اثر حباب منفی دلار در بازار ارز

حباب قیمت چیست و چرا شکل می گیرد؟

شاید علت را باید در نبودن یک روش یکسان در برآورد ارزش ذاتی دانست!

دیر یا زود حباب‌ها می‌ترکند و قیمت‌ها به ارزش ذاتی خود باز می‌گردند، اما نکته این است که ما زمانی متوجه می‌شویم واقعا حبابی وجود داشته که بترکد! بخصوص مالی رفتاری توضیحات بهتری برای این بخش از صحبت‌های ما خواهد داشت.

نکته آن است که وقتی بازارها وارد حباب مثبت می‌شوند، فعالین آن بازارها نیز وارد سرخوشی محضی می‌شوند، که مداما به دنبال توجیه ارزش ذاتی به دنبال قیمت‌های معالاتی هستند و به همین دلیل است که می‌گوییم تا حبابی نترکد متوجه آن نمی‌شویم، در واقع هیجان و طمع سرمایه گذاران نیز در این مواقع پر رنگ تر می‌شود.

چرا حباب قیمت شکل می گیرد؟

دلیل شکل گیری حباب ها دلائل بنیادی نیستند، در شرایطی که تقاضای یک کالا به دلائل غیربنیادی بالا برود و عرضه آن ثابت باشد، منجر به بالاتر رفتن قیمت‌ها و شکل گیری حباب می‌گردد.

ترکیدن حباب‌ها بسیار آسان تر از شکل گیری آن است، کافی است زمان آن فرا برسد، کوچک ترین خبر، رویدادی و… که به طور مستقیم یا غیرمسقیم اثرگذار باشد، منجر به ترکیدن حباب می‌شود.

حباب در هر بازاری ممکن است شکل بگیرد، کافی است ارزش ذاتی و قیمت که ماحصل عرضه و تقاضاست در آن بازار معنی دار باشد.

اقتصاد حبابی چگونه است؟

در اقتصاد حبابی، قیمت‌ها شدیدا نوسانی هستند و بر اساس عرضه و تقاضا (بدون توجه به ارزش ذاتی) تعیین می‌گردند. در شرایطی که قیمت‌ها در حال بالا رفتن است، سرمایه گذاران برای خرید هجوم می‌برند و در شرایط که قیمت‌ها در حال کاهش است، سرمایه گذاران برای فروش هجوم می‌برد، شکل گیری حباب و سپس ترکیدن حباب به سادگی همین دو بخش است.

توجه کنید که هر کاهش قیمتی معادل ترکیدن حباب نیست، ترکیدن حباب‌ها، بسته به میزان، طول زمان و شدت متناسب با آن بازار است که معنی پیدا می‌کند، منظور این که کاهش ۲۰% قیمت ممکن است در یک بازار ترکیدن حباب معنی داشته باشد و در جائی دیگر خیر و نمی‌توان ماهیت حرکتی همه انواع دارایی را یکسان دانست.

نقدینگی را باید مهمترین دلیل شکل گرفتن حباب دانست، البته نقدینگی علتی است که خود معلول فاکتورهای کلان تر در اقتصاد است و باید به دنبال آن دلائل کلان تر بود. تقاضا جز با فراهم بودن نقدینگی ایجاد نمی‌شود.

تئوری احمق بزرگتر

تئوری مهمی به نام تئوری احمق بزرگتر نیز در این باره مطرح می‌شود، بدین معنی که فرد دیگری پیدا خواهد شد تا دارایی خاصی را با قیمت بالاتری که عملا به آن میزان ارزندگی ذاتی ندارد خرید کند. چرخه تئوری احمق بزرگتر است که منجر به شکل گیری حباب ها می‌شود.

ضمن این که همین موضوع بحث رفتار گله وار یا توده‌ای را به همراه خود دارد، اشاره کردیم که وقتی قیمت ها درحال بالا رفتن است برای خرید هجوم برده می‌شود، یعنی بدون آن که به دنبال چرائی خریدن دارایی باشند، تنها به این دلیل که سایرین در حال خرید هستند، آنان نیز اقدام به خرید می‌کنند.

انواع حباب قیمت

حباب انواع مختلفی دارد، مانند حبابی که در بازارهای سرمایه گذاری اتفاق می‌افتد، در بازارهای اثر حباب منفی دلار در بازار ارز کالایی و حباب‌های اقتصادی که به جهش‌های اقتصادی از بابت رشد نیز می‌گویند که این رشدهای سریع و مقطعی باعث تورم می‌شود.

حباب‌ها در فرآیند شکل گیری خود ابتدا یک فاز پنهان دارند، سپس وارد فاز آگاهی می‌شوند، در این مرحله ممکن است بازارها با یک موج فروش کوچک روبرو شوند، در مرحله سوم وارد فاز هیجان می‌شوند که با توجه رسانه‌ها و حس طمع در سرمایه گذاران همراه است.

در هنگام ترکیدن نیز با انکار روبرو می‌شویم و در ابتدا امید به برگشت وجود دارد و ممکن است بازار با یک برگشت موقتی نیز روبرو شود، سپس ادامه پیدا کند تا تئوری بازگشت به میانگین در ادامه مسیر معنی پیدا کند و تا حباب به صورت کامل تخلیه شود.

دو حباب معروف

حباب گل لاله، یکی از معروف ترین حباب‌ها در طول تاریخ است، شاید عجیب باشد اما این حباب روی قیمت پیاز گل لاله شکل گرفته است.

این حباب در هلند شکل گرفته و گل لاله که از آسیا به هلند وارد می‌شده است به دلیل کمیاب بودن رشد قیمتی زیادی را تجربه کرده است، این حباب تا جائی ادامه پیدا کرده است که بذر گل لاله تکثیر شده و تقاضا از بین رفته و حباب نیز از ترکیده است.

حباب معروف دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد، حباب دات کام بوده است که در دهه ۹۰ میلادی رخ داده و ناشی از رشد بیش از ارزش شرکت‌های مرتبط با اینترنت و فناوری‌های کامپیوتری بوده است.

با ترکیدن حباب دات کام، بازارهای سهام نیز در سال ۲۰۰۰ سقوط کردند. در ادامه این حباب در سال‌های بعد بازار مسکن با همراهی سیاست های غلط فدرال رزرو، با حباب روبرو شد.

از یک رویکرد دیگر می‌توان این گونه نیز توصیف کرد که حباب مثبت در چند حالت ممکن است به وجود بیاید، مثلا افراد انتظار افزایش قیمت‌ها را داشته باشند، تقاضای سفته بازی وجود داشته باشد یا عرضه کاهش پیدا کند.

انواع حباب قیمت در بازارهای مختلف

در ادامه به بررسی دقیق تر مفاهیم حباب در بازارهای مختلف خواهیم پرداخت:

۱- حباب بورس

در بازار بورس، دارایی مورد معامله سهام شرکت‌ها است. شرکت‌ها یک عملیات اصلی دارند که از محل آن فروش یا درآمد اصلی ایجاد می‌کنند، هزینه‌های مربوط به این فروش یا به بیان دقیق تر بهای تمام شده محصول اصلی و سایر هزینه‌ها و درآمدهای عملیاتی و غیرعملیاتی نیز باید در نظر گرفته شوند.

عملا برای دست یافتن به ارزش ذاتی شرکت لازم است جریان نقدی در آن کاملا پیگیری شود که از کجا آمده و به کجا می‌رود، جریانات نقدی همچون خون در رگ‌های یک شرکت در جریان است، این جریان و تمام موانع سر راهش آنالیز می‌شود تا برای چند سال آینده تخمین زده شود.

ارزش از محل تنزیل جریانات نقدی آتی به وجود می‌آید، این جریانات نقدی آتی می‌تواند سود تقسیمی، جریانات نقدی شرکت یا جریانات نقدی مربوط به سهامداران باشد، همچنین روش‌های اثر حباب منفی دلار در بازار ارز دیگری چون مقایسه‌ای و نسبی نیز در برآورد ارزش شرکت کمک می‌کنند.

بسته به چرائی ارزش گذاری سهام و ماهیت شرکت، روش ارزش جایگزینی نیز می‌تواند کمک کننده باشد، لذا برآورد ارزش یک شرکت نیازمند مدلسازی دقیق مالی و تسلط به چگونگی جریان یافتن این خون در رگ‌های شرکت است.

۲- حباب مسکن

مسکن نیز مانند هر دارایی دیگری، یک عرضه و تقاضا دارد، عرضه را بیش از هر عاملی می‌توان به بهای تمام شده هر متر مربع ساخت و زمین و تقاضا را با قدرت خرید خریداران مرتبط دانست.

لذا اگر فاصله زیادی بین بهای ساخت و قیمت فروش (با در نظر گرفتن حاشیه سود سازندگان) وجود داشته باشد، حباب مثبت وجود دارد که باعث اختلاف زیاد بین قیمت‌هایی که در توان خرید مردم است و قیمت‌های عرضه است، می‌گردد. در این زمینه یکی از مهمترین شاخص ها نسبت قیمت به اجاره است.

به صورت کلی نوعی نسبت و میزان متعارفی همواره در شرایط عادی در بازار مسکن بین قیمت مسکن و سطح اجاره ‌بها وجود دارد که از آن میزان، با عنوان نسبت P به R یا (P/R) یاد می‌‌شود. این نسبت به طور متداول بین ۱۵ تا ۲۵ است، زمانی که از این محدوده خارج می‌شود، نشان از نوسانات حباب گونه در بازار دارد.

۳- حباب خودرو

اشاره کردیم که عرضه و تقاضا نقش محوری در شکل گیری حباب‌ها دارند، تشخیص ارزش ذاتی خودرو آن هم در ایران که عملا با محدودیت در واردات روبرو است، بسیار مشکل است، اما در این کالا ارزش ذاتی باید تابع بهای تمام شده کالا به علاوه حاشیه سود تولید کننده و هزینه‌های رساندن کالا به دست مشتریان باشد، که عملا فراتر از آن است و هزینه های دلالی و واسطه گری نقش پر رنگی را در این بین بازی می‌کند.

در حال حاضر بازار خودرو سازوکار شفافی برای تعیین قیمت ندارد و این مسئله به شکل گیری حباب‌های قیمتی دامن می‌زند. تعیین ارزش ذاتی یک خودرو فرمول ساده بالا را دارد، ولی نبود ساز و کار و نظارت دقیق، انتظارات تورمی و دست پر رنگ واسطه گری در این بازار، شکل گیری نوسانات حباب گونه را سرعت می‌بخشد.

۴- حباب سکه

اگر قیمت معاملاتی در بازار از این رقم بالاتر باشد حباب مثبت داشته و نباید در آن سرمایه گذاری کرد و اگر پایین تر از آن باشد حباب منفی دارد و اما سوال این است که دراین حالت باید سرمایه گذاری کرد؟

فرض کنیم در یک نقطه زمانی سکه حباب منفی داشته باشد، آیا باید در آن سرمایه گذاری کنیم؟ پاسخ خیر است.

این نکته را در نظر داشته باشید که شاید در آن نقطه زمانی شما دلار را ۲۰ هزار تومان و انس را ۲۰۰۰ دلار قرار داده باشید ولی برای هردوی این فاکتورها در آینده انتظار کاهش قیمت داشته باشیم، لذا آن چیزی که در محاسبه هر ارزشی چه سکه چه هر کالای دیگری اهمیت دارد این است که اگر جائی از متغیری استفاده می‌کنیم که قیمت آن را در نظر می‌گیریم (ماهیت قیمتی دارد و بازاری دارد که قیمت می خورد)، دقت داشته باشیم که آن قیمت خود یک ارزشی دارد و آن ارزش است که در بلند مدت اهمیت دارد و این نکته بسیار مهمی است که افرادی که به صورت هیجانی اقدام به خرید و فروش می‌کنند در نظر نمی‌گیرند.

برای مثال در محاسبه ارزش دارایی های یک شرکت از روش NAV یا خالص ارزش دارایی ها نیز این موضوع اهمیت دارد.

فرض کنید یک شرکت سرمایه گذاری در شرکت های بورسی و فرابورسی سرمایه گذاری می‌کند که قیمت می‌خورند، آیا باید از قیمت این شرکت ها استفاده کنیم تا ارزش شرکت سرمایه گذاری اصلی را به دست بیاوریم؟ قطعا جواب خیر است، گرچه حتی تحلیل گران نیز دیده شده که غلط عمل می‌کنند و قیمت ها را در نظر می‌گیرند و نه ارزش‌ها را، اما باید توجه کرد که قیمت‌ها ممکن است حول ارزش نباشند و بسیار پایین تر یا بالاتر باشند و لذا در تخمین ارزش شرکت سرمایه گذاری با اشتباه روبرو خواهیم شد.

۵- حباب ارز

برای برآورد ارزش ذاتی دلار روش های مختلف وجود دارد، همچون تئوری برابری قدرت خرید، قدرت خرید تعدیل شده، رویکرد دارایی محور و رویکرد پولی.

در رویکرد پولی تولید ناخالص داخلی پشتوانه نرخ ارز مد نظر قرار می‌گیرد و اختلاف نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد GDP به نسبت سال پایه، عامل رشد نرخ ارز است. در روش برابری قدرت خرید ضمن اینکه متغیرهای اقتصاد کلان مانند تولید، تورم و تراز پرداخت‌ ها دیده می‌‌شود، دو متغیر اصلی تورم داخلی و تورم آمریکا ملاک محاسبه است.

در رویکرد دارایی محور نیز ارز به‌ عنوان یک دارایی در نظر گرفته می‌‌شود و عواملی که بر بازدهی دارایی‌‌ها اثر می‌‌گذارند، تقاضای آن دارایی ‌ها را تعیین می‌‌کنند.

نکته مهم آن است که موضوع عرضه و تقاضا روی ارزش دلار تاثیر زیادی دارد، عملا هرگونه واردات و صادرات است که اهرم مهمی در ارزش ذاتی و واقعی ارز محسوب می‌شود را باید لحاظ کرد.

عرضه ناشی از صادرات نفت و میعانات گازی، صادرات محصولات پتروشیمی ،صادرات غیرنفتی چون فولاد، مس و… و صادرات خدمات و تقاضای ارز نیز ناشی از واردات اقلام مصرفی و کالاهای سرمایه‌ای و واردات غیررسمی است.

پس از محاسبه ارز از طریق این روش ها، اگر قیمت معاملاتی در بازار بالاتر از آن باشد حباب مثبت دارد.

حباب سکه به یک میلیون تومان رسید

گروه اقتصادی: نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران گفت: در معاملات امروز سکه، قیمت‌ها تحت تاثیر کاهش قابل توجه نرخ ارز، با روندی نزولی آغاز شد، با این وجود همچنان شاهد حباب حدود یک میلیون تومانی در قیمت سکه تمام بهار آزادی هستیم.محمد کشتی آرای با اشاره به کاهش قیمت سکه و طلا در معاملات امروز این بازار، توضیح داد: در ابتدای معاملات امروز سکه قیمت‌ها مطابق با روز گذشته آغاز شد، اما به تدریج و با توجه به تاثیر کاهش قابل توجه قیمت ارز در ساعات پایانی روز گذشته، قیمت سکه نیز روند نزولی پیدا کند، البته مجددا با افرایش قیمت ارز شاهد افزایش قیمت بودیم. این تحولات تا این ساعت نوسانی ۵۵۰ هزار تومانی را تجربه کرده است.کشتی‌آرای در خصوص علت روند کندتر کاهش قیمت دلار نسبت به ارز، خاطرنشان کرد: امروز بازار طلا شاهد افزایش ۲۸ دلاری قیمت انس جهانی طلا هم بود، به همین دلیل با وجود آنکه قیمت دلار در بازار داخلی کاهش دارد، افزایش قیمت جهانی منجر به کند شدن روند کاهش قیمت سکه و طلا در بازار شده است.
این فعال بازار طلا ادامه داد: در حال حاضر حباب موجود در قیمت سکه تمام بهار آزادی حدود یک میلیون تومان برآورد می‌شود. این در حالی است که در مورد طلای خام با حباب منفی اندک مواجه هستیم و این کالا ارزانتر از نرخ بازارهای جهانی معامله می‌شود.وی در خصوص قیمت انس جهانی طلا نیز گفت: تداوم جنگ اقتصادی میان آمریکا و چین از یک سو و از سوی دیگر بیماری کرونا که منجر به رشد منفی اقتصادی و افزایش میزان بیکاری در بسیاری از کشورها شده است، احتمال کاهش قابل توجه نرخ انس طلا و بازگشت به قیمت های یک سال پیش را در این شرایط از میان برده است.

وی اضافه کرد: البته طی دو هفته اخیر بهای انس در محدوده ۱۹۵۰ دلار متوقف مانده و پیش بینی می‌شود همچنان طلا میل خاصی برای افزایش قیمت و گذر از این محدوده را هم فعلا نداشته باشد. بعید است طی هفته های پیش رو مجددا شاهد بازگشت بهای انس جهانی به ۲ هزار دلار باشیم.نایب رئیس اتحادیه طلای کشوری همچنین درباره احتمال مداخله دولت برای کنترل قیمت‌ها در بازار طلا توضیح داد: قیمت طلا تحت تاثیر انس جهانی و قیمت ارز نوسان پیدا می‌کند. دولت از آنجا که امکان تاثیرگذاری در قیمت جهانی طلا را ندارد، تنها از طریق مدیریت بازار ارز، می تواند نوسانات در بازار طلا را مدیریت کند.وی افزود: نباید فراموش کنیم که قیمت طلا متناسب با قیمت دلار در بازار آزاد قیمت‌گذاری می‌شود و ارز نیمایی و دولتی به طلا تعلق نمی‌گیرد. البته این موضوع مورد تایید فعالان بازار طلا هم است، چرا که در غیر این صورت با پدیده قاچاق طلا مواجه خواهیم شد.کشتی آرای درباره امکان عرضه بیشتر سکه در بازار از سوی دولت برای کاهش قیمت‌ها نیز توضیح داد: از آنجا که قیمت طلا بر اساس نرخ جهانی، مشخص می شود، بنابراین تنها کالایی در بازار است که حتی با افزایش عرضه نیز قیمت آن کاهش پیدا نمی‌کند و اگر فرضا تعادل عرضه و تقاضا در این بازار به هم بخورد، تنها شاهد ایجاد حباب محدود منفی یا مثبت در قیمت این فلز قیمتی خواهیم بود.قیمت سکه طلا امروز (سه‌شنبه) شاهد نوسان حدود ۵۵۰ هزار تومانی بود و عصر امروز با قیمت ۱۳ میلیون تومان معامله شد.

حباب سکه چیست و چگونه ایجاد می شود؟

با دنبال کردن قیمت سکه در بازار حتما با مفهوم حباب سکه آشنا شده ایددر این مقاله شما را با دلیل ایجاد حباب سکه آشنا می کنیم .

به گزارش شهربورس، برای فعالیت در بازار سکه ابتدا باید با مفهوم حباب سکه آشنا شوید، حباب سکه یعنی تفاوت قیمتی که بین قیمت سکه در بازار با ارزش طلای موجود در آن وجود دارد.

بر اساس گزارش اقتصاد آنلاین، در ایران از عرضه سکه طلا به عنوان یکی از سیاست های کنترل نقدینگی و قیمت دلار در مواقع جهش نرخ ارز، در طی چند دوره استفاده شده است. نوسانات اخیر نرخ سکه در ایران طبق آمار نشان دهنده افزایش بیش از ۲۰۰درصدی قیمت سکه در ۳ سال گذشته است که بیانگر افزایش بیش از ۱۰ میلیون تومانی قیمت آن می ­باشد.

با نوسانات سکه طی یک ماه اخیر شاهد افزایش ۱۴.۱۶ درصدی آن بودیم که قیمت سکه را بیش از ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان افزایش داد. اما دلایل وقوع جهش قیمت سکه در سال­های اخیر چه بود؟

محاسبه ارزش ذاتی سکه امامی (بهار آزادی)

امروزه شاهد فاصله گرفتن قیمت سکه از ارزش ذاتی آن هستیم. به طور ساده ارزش طلای موجود در سکه را ارزش ذاتی سکه می­گویند. طلا در بازارهای جهانی معامله می‌شود و قیمت جهانی آن مبنای تعیین قیمت در بازار داخل کشور است.

برای محاسبه قیمت سکه امامی، باید قیمت هر گرم طلا بر مبنای قیمت‌های جهانی محاسبه شود. هر اونس طلا معادل ۳۱.۱۰۳۵ گرم می‌باشد. لذا با تقسیم قیمت جهانی طلا بر عدد فوق، قیمت هر گرم طلا با عیار ۹۹۹.۹۹ در هزار یا عیار ۲۴ برحسب دلار محاسبه می‌شود.

برای داشتن قیمت سکه به ریال لازم است قیمت هر گرم طلا را در قیمت برابری دلار به ریال ضرب کرده و در عیار سکه امامی (۰.۹) ضرب نماییم و در نهایت عدد حاصل را در وزن سکه امامی که ۸.۱۳۳ گرم است ضرب کنیم. در نتیجه ارزش ذاتی هر سکه امامی (بهار آزادی) با فرمول زیر محاسبه می­شود:

قیمت ذاتی سکه امامی = قیمت جهانی طلا × قیمت دلار× ۰.۲۳۵۳

هزینه ضرب سکه به مبلغ حدود ۲۰ هزار تومان به عدد فوق اضافه می­شود.

حباب سکه

انتظار بر این است که سکه طبق قیمت محاسبه شده در فرمول بالا در بازار مورد معامله قرار بگیرد. این در حالی است که در بسیاری از مواقع قیمت سکه در بازار لزوماً برابر با ارزش ذاتی آن نیست.

با توجه به عرضه و تقاضا و شرایط بازار ممکن است قیمت سکه بالاتر یا پایین‌تر از رقم محاسباتی باشد. به این اختلاف قیمت، حباب سکه گفته می‌شود. در واقع افزایش قیمت جهانی طلا و قیمت دلار نمی توانند به تنهایی نوسان قیمت سکه را توضیح دهند و باید به دنبال دلایل دیگری بود.

به نظر می­رسد یکی از دلایل اصلی شکل‌گیری حباب سکه به دلیل آزادی مبادله سکه – خصوصاً از طریق معاملات گواهی سکه در بورس- و ممنوعیت مبادلات ارز است؛ دلیل دیگر نیز می تواند چشم اندازهای منفی ناشی از مواردی نظیر اخبار تحریم و افزایش انتظارات تورمی و کاهش ارزش پول، تقاضا برای سکه بالا می‌رود و حباب سکه شکل می­گیرد.

به اعتقاد میثم رادپور کارشناس اقتصادی، وجود حباب سکه طی چند سال اخیر دائماً بر قیمت ذاتی سکه اثر گذاشته اثر حباب منفی دلار در بازار ارز و سبب افزایش قیمت آن شده است. او مهمترین دلیل افزایش قیمت سکه را انحصار ضرب سکه توسط بانک مرکزی می­داند و معتقد است که نوسانات اخیر به دلیل ذخایر ناکافی و البته نامشخص (نبود شفافیت در اعلام آمار و ارقام ذخایر طلای کشور) طلای بانک مرکزی سبب شده از سال ۱۳۹۷ عرضه سکه به بازار صورت نگیرد و عدم تعادل در عرضه و تقاضای بازار سکه و مازاد تقاضا موجب افزایش قیمت سکه شود و حباب تقریباً ۲۰ درصدی را در قیمت سکه منجر شود. نبود فرصت آربیتراژ – به دلیل انحصار ضرب سکه – سبب می­شود قیمت سکه همواره با حباب همراه باشد و این حباب ادامه دارد و حتی در آینده افزایش می­یابد.

او با اشاره به نبود حباب در قیمت شمش افزود چون انحصاری در عرضه شمش نداریم و حتی می‌توانیم آن را وارد کنیم، بنابراین چنین حبابی را در قیمت شمش نداریم اما انحصار ضرب سکه سبب شده قیمت ذاتی و قیمت بازار سکه اختلاف زیادی داشته باشند و نتیجه آن حباب بزرگی است که شاهد هستیم.

او همچنین نوسان دلار را عامل مهم دیگر در افزایش قیمت سکه عنوان کرد و با توجه به اینکه در فرمول قیمت ذاتی سکه یکی از فاکتورهای اثرگذار، قیمت دلار است، نوسانات شدید اخیر در بازار دلار را سبب انتقال نوسان به بازار سکه و افزایش قیمت در بازار سکه دانست. یک نکته هشداردهنده هم این که حباب طولانی سکه احتمال ضرب سکه جعلی را نیز بالا می‌برد.

از طرفی چون مردم نسبت به بازارهای مالی نا اطمینانی زیادی دارند، غالبا پس‌انداز و نقدینگی خود را به سمت سایر بازارها همچون دلار و سکه و طلا سرازیر می­کنند و حتی خرید کالاهای بادوام مانند خودرو را به دلیل افزایش انتظارات تورمی ترجیح می­دهند.

کاهش حباب سکه به ۱۰۰ هزار تومان امری کم سابقه است

تهران- ایرنا- نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران ضمن اشاره به دلایل روند کاهشی قیمت طلا و سکه در روزها و هفته‌های اخیر گفت: کاهش حدود ۲۵۰ هزار تومانی قیمت ربع سکه در یک روز و رسیدن حباب سکه تمام بهار آزادی به ۱۰۰ هزار تومان امر کم سابقه‌ایست.

به گزارش روز پنج شنبه گروه اقتصادی ایرنا، «محمد کشتی آرای» ضمن تأکید بر این امر که نوسانات قیمت طلا به نوسانات نرخ ارز وابسته است، عنوان داشت: در مورد قیمت ارز نیز حساسیت‌های سیاسی به شدت تعیین کننده است. هر وقت یک مسئولی حرفی مثبت و یا منفی بزند بازار ارز بلافاصله به آن واکنش نشان می‌دهد. بنابراین، موضوعات و مسائل سیاسی بر قیمت دلار اثر فوری دارد. برای مثال صحبت‌های مثبت آقای روحانی، رئیس جمهوری در باره مسائل اقتصادی باعث پایین آمدن نرخ دلار شد.

کشتی‌آرای اضافه کرد: همچنین، مسائل سیاسی بین المللی نیز قیمت ارز را بلافاصله تحت تأثیر قرار می‌دهد. در حال حاضر نرخ دلار از موضوع مذاکرات وین که مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران است و مسائل و مشکلات خاورمیانه تأثیر می پذیرد. برای مثال حرکت‌هایی که چند وقت پیش در مورد کنسولگری ایران در کربلا رخ داد فوراً نرخ دلار را تحت تأثیر قرار داد.

وی ادامه داد: وقتی نرخ دلار به واسطه اتفاقات سیاسی نوسان پیدا می‌کند و بالا و پایین می رود اثر آن بر نوسان قیمت طلا و سکه نیز نمایان می شود. چون قیمت طلا بلافاصله از قیمت ارز تأثیر می‌پذیرد.

نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران گفت: در این شرایط مردمی که در طلا سرمایه گذاری کرده‌اند تحمل ضرر را نداشته و فوراً اقدام به فروش می‌کنند و از همین رو عرضه بیشتر شده و خود این نیز پایین آمدن بیشتر قیمت‌ها را در پی خواهد داشت.

او عنوان داشت: در روزهای اخیر این عوامل بر نوسانات تأثیر گذاشت، به طوری که روز گذشته ربع سکه حدود ۲۵۰ هزار تومان کاهش قیمت داشت که امری بی‌سابقه است. همچنین حباب سکه به ۱۰۰ هزار تومان رسید که این نیز امر کم سابقه‌ای است. نیم سکه و ربع سکه نیز به ترتیب ۱۵۰ و ۱۰۰ هزار تومان کاهش قیمت داشتند.

سکه طرح جدید ۲۵۰ هزار تومان و سکه طرح قدیم نیز بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان ارزان شد.

به گفته کشتی‌آرای این سیر نزولی و نوسان کاهشی به دلیل این بود که دیروز دلار در کانال ۲۳ هزار تومان قرار داشت، اما دیروز به خاطر مسائل سیاسی به کانال ۲۲ هزار تومان وارد شد.

وی به موضوع صادرات و واردات طلا نیز اشاره کرد و گفت: این مسئله تأثیری در قیمت ها ندارد. زیرا صادرات شمش طلا ممنوع است و در مورد مصنوعات طلا نیز باید صادر کنندگان به همان اندازه‌ای که صادر می‌شود، طلا وارد کشور کنند.

به گزارش ایرنا، در ساعت ۱۴ دیروز (چهارشنبه)، ارزش هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید به رقم ۱۰ میلیون تومان رسید و سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز ۹ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان معامله شد.

همچنین نیم‌سکه بهار آزادی پنج میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، ربع سکه سه میلیون و ۸۰۰ تومان و سکه یک گرمی هم ۲ میلیون تومان قیمت خورد.

علاوه بر این، در بازار طلا نیز نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار به حدود یک میلیون و ۸ هزار تومان رسید.

همچنین اونس جهانی طلا نیز امروز یک‌هزار و ۸۶۵ دلار و ۵۳ سنت فروخته شد.

بازار ارز و طلا در هفته‌ها و روزهای اخیر با نوسانات زیادی همراه بوده است. اگرچه روند کاهشی قیمت‌ها از ابتدای سال تا کنون قابل توجه است اما آن طور که باید انتظارات فعالان این بازارها برآورده نشده است. یعنی تصور همگان بر این بود که با روند مثبت مذاکرات هسته‌ای دست کم حباب ارز به طور کامل تخلیه شود، که این اتفاق نیافتاد.

اما به رغم مقاومت‌های صورت گرفته در برابر روند کاهشی قیمت‌ها یک واقعیت غیر قابل انکار است، اینکه هرچه به اثر حباب منفی دلار در بازار ارز پایان مذاکرات نزدیک‌تر می‌شویم این مقاومت‌ها شکننده‌تر می‌شود.

پیش‌بینی قیمت طلا و سکه در مرداد/حباب طلا و سکه یا حباب دلار؟

قیمت طلا و سکه با وجود نوساناتی، در روزهای اخیر کاهشی بوده. با وجود این یک کارشناس بازارهای مالی معتقد است ابهام در مذاکرات وین و چشم‌انداز تورمی کشور، احتمال رشد قیمت‌ها در مرداد را نشان می‌دهد.

قیمت طلا و سکه در روزهای گذشته همپای قیمت دلار و ورود آن به کانال بالاتر، رشد نکرد. پس از آنکه روند افزایش قیمت نرخ ارز متوقف شد (دلار به سطح پیشین بازگشت)، طلا حتی به یک میلیون و ۳۵۹ هزار تومان هم رسید. سکه طرح جدید نیز از آن زمان، به کانال ۱۴ میلیونی وارد شده است.

در لحظه تنظیم این گزارش، آخرین قیمت‌ اعلامی اتحادیه طلا و جواهر تهران برای طلا یک میلیون و ۳۶۸ هزار تومان و برای سکه طرح جدید، ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است. در حالی که این دو فلز گرانبها هفته گذشته را با نرخ‌های یک میلیون و ۳۷۶ هزار و ۱۵ میلیون و ۵۰ هزار تومان به پایان رسانده بودند.

با وجود این، برزو حق‌شناس، کارشناس بازارهای مالی معتقد اثر حباب منفی دلار در بازار ارز است ابهام در مذاکرات وین و چشم‌انداز تورمی کشور، نشان‌ می‌دهد که احتمالا قیمت‌‌ها در مرداد، هم در بازار طلا و سکه و هم برای نرخ ارز، رشد داشته باشد.

حباب طلا و سکه یا حباب دلار؟

او در گفتگو با تجارت‌نیوز توضیح می‌دهد: اصطلاح معروفی وجود دارد اثر حباب منفی دلار در بازار ارز که گفته می‌شود، طلا و سکه حباب دارند. اما در حقیقت این حباب مربوط به دلار است. حرکت افزایشی نرخ ارز در ماه‌های اخیر نیز این موضوع را نشان می‌دهد.

حق‌شناس می‌افزاید: طلا و سکه، بازار هوشمندی دارند و حباب در این بازارها در واقع قیمت دلار اثر حباب منفی دلار در بازار ارز را نشان می‌دهد. بازارساز اکنون این دو فلز گرانبها را زیر ارزش ذاتی خود نگه داشته است. در واقع بنا بر سیاست‌هایی که در پیش گرفته، جلوی رشد قیمت آنها را گرفته است.

به اعتقاد او، بازارساز (بانک مرکزی)، اکنون ابزار لازم را هم برای کنترل قیمت دلار در اختیار دارد. چرا که بخشی از منابع ارزی کشور آزاد شده است. حق‌شناس می‌گوید: این نهاد اجازه نمی‌دهد دلار به قیمت ذاتی خود برسد. نرخ طلا و سکه نیز به تبع آن کنترل می‌شود.

بازارها رشد می‌کنند

اما بانک مرکزی امکان ادامه چنین روندی را دارد؟ او پاسخ می‌دهد: این موضوع به شرایط مذاکرات هسته ای وابسته است. اگر اخبار مثبتی در مورد برجام به گوش برسد، بازارساز می‌تواند به سیاست خود برای کنترل نرخ ارز ادامه دهد و قیمت دلار را زیر ارزش ذاتی آن نگه دارد.

این کارشناس بازارهای مالی می‌افزاید: در غیر این صورت، احتمالا در ماه آینده روند قیمت‌ها در بازار ارز و طلا صعودی باشد. البته شیب این روند در مورد قیمت دلار احتمالا تندتر خواهد بود. چرا که با توجه به داده‌های فعلی از وضعیت تورم و چشم‌انداز آن در کشور، نرخ ارز عقب‌ماندگی قابل توجهی نسبت به ارزش ذاتی خود دارد.

بازی بانک مرکزی با آمارها

حق‌شناس در این مورد توضیح می‌دهد: برخلاف آمارهایی که بانک مرکزی در مورد کاهش نرخ رشد نقدینگی در فروردین منتشر کرده است، داده‌های اردیبهشت واقعیت دیگری را نشان می‌دهند.

او می‌افزاید: ضمن اینکه در ماه نخست امسال، این نهاد اقداماتی را انجام داده است که اثرات تورمی آن در آینده بروز می‌کند. از جمله اینکه شرکت‌های دولتی با موافقت بانک مرکزی، وام‌های کلانی را از شبکه بانکی گرفته‌اند.

حق‌شناس می‌گوید: در واقع این نهاد برای اینکه نرخ رشد نقدینگی را کاهشی نشان دهد با آمار بازی می‌کند. هنگامی که شرکت‌های ‌دولتی از بانک‌ها تسهیلات دریافت می‌کنند، در واقع بانک مرکزی با تاخیر اقدام به چاپ پول کرده است. به عبارت دیگر دولت در ظاهر دست در جیب این نهاد نمی‌کند اما در واقعیت شرکت‌های خود را به شبکه بانکی مقروض کرده است.

این کارشناس بازارهای مالی، پرداخت یارانه‌های نقدی را نیز نشانه دیگری از احتمال افزایش تورم می‌داند. او توضیح می‌دهد: از ابتدای سال، حجم زیادی یارانه نقدی به مردم پرداخت شده است و مشخص نیست منابع مالی آن از کجا تامین شده است. اگر این موضوع نیز دولت را به بانک‌ها بدهکار کرده باشد، آثار منفی خود را در آینده از جمله در بازار دلار، طلا و سکه نشان می‌دهد.

احتمال افزایش قیمت دلار، طلا و اونس

حق‌شناس می‌گوید: در چنین شرایطی، چه مذاکرات برجام به نتیجه برسد و چه نرسد، احتمالا قیمت دلار و طلا افزایشی باشد. اگر این اتفاق رخ دهد روند صعودی قیمت‌ها به تاخیر می‌افتد. اما اگر تحولات این حوزه امیدوارکننده نباشند، در کوتاه‌مدت انتظار رشد قیمت‌ها را دارم.

او در مورد نرخ جهانی طلا نیز توضیح می‌دهد: قیمت انس در مدت اخیر، تحت تاثیر شوکی که از افزایش نرخ بهره در آمریکا تحمل کرد، روند کاهشی داشته است اما به نظر می‌رسد این شرایط تغییر می‌کند. احتمال دارد تا پایان سال ۲۰۲۲ یا ۳ ماهه نخست ۲۰۲۳، طلای جهانی به کانال ۱۹۰۰ تا دو هزار دلاری بازگردد.