید و دوست دارید محصول شما با قیمتی کمتر از قیمت رقیب وارد بازار شود. در این حالت تعیین دقیق قیمت ممکن نیست اما میتوان با بررسی هزینه های تولید ، بازاریابی و توزیع قیمت حدودی را تخمین بزنید

شاید باید دیدن کلمه سخت عدم قطعیت فکر کنید که این مرحله از توان شما خارج است اما اصلا این طور نیست شما در این مرحله باید صرفا ببینید خطرهایی که شناسایی کردید تا چه میزان روی شما و کسب و کارتان تاثیر گذار است

در این مرحله نیازی به فرورفتن در دنیای اعداد و ارقام نیست همین که به صورت حدودی بتوانید تخمین بزنید که این ریسک ها تا چه میزان روی شما و کسب و کارتان تاثیر میگذارند کافی است در مرحله بعد است که به سراغ ارقام و اعداد میرویم

3.به دست آوردن ارزش ریسک

حال که منابع خطر را مشخص و سطوح عدم قطعیت را بررسی کردید میتوانید میزان اثر آن را روی کسب و کارتان محاسبه و ارزش ریسک را مشخص کنید .

ممکن است برای شما سوال شود که ارزش ریسک در کسب و کار چیست ؟‌سوال خوبی است! بیایید مقداری با هم راحت تر صحبت کنیم حتما تا به حال این جمله را به کاربرده اید که انجام دادن فلان کار چه قدر ارزش دارد؟ منظور شما از ارزش در این جمله چه بوده است ؟

منظور از ارزش در این نوع جملات این است که با انجام این کار چه سودی نصیب فرد انجام دهنده میشود! ارزش ریسک هم به همین معنا است! ارزش ریسک بیان میکند که اگر این ریسک جواب بدهد چه سودی نصیب شما خواهد شد و اگر جواب ندهد شما باید چه هزینه ای را متحمل شوید

یعنی شما در این مرحله متوجه میشود که سود و زیان شما در چه بازه ای نوسان میکند.حال چگونه میتوان ارزرش ریسک را محاسبه کرد؟ در این مرحله برای راحتی کار و به دست آوردن نتیجه قابل استناد میتوانید از فرمول زیر استفاده کنید :

ارزش ریسک : احتمال وقوع رویداد X هزینه رویداد

ارزش ریسک : میزانی که تعیین میکند که آیا یک ریسک ارزش انجام دادن دارد یا نه

احتمال وقوع رویداد : احتمالی اتفاق افتادن یک رویداد با توجه به شرایط

هزینه رویداد : هزینه کسب و کار در صورت اتفاق افتادن رویداد

برای اینکه این موضوع را متوجه شوید بهتر است با یک مثال این فرمول را بررسی کنیم

فرض کنیم شما میخواهید میزان ریسک افزایش قیمت یکی از محصولاتتان را بررسی کنید. فرض میکنیم که با بررسی بازار و شرایط متوجه میشوید که به میزان 0.8 درصد امکان دارد که این رویداد اتفاق بیفتد و اگر اتفاق بیفتد هزینه کسب و کار شما در این حالت 100 میلیون تومان خواهد بود. حال اگر این اعداد را در فرمول جای گذاری کنیم به نتیجه زیر میرسیم :

100 000 000 X 0.8 چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ = 80 000 000 ارزش ریسک

با همین فرمول به راحتی میتوانید ارزش ریسک این موضوع را بر روی کسب کارتان را به دست بیاورید و تصمیم بگیرید که آیا انجام این ریسک میتواند برای شما سودده باشد یا نه! اگر بخواهیم ساده تر بیان کنیم باید بگوییم در این حالت ممکن این ریسک به شما 80 میلیون سود بدهد یا در اینکه 80 میلیون تومان به شما ضرر وارد کند! به همین راحتی شما توانستید ارزش ریسک یک رویداد را محاسبه کنید!

تا همین جای کار چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ شما از بسیاری از کسب و کارهای جلو افتاده اید چرا که به راحتی توانستید ارزش یک ریسک را محاسبه و تصمیم بگیرید که آیا این ریسک را عملی کنید یا نه از این مرحله به بعد به سراغ دسته بندی نتایج میرویم

4.مدل تحلیل ریسک

در این مرحله با استفاده از اطلاعات و داده هایی که در مراحل قبل جمع آوری کردید باید یک مدل تحلیل ریسک طراحی کنید. در این مدل شما ورودی هایی غیرقطعی ای را وارد و خروجی های قطعی ای را دریافت میکنید و با همین خروجی ها میتوانید میزان یک ریسک را تحلیل کنید

حال ممکن است برای شما سوال باشد که این به چه معنا است! شما اگر بتوانید یک مدل طراحی کنید این مدل در حالت های مشابه نیز برای شما کاربردی خواهد بود یعنی نیاز نیست هر بار ارزش ربسک را محاسبه کنید بلکه صرفا با مقایسه رویدادها میتوانید بفهمید در حالت مشابه ارزش ریسک چه قدر بوده است! به همین سادگی!

نیازی نیست حتما خودتان شروع به نوشتن این مدل ها کنید بسیاری از شرکت ها در این حوزه های فعالیت میکنند کنند و شما به راحتی میتوانید فرمول ها و مدل های از پیش طراحی شده را از آنها دریافت و صرفا داده های خود را در آن ها قرار بدهید و نتیجه ها را آنالیز کنید معمولا این نوع مدل های برای شرکت های بزرگ کارآمد تر هستند و اگر احساس میکنید هنوز کسب و کار شما در آغاز راه است میتوانید از این مرحله گذر کنید و زمانی که کسب و کار شما بالغ شد به سراغ این مرحله بیایید

5.آنالیز نتایج به دست آمده

طبیعتا نمیشود همه انواع ریسک ها را به یک صورت مورد تحلیل و بررسی قرار داد بنابراین بهتر است ابتدا برای هر نوع ریسک یک مدل مخصوص آنالیزی در نظر بگیرید ممکن است این موضوع زمان زیادی از شما بگیرد اما نیازی نیست همه این کارها در یک بازه زمانی کوتاه انجام دهید میتوانید یک پروژه بلند مدت در نظر بگیرید و به مرور این داده ها و نتایج را تحلیل کنید

برای اینکه بتوانید نتیجه این تحلیل ها را به راحتی بررسی چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ و یا به دیگران منتقل کنید بهتر است آنها را به صورت نموداری دربیاورید . حتی میتوانید از نرم افزارهای تخصصی ریاضی موجود نیز برای این کارها استفاده کنید

این مرحله نیز مانند مرحله بعد برای کسب کارهایی است که کوچکترین خطایی ممکن است حجم زیادی از خسارات مالی را برای آنها به همراه داشته باشد اگر کسب و کار کوچکی دارید بدون استفاده از نرم افزارهای و صرفا با بررسی روند و میزان ارزش ریسک ها میتوانید داده های مورد نیاز خود را جمع آوری کنید

6.پیاده سازی راه حل

حال که به طور کامل با ریسک ها انواع آن و ارزش آن ها آشنا شدید باید به دنبال راه حلی باشید که کمترین خطر و اثر منفی را بر روی کسب و کار شما بگذارد.هر جا متوجه شدید که یک ریسک میتواند باعث نابودی کسب و کار شما شود بهتر است بسیار محتاط تر عمل کنید همچنین به طور دائم نتایج را بررسی و تحلیل کنید تا مطمئن شودید که راهی که در نظر گرفته اید اشتباه نیست و به کسب و کار شما کمک میکند

در این مرحله شما باید قدرت حل مسئله و تصمیم گیری خود را به رخ بکشید این شما هستید که میتوانید با بررسی داده هایی که خودتان به دست آورده اید تصمیم بگیرید که آیا ریسک کردن میتواند باعث ایجاد یک جهش در کسب و کار شما شود یا آن را نابود کند!

در این مقاله از سایت مرکز بیزینس کوچینگ ایران یاد گرفتیم که تحلیل ریسک در کسب و کار بسیار اهمیت دارد و میتواند کسب و کار شما را از شکست نجات دهد گاهی اوقات بررسی دائم این ریسک ها و تحلیل آن ها زمان و انرژی زیادی از شما میگیرد و ممکن است باعث شود از این کار خسته شوید و دیگر توجهی به تحلیل ریسک ها نداشته باشید از آنجایی که عدم تحلیل ریسک ها مساوی است با شکست خوردن در کسب و کار بهتر است در این مواقع از یک بیزینس کوچ حرفه ای مشورت بگیرید یا در دوره بیزینس کوچینگ شرکت کنید تا بتوانید با راه های تحلیل سریع این نوع ریسک ها آشنا شوید

امیدواریم از این مقاله لذت برده باشید حتما سایر مقالات مرتبط با استراتژی کسب و کار و تحلیل کسب و کار را مطالعه کنید تا بتوانید کسب و کار موفق تری داشته باشید

مدیریت ریسک چیست؟ انواع ریسک و روش های ارزیابی آن

اگر انسان‌های ریسک پذیر وجود نداشتند، شاید الان نه هواپیمایی وجود داشت، نه کشتی و نه حتی ماشین و ما همچنان با پای پیاده یا حیوانات رفت و آمد می‌کردیم! ریسک کردن یکی از بهترین ویژگی‌های ما انسان‌هاست؛ اما بدون مدیریت ریسک، احتمال اینکه با هربار خطر کردن ضرر کنیم، خیلی بیشتر می‌شود.

اکثر سازمان‌ها روال کاری مشخصی دارند و خارج از آن کار نمی‌کنند و هیچ کار جدیدی برای سازمان انجام نمی‌دهند. این موضوع باعث می‌شود بعد از مدتی از رقبای ریسک پذیر خود جا بمانند و کم‌کم از بازار حذف شوند. اما اگر بخواهیم بدون حساب و ارزیابی ریسک کنیم، تنها زمینه شکست خود را فراهم کرده‌ایم و ممکن است هرآنچه اکنون داریم را هم از دست بدهیم. مدیریت ریسک به شما کمک می‌کند بدانید چه زمانی باید خطر کنید و از چه راهی وارد شوید تا احتمال شکست را به حداقل برسانید. در این مقاله به صورت کامل درباره ریسک و مدیریت آن صحبت می‌کنیم.

ریسک چیست؟

همه اتفاقات در زندگی ما ریسک است و با عدم قطعیت سروکار دارد. با هر انتخابی که می‌کنیم و هر کاری که انجام می‌دهیم، ممکن است نتایج مختلفی به دست آوریم؛ اما در واقع ما آن کار را برای دریافت یکی از نتایج انجام می‌دهیم.

به عنوان مثال تصور کنید کارمند شما قصد دارد برای حقوق بیشتر درخواست دهد. احتمالات مختلفی برای پاسخ شما وجود دارد؛ ممکن است به او نه بگویید، ممکن است عصبانی شوید و او را اخراج کنید و در نهایت احتمال اینکه به درخواست او پاسخ مثبت بدهید نیز وجود دارد. او ریسک می‌کند و این درخواست را می‌دهد؛ به این امید که به جای اخراج یا نه شنیدن، از شما پاسخ مثبت بگیرد. مدیریت ریسک یعنی بررسی کند که چه کارها یا حرف‌هایی باعث افزایش احتمال موافقت شما با افزایش حقوق او می‌شود.
با تعریف ریسک متوجه می‌شویم که تقریبا هرکاری که انجام می‌دهیم، یک ریسک است، زیرا مطمئن نیستیم نتیجه همان چیزی می‌شود که انتظار داریم.

انواع ریسک در کسب و کار

بدون ریسک در کسب و کار نمی‌توانید دستاورد جدیدی داشته باشید و بدون دستاورد جدید، در سکون باقی خواهید ماند. سکون به همان اندازه‌ای که برای آب ضرر دارد و آن را به مرداب تبدیل می‌کند، برای سازمان هم مضر است.

در ادامه انواع ریسک‌هایی که مدیران سازمان برای دستیابی به اهداف در زمینه‌های مختلف انجام می‌دهند را نام برده‌ایم.

• ریسک در رقابت با رقبای سازمان با نوآوری و ایجاد تغییرات.
• ریسک اقتصادی که با تغییر شرایط اقتصادی، سیاسی و… ایجاد می‌شود.
• ریسک در فرآیندها که با تغییر و بهینه‌سازی در سفر مشتری در کسب و کار ایجاد می‌شود.
• ریسک استراتژی زمانی ایجاد می‌شود که در سازمان خود و روند کار آن تغییرات اساسی ایجاد می‌کنید.
• ریسک پروژه شامل خطرهایی است که هنگام انجام یک پروژه با آن مواجه می‌شوید.
• ریسک نوآوری که با هر نوآوری در سازمان ایجاد می‌شود؛ زیرا تا پیش از آزمون و خطا هیچوقت نمی‌دانیم نوآوری سازمانی ایجاد شده بازخورد مثبت دارد یا منفی.

انواع ریسک را می‌توان به دو دسته درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم کرد. به عنوان مثال زمانی که ریسک نوآوری انجام می‌دهید، در سازمان خود ریسک کرده‌اید. اما زمانی که بخاطر شرایط اقتصادی، احتمال کاهش فروش سازمان به وجود می‌آید، ریسکی که ناشی از عوامل برونی است، رخ می‌دهد.

منظور از مدیریت ریسک چیست؟

از آنجایی که همه جا ریسک وجود دارد، ما در هر لحظه از زندگی به مدیریت ریسک نیاز داریم. اما اگر بخواهیم تعریف مدیریت رسیک را به صورت تخصصی در حوزه کسب و کار بیان کنیم، باید بگوییم:

مدیریت ریسک یعنی فرآیندی که در آن ریسک‌ها را بشناسیم و آن‌ها را به گونه‌ای مدیریت کنیم که کم‌ترین میزان آسیب را به سازمان وارد کنند یا بهترین نتیجه را داشته باشند.

تصور کنید من می‌خواهم به جایی که تاکنون نرفته‌ام، مسافرت کنم. ریسک‌های مختلفی وجود دارد؛ مثل احتمال تصادف، گم کردن مسیر، خراب شدن ماشین و هزار احتمال دیگر. مدیریت ریسک یعنی من پیش از سفر ماشین را چک کنم و از سلامت آن مطمئن شوم. مسیری که قصد عبور از آن را دارم، روی نقشه ببینم و با احتیاط رانندگی کنم. در این صورت باز هم ریسک وجود دارد، اما احتمال وقوع آن کم‌تر است و من می‌توانم به هدف اصلی که لذت بردن از مسافرت است، برسم.

مدیریت ریسک در کسب و کار هم به مفهوم ساده یعنی همین که خطرات احتمالی را پیش‌بینی و مدیریت کنید تا نتیجه هدفی باشد که در نظر گرفته‌اید. البته نباید فراموش کنید که ریسک‌ها همیشه مدیریت نمی‌شوند. گاهی ممکن است تصمیمی که می‌گیرید یا چالشی که برای سازمان ایجاد می‌کنید، نتیجه‌ای منفی داشته باشد و آنچه انتظار دارید، رخ ندهد. اما اگر اصول مدیریت ریسک را انجام داده باشید، احتمالا نتیجه منفی آسیب جدی به سازمان نمی‌رساند و یک تجربه جدید در مدیریت خواهد بود.

مزایای مدیریت ریسک در سازمان

ریسکی که کنترل نشود، به بحران تبدیل خواهد شد و شما مجبور می‌شوید از فرایند نسبتا ساده مدیریت ریسک، وارد فرایند استرس آور و پرچالش مدیریت بحران شوید. در ادامه به مزایای مدیریت ریسک در کسب و کار اشاره کرده‌ایم.

• مسیرهای جدیدی برای رسیدن به اهداف سازمانی پیدا می‌کنید.
• بحران‌ها را پیش از رخ دادن پیش‌بینی می‌کنید و اگر هم بحرانی ایجاد شود، مدیریت بحران در سازمان سبک‌تر خواهد بود.
• سازمان پویایی خواهید داشت که اعضای آن از تجربه‌های جدید نمی‌ترسند.
• می‌توانید متفاوت از رقبایتان عمل کنید.

البته مزایای مدیریت ریسک به این معنی نیست که باید تمام فرایندهای سازمانی خود را براساس عدم قطعیت‌ها و تجربه‌های جدید پیش ببرید. منظور این است که انجام کارهای جدید و چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ به عبارت دیگر، ریسک کردن، جزو روتین سازمانی شما باشد و از آن اجتناب نکنید. ریسک بیش از حد شاید بیشتر از ریسک نکردن مخرب باشد.

روش مدیریت ریسک در سازمان

مدیریت ریسک در سازمان باید به کمک تیم‌ها و به صورت کار تیمی در سازمان انجام شود. در هر یک از قسمت‌های کسب و کار ریسک‌های مختلفی وجود دارد و به همین دلیل افراد متخصص در همان حوزه باید آن‌ها را بررسی کنند. همانطور که پیش از این گفتیم، برای مدیریت ریسک در سازمان باید فرایند شناسایی، تحلیل و انجام اقدام مناسب طی شود. در ادامه هرکدام از این سه مرحله را توضیح می‌دهیم و به بخش‌های کوچک‌تری تقسیم می‌کنیم.

شناسایی ریسک‌ها

مدیر پروژه به همراه تیم باید تمام خطرات احتمالی را بررسی کند. برای این کار به نگاهی نسبتا بدبینانه نیاز است.

بسیاری از این خطرات قرار نیست هرگز اتفاق افتند، اما همه آن‌ها باید شناسایی شوند. بهتر است سیستمی را به این کار اختصاص دهید و تمام ریسک‌ها را به همراه اطلاعات جزئی ثبت کنید. این اطلاعات می‌توانند شامل موارد زیر باشند؛

• سابقه رخ دادن ریسک در سازمان
• این ریسک با کدام یک از قسمت‌های سازمان مرتبط است
• علت احتمالی ایجاد این ریسک
• روش‌های مقابله با ریسک و کاهش خطرات آن برای سازمان
• نتیجه‌ای که انتظار دارید بعد از این ریسک اتفاق افتد
• نتایجی که ممکن است ایجاد شود
• و هر اطلاعات دیگری که تصور می‌کنید مهم است.

هنگامی که ریسک‌ها را شناسایی می‌کنید، متوجه می‌شوید برخی از آن‌ها به صورت خودآگاه ایجاد می‌شوند؛ یعنی شما تصمیم می‌گیرید برای پیشرفت سازمان ریسک کنید. اما برخی از آن‌ها ناشی از چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ عوامل بیرونی هستند.

یک نکته مشترک در بین تمام ریسک‌ها وجود دارد؛ در هر بار خطر کردن فرصتی برای پیشرفت و تغییر پیدا می‌کنید.

تحلیل ریسک‌ها

مرحله دوم مدیریت ریسک در سازمان تحلیل خطرات احتمالی است که در لیست یادداشت کرده‌اید. برای این کار باید تمام نتایج احتمالی که ایجاد می‌شود را یادداشت کنید و بررسی کنید هرکدام از آن‌ها چه سودها و چه زیان‌هایی برای سازمان شما دارند. همچنین مسیرهای دستیابی به اهداف سازمان را بررسی کنید تا ببینید کدام مسیر خطر کم‌تری دارد.

برای تحلیل ریسک‌های مختلف و مقایسه آن‌ها می‌توانید از یک نمودار استفاده کنید که خط افقی آن احتمال وقوع ریسک و خط عمودی آن میزان تأثیر منفی ریسک روی کسب و کار شماست. سپس هر ریسک را باتوجه به بررسی‌هایی که انجام داده‌اید، در مکان مناسب در نمودار قرار دهید. بهترین ریسک‌ها برای سازمان شما در ربع چهارم نمودار قرار دارند و بدترین ریسک‌ها در ربع اول هستند. به کمک این نمودار می‌توانید ریسک‌های سازمان را اولویت‌بندی و به ترتیب اولویت به آن‌ها رسیدگی کنید.

انجام اقدام مناسب

بعد از اینکه ریسک‌ها را شناسایی و دسته‌بندی کردید، باید اقدام مناسبی در نظر بگیرید. این اقدام یا می‌تواند به صورت کامل جلوی ایجاد ریسک را بگیرد و خطر آن را دفع کند یا تنها باعث کاهش تأثیر منفی آن می‌شود.

تصور کنید مدیر سازمانی هستید که در آن افراد نیمه حرفه‌ای کار می‌کنند؛ اما شما به کارشناسان حرفه‌ای نیاز دارید. یکی از راه‌ها این است که کارمندان را جایگزین کنید که این جزو ریسک‌هایی با احتمال وقوع زیاد و تأثیر زیاد محسوب می‌شود. اما راه دیگری نیز وجود دارد؛ می‌توانید کارمندان مشتاق را بشناسید و روی آموزش آن‌ها سرمایه‌گذاری کنید تا به افراد حرفه‌ای تبدیل شوند. این کار ریسک خیلی کم‌تری دارد. اما زمانی که قصد دارید محصول جدیدی عرضه کنید؛ نمی‌توانید مسیری کم‌ ریسک را انتخاب کنید. به همین دلیل با اقداماتی چون بازاریابی مناسب، طراحی حرفه‌ای محصول و… می‌توانید ریسک‌های عرضه آن را کاهش دهید.

برای مدیریت ریسک در سازمان، فقط در مرحله شناسایی خطرات بدبین باشید. در مراحل بعدی وسواس به خرج ندهید و بیش از حد خودتان را نگران نکنید.

کلام آخر؛ مدیریت ریسک در سازمان یک فرایند همیشگی است

مدیریت ریسک در سازمان باید همیشه ادامه داشته باشد. زیرا ریسک‌ها همیشه وجود دارند. لیست ریسک‌هایی که یادداشت کرده‌اید، باید در بازه‌های زمانی مشخص بروزرسانی شود. با این کار تاحد امکان خطرات احتمالی را پیشبینی می‌کنید و مانع از ایجاد بحران سازمانی می‌شوید.

مدیریت ریسک به شما راه فرار از چالش‌ها را نشان نمی‌دهد؛ بلکه به شما کمک می‌کند سازمان را از چالش‌ها عبور دهید، بدون اینکه مشکل جدی برای آن ایجاد شود. کوهنوردان هیچوقت بخاطر خطرات و ریسک‌های کوهنوردی، از این کار خودداری نمی‌کنند. آن‌ها با فراهم کردن امکانات لازم و انتخاب زمان مناسب برای رفتن به کوه، ریسک‌های این کار را مدیریت می‌کنند.

یادگیری اصول مدیریت و نکات کاربردی آن یکی از راه‌هایی است که به شما در مدیریت ریسک کمک می‌کند. یک مدیر باتجربه و آموزش دیده خیلی بهتر از یک فرد مبتدی می‌تواند ریسک‌های سازمان را شناسایی و مدیریت کند.

در دوره جامع مدیریت کاربردی، ۲۳ قانون و قاعده حرفه ای مدیریت در ایران ارائه می شود که به تنهایی می چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ توانند از شما مدیری برجسته بسازند

بازرسی مبتنی بر ریسک (RBI) چیست؟

به عنوان یک قانون کلی می‌توان گفت که ۹۰٪ خطرات در فرایندهای نفت، گاز و پتروشیمی در ۱۰٪ تجهیزات آن‌ها نهفته است و لذا شناسایی دقیق این تجهیزات برای مدیران و مالکان مجتمع‌ها از اهمیت شایانی برخوردار است.

از منظر نخست، با شناسایی این تجهیزات پرخطر، فعالیت‌های بازرسی و نگهداری و تعمیرات بیشتر بر روی آن‌ها متمرکز شده و این فعالیت‌ها برای سایر تجهیزات (۹۰٪ کم خطر) کاهش می‌یابد که نتیجه آن کاهش قابل توجه هزینه‌های چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ مستقیم و غیر مستقیم نگهداری و تعمیرات می‌باشد. منظور از هزینه‌های مستقیم هزینه‌های مربوط به تامین تجهیزات مواد و پرسنل لازم برای انجام بازرسی/تعمیرات و نگهداری می‌باشد. هزینه‌های غیر مستقیم می‌تواند طیف گسترده‌ای را در بر گیرد، اما یکی از مهم‌ترین این هزینه‌ها، مبحث عدم/کاهش تولید ناشی از دوره تعمیرات است که چنین هزینه‌هایی عموما چندین برابر هزینه‌های مستقیم می‌باشد.

دومین دلیل اهیمت شناخت تجهیزات پر خطر، بحث کاهش و مدیریت ریسک می‌باشد که انجام غیر فنی و غیر دقیق آن عموما هزینه‌های کلانی را برای صاحبان صنایع ایجاد می‌نماید. در نقطه مقابل اما با شناسایی دقیق خطر شاید بتوان با هزینه‌های پایین (به عنوان مثال با اعمال یک پوشش محافظ خوردگی به تجهیز و یا افزودن یک شیر قطع جریان در شرایط اضطراری به قسمتی از لوله) مقدار خطر را به گونه قابل توجهی کاهش داد. همچنین با شناسایی کمی خطر و بهینه‌سازی بازه‌های تعمیرات اساسی سالانه بر اساس آنالیز ریسک امکان کاهش/توقف تولید ناشی از خرابی‌ها (Business Interruption) به مقدار زیادی کاهش می‌یابد.

بازرسی مبتنی بر ریسک (RBI) فرآیندی است که در آن مقدار خطر تجهیزات مشخص شده و امکانات بازرسی بر این تجهیزات متمرکز می‌شود. مفهوم خطر از منظر فنی به عنوان حاصل ضرب احتمال شکست در نتیجه شکست شناخته می‌شود که در آن بخش احتمال تخریب معطوف به مکانیزم‌های تخریب و خوردگی بوده و بخش نتایج تخریب پارامتری از مواد شیمیایی درون تجهیز و انواع حوادث ناشی از آن همچون انفجار، نشت مواد سمی، توقف تولید و هزینه‌های تعمیراتی آن می‌باشد.

Risk= Probability Of Failure (POF) * Consequence Of Failure (COF)

بازرسی مبتنی بر ریسک (RBI) به سه روش کیفی (Qualitative)، کمی (Quantitative) و نیمه کمی (Semi-Quantitative) قابل انجام بوده که هر یک مزایا و معایب خود را دارا می‌باشند.

در این روش با شناسایی دقیق مکانیزم‌های تخریب فعال و شدت آن‌ها و همچنین محاسبه نتایج حاصل از نشت احتمالی، تجهیزات پرخطر شناسایی و رتبه‌بندی شده و بیشترین منابع موجود از جمله منابع بازرسی، تعمیراتی و ایمنی به گونه‌ای هدفمند بر آن‌ها اختصاص می‌یابد.

از منظر بازرسی علاوه بر تمرکز منابع بازرسی بر تجهیزات با بیشترین مقدار خطر، با توجه به مشخص شدن مکانیزم‌های خرابی فعال و شدت آن‌ها، بازه‌های زمانی بهینه بازرسی، روش‌های موثر و نوین بر شناسایی مکانیزم‌ها نیز تعیین می‌گردد. در مرحله بعد محل‌های حساس تجهیزات از منظر تخریب شناسایی و بر روی نقشه‌های مربوط معین می‌شوند.

خروجی دیگر انجام بازرسی بر مبنای ریسک دستورالعمل کاهش خطر شامل ارائه پیشنهادهای انتخاب مواد و یا تزریق بازدارنده‌های خوردگی برای کاهش شدت تخریب، اصلاح سیستم پایش خوردگی و پارامترهای فرایندی جهت پایش موثرتر تجهیزات و یا راهکارهایی جهت اصلاح تجهیزات هشداردهنده نشت، تجهیزات ایمنی و یا تغییرات فرایندی نیز می‌باشد.

سیستم بازرسی مبتنی بر ریسک، بر اساس ارزیابی ریسک، روش‌های بازرسی مناسب و فواصل زمانی صحیح انجام این روش‌ها را پیشنهاد می‌دهد. بدون استفاده از بازرسی بر مبنای ریسک و با استفاده از روش‌های سنتی بازرسی، کوتاه‌تر کردن فاصله زمانی بازرسی‌ها، در ابتدا میزان ریسک را کاهش می‌دهد. ولی در صورتی که فاصله زمانی بازرسی‌ها بیش از حد کم شود، ممکن است ریسک افزایش یابد؛ یعنی انجام بازرسی بیشتر همیشه به معنای کاهش ریسک نیست. بلکه رخ دادن مواردی مانند امکان بروز اشتباه و یا حتی صدماتی که به تجهیز در زمان بازرسی وارد می‌آید (به‌ویژه در بازرسی‌های تهاجمی که نیازمند بازکردن قسمت‌هایی از تجهیز است)، می‌تواند ریسک را نیز افزایش دهد. در نهایت و پس از استقرار روش بازرسی مبتنی بر ریسک (RBI) ریسک به صفر نخواهد رسید، ولی ریسک باقی‌مانده، عمدتاً در حد ریسک‌های ناشی از خرابی‌های تحمیل‌شده از خارج از تجهیز (مثلاً در اثر حوادث طبیعی یا خرابی سایر تجهیزات) خواهد بود.

بازرسی مبتنی بر ریسک (RBI) چیست؟

بازرسی بر مبنای ریسک نسل سوم، به ترتیب بعد از بازرسی چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ بر اساس زمان (Time-Based Inspection) و بازرسی بر مبنای وضعیت (Condition-Based Inspection) و نوین‌ترین نسل برنامه‌ریزی بازرسی تجهیزات در صنایع و بویژه صنعت نفت، گاز و پتروشیمی می‌باشد؛ که البته پیچیدگی‌هایی را در برنامه‌ریزی و مدیریت این خانواده از بازرسی‌ها ایجاد می‌نماید و طبیعتا استفاده از متدولوژی ساختاریافته معتبر و ابزارهای نرم افزاری معتبری را طلب می‌نماید. RBI از سه مرحله ارزیابی احتمال خرابی، ارزیابی نتایج خرابی و متعاقبا محاسبه مقدار خطر، و در نهایت ارائه برنامه بازرسی و کاهش خطر تشکیل شده است و همانطور که گفته شد در سه حالت کیفی، کمی و نیمه کمی قابل انجام می‌باشد. در ارزیابی کیفی، قضاوت در ارتباط با احتمال و نتایج شکست عمدتا توسط متخصصین هر بخش (Subject Matter Expert) انجام می‌شود. به عنوان مثال بازه‌ای بین ۱ تا ۱۰ برای احتمال و نتایج شکست در نظر گرفته شده که این اعداد توسط SME به هر تجهیز تخصیص می‌یابد و مقدار ریسک متعاقبا محاسبه می‌شود. روش کیفی اگرچه روشی غیر دقیق بوده و نتایج در آن کاملا وابسته به نظر شخصی SME می‌باشد، اما راهکاری بسیار موثر برای غربالگری اولیه و جداسازی تجهیزات غیر ضروری جهت انجام ارزیابی‌های دقیق‌تر به روش کمی یا نیمه کمی می‌باشد.

در روش کمی هریک از دو مرحله ارزیابی احتمال و نتیجه تخریب توسط روشی فرمول‌بندی شده‌، استاندارد و مشخص صورت پذیرفته و نتایج در قالب اعداد و رقم ارائه می‌شوند. در روش شبه کمی یا یکی از فرایندهای ارزیابی احتمال و نتیجه تخریب کیفی بوده و یا هر دو مرحله کمی انجام شده اما نحوه ارائه مقدار ریسک کیفی می‌باشد. یکی از رایج‌ترین روش‌های ارائه ریسک به صورت کیفی دسته‌بندی مقادیر احتمال و نتیجه تخریب در دسته‌هایی با حد بالایی و پایینی مشخص و در نهایت تخصیص مقادیر کمی به آن‌ها می‌باشد.

پس از ارائه توضیحات عمومی در خصوص بازرسی بر مبنای ریسک اکنون نوبت آن است که نگاهی دقیق‌تر به مراحل انجام پروژه در حالت کمی و یا نیمه کمی انداخته شود.

مدیریت ریسک چیست و فرایندهای آن چگونه است؟

مدیریت ریسک تاثیر زیادی در بهبود شرایط هر کسب و کاری می تواند داشته باشد. به طور حتم هر کسب و کاری چه زمانی که قرار است شروع به کار کند و چه زمانی که در جریان است همواره با ریسک هایی مواجه خواهد بود که مدیریت آنها، نیازمند علم و مهارت های بالایی است که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت.

فهرست مطالب

در این مطلب ضمن اشاره به اینکه مدیریت ریسک چیست، درباره علت اهمیت آن، انواع و مراحل آن صحبت کرده ایم و اشاره داشته ایم که چگونه میتوانید با فراگرفتن مدیریت ریسک، کسب و کار خود را از هرگونه ورشکستگی دور کنید. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

مدیریت ریسک چیست ؟

مدیریت ریسک در واقع یک فرایند است، فرایند شناسایی، ارزیابی و کنترل تهدیدات سرمایه و درآمد یک سازمان در طول یک پروژه. به عبارت دیگر مدیریت ریسک بعد از شناسایی، شامل تجزیه و تحلیل و پاسخ به عوامل خطر می شود که بخشی از مسیر هر کسب و کار را تشکیل می دهد. خیلی از متخصصین حرف از مدیریت ریسک موثر می زنند به این معنی که در حد توان تلاش کنیم تا از مشکلات محتمل در آینده جلوگیری کرده یا خسارات احتمالی را به کمترین میزان ممکن تقلیل دهیم.

چرا مدیریت ریسک مهم است ؟

شاید به جرات بتوان گفت مدیریت ریسک هرگز به اندازه اکنون اهمیت نداشته است. باید اعتراف کرد خطراتی که این روزها سازمان‌های مدرن با آن روبرو می شوند، پیچیده‌تر شده‌اند که با سرعت سریع جهانی‌شدنزاوضاع وخیم تر شده است. خطرات جدید به طور مداوم در حال ظهور هستند که اغلب به استفاده فراگیر از فناوری دیجیتال مربوط شده و توسط آن ایجاد می گردند.

1. صرفه‌جویی منابع، افراد، درآمد، اموال، دارایی‌ها، زمان
2. حفاظت از محیط‌‌ زیست
3. حفاظت از افراد در برابر خطرات
4. پیشگیری یا کاهش مسئولیت حقوقی
5. پیش بینی راهکارهای کاربردی در صورت پیش آمدن مشکلات

5 مرحله مدیریت ریسک کدام است؟

اگر بخواهیم مدیریت ریسک را یک فرایند در نظر بگیریم باید اشاره کنیم که این فرایند از 5 مرحله تشکیل می شود که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت :

شناسایی خطرات Identify the risks

در این مرحله با بررسی فهرستی از ریسک های احتمالی و همچنین تجربیات تیم پروژه و دانش آنها، همه‌ی ریسک های بالقوه را شناسایی می‌کنیم. با به کار گیری ابزار سنجش، باید در اولین فرصت این خطرات اولویت بندی و طبقه بندی شوند.

نکته مهمی که باید مورد وجه قرار گیرید این است که تعداد ریسک‌ها معمولا از ظرفیت زمانی تیم پروژه برای تجزیه و تحلیل آنها و طراحی برنامه‌ی اضطراری تجاوز خواهد کرد. داشتن روند اولویت‌بندی در فرایند مدیریت ریسک کمک می‌کند تا خطراتی که تأثیر بیشتری داشته و احتمال وقوع آنها زیاد است، بهتر مدیریت گردند.

ارزیابی خطرات Analyze the risks

راجع به ریسک ها باید اینگونه عمل کنیم که بعد از شناسایی آنها باید به ارزیابی پرداخته و در ادامه به سوی حل آنها پیش برویم. با این حال قبل از تلاش برای اینکه تشخیص داده شود مدیریت ریسک‌ها چگونه بهتر انجام می‌گیرد باید ابتدا دلایل ریشه‌ای خطرهای تعیین‌شده شناسایی گردند. در این بین ممکن است سوالهایی برای مدیران مطرح گردد. سوالهایی مانند: ریسک‌های شناسایی شده چگونه می‌توانند روی پروژه تأثیر گذار باشند؟ دلایل ریسک‌های شناسایی شده چه مواردی هستند؟ و ….

اولویت بندی ریسک ها Prioritize risks

بعد از شناسایی و ارزیابی خطرات، حالا نوبت به اولویت بندی آنها می رسد. همانطور که از عنوان این بخش مشخص است مدیران هر مجموعه ای باید خطراتی که متوجه کسب و کار آنها است را به دقت اولویت بندی کنند. مسلما خطراتی که ممکن است اثرات مخرب بیشتری داشته باشند باید خیلی زودتر از بقیه مورد توجه قرار بگیرند و فکری به حال آنها کرد. اولویت بندی خطرات این امکان را فراهم میکند که مدیران منابع شرکت یا سازمان را جای درستی هزینه کرده و خطرات بزرگتری را از سر سازمان دفع کنند.

پاسخگویی به ریسک ها Respond to the risk

حالا در این مرحله میتوانیم بگوییم تیم آماده‌ی شروع روندِ بررسیِ راه‌حل‌های ممکن برای مدیریت ریسک یا پیش‌گیری از وقوع احتمالی آن می باشد. در این مرحله است که سوالاتی از این قبیل را بپرسیم: در صورت وقوع ریسک چگونه می‌توان آن را مدیریت نمود؟ برای کم کردن احتمال به وقوع پیوستن این ریسک‌ها چه تمهیداتی میتوان اندیشید؟ و …

پایش کردن نتایج Monitor Results

پس از طی کردن مراحل فوق حالا باید نتایجی که بدست آمده اند را بصورت مدام بررسی یا پایش کنیم. چرا که اگر نتایج مطلوب نباشند باید به این نتیجه برسیم که حتما جایی از فرایند دچار مشکل و اختلال شده که ما را از کسب نتایج مطلوب دور کرده است. این مرحله به هیچ عنوان نباید مغفول واقع شود چرا که میتواند تمام فرایند مدیریت ریسک را تحت الشعاع قرار دهد.

انواع مدیریت ریسک کدام است ؟

1. مدیریت ریسک منابع انسانی
2. مدریت ریسک پروژه
3. مدیریت ریسک یکپارچه در بازارهای مالی
4. مدیریت ریسک در زنجیره تامین
5. مدیریت ریسک در کسب‌و‌کار
6. مدریریت ریسک در بیمه

مدیریت ریسک منابع انسانی

به وجود آوردن یکپارچگی موثر بین مدیریت ریسک و مدیریت منابع انسانی، مستلزم برخورداری مدیران از مهارت‌هایی خاصی خواهد بود که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: رهبری، ارتباطات، آموزش، انگیزه، مدیریت بحران و ارزیابی موثر. از آنجایی که منابع انسانی در شرکت‌ها، یکی از با ارزش‌ترین عوامل تولید و منبع اصلی زاینده مزیت رقابتی و ایجادکننده قابلیت‌های کلیدی و منبع راهبردی برای سازمان‌های خود محسوب خواهند شد؛ بنابراین ادغام صحیح مدیریت ریسک و مدیریت منابع انسانی در زمینه هایی که اشاره شد می‌تواند در سازوکار سازمان تأثیرگذار باشد.

مدیریت ریسک پروژه

از آنجایی که پویایی پروژه ها روند رو به رشدی دارد، سازمان‌ها نیازمند مدیریت در ریسک پروژه‌ها می باشند. تقاضای رو به رشد برای متخصصان مدیریت پروژه، نشان‌دهنده رشد گرایش به سمت مدیریتِ ریسک در سازمانها می باشد. طبق برآوردی که سازمان جهانی استاندارد انجام داده است تا سال ۲۰۲۷ حدود ۲۲ میلیون شغل به صنعت مدیریت ریسک پروژه در جهان اضافه می گردد. توانایی مدیریت ریسک پروژه، مهارتی ضروری به نظر می رسد که کارفرمایان به دنبال آن می باشند. مدیران پروژه باید انواع مختلفی از ریسک‌های احتمالی را شناسایی نمایند.

مدیریت ریسک یکپارچه در بازارهای مالی

مهم‌‌ترین جنبه‌های مدیریت ریسک‌ مالی را میتوان به صورت های گوناگون در نظر گرفت و طبقه بندی کرد. در این قسمت به برخی از شاخص ترین آنها اشاره خواهیم کرد:

مدیریت ریسک و سرمایه

محیط کسب و کار و تجارت امروز بسیار چالش برانگیز است و در عین حال شرکت‌ها به دنبال مسیری میگردند که رشد و سودآوری بیشتری را به دنبال داشته باشد. برای اینکه از این فرایند به بهترین شکل حمایت صورت گیرد، سازمان‌های مالی و خزانه‌داری می بایست دسترسی کافی به نقدینگی، استقرار کارآمد سرمایه، استراتژی سرمایه گذاری و مدیریت ریسک و سرمایه اطمینان پیدا کنند.

در بازارهای مالی، مدیریت ریسک و سرمایه، فرآیند شناسایی، تجزیه و تحلیل و پذیرش ریسک در تصمیمات سرمایه‌گذاری می باشد. در کل میتوان گفت مدیریت ریسک و سرمایه هنگامی رخ می دهد که یک مدیر صندوق یا یک سرمایه گذار، پتانسیل ریسکها را در یک سرمایه‌گذاری، تجزیه و تحلیل می‌کند.

مدیریت ریسک در بورس

طبق نظر کارشناسان، ریسک را از بورس نمی توان جدا کرد اما میتوان آن را مدیریت نمود. مدیریت ریسک بورس کار آسانی نیست و نیازمند مهارت و تجربه بالایی است. آنچه مسلم است استراتژی مشخص و یکسانی برای مدیریت ریسک در بورس نمی توان در نظر گرفت، چرا که انسان‌ها درجات متنوعی از ریسک گریزی داشته و بهترین تدبیر در این زمینه این است که در سطح ریسک گریزی هر فرد بهترین دارایی با بازده مناسب انتخاب گردد.

ابزار‌های مدیریت ریسک در بورس بسیار تنوع دارند اما در ایران عمق و حجم بسیار کمی دارند. ابزار‌های مشتقه موجود در بورس ایران شامل اختیارات خرید و فروش، اوراق تبعی خرید یا فروش سهام (بیمه سهام)، قرارداد‌های آتی و … می شوند؛ این ابزار‌ها هم برای دارایی‌ها و هم برای شاخص‌ها و نرخ‌ها قابلیت انتشار دارند.

مدیریت ریسک در فارکس

نوساناتی که در بازار فارکس وجود دارد، باعث به وجود آمدن طیف وسیعی از فرصت‌ها با میزان مختلفی از ریسک می شود. تریدرهای فارکس اگر می‌خواهند ریسک‌های مرتبط با معاملات خود را محدود نمایند، لازم است به چند مورد توجه ویژه داشته باشند. بسیاری از معامله‌گران چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ به جای توجه به مدیریت ریسک در فارکس ، به دنبال معاملات جمعی رفته و در نتیجه دچار ضرر می‌شوند. بنابراین تشخیص روند بازار به صورتی صحیح در این بازار ضروری است.

مدیریت ریسک در ارز دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال ریسک‌های بزرگتری نسبت به بازار فارکس دارد. مهم‌ترین ریسک ذاتی مرتبط با بازار ارزهای دیجیتال مربوط به تایید مقررات است که هنوز در بسیاری از کشورها مقبولیت قانونی ندارد. ارز دیجیتال یک ارز غیرمتمرکز است که هیچ چارچوب قانونی یا نظارتی ندارد. دست‌یابی به برخی تأییدیه‌های نظارتی، می‌تواند چه زمانی آنالیز ریسک لازم است؟ باعث بهبود و پذیرش و اعتبار در بازار ارزهای دیجیتال شود. برای دست‌یابی به این هدف، بهترین نقطه شروع باید محل ذخیره ارز، یعنی دلار آمریکا باشد.

برای مدیریت ریسک در ارز دیجیتال با توجه به عدم مقبولیت ارزهای دیجیتال در برخی از کشورها تا حد امکان سعی کنید در معاملات کوتاه‌مدت و نوسان‌گیری وارد مشاغل مرتبط با ارزهای دیجیتال شوید تا نگرانی بابت بلوکه شدن سرمایه خود در صرافی‌های ارز دیجیتال نداشته باشید. همچنین توجه کنید که به هیچ عنوان نباید با تمام سرمایه خورد به این بازار ورود کنید و درصد کم‌تری نسبت به آن‌چه داخل بازار فارکس دارید را در این زمینه ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری نمایید.

مدیریت ریسک در زنجیره تامین

مدیریتِ ریسک زنجیره تامین با نحوه مدیریت جریان کالاها ارتباط دارد. مدیریت ریسک زنجیره تامین، فرآیندی است مربوط به شناسایی، ارزیابی و کاهش ریسک‌های زنجیره تامین در یک شرکت یا سازمان. مدیریت ریسک در زنجیره تامین شامل فرآیندهایی می شود که به تبدیل مواد خام سازمان به محصولات یا خدمات نهایی مربوط خواهد شد. این فرآیند شامل برنامه‌ریزی و مدیریت فعالیت‌های مربوط به تدارکات، تبدیل و همچنین عملکردهای مدیریت لجستیک خواهد شد. توصیه میکنیم مقاله ای درباره حسابداری لجستیک که توسط گروه نرم افزاری محک نوشته شده است را حتما مطالعه کنید.

مدیریت ریسک در کسب‌و‌کار

• ریسک عملیاتی: مانند خرابی یا سرقت تجهیزات کلیدی
• ریسک انطباق: مانند معرفی قوانین جدید بهداشت و ایمنی محیط کار
• ریسک استراتژیک: مانند ورود یک رقیب جدید به بازار
• ریسک مالی: مانند افزایش نرخ بهره وام‌های تجاری

با مدیریت ریسک؛ اوضاع کسب و کار خود را بهبود دهید

در این مقاله با موضوعات مهم و گوناگونی پیرامون مدیریت ریسک اشنا شدیم و هر کدام را بسته به شرایط، مورد بررسی قرار دادیم. مدیریت ریسک برای هر کسب و کاری حائز اهمیت بوده و میتواند در کسب سود هر چه بیشتر یک کسب و کار کاملا تاثیرگذار باشد. انواع مدیریت ریسک و مراحل آن بسیار مهم است که در این مطلب بطور مفصل شرح داده شد. در نهایت امیدواریم با مدیریت صحیح در زمینه ریسک، کسب و کار خودتان را بدون هیچ مشکلی تا سالها حفظ کرده و از آن بهره برداری نمایید.