چگونه از طریق خرید اخزا سود می کنیم؟

واقعیت های فروش اوراق دولتی

در سوم آبان ماه سال جاری، انتشار خبری مبنی بر فروش ۳۷ هزار میلیارد تومان اوراق از سوی دولت با هدف تامین کسری بودجه از مسیر بازار سرمایه، باعث شد تا فعالان بازار سرمایه نسبت به این اقدام واکنش نشان دهند به گونه ای که این دسته از فعالان با تحلیلی غیر فنی، فروش اوراق دولتی را عامل خروج سرمایه از بورس و ریزش شاخص عنوان کردند اما رصد دقیق این رویداد با استناد به آمار رسمی، موضوع دیگری را مطرح می کند که در این گزارش به شفاف سازی کامل در این زمینه می پردازیم.

به گزارش «کالاخبر» به نقل از ایرنا، در ابتدا این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد که معاملات اوراق به دو شیوه «بازار بین بانکی» و نیز از مسیر «بازار سرمایه» انجام می‌شود و معاملات اوراق در بازار سرمایه از طریق اوراق مالی اسلامی و اسناد خزانه (اخزا) صورت می گیرد.

در این میان، بررسی‌ها نشان می‌دهد خبر ۳۷ هزار میلیارد تومان اوراق مربوط به معاملات اوراق در عملیات بازار باز بوده است و ارتباطی به فروش اوراق دولتی ندارد، در عملیات بازار باز، خریداران و فروشندگان صرفا بانک ها و بانک مرکزی هستند و هیچ ارتباطی با بورس و صندوق‌های بورسی ندارد.

خالص تامین مالی دولت؛ منفی ۷ هزار میلیارد تومان

همچنین در بررسی روند معاملات اوراق در بازار سرمایه باید توجه کرد که در بخش مربوط به اسناد خزانه، خرید و فروش در این بازار، غیر نقدی بوده و تنها بین دولت و پیمانکاران اتفاق می افتد، در شیوه دیگر یعنی اوراق مالی اسلامی نیز تاکنون هر میزان اوراقی که دولت فروخته بیش از آن صرف پرداخت اوراق سال های قبل شده است؛ لذا تامین مالی دولت فقط مربوط به همین اوراق اسلامی است که منفی ۷ هزار میلیارد تومان بوده است.

در توضیح این موضوع باید اعلام کرد که از ابتدای سال ۱۴۰۰ تاکنون ۵۱ هزار میلیارد تومان اوراق جدید فروش رفته و ۵۸ هزار میلیارد تومان اوراق دولت قبل بازپرداخت شده است، در نتیجه خالص تامین مالی دولت منفی ۷ هزار میلیارد تومان بوده است.

مروری بر جزییات و واقعیت‌های بازار اوراق

همان گونه که اشاره شده حواشی پیرامون مساله اوراق از ۳ آبان ماه ۱۴۰۰ آغاز شد، بانک مرکزی و بانک های تجاری مطابق معمول در قالب اجرای عملیات بازار باز اقدام به خرید و فروش اوراق با یکدیگر کردند که ارزش این معاملات نزدیک به ۳۷ هزار میلیارد تومان بود.

باید دقت کرد، این موضوع که ارزش معاملات در یک روز ۳۷ هزار میلیارد تومان است، به این معناست که صرفا اوراقی به این مبلغ در قالب عملیات بازار باز بین بانک ها و بانک مرکزی جابجا شده است و روزانه این خرید و فروش ها انجام می شود؛ از این رو موضوع فروش اوراق با هدف تامین مالی دولت مطرح نبوده و هیچ ارتباطی با بازار سرمایه ندارد، همچنانکه اگر قرار بود تامین مالی دولت تلقی شود باید کسری بودجه دولت یک ماهه رفع می شد.

با این حال، در همان روز یکی از نمایندگان مجلس به اشتباه آمار عملیات بازار بین بانکی را فروش اوراق توسط دولت تعبیر می کند و فعالان بورس هم سردرگم می شوند و تحلیل های اشتباهی را از میزان فروش اوراق و آثار آن بر وضعیت بورس منتشر می کنند.

نکته دوم اینکه بازار بدهی و بازار سهام هر دو مکمل یکدیگر محسوب می شوند و رقیب دانستن این دو بازار به هیچ وجه فنی و دقیق نیست، دیدگاه اشتباهی از سوی برخی سهامداران مطرح می شود و آن هم اینکه اگر تمایل سرمایه گذار به سمت بازار بدهی افزایش یابد بازار سهام از رونق می افتد که این فرضیه کاملا اشتباه است.

بررسی ها نشان می دهد، اساسا بیش از ۹۹ درصد حجم خریداران اوراق بدهی، صندوق‌های با درآمد ثابت هستند، منابع مالی و نقدینگی فعالان بازار سرمایه و حتی صندوق های سرمایه گذاری سهامی و مختلط، خریدار این اوراق نیستند.

از طرف دیگر بخشی از این اوراق برای بازپرداخت اوراق قبلی است و پولی از بازار خارج نمی شود، در واقع صندوق پول اوراق سررسید شده را پس می گیرد و اوراق جدید دریافت می کند.

بنا بر قانون، صندوق های با درآمد ثابت، مکلف هستند حداقل ۲۵ درصد از دارایی های خود را به اوراق اختصاص دهند که این نصاب اکنون کمتر از ۲۵ درصد است یعنی صندوق چگونه از طریق خرید اخزا سود می کنیم؟ های مذکور ظرفیت خرید اوراق برای رسیدن به نصاب قانونی را دارند.

سومین نکته این است که در مورد اوراق خزانه اسلامی یا به اصطلاح اوراق پیمانکاران، انتشار این اوراق با فروش آن به کلی متفاوت است، در واقع فرایند انتشار اوراق خزانه اسلامی به این صورت است که پس از تخصیص این اوراق به پیمانکاران دولتی، آنها اختیار دارند که اوراق خود را در بازار سرمایه تنزیل کرده و به فروش برسانند یا تا سررسید اوراق خزانه صبر کنند و مبلغ اسمی اوراق را در سررسید دریافت کنند.

بررسی ها نشان می‌دهد تعداد بسیار اندکی از پیمانکاران، اوراق خزانه خود را در مهرماه در بازار سرمایه به فروش رسانده اند. به طور مثال با توجه به آمار سازمان بورس در مهر ماه ۱۴۰۰، مجوز آغاز معاملات ثانویه به میزان ۳۰.۵ هزار میلیارد تومان در مهرماه صادر شد اما از این میزان تنها ۳۴۲ میلیون تومان توسط پیمانکاران در بازار سرمایه به فروش رفته است؛ یعنی نزدیک به صفر درصد که طبیعتا این میزان فروش چگونه از طریق خرید اخزا سود می کنیم؟ در بازار سرمایه بی تاثیر است.

یادآوری این موضوع ضرورت دارد که از ابتدای مهر تا ۲۴ آبان ۱۴۰۰ هیچگونه اوراق تامین مالی اسلامی به فروش نرفته است و اخیرا در روز ۲۴ آبان مبلغ هفت هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان فروش اوراق صورت گرفته که با احتساب این رقم، در مجموع فروش اوراق در سال ۱۴۰۰ به رقم ۵۱ هزار میلیارد تومان به صورت ناخالص رسیده است.

آمارها گویای آن است که دولت تاپایان آبان ماه در مجموع ۵۱ هزار میلیارد تومان از طریق انتشار اوراق مالی اسلامی شامل اوراق مرابحه عام (اراد) به میزان ۴۰ هزار میلیارد تومان و اوراق سلف موازی استاندارد به میزان ۱۱ هزار میلیارد تومان تامین مالی کرده است، درحالی که کل تامین مالی دولت در سال ۹۹ بالغ بر ۱۳۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده است.

با این تفاسیر آمارها نشان می دهد، خالص تامین مالی دولت از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا انتهای آبان ماه از محل اوراق مالی اسلامی منفی ۷ هزار میلیارد تومان بوده است، این موضوع به آن معناست که دولت بیش از آن که از فروش اوراق تامین مالی کرده باشد اوراق سررسید شده گذشته را تسویه کرده است.

در یک جمع بندی کلی در پیرامون انتشار اوراق، ذکر این نکته ضروری است که بازار بدهی ما به نسبت سایر کشورهای دنیا بسیار کوچک است و نیاز به توسعه بیش از پیش دارد و از سمتی دیگر انتشار اوراق موجب شفاف شدن کسری بودجه خواهد شد و در بلند مدت عملا از افزایش بی رویه هزینه ها توسط دولت جلوگیری خواهد کرد.

در واقع انتشار اوراق، مسیری در راستای کاهش کسری بودجه دولت خواهد بود و ایجاد کسری بودجه برای دولت ها را پرهزینه تر خواهد کرد، در کوتاه مدت می توان جایگزین هایی را برای اوراق مانند چگونه از طریق خرید اخزا سود می کنیم؟ تسهیلات تکلیفی و دستوری بانک ها به دولت و شرکت های دولتی با استقراض مستقیم دولت از بانک مرکزی مانند چهار ماه ابتدای سال ۱۴۰۰ متصور بود.

تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام

نرخ بهره برای اکثر مردم مهم است و همچنین می‌‌تواند در بازار سهام تاثیرگذار باشد، اما چرا؟ در این مقاله به ارتباط بین نرخ بهره با بازار سهام و اینکه چگونه ممکن است بر زندگی ما تاثیر بگذارند، پرداخته می‌شود.

بهره در واقع هزینه‌ای است که فرد در قبال استفاده از پول فرد دیگری به وی می پردازد. خانوارها با این مفهوم به‌خوبی آشنا هستند، آنها باید برای خرید خانه از بانک وام رهنی دریافت کنند و در عوض بهره‌ آن را بپردازند. دارندگان کارت‌های اعتباری نیز این مفهوم را خوب می‌دانند، آنها چگونه از طریق خرید اخزا سود می کنیم؟ پول را به ‌صورت کوتاه‌مدت قرض می‌گیرند و به وسیله آن خرید خود را انجام می‌دهند. اما زمانی که صحبت از بازار سهام و تاثیر نرخ بهره می شود شرایط فرق می‌کند.

نرخ‌های بهره در واقع همان هزینه‌های هستند که بانک‌ها برای استقراض پول از بانک مرکزی متحمل می‌شوند. چرا این ارقام مهم هستند؟ بانک مرکزی توسط این نرخ‌ها سعی در کنترل تورم دارد. تورم، ناشی از تقاضا زیاد و یا عرضه کم است که سبب افزایش قیمت‌ها می شود. بانک مرکزی با اثر گذاری بر مقدار پول در دسترس، می تواند تورم را کنترل کند. در حقیقت با افزایش نرخ بهره بانک مرکزی عرضه پول را کم می‌کند و به نوعی دسترسی به آن را گران‌تر می‌کند.

هنگامی که بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش می دهد، این اقدام تاثیر آنی بر بازار سهام نمی‌گذارد. در عوض تاثیر مستقیمی بر بانک‌ها برای وام گرفتن از بانک مرکزی می‌گذ‌ارد. اولین اثر غیرمستقیم افزایش نرخ بهره این است که بانک‌ها نرخ‌های بهره را برای مشتریان افزایش می‌دهند. افراد برای گرفتن وام رهنی و کارت‌های اعتباری تحت تاثیر این افزایش قرار می‌گیرند، به خصوص اگر از نرخ‌های بهره‌ی شناور استفاده کنند. این اقدام بر مقدار پولی که مردم می توانند خرج کنند اثر می‌گذارد. علاوه بر این، افراد همچنان باید قبوض را پرداخت کنند وقتی این قبوض گران‌تر می‌شوند، پول کمی از درآمد خانوارها باقی می‌ماند. این بدین معناست که خانوارها محتاطانه تر خرج می کنند. به همین علت، شرکت‌ها به‌صورت غیرمستقیم ازعکس العمل مشتریان در برابر کاهش نرخ بهره تاثیر می‌گیرند. اما افزایش نرخ بهره به‌صورت مستقیم بر شرکت‌ها نیز تاثیر می‌گذارد. آنها باید برای گسترش فعالیت‌های عملیاتی خود باید از بانک‌ها وام بگیرند. وقتی بانک‌ها استقراض را گران‌تر می‌کنند، شرکت‌ها شاید دیگر نتوانند به مقدار زیاد وام بگیرند و مجبور هستند تا بهره‌ بالاتری پرداخت کنند. هنگامی که شرکت‌ها کمتر هزینه می کنند کمتر رشد خواهند کرد که این امر سبب کاهش سود آوری‌ آنها نیز می شود.

همانطور که گفته شد تغییر در نرخ بهره بر شرکت‌ها و مردم اثر می‌گذارد، اما علاوه بر آن بر بازار سهام نیز تاثیر می‌گذارد. یکی از راه‌های ارزش‌گذاری شرکت‌ها، جمع ارزش فعلی جریانات نقد آتی شرکت‌ها است. برای بدست آوردن قیمت سهام، مجموع ارزش فعلی جریانات نقد آتی بر تعداد سهام موجود تقسیم می‌شود. نوسانات قیمت سهام نشان دهنده انتظارات سرمایه‌گذران زمان‌های مختلف از شرکت دارند. به خاطر این تفاوت‌ها سرمایه گذاران تمایل دارند که در قیمت‌های متفاوت سهمی را بخرند یا بفروشند.

اگر تصور شود که شرکت در آینده رشد و یا سود کمتری خواهد داشت (در اثر بهره بالا بدهی و یا درآمد کم) مقدار جریانات آتی آن کاهش یافته و در نتیجه قیمت سهامش کاهش می یابد. اگر قیمت سهام بسیاری از شرکته‌ا کاهش پیدا کند، کل بازار و شاخص‌هایی از قبیل داو جونز و اس اند پی افت می کنند.

برای بسیاری از سرمایه گذاران افت قیمت سهام و بازار خوشایند نیست. سرمایه گذاران تمایل دارند ارزش سرمایه‌گذاری‌ آنها افزایش یابد که این افزایش ارزش می‌تواند ناشی از افزایش قیمت سهام، دریافت سود تقسیمی و یا هر دو این موراد است. با انتظار رشد کم وجریانات نقد آتی کمتر، سرمایه گذاران رشد قیمتی مورد انتظار خود را دریافت نخواهند کرد و این باعث می‌شود تا سرمایه گذاری در سهام برای آنها جذاب نباشد. به‌علاوه، سرمایه‌گذاری در سهام از سایر سرمایه‌گذاری‌ها ریسک بیشتری دارد. هنگامی که بانک مرکزی نرخ‌ بهره را افزایش می‌دهد، اوراق بهادار دولتی مانند اوراق خزانه که سرمایه‌گذاری‌ها مطمئن‌تری هستند را پیشنهاد می کند. به عبارت دیگر، نرخ بازده بدون ریسک افزایش می‌یابد و این سرمایه‌گذاری‌ها را جذاب‌تر می کند. هنگامی که افراد در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند، توقع دارند در ازای قبول ریسک، پاداش بگیرند و نرخ بازده سرمایه‌گذاری‌ از نرخ بازده بدون ریسک بیشتر باشد. بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری در سهام برابر است با نرخ بازده بدون ریسک به‌علاوه‌ی صرف ریسک. افراد مختلف، بسته به میزان ریسک پذیری‌ و شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند، انتظار بازده‌های متفاوتی دارند. در اصل، هرچه نرخ بازده بدون ریسک افزایش یابد، بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری در سهام نیز افزایش می‌یابد، به همین چگونه از طریق خرید اخزا سود می کنیم؟ خاطر اگر صرف ریسک مورد انتظار کاهش یابد در حالی که بازده ثابت باشد و یا کاهش یابد، سرمایه گذاران سهام را پر ریسک دانسته و جای دیگری سرمایه‌گذاری می کنند.

تغییر در نرخ بهره تاثیر گسترده‌ای بر اقتصاد می گذارد. وقتی که نرخ بهره افزایش می یابد، مقدار پول در گردش کاهش می‌یابد و در نتیجه تورم کاهش می‌یابد، همچنین وام گرفتن گران‌تر ‌می‌شود و این عامل نیز بر مردم و شرکت‌ها نیز تاثیر می‌گذارد، به گونه‌ای که هزینه‌ها افزایش و درآمدها کاهش می‌یابد. در نهایت، افزایش نرخ بهره باعث می‌شود بازار سهام جذابیت خود را برای سرمایه گذاران از دست بدهد.

به خاطر داشته باشید که تمامی این عوامل و نتایج آنها به هم وابسته هستند. آنچه در بالا شرح داده شد را نمی‌توان مستقل از سایر عوامل در نظر گرفت، نرخ‌ بهره تنها عامل اثر گذار بر قیمت سهام نیست و عوامل بسیاری بر تغییرات قیمت سهام موثر هستند و تغییر نرخ بهره تنها یکی از این عوامل است. بنابرین نمی‌توان با قطعیت گفت که افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی همیشه اثر منفی بر بازار می‌گذارد.

اسناد خزانه اسلامی

بازار سرمایه گذاری کشور دارای ابزار های مختلفی است که هر کدام از این ابزارها با هدف مشخصی در بازار معامله می شوند. اسناد خزانه اسلامی که با نام اوراق اخزا شناخته می شود یکی از ابزار های کاربردی در بازار سرمایه کشور است که از طرف دولت منتشر می شود. این اسناد شامل اوراقی است که دولت به منظور تسویه طلب خود به پیمانکاران غیر دولتی اعطا می کند.

برای مشاوره پیگیری اسناد خزانه اسلامی

برای مشاوره پیگیری اسناد خزانه اسلامی

عناوین اصلی این مقاله

به طور خلاصه اسناد خزانه اسلامی به اسنادی گفته می شود که دولت بابت تسویه بدهی خود به پیمانکاران غیر دولتی که در پروژه های دولت مشارکت داشته اند، با قیمت اسمی و دارای تاریخ سررسید واگذار می کند.

اسناد خزانه اسلامی یا اخزا اوراق بهادار با نام است که به عنوان اوراق بدهی در نظر گرفته می شود. هدف از انتشار این اوراق تامین کسری بودجه دولت است، همچنین این اوراق مهمترین ابزار بازار پول برای اعمال سیاست های پولی است. دولت می تواند با انتشار اوراق اخزا مدت زمان تسویه بدهی های خود را به تعویق بیندازد.

پیمانکاران غیر دولتی برای وصول بدهی های خود می توانند اوراق اخزا را در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس به فروش رسانده و طلب خود را از دولت دریافت نمایند. در این مقاله توضیحات کاملی درباره اسناد خزانه اسلامی و ویژگی های آن ارائه می شود.

اسناد خزانه اسلامی چیست

در بازار سرمایه ایران ابزارهای معاملاتی مختلفی وجود دارد که با استفاده از این ابزار می توان خطرات سرمایه گذاری را به میزان قابل توجهی کاهش داد. اسناد خزانه اسلامی یکی از ابزار های معاملاتی مطمئن با ریسک پایین در بازار سرمایه کشور است.

این اسناد که در بازار سرمایه با نام اوراق اخزا شناخته می شود، نوعی اوراق بدهی دولتی هستند. اسناد خزانه اسلامی یا اخزا نوعی اوراق با نام دارای قیمت اسمی و سررسید مشخص است که دولت برای تسویه بدهی های خود به پیمانکاران طلبکار غیر دولتی واگذار می نماید. دولت با استفاده از این روش تا زمان سررسید اوراق می تواند زمان پرداخت بدهی های خود را به تعویق بیاندازد.

علاوه بر این، ضامن این اسناد خزانه وزارت اقتصاد بوده و تا زمانی که خزانه داری کل کشور در تاریخ سررسید بدهی های دولت را پرداخت می کند، خطر سرمایه گذاری در این اوراق کاهش قابل توجهی خواهد داشت.

یکی از بزرگترین قابلیت های این اوراق قابلیت نقد شوندگی بالای آن است که به وسیله بازارگردان انجام می شود، در نتیجه اسناد خزانه اسلامی جزو معتبرترین و کم ریسک ترین اوراق بهادار در بازار به حساب می آید.

تفاوت اوراق خزانه اسلامی با سایر اوراق بهادار در زمان سررسید و پرداخت سود آن است، به طوری که زمان سررسید این اسناد یک تا سه سال است و هیچ گونه پرداخت سود دوره ای نیز برای آنها وجود ندارد. بنابراین بازدهی اوراق خزانه اسلامی از اختلاف قیمت خرید و مبلغ دریافتی در سررسید آن بدست می آید.

همانگونه که در متن گفته شد، اسناد خزانه اسلامی تاریخ سررسید مشخصی دارند و بر اساس این تاریخ نامگذاری می شوند. برای مثال اوراق خزانه اسلامی 020322، زمان سررسید این اوراق در 22 خرداد ماه 1402 را نشان می دهد.

بیشتر بخوانید: کد بورسی چیست

ویژگی های اوراق اخزا

اسناد خزانه اسلامی یا اخزا اوراق بدهی دولتی هستند که از طرف دولت برای تسویه بدهی به طلبکاران غیردولتی که در پروژه های دولتی مشارکت داشته اند اعطا می شود. این اوراق جزو کم ریسک ترین اوراق بازار سرمایه هستند. در ادامه این بخش به ویژگی های اوراق اخزا خواهیم پرداخت.

اسناد خزانه اسلامی یا اوراق اخزا سود دوره ای مانند سهام شرکت ها ندارند و سود حاصل از این اوراق در زمان سررسید معمولا کمتر از یک سال است که در حدود همین زمان به دارندگان پرداخت می شود. سود اوراق اخزا شامل تفاوت قیمت اسمی و قیمت خریداری شده آن است.

این اسناد در بازار های فرابورس خرید و فروش می شوند، یعنی تمامی متقاضیان دریافت اوراق اخزا می توانند برای خرید این اوراق به بازار فرابورس مراجعه نمایند، پیمانکاران غیر دولتی نیز که این اوراق را در اختیار دارند، می توانند این اوراق در در بازار فرابورس به فروش رسانده و طلب خود را از چگونه از طریق خرید اخزا سود می کنیم؟ دولت دریافت نمایند.

اسناد خزانه اسلامی یا اوراق اخزا با نماد های عددی شناخته می شوند که این اعداد تاریخ سررسید آن ها را نمایش می دهد. برای مثال اوراق اخزا 02۱۱۲۱ در تاریخ ۲۱ بهمن ماه سال 1402 به تاریخ سررسید خود می رسند.

اوراق اخزا دارای تاریخ سررسید کوتاه مدت یکساله و حداکثر سه ساله هستند که اغلب دارای دوره سررسید های ۴، ۱۳، ۲۶ و ۵۲ هفته ‌ای است.

بیشتر بخوانید: استعلام کد بورسی

اعتبار اسناد خزانه اسلامی

از نظر حسابداری دولتی، انتشار اوراق اخزا به دلیل ماهیت قابل واگذاری آن بار مالی مضاعفی را به دولت وارد نمی کند. از طرفی در مقابل سایر اوراق بهادار، دولت خود را ملزم به پرداخت بدهی خود به دارندگان این اوراق می داند. پرداخت پیش از حد اوراق اخزا به صورت طولانی مدت به عنوان یک منبع هزینه ای جدید پایداری دولت را تحت تاثیر قرار می دهد، زیرا به مرور زمان میزان بدهی دولت به طور قابل توجهی افزایش پیدا می کند.

دارندگان اوراق اخزا برای تسویه حساب خود با دولت طرف هستند، بانک مرکزی کشور ضمانت می کند که در صورتی که دولت نتواند اوراق قرضه خود را پرداخت نماید، بانک شخصا بدهی دولت را پرداخت خواهد کرد. در نتیجه در شرایط عادی این اوراق دارای امنیت بالا و ریسک پایین تری هستند.

با توجه به روند رو به رشد استفاده از اوراق بهادار به خصوص استفاده زیاد از اوراق خزانه اسلامی در کنار سایر اوراق بدهی در دوره های گذشته، تاثیرات استفاده از این اوراق بر پایداری مالی دولت به طور جدی مورد بررسی قرار می گیرد.

بیشتر بخوانید: فراموشی کد بورسی

مزایای انتشار اسناد خزانه اسلامی

انتشار اسناد خزانه اسلامی برای دولت، پیمانکاران، فعالان بازار سرمایه و سرمایه گذاران مزایای بسیاری را به همراه دارد. در ادامه این بخش به مزایای انتشار اسناد خزانه اسلامی می پردازیم.

انتشار اوراق خزانه اسلامی برای دولت مزایایی متنوعی دارد، دولت با عرضه این اوراق می تواند قبل از هر کاری بدهی جاری خود را تسویه نماید

اسناد خزانه اسلامی باعث تسریع پرداخت بدهی ‌ها به پیمانکاران می شود، پیمانکاران می توانند به فروش این اوراق در بازار فرابورس طلب خود را از دولت دریافت نمایند.

انتشار اوراق خزانه اسلامی، دولت را از ایجاد بدهی های بین المللی برای کسب منابع مالی بی نیاز می کند که به نوعی به حفظ استقلال کشور کمک زیادی خواهد کرد.

این اوراق به دلیل اینکه سودی به آنها تعلق نگرفته و تنها با میزان تفاوت قیمت خرید و فروش آن ها یک سود جزیی دارند، باعث ایجاد نرخ سود بدون چگونه از طریق خرید اخزا سود می کنیم؟ ریسک مورد انتظار بازار در اقتصاد کشور می شوند.

اسناد خزانه اسلامی را می توان زمینه ساز ایجاد بستر لازم برای توسعه ابزارهای مالی بازار در نظر گرفت، این اسناد همچنین ابزار موثری برای بانک مرکزی در اجرای سیاست پولی و تنظیم حجم نقدینگی است.

اسناد خزانه اسلامی دارای ریسک معاملاتی کمتری هستند، همچنین به دلیل دارا بودن معافیت مالیاتی و قابلیت نقد شوندگی بالا در بازار معاملاتی مورد توجه قرار گرفته اند.

بیشتر بخوانید: نماد کد بورسی چیست

دستور العمل عرضه اخزا

به منظور عرضه اوراق اخزا مراحل و دستورالعمل هایی وجود دارد. در در ابتدا میزان ظرفیت استفاده دولت از اوراق اخزا، از سوی قانون بودجه تعیین می شود، و سپس آیین نامه های مرتبط آن تصویب می گردد. در ادامه روند عرضه اخزا دولت طرح های مورد نظر خود را به وزارتخانه ‌ها و نهاد های مربوطه اعلام می کند و سپس ارگان ها بودجه مورد نیاز خود را برای اجرای طرح های مورد نظر تخمین زده و به دولت اعلام می نمایند.

در مرحله بعد وزارت امور اقتصاد و دارایی به نمایندگی از دولت و از محل بودجه تخصیص یافته اوراق اخزا را صادر کرده و پس از واگذاری آنها به پیمانکاران با آن ها تسویه حساب می نماید. سازمان های مربوطه اسامی پیمانکاران طلبکار دولت را بر اساس بودجه اختصاص یافته و اولویت بندی انتخاب به بانک عامل اعلام می نمایند. بانک پس از احراز هویت طلبکاران، اسامی آن ها را در اختیار فرابورس ایران قرار می دهد.

در انتها اسناد خزانه اسلامی به صورت الکترونیکی منتشر شده و از طریق سامانه‌های معاملاتی بازار سرمایه به پیمانکاران تخصیص داده می شود. پیمانکاران می‌توانند با مراجعه به دستگاه یا وزارتخانه بدهکار، درخواست تسویه حساب خود را اعلام نمایند.

بیشتر بخوانید: کارمزد معاملات بورسی

محاسبه بازده اسناد خزانه اسلامی

در هنگام خرید و فروش اسناد خزانه اسلامی، همیشه این دغدغه وجود دارد که باید این اوراق را به چه قیمتی بخریم با بفروشیم تا سود بیشتری نصیب ما شود. به منظور محاسبه سود اوراق اخزا از دو روش زیر استفاده می شود.

اولین روش برای محاسبه سود اسناد خزانه اسلامی، روش YTM یا همان بازدهی تا تاریخ سررسید است، در این روش بازدهی سالانه اوراق براساس مدت نگهداری تا تاریخ سررسید آن محاسبه می شود. بنابراین اگر کسی قصد نگهداری اوراق اخزا تا زمان سررسید آن را دارد می تواند از روش YTM استفاده کند.

فرمول نهایی برای محاسبه بازده اخزا به روش YTM به شکل زیر است:

در این روش میزان بازدهی کل را محاسبه و سپس بر تعداد روز باقیمانده تا تاریخ سررسید تقسیم کرده و در نهایت با ضرب عدد بدست آمده در 365، سود ساده سالانه را محاسبه کرد. برای مثال اوراقی که تاریخ سررسید آن 200 روز دیگر است به قیمت 90 هزار تومان خریداری شده است، از آنجایی‌که در تاریخ سررسید قیمت اوراق به 100 هزار تومان می رسد، بازدهی این اوراق تا تاریخ سررسید حدودا 11 درصد و بازدهی سالانه آن نیز تقریبا 20 درصد خواهد بود. میزان سود اسناد خزانه را می توان به صورت آنلاین از طریق محاسبه سود اوراق در سایت شرکت فرابورس ایران مشاهده کرد.

بیشتر بخوانید: نحوه دریافت کد بورسی

پیگیری اسناد خزانه اسلامی

پیمانکاران غیر دولتی به منظور دریافت اسناد خزانه اسلامی، می توانند به دستگاه یا وزارتخانه بدهکار مراجعه کرده و درخواست تسویه حساب را اعلام نمایند. وزارت امور اقتصاد و دارایی در صورت نیاز به نمایندگی از دولت از محل ردیف بودجه با انتشار اسناد خزانه حساب طلبکار را تسویه می کند. پیمانکاران می توانند به صورت آنلاین اوراق اخزا را دریافت کرده و در صورت نیاز به نقد کردن آن قبل از موعد سررسید آن را در بازار فرابورس به فروش برسانند.

همان طور که در این بخش اشاره شد، معاملات اسناد خزانه اسلامی در بازار های ابزار مالی فرابورس انجام می شود، نحوه معاملات این اوراق مانند سایر اوراق بهادار دارای درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت است.

به منظور استعلام وضعیت اختصاص اسناد خزانه باید به سایت فرابورس مراجعه نمایید. در سایت فرابورس لطفا جهت اطلاع از آخرین وضعیت اختصاص اسناد خزانه با استفاده از کد رهگیری ارائه شده توسط بانک و همچنین شناسه/ کد ملی اقدام نمایید.

پس از ورود به سایت فرابورس کد رهگیری، کد ملی یا شناسه بانک و بانک بانک ارائه دهنده را وارد کرده و گزینه جستجو را انتخاب نمایید.

پس از ورود به سایت فرابورس شماره تلفن همراه، شناسه دریافت شده از بانک و یا کد ملی را وارد کرده و گزینه جستجو را انتخاب نمایید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد اسناد خزانه اسلامی در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید همچنین کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون اعتبارات و محاسبه اسناد خزانه اسلامی (اخزا) پاسخ دهند.

در ادامه بخوانید: افزایش سرمایه در بورس

سوالات متداول

1- ✔️ اسناد خزانه اسلامی چیست؟

✔️ اسناد خزانه اسلامی یا اخزا اوراق بدهی دولتی هستند که از طرف دولت برای تسویه بدهی به طلبکاران غیردولتی که در پروژه های دولتی مشارکت داشته اند اعطا می شود. توضیحات بیشتر در این مقاله ارائه شده است.

2- ✔️ نحوه محاسبه بازده اسناد خزانه اسلامی را شرح دهید؟

✔️ همان طور که در این مقاله به طور کامل توضیح داده شد، بازده اسناد خزانه اسلامی به روش بازدهی تا تاریخ سررسید محاسبه می شود.

3- ✔️ ویژگی های اوراق اخزا را شرح دهید؟

✔️ اسناد خزانه اسلامی باعث تسریع پرداخت بدهی ‌ها به پیمانکاران می شود، پیمانکاران می توانند به فروش این اوراق در بازار فرابورس طلب خود را از دولت دریافت نمایند. توضیحات بیشتر در این مقاله ارائه شده است.