مشخصات کالا در معامله سَلَف

مهدی حاجی‌غلام سریزدی گفت: عرضه کل محصولات زنجیره تولید در بورس کالا علاوه بر کشف قیمت عادلانه کالاها، باعث شفافیت و ثبت لحظه‌ای معاملات می‌شود که به دلیل ارتباط میان سامانه‌های وزارت صمت و بورس کالا، این امر از قاچاق جلوگیری کرده و مواد اولیه را به دست تولیدکننده می‌رساند. به این ترتیب به دلیل حذف رانت از معاملات، سودی که قبلا در اختیار واسطه‌ها قرار می‌گرفت مستقیما به تولیدکننده می‌رسد و این موضوع در افزایش تولید، اشتغال، سرمایه‌گذاری در تولید و سوددهی صنایع اثر ویژه‌ای خواهد داشت.

به‌گزارش کانون کارگزاران به نقل از کالاخبر، بورس‌های کالایی در جهان با هدف از میان برداشتن واسطه‌ها، مدیریت ریسک و کشف واقعی قیمت‌ها بر پایه عرضه و تقاضا شکل گرفتند و به عقیده کارشناسان و تحلیلگران، بورس کالا امکان عرضه عادلانه وکشف عادلانه نرخ تمام محصولات زنجیره‌های تامین را فراهم می‌سازد. در همین زمینه مهدی حاجی‌غلام سریزدی، مدیرعامل کارگزاری ایساتیس پویا و عضو هیأت مدیره کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار به نقش مهم بورس کالا در توسعه بازار سرمایه و شفافیت اقتصادی اشاره می‌کند و می‌گوید: بورس کالا بازاری شفاف و رقابتی برای مبادله محصولات ایجاد کرده و ضمن حذف واسطه‌ها، امکان کشف قیمت واقعی کالاها را فراهم می‌کند. به گفته این فعال بازار سرمایه، بورس کالا علاوه بر دو مزیت ذکر شده از طریق ابزارهای موجود در بازار مالی، تامین مالی واحدهای تولیدی را انجام می‌دهد و از طریق بازار مشتقه، مدیریت ریسک قیمت‌ها را انجام می‌دهد. در ادامه گفت و گوی «کالاخبر» با مهدی حاجی غلام سریزدی را می خوانید:

در ابتدا به روند شکل‌گیری بورس‌های کالایی و همچنین کارکردهای آن در اقتصاد اشاره می‌کنید؟

سابقه تشکیل بورس های کالایی در جهان به قرن ۱۹ میلادی باز می گردد که به دلیل نارسایی ها و ناکارآمدی های بازار سنتی شکل گرفتند. شفافیت دادوستدها، از میان رفتن واسطه ها و دلال‌ها، مدیریت ریسک، ایجاد نظام قیمت‌گذاری شفاف بر پایه تعادل میان عرضه و تقاضا و نیاز بازار، ایجاد هماهنگی میان بخش‌های تولیدی و بازرگانی در زمینه صادرات و واردات و . از جمله کارکردهای بورس های کالایی در راستای بهبود شرایط اقتصاد و صنایع در سراسر جهان هستند.

شرکت بورس کالای ایران نیز به موجب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذر ماه سال ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۶ تاسیس شد. در این بورس رعایت استانداردهای کیفی و کمی تعیین شده در پذیرش کالا شرط اجتناب ناپذیر بوده و همچنین تمامی دادوستدها در قالب قراردادهای استاندارد شده از قبیل قرارداد نقدی، سلف، نسیه، آتی، اختیار معامله، سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی و کشف پریمیوم انجام می گیرد و سایر قراردادها نیز در حال اجرایی شدن در این بورس هستند.

نقش بورس کالا در حوزه بازار و تولید محصولاتی مانند فولاد و سیمان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

زنجیره تولید فولاد در کشور یکی از مهمترین و استراتژیک ترین چرخه‌های صنعت کشور است. طی سالیان طولانی با توجه به نوسان قیمت ارز و قیمت بازار های جهانی و از طرفی بحث تامین مواد اولیه صنایع پایین دستی فولاد، باعث ایجاد مشکلات عدیده برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این محصولات شده بود؛ همین امر باعث تصمیم دولت برای وارد کردن کل چرخه فولاد به بورس کالا شد که امکان عرضه عادلانه و کشف نرخ تمام محصولات از سنگ آهن تا مقاطع فولادی را فراهم می‌سازد. در این طرح با در نظر گرفتن همه جوانب موثر بر تعیین قیمت محصولات، بازاری شفاف و رقابتی برای این محصولات ایجاد شده که باعث تعدیل قیمت محصول نهایی و برخورداری مصرف‌کننده نهایی از قیمت عادلانه خواهد بود.

عرضه سیمان در بورس نیز نمونه دیگر نقش مثبت بورس کالا در اقتصاد است به طوریکه با عرضه کل سیمان کشور در بورس شاهد تعادل این بازار و حذف واسطه ها در بازار سیمان هستیم. این عرضه دو پیامد بزرگ برای صنعت داشته است که یکی انتقال سود حاصل از معاملات سیمان از واسطه ها به تولیدکنندگان سیمان که این خود باعث رونق تولید و اشتغال در این حوزه و سودهی بیشتر این صنعت خواهد بود که پتانسیل سرمایه گذاری و فعالیت در این صنعت را بالا می‌برد. همچنین پیامد دوم معاملات سیمان در بورس کالا، کشف نرخ عادلانه و دسترسی خریداران به سیمان مصرفی با قیمت منطقی‌تر است. تجربه عرضه سیمان در بورس کالا بار دیگر پتانسیل بالای بازار سرمایه در توسعه اقتصادی را نشان داد که در ادامه این راه، امکان فروش سیمان در قالب گواهی سپرده کالایی و خرید مشتریان خرد سیمان در سراسر کشور نیز فراهم شده است.

بورس کالا تا چه میزان در حذف رانت و فساد تاثیرگذار بوده است؟

عرضه کل محصولات زنجیره تولید در بورس کالا علاوه بر کشف قیمت عادلانه کالاها، باعث شفافیت و ثبت لحظه ای معاملات می شود که به دلیل ارتباط میان سامانه های وزارت صمت و بورس کالا، این امر از قاچاق جلوگیری کرده و به رسیدن مواد اولیه به دست تولیدکننده منجر می‌شود. به این ترتیب به دلیل حذف رانت از معاملات، سودی که قبلا در اختیار واسطه ها قرار می‌گرفت مستقیما به تولیدکننده می‌رسد و این موضوع در افزایش تولید، اشتغال، سرمایه‌گذاری در تولید و سوددهی صنایع اثر ویژه‌ای خواهد داشت.

بورس کالا به تازگی چه اقدامات مهمی را در دستور کار قرار داده است؟

به منظور توسعه بازار سرمایه و در پاسخ به نیاز مشتریان، بازار و ابزارهای مالی جدیدی طی چند سال اخیر در بورس کالا طراحی و راه‌اندازی شده است؛ تالار حراج باز و عرضه سنگ آهن در آن، معاملات مشخصات کالا در معامله سَلَف کشف پریمیوم، توسعه و راه اندازی قراردادهای آتی بر روی کالاهای جدید (زعفران، نقره، صندوق طلا و به زودی مس)؛ راه اندازی قراردادهای اختیار معامله، صندوق‌های کالایی، گواهی سپرده کالایی، پذیرش انبارها، معامله اموال غیرمنقول (املاک مازاد بانک‌ها، بخش خصوصی و . )، راه‌اندازی بازار مناقصه و توسعه رینگ صادراتی از اقدامات ارزشمند اخیر بورس کالا قلمداد می‌شود.

تکمیل زنجیره عرضه محصولات صنعتی و فولادی از سنگ آهن تا محصول نهایی، جلوگیری از قیمت‌گذاری دستوری و عرضه سیمان در بورس کالا، توجه به بخش آموزش همگانی و فراهم کردن زمینه‌های ارتقا آگاهی فعالان بازار از دیگر اقدامات مثبت بورس کالای ایران است.

به اعتقاد شما، بورس کالا از چه ظرفیت هایی برای تامین مالی واحدهای تولیدی برخوردار است؟

بورس کالای ایران از سه بازار اصلی تشکیل شده است. در هر کدام از این بازارها گروه‌های کالایی و ابزار مختلف معامله می‌شوند و دارای اهداف مختلفی هستند. نوع اول، بازار معاملات فیزیکی است که موضوع معاملات خرید و فروش محصولات صنعتی و معدنی، فرآورده‌های نفت و پتروشیمی و محصولات کشاورزی و هدف اصلی این بازار، مبادله کالا است. در نوع دوم یعنی بازار مشتقه، موضوع قراردادهای موکول به آینده اوراق بهادار مبتنی بر کالا و هدف اصلی مدیریت ریسک قیمت بوده و سومین نوع، بازار مالی بورس کالا و با هدف تأمین مالی است.

فروش کالا به صورت سلف توسط عرضه‌کنندگان ساده‌ترین و پر استفاده‌ترین روش تامین مالی تاکنون بوده است به گونه‌ای که در سال ۱۳۹۹ حدود ۴۰ درصد ارزش معاملات را به خود اختصاص داده و ۱۳۷ هزار میلیارد تومان تامین مالی کوتاه مدت برای سرمایه در گردش فروشندگان فراهم نموده است. اوراق سلف موازی استاندارد از دیگر ابزارهای تامین مالی برای عرضه کنندگان است که برخلاف فروش سلف عادی دارای سررسیدهای بلندمدت بوده و حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان تامین مالی را فراهم آورده است. توثیق اوراق گواهی سپرده کالایی و همچنین اوراق خرید دین کالایی از دیگر ابزارهای تامین مالی در بورس کالا برای فعالان بازار به خصوص خریداران مواد اولیه از بورس کالای ایران است و از طرفی با راه اندازی صندوق های کالایی نیز می توان توسعه روند تامین مالی از بورس کالا را داشته باشیم.

از جدیدترین نوع معاملات بورس کالا که به نوعی در کاهش سرمایه در گردش مورد نیاز خریداران موثر است، معاملات کشف پریمیوم است که به موجب آن، طرفین متعهد می شوند که در زمان مشخصی در آینده (تحویل، حمل یا بارگیری) کالا را بر اساس قیمت نهایی (قیمت مبنا به علاوه مابه التفاوت توافق شده) معامله کنند. در این نوع قراردادها، خریدار بخشی از ثمن معامله را در زمان توافق به فروشنده پرداخت و تسویه مابقی وجه متعاقباً و براساس شرایطی انجام می شود که در زمان عقد قرارداد مشخص می‌شود. نکته مهم اینجاست که در قرارداد «سلف» تمام ارزش معامله در زمان معامله پرداخت می‌شود و به نوعی تامین مالی برای فروشنده است ولی در قرارداد کشف پریمیوم نیاز به تودیع کل مبلغ معامله در زمان حال نیست و در ابتدای انجام توافق، طرفین باید قسمتی از ارزش حدودی معامله (معمولاً ۷ تا ۱۰ درصد) را نزد اتاق پایاپای به عنوان ضمانت تودیع کنند لذا در قرارداد کشف پریمیوم خریداران با صرف اندکی از مبلغ معامله ضمن حل مشکل نقدینگی و سرمایه در گردش خود، همزمان امکان برنامه‌ریزی در تامین مواد اولیه به صورت منظم، پایدار و بلندمدت و همچنین پوشش ریسک ناشی از نوسانات احتمالی در قیمت‌ها را خواهند داشت.

بررسی بورس کالای ایران | انواع قرارداد در بورس کالا و مراحل خرید و فروش

معاملات در بازار بورس ایران در چند سال اخیر رشد بی‌سابقه‌ای داشته است و به رغم عقاید عموم که معمولا بی‌اعتماد به بورس صحبت می‌کنند، افراد بسیاری توانسته‌اند از این راه نه تنها به حفظ قدرت خرید خود بپردازند، بلکه به درآمدهای خوب و بعضا کلان نیز برسند. بازار بورس انواع مختلفی دارد که از محبوب‌ترین انواع آن می‌توان به بازار بورس کالا اشاره کرد. بورس کالای ایران یکی از بازارهای سازمان‌یافته در کشورمان است که درصد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالاهای خود را در این بازار عرضه می‌کنند.

در این بازار به‌طور منظم تمامی کالاها توسط کارشناسان مورد بررسی قرار می‌گیرند و برای خریداران قیمت‌گذاری می‌شوند. در بازار بورس‌ کا‌لای ایران اغلب کالاهایی مانند فلزات، برنج، گندم و دیگر کالاهای خام داد‌وستد می‌شوند. در ادامه این مطلب با مزایای ورود به بورس کالا و نحوه معامله در بورس کالا بیشتر آشنا خواهیم شد. البته باید خاطر نشان کنیم که مواردی که در این مقاله می‌آیند، جهت فراهم کردن مقدمات ورود به بورس کالا هستند و برای داشتن یک طرح کلی از ۱. ماهیت بورس کالا و ۲. نحوه دقیق خرید از آن و نیز آشنایی با دیگر بازارهای سرمایه (بورس، فرابورس، بورس انرژی) می‌توانید از دوره جامع آموزش بورس ما استفاده نمایید.

بررسی کوتاه تاریخچه بورس کالا در ایران

بورس کالا در تمامی کشورهای دنیا از قرن ۱۹ به دلیل پاسخگویی به نیازهای اجتماعی مردم طرفدار پیدا کرد. بورس کالا در ایران در آذر ماه سال ۱۳۸۵ با ادغام شدن بورس کالای کشاورزی و بورس فلزات تشکیل شد. با این حال پس از بررسی‌های لازم و پذیره‌نویسی مجمع عمومی، بازار بورس کالای ایران از سال ۱۳۸۶ شروع به کار کرد. این بازار بورس در برخی از کشورهای خارجی بیش از یک قرن قدمت دارد. از این موارد می‌توان به بازار بورس کالای نیویورک اشاره کرد که حدود ۱۳۰ سال قدمت دارد.

مزایای معامله در بورس کا‌لا

بورس کالا به دلیل مزایا و قابلیت‎‌های بسیاری که دارد در میان مردم محبوب شده است. همانطور که گفته شد، این بازار بیشتر برای فروش مواد اولیه استفاده می‌شود که نزد تولیدکنندگان طرفدار بسیاری دارد. یکی از مزایای معامله در بورس کا‌لا در ایران وجود بازاری سازمان‌یافته و منسجم برای دادوستد است که در آن تمامی قیمت‌ها شفاف هستند و همچنین مراحل خرید و فروش در بورس کالا چندان سخت نیستند. از دیگر مزایای ورود به بازار بورس کا‌لای ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد .

یکی از بهترین مزایای خرید از بورس ‌کالا اعتماد میان خریدار و فروشنده است. این اعتماد و امنیت معامله در بورس کالا به دلایل مختلفی به‌وجود آمده است که از آن‌ها می‌توان به بررسی اصالت کالا طی چندین مرحله اشاره کرد. سازمان‌دهی مناسب بازار بورس کالا نیز سبب شده است تا تمامی مراحل فروش و تسویه حساب بدون نگرانی انجام شود .

انواع قرارداد در بورس کا‌لای ایران

قراردادهای متنوعی در زمینه معامله در بازار بورس کالای ایران وجود دارد. از این قراردادها می‌توان به قرار داد آتی اشاره کرد که شرایط مطلوبی را برای خریداران فراهم می‌سازد. در ادامه این بخش با انواع قرارداد در بورس کالای ایران آشنا می‌شویم:

قرارداد سلف: خریدار و فروشنده برای دادوستد با قیمت مشخص در آینده توافق می‌کنند.
قرارداد نقدی: تحویل کالا حداکثر تا ۳ روز کاری صورت می‌گیرد و تمامی مبلغ قرارداد نیز باید به صورت نقدی پرداخت شود.
قرارداد نسیه: کالا پس از مشخص شدن تاریخ سررسید به خریدار ارائه می‌شود.
قرارداد اختیار معامله: خریدار می‌تواند مشخصی کند در زمان مشخصی، کالا مورد نظر را با نرخ تعیین شده خریداری کند.

نحوه خرید و فروش در بورس کا‌لای ایران

اکنون که با قراردادهای بورس کالا آشنا شدیم، به بررسی مراحل و نحوه خرید و فروش در بورس کالا می‌پردازیم. نخستین گام برای خرید از بورس کا‌لای ایران ارائه مشخصات کامل توسط خریدار جهت دریافت کد مشتری از سامانه بورس است. این گام را باید تنها یک بار از طریق کارگزاری‌های مربوطه انجام دهید. برای دریافت این کد، باید مدارکی را ارائه کنید. از این مدارک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ارائه فتوکپی شناسنامه و کارت ملی
فرم درخواست پر شده

پس از دریافت کد مشتری، برای خرید کالای مورد نظر باید فرم درخواست کالا را تکمیل کنید. این فرم شامل نام تولیدکننده و دیگر مشخصات خرید شما می‌شود. کارگزار خریدار باید امکان خرید کالا را بررسی کند. پس از تایید شدن امکان خرید، باید حداقل ۱۰ درصد از هزینه خرید کالا را به‌صورت پیش‌پرداخت به فروشنده ارائه کنید.

خریدار باید باقی‌مانده هزینه را تا صبح روز سوم به فروشنده پرداخت کند تا کارگزار خرید بتواند با اتاق پایاپای اقدام به تسویه حساب کند. پس از این مرحله باید یک پیمانکار برای حمل بار تعیین کنید تا بتوانید پیگیری‌های لازم مانند پیگیری خریدار برای حمل بار را انجام دهید. افرادی که قصد دارند از ریسک نوسان کاذب قیمت‌ دوری کنند (چطور؟؟ ما در دوره آموزش نوسان گیری به شما یاد می‌دیم چطور) از بازار بورس کالای ایران استفاده می‌کنند.

سوالات متداول پیرامون فعالیت در بورس کالای ایران

اکنون که می‌دانید چگونه وارد بورس کالا شوید و با نحوه خرید و فروش و معامله در بورس کالای ایران آشنا شده‌اید، در این بخش از مطلب قصد داریم به چندین سوال متداول شما پیرامون فعالیت در بورس کالای ایران و مزایای آن پاسخ دهیم.

نحوه خرید از بازار بورس کالای ایران چگونه است؟

نحوه خرید از بور‌س کالای ایران با توجه به کالای مورد نظر، شرایط متفاوتی دارد. برای معامله در بازار بورس کالا باید تمامی مجوزهای لازم را دریافت کنید و سپس از کارگزاران بورس کا‌لای ایران، کد معاملاتی خود را دریافت کنید.

سهمیه بهین یاب چیست؟

سهمیه بهین یاب میزان تناژی از کالاهای پلیمری و شیمیایی است که یک واحد تولیدی می‌تواند در زمان مشخصی از بازار بورس کا‌لای ایران تهیه کند.

انواع قراردادها در بورس کالا چگونه هستند؟

۵ نوع قرارداد در بورس کالای ایران وجود دارد که از آن‌ها می‌توان به قرارداد نقدی، سلف و آتی اشاره کرد.

قرارداد آتی بورس کالا چگونه است؟

قرارداد آتی بورس کالا برای مشتریان امکان خرید یک کالا با سررسید و با قیمت تعیین شده در تاریخ مشخصی را فراهم می‌کند.

سقف مشخصات کالا در معامله سَلَف نوسان در بازار بورس کا‌لای ایران چقدر است؟

بر اساس دستورالعمل‌های معاملات کالا و اوراق بهادار با توجه به شرایط بازار معاملات بورس کالا دارای سقف و کف نوسان هستند که با توجه به نوع کالا تعیین می‌شوند.

معاملات طلا و محصولات کشاورزی در چه ساعاتی انجام می‌شوند؟

معاملات در بورس کالا در ساعت‌ها و روزهای مختلفی انجام می‌شوند. معاملات طلا در ساعت ۱۲:۳۰ روز شنبه تا چهارشنبه و معاملات محصولات کشاورزی از ساعت ۱۰ صبح شنبه تا چهارشنبه برای خریداران آغاز می‌شود.

جمع بندی: تجربه معاملاتی ایمن با ورود به بورس کا‌لای ایران

همانگونه که گفتیم، امروزه بازارهای سرمایه متنوعی در ایران وجود دارند و یکی از محبوب‌ترین آن‌ها بازار بورس کالا ست. این بازار ویژگی‌های ممتازی را نصیب خریداران و فروشندگان می‌کند که از آن‌ها می‌توان به مورد تایید بودن کالاها و شرایط آسان عقد قرارداد اشاره کرد. نرخ معامله در بورس کالا در بازه محدودی تغییر می‌کند. شما می‌توانید با دریافت کد از سامانه، وارد بازار بورس کالای عالی ایران شوید و تجربه دادوستدی ایمن داشته باشید.

اگر سوالی دارید که در این مقاله پاسخگوی آن نبوده‌ایم، در بخش نظرات پایین صفحه مطرح کنید تا کارشناسان سایت دکتر رضا درخشی پاسخگوی شما عزیزان باشند.

راه اندازي معاملات اوراق سلف استاندارد سنگ آهن در بورس كالا در هفته آتي

تهران - ايرنا - معاون عمليات و نظارت بورس كالاي ايران، از راه اندازي معاملات اوراق سلف استاندارد سنگ آهن در بورس كالا در اين هفته خبر داد.

به گزارش و به نقل ازروابط عمومي بورس كالاي ايران، مهرزاد نامداري گفت: عرضه اوليه اوراق سلف استاندارد سنگ آهن دانه بندي شده شركت معدني و صنعتي گل گهر به روش عرضه گسترده با قيمت ثابت تا سقف 500 هزار تن و با قيمت 1667 ريال از طريق شبكه كارگزاران بورس كالاي ايران به مدت پنج روز كاري از روز يكشنبه 22 تا 26 تيرماه سالجاري انجام خواهد شد و معاملات ثانويه آن از تاريخ 11 مرداد سال 1393 تا 22 تيرماه سال 1394 ادامه خواهد داشت.

وي افزود: قراردادهاي سلف در بازار سنتي ايران از سابقه‌اي ديرينه برخوردار است و در بازار معاملات كالاهايي كه تحت قرارداد سلف مورد داد و ستد قرار مي‌گيرند، توليدكنندگان عمده كالا با عرضه محصولات خود به مشتريان وجه معامله را في المجلس دريافت كرده و كالا را در زمان مشخصي كه در قرارداد فروش قيد مي‌شود در اختيار خريدار قرار مي‌دهند.

نامداري سپس به تشريح فرآيند انجام معاملات پرداخت و گفت: معاملات قراردادهاي سلف استاندارد سنگ آهن در دو مرحله 'عرضه اوليه' و 'معاملات ثانويه' صورت مي‌پذيرد. بدين معني كه عرضه‌كننده در مرحله 'عرضه اوليه' كل دارايي پايه را در قالب عرضه گسترده به خريدارن عرضه مي‌كند و پس از عرضه اوليه، معاملات وارد مرحله 'معاملات ثانويه' مي‌شود كه طي آن مشترياني كه قبلا در عرضه اوليه اقدام به خريد دارايي در قالب سلف استاندارد كرده‌اند، مي‌توانند در نقش فروشنده، اقدام به فروش آن نمايند.

وي سپس گفت: عرضه اوليه به روش عرضه گسترده با قيمت ثابت صورت مي پذيرد و حجم عرضه اوليه حداكثر پانصد هزار تن سنگ آهن دانه بندي شده مي باشد. ضمن آنكه مهلت تسويه در عرضه اوليه، يك روز كاري بعد از روز انجام معامله مي‌باشد.

معاون عمليات و نظارت بورس كالاي ايران در تشريح فرآيند معاملات ثانويه سلف استاندارد سنگ آهن، گفت: 10 روز كاري پس از پايان عرضه اوليه، نماد معاملاتي قرارداد سلف موازي گشايش مي‌يابد و مهلت تسويه يك روز كاري بعد از روز انجام معامله مي‏باشد. ضمن آنكه تسويه به طور كامل و به صورت نقدي در روز اول بعد از انجام معامله انجام مي‌شود البته تسويه به صورت كارگزار – محور بوده و خالص ارزش معاملات مي‌بايست توسط هر كارگزار تسويه گردد.

وي با اشاره به اينكه مدت قرارداد (عمر اوراق) يك سال از تاريخ عرضه اوليه مي باشد، در خصوص دوره تحويل گفت: دوره تحويل سنگ آهن دانه بندي شده طبق مشخصات قرارداد سلف موازي استاندارد يك دوره 3 ماه پس از سررسيد قرارداد است.

معاون عمليات و نظارت بورس كالاي ايران ادامه داد: در اين نوع قرارداد از اختيار خريد تبعي و اختيار فروش تبعي استفاده خواهد شد . در اختيار خريد تبعي، در سررسيد، عرضه كننده ‌اختيار خريد مقدار مشخصي از دارايي پايه را براساس 30 درصد در سررسيد مازاد بر قيمت عرضه اوليه(قيمت اعمال) را در تاريخ سررسيد خواهد داشت و در اختيار فروش تبعي، در سررسيد، خريدار ‌اختيار فروش مقدار مشخصي از دارايي پايه را براساس 25.5 درصد در سررسيد مازاد بر قيمت عرضه اوليه(قيمت اعمال) را در تاريخ سررسيد خواهد داشت.

نامداري گفت: در صورتي كه قيمت قرارداد سنگ آهن دانه بندي شده براساس قيمت‌هاي مندرج در سامانه معاملات شركت بورس كالاي ايران در سررسيد كمتر از ( 1.255× قيمت پايه در عرضه اوليه) باشد سرمايه‌گذاران مي‌توانند از اختيار فروش استفاده كرده و نسبت به فروش قرارداد به قيمت (1.255× قيمت پايه در عرضه اوليه) به شركت معدني و صنعتي گل‌گهر اقدام نمايند. بدين ترتيب بازدهي اوراق سلف ريالي طي يك سال حداقل25.5 درصد خواهد بود.

وي در پايان گفت: در صورتي كه قيمت قرارداد سنگ آهن دانه بندي شده براساس قيمت هاي مندرج در سامانه معاملات شركت بورس كالاي ايران در سررسيد بيشتر از (1.3× قيمت پايه در عرضه اوليه ) باشد شركت معدني و صنعتي گل گهر مي‌تواند از اختيار خريد استفاده كرده و نسبت به خريد قرارداد سنگ آهن به قيمت (1.3× قيمت پايه در عرضه اوليه) از دارندگان اوراق اقدام نمايد. در اين حالت قيمت تسويه130درصد قيمت عرضه اوليه خواهد بود و بدين ترتيب بازدهي اوراق سلف طي 1 سال حداكثر 30درصد است.

سلف چيست؟

محصول در زمان تحويل سريع الفساد نباشد. در صورتي كه محصول سريع الفساد و يا فاسد شدني باشد قبل از اقدام به معامله پيش بيني هاي لازم جهت نگهداري، حفاظت و جلوگيري از فساد آن شده باشد.

باشگاه خبرنگاران: معامله سلف عبارت است از پيش خريد نقدي محصولات واحدهاي توليدي به قيمت معين ، بر اين اساس يكي از روشهايي كه به منظور تامين قسمتي از سرمايه درگردش واحدهاي توليدي‌بكار گرفته مي شود (اعم از اينكه مالكيت آنها متعلق به شخص حقيقي يا حقوقي باشد) پيش خريد نقدي محصولات آنها است.

شرايط متقاضي :
متقاضي معامله سلف با بانك بايد حائز شرايط زير باشد:
الف ـ پيش فروش كننده كالا ، واحد توليدي در بخشهاي صنعت ، معدن و كشاورزي باشد.
ب ـ راساً توليد كننده كالاي مورد معامله سلف باشد.
ج ـ وسائل و امكانات توليد كالاي مورد معامله را داشته باشد.
د ـ كليه مدارك لازم براي انجام عمليات موضوع معامله سلف را ارائه نمايد.

شرايط اعطاي تسهيلات:
پس از دريافت تقاضاي كتبي مشتري برگ درخواست استفاده از تسهيلات سلف حسب مورد براي اشخاص حقيقي يا حقوقي در اختيار متقاضي قرارداده مي شود تا برگ مذكور را در دو نسخه با كمال دقت تكميل و پس از امضا همراه مدارك مورد لزوم به بانك تسليم نمايد . امضاي متقاضي در ذيل برگ درخواست بايستي مطابق نمونه امضاي مسلم الصدور وي بوده و به گواهي شعبه برسد.

پس از بررسي و حصول اطمينان از اينكه ‌به تمام سوالات مندرج در برگ درخواست بطور كامل پاسخ داده شده است، نسبت به كسب اطلاعات‌در خصوص متقاضي اقدام مي گردد .

واحدها بعد از كسب و جمع آوري مدارك و اطلاعات مورد نياز ، با ملحوظ نمودن نكات ذيل نسبت به بررسي تقاضاي مشتري اقدام مي نمايند.
متقاضي، خود توليد كننده محصول مورد معامله باشد .

واحد توليدي متقاضي بايد داير و در مرحله بهره برداري باشد و در مورد محصولات كشاورزي، بايستي متقاضي كشاورز بوده و از امكانات لازم (زمين، باغ و ابزار كار) براي توليد محصول مورد معامله برخوردار باشد.

مشخصات كمي و كيفي محصول مورد معامله سلف تعيين شده باشد . اين مشخصات عمدتاً عبارتند مشخصات کالا در معامله سَلَف از: نوع، مقدار، تعداد، وزن، مشخصات فني و كيفيت محصول و ساير مشخصات متعارف و معمول ديگر كه ذكر هر يك از آنها در تعيين قيمت محصول مورد معامله موثر مي باشد.
محصول مورد معامله بايد داراي كيفيت مناسب و مطلوب باشد، به عبارت ديگر از نوع مرغوب بوده و بازار فروش داشته و سهل البيع باشد.

فروش محصول مورد معامله انحصاري و يا مشمول محدوديتهاي ناشي از وضع مقررات خاص نبوده و خريدار آن انحصاري نباشد مگر اينكه پيش بيني هاي لازم براي فروش آن بعمل آمده باشد ، تاريخ و محل تحويل محصول مورد معامله تعيين شده باشد.

در اين مورد بايد توجه شود كه تاريخ تحويل بيشتر از مدت زمان يك دوره توليد و حداكثر شش ماه نباشد و يا زمان تحويل طوري تعيين شود كه با توجه به نوع محصول ، تقاضاي خريد براي آن كاهش يافته و يا اينكه ارزش محصول به حداقل قيمت خود رسيده باشد،بعبارت ديگر تاريخ تحويل طوري تعيين گردد كه محصول ، رونق بازار خود را از دست نداده باشد.

محل تحويل بايد طوري تعين شود كه حمل و نقل كالاي موضوع معامله به آنجا به آساني ميسر گردد و در صورت لزوم موجبات نگهداري و حفاظت محصول مورد معامله فراهم شود ،چنانچه حمل محصول از جائي به جاي ديگرضروري‌باشدهزينه مربوط بايد در تعيين قيمت پيش خريد محصول در نظرگرفته شود.

محصول مورد معامله در زمان تحويل، به بهاي پيش بيني شده براي فروش (حداقل معادل مبلغ قرارداد و سود مورد انتظار) خريدار داشته باشد.

قيمت پيشنهادي متقاضي براي پيش فروش محصول با قيمت فروش نقدي آن در زمان ارائه برگ درخواست و يا زمان عقد قرارداد مقايسه گردد و كمتر از آن باشد .

قيمت سلف طوري بايد تعيين شود كه پس از فروش كالا ، ما حصل فروش از مجموع مبلغ پرداختي و سود مورد انتظار بانك و هزينه هاي حمل و نقل ، نگهداري و ساير هزينه هاي فروش كمتر نشود .

اطمينان حاصل شود كه متقاضي در موعد مقرر ، محصول مورد معامله را تحويل خواهد داد .

درخواست و نياز مالي متقاضي براي توليد همان محصول مورد معامله باشد .

واحدها مكلفند بمنظور حسن اجراي تعهدات فروشنده از وي تامين كافي اخذ نمايند .

پس از بررسي هاي لازم در صورتي كه درخواست متقاضي مورد تائيد و تصويب قرار گرفت ، قرارداد سلف منعقد مي گردد .

واحدها مكلفند در قرارداد سلف قيد نمايند كه قراردد مذكور بر اساس توافق طرفين در حكم اسناد لازم الاجرا و تابع آئين نامه اجرايي اسناد رسمي مي باشد .
معاملاتي كه طبق قوانين و مقررات موضوعه در مورد وثائق دريافتي بايد در دفاتر اسنادي رسمي انجام شوند ، كماكان طبق تشريفات مربوط انجام خواهد شد.

شرايط محصول:‌
محصولات توليدي موضوع معامله سلف بايستي داراي شرايط زير باشند :

كالاي مورد معامله بايد با توجه به روشهاي متداول توليد و سوابق امر از كيفيت مناسب و مطلوب برخوردار باشد.

كالاي موضوع معامله سلف بايد در زمان تحويل سهل البيع بوده و فاسد شدني نباشد مگراينكه اقدامات ضروري جهت جلوگيري از فساد پذيري در فاصله زماني تحويل و فروش كالاي مورد معامله به موقع بعمل آمده و تدابير لازم اتخاذ گرديده باشد .

منظور از سهل البيع بودن كالا آن است كه واحدهاي بانك ، هنگام پيش خريد ، اطمينان حاصل نمايند كه محصولات توليدي مورد معامله در زمان تحويل با توجه به مبلغ قرارداد و سود مورد انتظار قابل فروش باشد.