نقدشوندگی و هزینه معاملاتی
سی و نهمین نشست جنبش عدالت خواهی دانشجویی کشور با حضور مدیر عامل گروه شرکت های پدیده برگزار شد و «ابوالفضل انتظاری» در این نشست به سوالات مطرح شده پاسخ داد. به گزارش روابط عمومی پدیده، انتظاری در این جلسه گفت: عرضه سهام پدیده در بازار سرمایه کشور، بهترین شیوه نقد شوندگی و افزایش قیمت معاملاتی سهام است. وی افزود: هم اکنون یکی از خواسته های اصلی سهام داران، ورود شرکت در بازار بورس و اوراق بهادارکشور است، ضمن این که تمام کارشناسی ها و مشاوره ها برای افزایش نقدشوندگی و افزایش قیمت معاملاتی سهام پدیده ترجمان همین خواسته است. انتظاری در پاسخ به دو سوال سهام داران مبنی بر این که «آیا به پولمان می رسیم؟» و « کی به پولمان خواهیم رسید؟» نیز گفت: خوشبختانه پیش نیازهای ورود به بازار سرمایه کشور فراهم شده است، مصوبات دستگاههای حاکمیت هم برای پذیرش در بورس وجود دارد و اکنون مباحث فنی و اجرایی با بورس در حال کارشناسی و تصور این است که تا پیش از پایان سال و در چند ماه آینده میتوانیم سهام پدیده را در بازار پولی کشور عرضه کنیم و با عرضه سهام در بازارهای فرابورس، امکان نقدشوندگی و افزایش قیمت معاملاتی پدیده فراهم می شود و سهام داران به خواسته واقعی خود خواهند رسید. وی با اشاره به پیشینه خرید و فروش سهام شرکت در سال های ابتدایی تا کنون گفت: کسانی که در ابتدا و با نرخ های پایینسهام خریده اند، با همین قیمت هایی که اکنون در بازار توافقی و سامانه سناپ پدیده انجام می شود، به سود رسیده اند. اما کسانی که در ماه های آخر منتهی به پایان سال 93 و در قیمتهای بالا سهام خریده اند، با امکان نقل و انتقال و خرید و فروش سهام شرکت توسعه و تخصیص سهام جبرانی و به خصوص با حضور در بازار سرمایه کشور به خواسته و پول خود خواهند رسید. مدیر عامل پدیده ادامه داد: در سال های قبل از ۱۳۹۳ از چند موسسه مالی و اعتباری تسهیلاتی دریافت کرده اند و همچنین بابت اقلام مورد نیاز و اجرای پروژه ها، بدهکاری به تامین کنندگان و پیمانکاران ایجاد شده است، خوشبختانه امروز میزان بدهی و دارایی شرکت شفاف و تقریباً تمام این موارد تعیین تکلیف شده و کاملا روشن است که با به روز رسانی قیمت کارشناسی دارایی های موجود، میزان دارایی های مجموعه از بدهی ها و تعهد به سهام داران بیشتر است.
کارمزد معاملات بورسی باید کاهش یابد
معاون بورس تهران می گوید کارمزد معاملات بورسی باید در ایران نیز مانند سایر کشورها کاهش یابد تا بازار نقدینگی بیشتری داشته باشد. او همچنین معتقد است که تحلیلگران بورسی نقش ناظران غیر رسمی را دارند و می توانند به روند نقدشوندگی در بازار کمک کنند.
به گزارش ایسنا، روحالله حسینیمقدم در پاسخ به این سوال که نظرتان درباره کاهش کارمزد معاملات برای ارکان بازار چیست؟ گفت: یکی از مسائلی که همیشه در بورسها مطرح است این است که بتوان به طرق مختلف نقدشوندگی را در بازار افزایش داشت. یکی از ضرورتها برای افزایش نقدشوندگی بحث هزینه معاملات است. دنیا به این سمت رفته که هزینه معاملات را کاهش دهد و این اتفاق باید در بازار سرمایه ما نیز رخ دهد.
وی ادامه داد: برای کاهش کارمزد معاملات سازمان بورس از خودش شروع کرده است. شرکت بورس و سایر نهادها هم باید از این موضوع تبعیت کنند تا بتوانیم در نهایت کارمزد معاملات را کم کنیم. علاوه بر این رایزنیهای خوبی با سازمان امور مالیاتی انجام شده تا مالیات معاملات نیز کاهش یابد یا شکل آن تغییر پیدا کند.
معاون بورس تهران در پاسخ به این سوال ایسنا که نظرتان راجع به کاهش کارمزد کارگزاریها چیست، گفت: در این مورد کانون کارگزاران تصمیم میگیرد اما استنباط من این است که از آنجا که هزینهها پایین میآید و گردش معاملات بیشتر میشود کارگزاریها نیز از کاهش کارمزد استقبال میکنند اما در نهایت تصمیمگیرنده در این مورد کانون کارگزاران است. اما در هر حال ما در مسیری هستیم که این اتفاق باید بیفتد و هزینه معاملاتبرای سرمایهگذاران مثل سایر کشورها کاهش یابد.
حسینیمقدم در پاسخ به این سوال ایسنا که پرسید شما کاهش چند درصدی در کارمزد معاملات را برای کارگزاریها به ارکان بازار سرمایه مطلوب میدانید، اظهار کرد: در این مورد باید کار مطالعاتی دقیقی انجام شود اما سازمان خود با ۲۵ درصد کاهش کارمزدها شروع کرده اما برای کاهش موثر کارمزدها باید مالیات معاملات کاهش یابد. در کل از دیدگاه من کاهش ۲۵ درصدی کارمزد برای سال اول بسیار خوب میتواند باشد.
وی در پاسخ به سوالی درباره توقف طولانیمدت نمادها توضیح داد: سازمان بورس به دنبال این نیست که نمادها را طولانیمدت متوقف نگه دارد چرا که وقتی نمادی متوقف طولانی دارد، کشف قیمت درستی صورت نمیگیرد و عدم شفافیت به وجود میآید. ولی وقتی قیمت درستی کشف شود و سرمایهگذاران با استراتژیهای مختلف معامله انجام دهند، شفافیت بیشتر میشود.
معاون بورس تهران ادامه داد: ما انتظار داریم که با به وجود آمدن بازار تحت نظارت این مشکل کمتر شود. پیشنهاد این موضوع را به سازمان بورس دادهایم. ما در این برنامه میخواهیم توقف نمادها به کمتر از ۱۰ روز برسد این اتفاق باعث میشود به مدیران شرکت ها و عامه سرمایه گذاران علامت داده شود که در فلان تاریخ فلان شرکت در بازار تحت نظارت معامله میشود و ممکن است در این فضا محدودیتهایی لازم باشد ولی اجازه معامله به همه سرمایهگذاران داده میشود و امیدواریم سازمان بعد از نظرخواهی در این مورد، تصمیم بگیرد و آن را اجرایی کند.
حسینیمقدم تاکید کرد: اگر بازار تحت نظارت اجرایی شود، توقف نمادها به شکل قابل توجهی کم نقدشوندگی و هزینه معاملاتی میشود. ما اعتقاد داریم که جدا از سازمان بورس که یک نهاد ناظر رسمی است، ناظران غیررسمی که همان معاملهگران و تحلیلگران بورسی هستند، میتوانند به شفافیت کمک کنند.
وی درباره گزارشگری سه ماهه امسال شرکتها نیز گفت: در نمونهای که ما از شرکتها نقدشوندگی و هزینه معاملاتی گرفتیم، گزارش سه ماهه شرکتها در سال جاری نسبت به سه ماهه اول سال ۱۳۹۵ حداقل ۵۰ درصد رشد در سودآوری را نشان میدهد. حتی در همین نمونهای که گرفته شده، نسبت به اولین پیشبینی که شرکتها در اسفندماه سال ۱۳۹۵ برای سال ۱۳۹۶ پیشبینی کرده بودند شش درصد رشد داشتیم. معقولترین رشدی که در دو - سه سال اخیر بازار میتوانست داشته باشد، رشد به تبع سودآوری شرکتها که اگر تحلیلگران، تحلیلشان این باشد که در آینده نیز این روند ادامه دار خواهد بود، باعث نقدشوندگی و هزینه معاملاتی میشود که انتظار داشته باشیم بازار P/E بگیرد. ولی در این مورد الان نمیتوان نظری داد و باید تحلیلگران بازار در این مورد به جمعبندی برسند.
اثر مخرّب «نقدشوندگی بالا» در بازار دارایی های مصرفی
نقدشوندگی بالا در هر بازاری، امکان انجام معاملات سریع و مکرر را تسهیل میکند. اگر این ویژگی در بازار «دارایی های مصرفی» مانند مسکن ایجاد شود، اثر مخربی خواهد داشت و امکان تامین آن کالا برای مردم عادی را کاهش می دهد. وضع مالیات بر عایدی سرمایه می تواند جلوی اثر مخرب نقدینگی در بازار دارایی های مصرفی را بگیرد.
مسیر اقتصاد / مالیات بر عایدی سرمایه یکی از پایه های مالیاتی شناخته شده در جهان است که خاصیت تنظیمگرانه آن نسبت به بعد درآمدی، مزیت دارد. این پایه مالیاتی، بر سرعت گردش پول و نقدشوندگی بازار اثر جدی دارد. این اثر در نهایت بر روی نرخ تورم موثر است.
نقدشوندگی بالا چه تاثیری بر سوداگری دارد؟
در اقتصاد مفهومی به نام Market liquidity یا نقدشوندگی بازار وجود دارد که به توانایی و میزان آمادگی تبدیل به وجه نقد نقدشوندگی و هزینه معاملاتی شدن یک دارایی اطلاق میشود. آن دارایی که از نقدشوندگی بالایی برخوردار است، به آسانی میتواند در بازار فعال، معامله شود و بر اساس قیمتهای رایج، به پول نقد تبدیل شود. نقدشوندگی رابطه سرعت فروش با قیمت است.
هر نوع دارایی با دوامی که بتواند عنوان سرمایهای شدن به خود بگیرد و جنبه عمومیت بیشتر و قابلیت نقدشوندگی بالاتری در اقتصاد داشته باشد، میتواند دستمایه سوداگری[۱] قرار گیرد. سوداگری به عنوان یک فعالیت غیرمولد، فعالیتی است که بدون ایجاد ارزش افزوده در اقتصاد به دنبال کسب منفعت بیشتر و کسب سود از راه افزایش قیمتهاست.
در واقع سوداگران با انجام برخی معاملات یا احتکار، بدون ایجاد رشد اقتصادی و بزرگ کردن کیک اقتصاد، سهم خود را از کیک اقتصاد افزایش میدهند. جلوهای از معاملات سوداگرانه، معاملات مکرر و کوتاهمدت است که باعث التهاب در بازار میشود. این معاملات، انتظارات تورمی و تقاضای دارایی و پول را افزایش میدهند.
اثر بازدارنده مالیات بر عایدی سرمایه بر معاملات سریع و تورم
یکی از کارکردهای ویژه مالیات بر عایدی سرمایه افزایش هزینه معاملات مکرر و سریع است. این مالیات با کاهش برخی معاملات سریع و مکرر، علاوه بر کاهش تقاضا موجب کاهش سرعت پول میشود. با کاهش سرعت پول و با توجه به نظریه مقداری پول [۲] ، با ثابت ماندن حجم پول و حجم تولید، به ناچار باید قیمت ها کاهش یابد. بنابراین یک اثر مستقیم مالیات بر عایدی سرمایه بر روی سطح قیمتهاست.
قابلیت نقدشوندگی به عنوان یک مزیت در بازارهای مالی محسوب میشود؛ اما این قابلیت در ابعاد کلان اقتصادی و به ویژه در بازار دارایی های مصرفی لزوما مزیت نیست. هر چند ممکن است این قابلیت در رونق بازار و سهولت انجام معاملات موثر باشد اما نقدشوندگی بالا میتواند زمینه بروز تصمیمات هیجانی، افزایش غیرمنطقی قیمتها، ایجاد بستر سوداگری، نوسانات شدید وکاهش امنیت سرمایهگذاری را فراهم کند.
نکته مهم اینجاست که اگر قابلیت نقدشوندگی در خدمت سوداگری قرار بگیرد، باید با افزایش هزینه مبادلاتی، این قابلیت را تضعیف و با سوداگری مقابله کرد.
مقابله با سوداگری بر روی داراییهای خاصی که معیار قیمتگذاری برای سایر کالاها قرار میگیرند (مانند طلا و ارز) و یا مانند املاک نقدشوندگی و هزینه معاملاتی که کالای اساسی و نهاده تولید محسوب میشوند، اهمیت دوچندان دارد. نتیجه مقابله با سوداگری در بلندمدت، خروج سوداگران از این بازارها است و تنها اشخاصی که تقاضای مصرفی و یا تولیدی دارند در بازار باقی خواهند ماند.
کاهش نقدشوندگی با مالیات بر عایدی سرمایه و تاثیر آن بر رکود و رونق بازار
نکتهای که وجود دارد این است که مقابله با سوداگری با ابزار مالیات بر عایدی سرمایه باعث ایجاد رکود یا اثر قفل شدگی[۳] نخواهد شد. در واقع ظرافتی که باید در نحوه قانونگذاری دیده شود به رفع این دغدغه کمک خواهد کرد. اعمال درست معافیتها و وضع نرخهای بازدارنده و عدم تعدیل تورمی، مهمترین نکاتی است که میتواند قانون مالیات بر عایدی سرمایه را کارا و موثر گرداند.
تحلیل پدیده رکود که ناشی از شکست بازار و یا کمبود تقاضا باشد، در مسئله مالیات بر عایدی سرمایه اهمیت دارد. در بازارهای داراییهای مهم و عمومی، از جمله بازار مسکن، که مالیات بر عایدی سرمایه جهت حراست از آن ها وارد عمل میشود، هیچ گاه کاهش تقاضا ملاحظه نمیشود بلکه بیشتر پدیده شکست نقدشوندگی و هزینه معاملاتی بازار که ناشی از کاهش قدرت خرید است دیده میشود. لذا مشکل از این ناحیه نیست.
اثر قفلشدگی نیز ناشی از کاهش یکباره نرخ (فاصله زیاد براکتها) و یا اعمال تعدیل تورمی است. اگر نرخ مالیات بر عایدی سرمایه به صورت منطقی و نقدشوندگی و هزینه معاملاتی با توجه به ساختار هر بازار (دوره های رکود و رونق) اعمال شود، عدم عرضه دارایی به امید کاهش نرخ به صرفه نخواهد بود و این پدیده نیز رخ نخواهد داد.
در واقع مالیات بر عایدی سرمایه نه تنها موجب ایجاد رکود و پدیده قفل شدگی نخواهد شد، بلکه با ایجاد ثبات و روند منطقی در بازار، زمینه را برای افزایش سرمایهگذاری و ایجاد رونق اقتصادی فراهم خواهد کرد.
پینوشت:
[۲] نظریهی مقداری پول (QTM) بیان می دارد که یک رابطهی مستقیم بین مقدار پول (M) در اقتصاد و سطح قیمت کالا و خدمات فروخته شده (P) وجود دارد. MV=PY
نقدینگی یا شناوری بازار فارکس چقدر است؟
وجود یک بازار نقد در دنیای معامله گری یکی از مهم ترین عناصر در جهت سودآوری میباشد، که بازار فارکس یکی از بهترین گزینه ها برای نقدینگی بالا است، و با توجه به حجم عظیم معاملات در بازار فارکس نقدینگی این بازار قابل مقایسه با هیچ بازار دیگری نمیباشد، و این مزیت در جفت ارز های اصلی فارکس بیشتر قابل مشاهده میباشد.
به صورت کلی هر چه میزان نقد شوندگی بیشتر باشد، جریان معاملات ساده و قیمت ها رقابتی ترمیباشد که اشخاص میتوانند خرید یا فروش های خود را در یک قیمت پایدار و بدون تاخیر انجام دهند.
میزان نقد شوندگی در بازار فارکس بیشتر توسط آن هایی صورت میگیرد که نقش بازار گردان (Market Maker) را در بازار دارند، اما جدا از این ها بازیگران دیگری در بازار وجود دارند که میزان نقد شوندگی بازار را از طریق افزایش دادن حجم معاملات انجام میدهند.
نقد شوندگی یا (Liquidity) چیست؟
نقد شوندگی یا Liquidity یا میزان شناوری در بازار، به معنای میزان ارز یا دارایی میباشد که به سرعت و بدون تاخیر و با مقدار مشخص قیمت پایدار بتوان خرید یا فروش کرد، به صورت کلی تعریف نقد شوندگی در بازار مالی یعنی سرعت تبدیل شدن سرمایه گزاری به وجه نقد میباشد.
همانطور که قبل تر گفته شد در بازار فارکس نقدینگی بالایی وجود دارد که روزانه بالای 6 تریلیون دلار میباشد و همین امر باعث میشود که اغلب معاملات به خصوص در جفت ارز های اصلی در لحظه انجام شود، این میزان نقدینگی باعث شده که سفارشات معاملاتی با اسپرد کم (تفاوت میان خرید و فروش) و میزان حجم بالا بدون آن که در قیمت تاثیری داشته باشد انجام شود، اما اگر حجم معاملات کاهش پیدا کند تفاوت بین قیمت خرید و فروش نیز زیاد میشود.
تامین کنندگان نقدینگی در بازار
حجم بالای معاملات توسط انواع معامله گران بزرگ در بازار فارکس، نقد شوندگی را به وجود می آورد.
و در بازار فارکسی که در طول روز میلیارد ها دلار حجم معاملات روزانه آن میباشد، بیشتر این نقدینگی ها توسط سازمان های بزرگ مالی، بانک های تجاری و مالی، مدیران سرمایه گزاری خارجی، شرکت های چند ملیتی، هج فاند ها و . میباشد.
همچنین میتوان به ارائه دهندگان نقدینگی نظیر: بروکر ها و بانک های مرکزی اشاره کرد، که میزان زیادی از دارایی خود را در غالب ارز های مختلف ذخیره میکنند، تا در زمان لازم برای پر کردن معاملات خود از آن ها استفاده کنند.
نقدینگی توسط بروکر ها
همانطور که قبل تر گفته شد تامین نقدینگی توسط بروکر ها، شرکت های مالی، بانک ها و . انجام میشود، اما ممکن است این حجم نقدینگی در مواقعی برای درخواست مشتری کافی نباشد.
برای مثال در مواقعی که تعداد خریداران یا فروشندگان یک ارز پایه بیشتر باشد، تعادل بازار از بین میرود، در این مواقع واسطه ها به میان می نقدشوندگی و هزینه معاملاتی آیند و ارز مورد نظر را از ارائه دهنده نقدینگی که معمولا بانک های بزرگ هستند خریداری میکنند.
چون معمولا بانک های بزرگ امکان تضمین انجام درخواست ها برای تعداد زیادی از ارز ها را دارا هستند.
سیستم نقدینگی در بازار فارکس را میتوان به چند سطح طبقه بندی کرد.
در پایین ترین سطح معامله گران خرد و عادی وجود دارند که معاملات خود را توسط بروکر ها و شرکت ها با حجم های متنوع ثبت میکنند.
در سطح بعدی بروکر های بزرگ هستند که معمولا شامل بانک های بزرگ و شرکت های مالی میباشند، که سفارشات مشتریان خصوصی و بروکر های کوچک تر را عملیاتی میکنند.
اما از آن جا که حداقل میزان حجم معاملات برای ورد به بازارهای بین بانکی 5 میلیون دلار است، بنابراین این موسسات همیشه فرصت برای وارد شدن به بازار بین بانکی را ندارند.
پس در این میان شرکت هایی وظیفه جمع آوری نقدینگی را بر عهده میگیرند و نقش واسطه را بین بانک های بزرگ و سایر موسسات مالی ایفا میکنند و تعداد زیادی از مشتریان را برای ورود به بازار بین بانکی متحد میکنند، چند مورد از بزرگترین جمع کنند گان نقدینگی جهان عبارتند از:
- Currenex
- Integral
- CFH Clearing
- KCG Hotspot
و در نهایت بالاترین سطح از تامین کنند گان میزان نقدینگی بازار فارکس میتوان به غول های جهانی صنعت بانکی زیر اشاره کرد:
- British Barclays
- Royal Bank of Scotland
- German Deutsche Bank
- American Bank of America
- Swiss bank UBS
- JPMorgani Citigroup
تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار
در مواقعی که بازار نقدینگی بالایی دارد، در هر لحظه قیمت های اعلامی تغییرات زیادی دارد و از طرفی قیمت ها روند حرکتی آرامی را در پیش میگیرند.
اما در زمانی که بازار نقدینگی کمی دارد، ممکن است بر اثر خبر های اقتصادی مختلف، حرکات قیمتی شدیدی در بازار رخ دهد و همچنین پیش بینی حرکت قیمت ها دشوار میشود، در این مواقع معمولا اعلام قیمت در بازه های زمانی مشخصی صورت میگیرد.
میزان حجم معامله شده در بازار میتواند یکی از عوامل نشان دهنده نقدینگی در بازار باشد، که هر چه میزان حجم در بازار افزایش یابد، اختلاف قیمت بین عرضه و تقاضا کمتر میشود، و از آن جا که دلار آمریکا بیشترین حجم در معاملات را دارد، میزان حجم بالا معاملات در جفت ارز هایی که یک طرف آن دلار آمریکا میباشد بیشتر دیده میشود.
یکی دیگر از عواملی که میتواند در نقدینگی بازار تاثیر داشته باشد، زمان باز شدن بازار های مختلف در جهان است که با توجه به تعداد معاملاتی که در ساعات مختلف در بازار رخ میدهد قاعدتا تاثیر بر روند بازار گذاشته میشود.
از آن جا که بازار فارکس به صورت 24 ساعته میباشد، و به دلیل تفاوت مناطق زمانی مختلف همگی نمیتوانند همزمان کار کنند این نقدینگی در ساعات مختلف شبانه روز کم و زیاد میشود.
اوج نقدینگی و فعالیت در بازار را میتوان در زمان باز شدن بازار لندن و اروپا وهمپوشانی آن با بازار نیویورک مشاهده کرد، و با بسته شدن این بازار ها نقدینگی در بازار کم میشود.
مشاهده بیشتر: دوره آموزش جامع فارکس
نقد ترین جفت ارز ها
بهتر است برای موفقیت بیشتر در بازار فارکس به نقدینگی جفت ارز های مختلف بیشتر توجه شود، نقدشوندگی و هزینه معاملاتی و معمولا معامله گران موفق بیشتر تمرکز خود را روی جفت ارزهایی که نقدینگی بالایی دارند میگذارند.
نقد شوندگی بالای یک جفت ارز در میزان اسپرد آن مشخص میشود که هر چه این اسپرد پایین تر باشد نشان از میزان نقدینگی بالا در آن جفت ارز است.
اولین جفت ارزی که میزان نقدینگی در آن بسیار بالا میباشد EUR USD است که با توجه به عمق بازار و تعداد معامله گران اسپرد این جفت ارز حدود 0.5 تا 2 پیپ در حال نوسان است، بعد از آن بیشترین حجم معاملات و نقدینگی در جفت ارز USD JPY است که اسپرد آن معمولا حدود 0.5 تا 2.5 است.
سومین جفت ارز که اسپرد آن معمولا بین 2.5 تا 5 پیپ است GBP USD نام دارد و معمولا دارای نوسان زیادی است، چهارمین جفت ارز را میتوان به AUD USD اشاره کرد که اسپردی حدود 2 تا 5 پیپ را دارا میباشد .
از دیگر جفت ارز هایی که میزان نقد شوندگی بالایی دارند میتوان به: USD CHF ، NZD USD ، EUR GBP و EUR JPY اشاره کرد.
انجام معامله در جفت ارز هایی که در بالا گفته شد میتواند به دلیل نقدینگی بالا و هزینه های معاملاتی پایین برای سود آوری در بازار گزینه های مناسبی باشد.
جمع بندی
برای موفقیت در بازار و کسب سود، میزان نقدینگی اهمیت زیادی دارد و اگر در معامله ای با نقد شوندگی پایین وارد معامله شوید ممکن است که به دلیل نوسانات ناگهانی که ایجاد میشود دچار ضرر شوید.
میزان نقدینگی یا همان Liquidity توسط سطح های مختلفی در بازار ایجاد میشود مانند: انواع معامله گران، بروکر های بزرگ و غول های بانکی دنیا، که این میزان نقدینگی در روند بازار تاثیر به سزایی دارد، به این صورت که وقتی نقدینگی بالا باشد روند حرکتی بازار آرام میباشد و میزان اسپرد آن کم، ولی در مواقعی که نقدینگی کم میشود موجب نوسانات شدید در بازار و افزایش اسپرد هستیم.
برای به دست آوردن سود بیشتر و افزایش موفقیت در معاملات بهتر است از جفت ارز هایی که میزان نقدینگی بالایی دارند استفاده کنید.
عمق و نقدشوندگی مناسب بازار قراردادهای آتی سکه طلا
مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران ضمن اشاره به بازار معاملات آتی سکه طلا به عنوان یکی از بازارهای نقد شونده در کشور ما که چندین سال از راهاندازی آن سپری شده است گفت:از ابتدای راهاندازی تا کنون نقدشوندگی و هزینه معاملاتی علی رغم فراز و نشیبهای بازار دارایی پایه آن یعنی سکه طلا، همواره بازار معاملات قراردادهای آتی سکه طلا یک روند صعودی در حال بهبود بوده داشته و در حال حاضر از عمق مناسبی برخوردار است.
به گزارش ایلنا، علیرضا ناصرپور افزود: در متون مالی بازار عمیق به بازاری گفته میشود که در آن خرید و فروش به آسانی انجام میشود و مدت زمان انتظار برای مبادله ورقه بهادار، به حداقل ممکن کاهش یابد. به عبارت دیگرعمق بازار، بر مبنای توان خرید یا فروش تعداد زیادی ورقه بهادار در کوتاهترین زمان بدون تاثیرگذاری شدید بر قیمت ها ست.
وی گفت: در واقع بازار عمیق، بازاری نقد شوندهاست که هیچگاه سفارش خرید یا فروشی بیجواب نخواهد ماند. عمیق بودن یک بازار به معنی نوسان نداشتن و ثبات قیمتها در آن بازار نیست. چه بسا بازارهای با عمق بالا دارای نوسانات بالایی نیز باشند زیرا اصولاً نوسانات قیمت تحت تأثیر مولفه های بنیادی و تکنیکی و نیز نوع تحلیل فعالان بازار از تغییرات آن است به طور مثال در بازار قراردادهای آتی مهمترین و تأثیر گذار ترین عامل در نوسانات قیمت تغییرات قیمت دارایی پایه( به طور مثال سکه طلا)است.
ناصر پور در خصوص نقدشوندگی این بازار ها نیز توضیح داد: اصولاً برای سنجش عمق و نقدشوندگی در یک بازار شاخص های دقیق علمی وجود دارد و بیان مطالب کلی تحت عنوان بازار کم عمق بیان دقیقی نمی باشد.وی افزود اختلاف بین قیمت خرید و فروش (اسپرد) و حجم معاملات و تعداد معاملات رابطه قابل توجهی با نقدشوندگی دارد. علاوه بر این هزینه های معاملاتی و سرعت انجام معاملات نیز در نقدشوندگی تاثیرگذار است بنابراین برای بررسی عمق و نقدشوندگی یک بازار لازم است این شاخصها مورد بررسی قرار گیرند.
اختلاف بین قیمت خرید و فروش
مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران با اشاره به ساز و کار این بازار تشریح کرد: بازار قرارداد آتی سکه طلا مانند بسیاری از بازارهای اوراق بهادار در تمامی بورس های مطرح دنیا مبتنی بر سازوکار حراج پیوسته فعالیت می کند. وی گفت: در بازارهای مبتنی بر حراج پیوسته شکاف قیمتی بین سفارش های خرید و فروش در هر لحظه بسیار حائز اهمیت است.
ناصر پور در پاسخ به این سوال که وضعیت نقدشوندگی این بازار در حال حاضر چگونه است؟ گفت: در بازار قراردادهای آتی سکه طلا حداقل تغییر قیمت سفارش، ۵۰۰ تومان به ازای هر سکه است. با توجه به قیمت سکه این مبلغ معادل ۰.۰۳ درصد از قیمت سکه است. در نماد تیرماه ۱۳۹۷ از زمان راه اندازی این نماد که در تاریخ ۲۱ شهریور ۹۶ بوده است، در بیش از ۹۰درصد دوره معاملاتی اختلاف قیمت خرید و فروش برابر با ۵۰۰ تومان یا همان حداقل اختلاف قیمت خرید و فروش (Tick Size) بوده است. در واقع با توجه به این شاخص این بازار در نقدشونده ترین حالت خود قرار دارد. اهیمت این شکاف قیمیتی ناچیز ز مانی مشخص می شود که آن را با نقدشونده ترین اوراق بهادار موجود در کشور مقایسه کنید.
تعداد خریداران و فروشندگان
مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران در توضیح وضعیت کنونی این بازار افزود: در بازار قراردادهای آتی در روزهای اخیر با توجه به آمار معاملات منتشر شده در سایت بورس کالای ایران در چند روز اخیر تقریبا بیش از ۱۰۰۰ خریدار و ۱۰۰۰ فروشنده روزانه در نماد شهریور ماه وجود داشته است. بنابراین تعداد خریداران و فروشندگان در روزهای اخیر افزایش قابل توجهی داشته اند که موضوع نشان از افزایش نقدشوندگی و عمق بازار دارد.
حجم معاملات
ناصر پور به حجم معاملات قراردادهای آتی سکه اشاره کرده و گفت: از ابتدای امسال تا ۲۰آبان ماه میانگین روزانه حجم معاملات در بازار قراردادهای آتی ۸۸۰۰ قرارداد در روز بوده است. اما در دو هفته اخیر این عدد به بیش از ۳۳ هزار قرارداد رسیده است که حاکی از افزایش حدود ۴ برابری حجم معاملات در روزهای اخیر است. و نشان دهنده معامله روزانه بیش از ۳۳۰ هزار سکه در بازار آتی بورس کالای ایران می باشد. وی افزود: با توجه به توضیحات داده شده در مورد عمق بازار که تغییرات قیمتی با افزایش سفارشات خرید و فروش و درنتیجه حجم معاملات همراه است، این موضوع در مورد بازار قراردادهای آتی سکه طلا نیز صادق بوده است. در واقع اگر با افزایش فعالان بازار و حجم سفارشات خریدار و فروش تغییرات قابل توجه قیمتی اتفاق بیافتد نه تنها نشان از کم عمقی بازار نیست بلکه خود یکی ازنشانه های عمیق بودن بازار است..
محدودیت در میزان موقعیتهای باز مشتریان
وی افزود: در بازار قراردادهای آتی سکه طلا تعداد موقعیت باز اعم از خرید و فروش که هر مشتری میتواند اخذ کند دارای محدودیت است. در حال حاضر هر مشتری حقیقی در هر نماد معاملاتی میتواند حداکثر ۵۰۰ موقعیت باز داشته باشد و در مجموع تمامی ۵ نماد معاملاتی نیز بیشتر از ۱۰۰۰ موقعیت باز در یک طرف نمیتواند داشته باشد. همچنین مشتریان حقوقی نیز بر فرض داشتن سرمایه کافی حداکثر تا ۱۰ درصد موقعیت های باز هر نماد معاملاتی میتوانند موقعیت باز اخذ کنند، حتی با این وجود مشتریان حقوقی طی هفته اخیر کمتر از ۳ درصد معاملات را به نقدشوندگی و هزینه معاملاتی خود اختصاص داده اند.طبق آمار منتشر شده در سایت بورس کالای ایران بیش از ۹۷ درصد حجم معاملات مربوط به مشتریان حقیقی بوده است. وجود محدودیت در تعداد موقعیتهای باز هر مشتری نیز خود عاملی است که مانع از تغییر قیمت توسط یک یا چند مشتری میشود. زیرا یک مشتری در یک نماد معاملاتی بیشتر از ۵۰۰ موقعیت باز نمیتواند اخذ کند که با توجه به حجم معاملات متوسط بیش از ۳۳ هزار قراردادی در دو هفته اخیر تعداد ۵۰۰ قرارداد چیزی حدود ۱.۵ درصد از این حجم میشود که تاثیر بسیار ناچیزی در بازار خواهد داشت.
کارمزدهای معاملاتی
او در خصوص دیگر عوامل تاثیر گذار بر عمق بازار قراردادهای آتی تاکید کرد: هزینه های معاملاتی یکی از مواردی است که می تواند بر روی پارامترهای نقد شوندگی و در نهایت بر عمق بازار تأثیر گذارد. مقدار کارمزد خرید و همچنین فروش در معاملات آتی سکه طلا در حال حاضر عدد مقطوعی برابر ۳ هزار تومان برای هر قرارداد می باشد که در حال حاضر به صورت درصدی نسبت به میانگین ارزش قرارداد سررسیدهای آتی موجود کمتر از ۰.۰۲ درصد می باشد که کمترین میزان کارمزد معاملاتی بر روی تمامی اوراق بهادار موجود در کشور است که طبیعتاً این هزینه معاملاتی ناچیز خود به افزایش نقد شوندگی بازار کمک میکند.
وی در پایان گفت: با توجه به پارامترهای مورد بررسی میزان نقد شوندگی و عمق بازار قراردادهای آتی نسبت به بسیاری از بازارها در کشور از وضعیت مناسبی برخوردار است.که این امر مرهون سابقه قابل توجه این بازار و نیز حضور گسترده فعالان در این بازار است.
دیدگاه شما