نحوه تعیین ایست ضرر و سطح سود

سود خالص در بورس

اهرم مالی چیست؟ چگونه با اهرم بیشتر سود کنیم.

یکی از مهم ترین دغدغه ای که هر شخص با آن مواجه است، کسب درآمد و پیشرفت در مسائل مالی است که برای رسیدن به آن همواره به این می اندیشد که سرمایه خود را کجا قرار دهد و کدام روش سرمایه گذاری بهترین بازدهی را برایش ایجاد میکد؟ برای رسیدن به این هدف بازارها و ابزارهای بسیاری در حوزه مالی و سرمایه گذاری وجود دارد که اهرم مالی نیز یکی از این ابزارهاست. در واقع اهرم مالی یکی از ابزارهای کسب سود بیشتر از سرمایه گذاری است که به هر میزان که درجه این اهرم نیز بیشتر می شود بر میزان ریسک سرمایه گذاری نیز افزوده میشود. اما چگونه این اهرم منجر به کسب سود بیشتر برای اشخاص و شرکتها میشود و منظور از افزایش ریسک سرمایه گذاری چیست؟

اهرم مالی چیست؟

اهرم مالی یا Leverage نوعی ابزار مالی برای افزایش بازدهی در یک سرمایه گذاری است. در واقع استفاده از اهرم مالی یعنی استفاده از بدهی در یک سرمایه گذاری مشخص. یک شرکت یا سرمایه گذار می‌تواند به غیر از دارایی‌ها و سرمایه‌اش، بدون اینکه سرمایه گذار جدیدی اضافه شود، از طریق قرض گرفتن (ایجاد بدهی) سرمایه و فعالیت‌های مالی خود را افزایش دهد.

اهرم مالی سالیان زیادی است که در بخش‌های مختلف بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بازار ملک و مسکن افراد برای خرید خانه، زمین و سایر موارد از وام یا قرض استفاده می‌کنند. هرچه میزان وام و قرض دریافتی بیشتر باشد، فرد می‌تواند سرمایه بیشتر را خریداری نماید در مقابل ریسک بیشتری را برای بازپرداخت وام و قرض متحمل خواهد شد. در سایر بازارهای مالی نیز افراد برای استفاده از فرصت‌های سرمایه گذاری و کسب سود از وام و اعتبار استفاده می‌کنند. دریافت اعتبار برای خرید سهام و اوراق بهادار نیز نوعی دیگر از استفاده از اهرم مالی است.

شرکت‌ها نیز برای اجرای طرح‌های جدید و تأمین منابع مالی از تسهیلات و اعتبار استفاده می‌کنند و اهرم مالی خود را افزایش می‌دهند. به عنوان مثال یک شرکت میتواند 10 میلیارد تومان سرمایه داشته باشد که دارایی های خود شرکت محسوب میشود. این شرکت میتواند 30 میلیارد تومان دیگر نیز از بانک تسهیلات دریافت کند یا اوراق بدهی منتشر کند که در مجموع 40 میلیارد تومان برای سرمایه گذاری در عملیات های خود خواهد داشت. بنابراین هر مقدار سود کسب کند یا زیان متحمل شود از قِبَل 40 میلیارد تومانی خواهد بود که تحد مدیریت شرکت است.

اهرم مالی در شرکت‌های بورسی

همان‌طور که اشاره شد شرکت‌ها برای تأمین منابع مالی جدید می‌توانند به جای افزایش تعداد سرمایه گذاران، از اهرم مالی استفاده کنند. یکی از مزیت‌های استفاده از اهرم مالی نسبت به انتشار سهام جدید و دعوت سرمایه گذاران، در این است که سودهای افزایش یافته از محل سرمایه‌گذاری‌های جدید، بین تعداد زیادی از سهامداران توزیع نمی‌شوند. البته باید در نظر بگیریم که اگر برنامه‌های توسعه‌ای شرکت طبق نحوه تعیین ایست ضرر و سطح سود پیش‌بینی‌ها و سودی که مدنظر بوده محقق نشود، ممکن است بدهی بسیار زیادی از محل اهرم مالی برای شرکت ایجاد شود که شرکت را ناگزیر سازد تا از محل سود سهامداران این بدهی‌ها را تسویه کند.

از آنجاییکه نرخ بازدهی و میزان ریسک نسبت مستقیم با هم دارند و هر چه بازدهی بالاتر رود بر میزان ریسک سرمایه گذاری نیز افزوده میشود، استفاده از اهرم مالی هم که سبب می‌شود افراد یا شرکت‌ها بازدهی‌های بالاتری کسب کنند، سبب بالا رفتن ریسک سرمایه‌گذاری آن‌ها نیز می‌شود. هر چه استفاده از اهرم مالی بیشتر باشد ،‌افراد ریسک بیشتری را نیز باید بپذیرند. لذا زمانی که از اهرم برای سرمایه گذاری استفاده می‌شود و سرمایه گذاری مطابق با پیش‌بینی‌ها پیش نرود، زیان احتمالی بسیار بزرگ‌تر از زمانی می‌شود که از اهرم استفاده نشده است. اهرم سود و زیان بالقوه را بسیار بیشتر می‌کند.

بنابراین توجه به اهرم مالی شرکت‌ها برای بررسی تحلیلی آن‌ها بسیار مهم است؛ نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام میتواند میزان استفاده شرکت از بدهی را مشخص کند. استفاده از بدهی یا اهرم مالی بیشتر برای یک شرکت الزاما به معنی استفاده غیربهینه از منابع مالی شرکت نیست بلکه میزان بازدهی حقوق صاحبان سهام است و بازدهی دارایی های آن شرکت است که مشخص میکند یک شرکت در کسب سود برای سهامداران و به ازای هر ریال دارایی خود چگونه عمل میکند.

مهم ترین نکته در تحلیل شرکتهایی که از اهرم مالی در ترکیب مالی خود استفاده میکنند، مقایسه بازده حقوق صاحبان سهام با نرخ بدهی ای است که شرکت با آن تامین مالی شده است. اگر نرخ حقوق صاحبان سهام شرکت که از تقسیم سود خالص به حقوق صاحبان سهام بدست می آید بیشتر از نرخ بدهی شرکت باشد استفاده از بدهی بیشتر تا میزانی مشخص میتواند به سودآوری بیشتر شرکت کمک کند. به همان میزان نیز ریسک سرمایه گذاری شرکت نیز بالاتر می رود زیرا همانطور که گفته شد اگر در میزان برآورد سود کسب شده یا ROE برآوردی تغییری ایجاد شود که مطابق انتظارات بالا نباشد میتواند منجر به زیان دهی بیشتر از معمول شود.

به طور مثال همان شرکتی را تصور کنید که تنها 10 میلیارد تومان سرمایه دارد که از آورده سهامداران تامین شده است. فرض کنید بازدهی این شرکت در عملیات آن برای یک سال 30 درصد باشد بنابراین میتوان انتظار داشت در انتهای سال مالی سرمایه شرکت 13 میلیارد تومان خواهد بود.

حالت اول: این شرکت 30 میلیارد تومان تسهیلات 20 درصد از بانک الف دریافت میکند که میبایست در انتهای سال بازپرداخت کند. بنابراین در این حالت شرکت در ابتدای سال 40 میلیارد تومان دارد که بخشی از آن را همراه با نرخ بهره ای مشخص بازپرداخت میکند و مابقی سود شرکت خواهد بود. در مجموع شرکت با نرخ بازدهی 30 درصد گفته شده در انتهای سال 52 میلیارد تومان خواهد داشت (1.3*40) که باید 36 میلیارد تومان آن را برگرداند که 30 میلیارد تسهیلات با نرخ 20 درصد است(1.2*30) و مابقی را در صورت های مالی خود به عنوان سرمایه خود شرکت شناسایی کند که 16 میلیارد تومان خواهد بود که 3 میلیارد تومان بیشتر از میزانی است که شرکت بدون اهرم مالی بود.

حالت دوم: شرکت 30 میلیارد تومان تسهیلات با نرخ 35 درصد دریافت میکند. در این حالت در انتهای سال شرکت باید 40.5 (1.35*30) میلیارد تومان را به بانک به عنوان اصل و سود تسهیلات دریافتی بازپرداخت کند. با سرمایه گذاری صورت گرفته مجموعا به 52 میلیارد تومان دست یافته که در نهایت 11.5 میلیارد تومان برایش باقی می ماند که کمتر از حالتی است که شرکت هیچ اهرم مالی ای استفاده نکرده بود.

بنابراین میتوان نتیجه گرفت هرگاه نرخ بازدهی حقوق صاحبان سهام یا همان ROE شرکتی بیشتر از میزان نرخ بهره پرداختی باشد میزان سودآوری شرکت نیز بیشتر خواهد بود و برعکس.

درجه اهرم مالی چیست؟

بسیاری از تحلیل گران از درجه اهرم مالی (degree of financial leverage) برای بررسی‌های تحلیل شرکت‌ها استفاده می‌کنند. DFL به حساسیت سود هر سهم (EPS) نسبت به نوسانات درآمد عملیاتی نیز گفته می‌شود. بدین معنی که هرچقدر اهرم مالی بالاتر باشد، نوسان سود سهم نیز بیشتر است.

فرمول محاسبه درجه اهرم مالی به صورت زیر است.

اهرم مالی در قراردادهای مشتقه

بازار مشتقه شامل بازارهای مختلفی از جمله قراردادهای اختیار معامله و آتی است. از اهرم مالی در بازارهای مشتقه نیز می‌توان استفاده کرد.

به عنوان مثال در بازار آتی سرمایه گذاران از اهرم مالی برخوردارند. عموما در این بازار، ‌قراردادهای هر دارایی در شروع، اهرم 4 یا 5 دارند؛ اما با توجه به شرایط بازار و تغییر وجوه تضمین این میزان تغییر خواهد کرد.

برای مثال اگر کسی بخواهد از بازار قراردادهای آتی ۱ کیلو زعفران بخرد، با توجه به اینکه اندازه قرارداد آتی زعفران ۱۰۰ گرم است، باید ۱۰ قرارداد آتی بخرد. برای اخذ ۱۰ قرارداد آتی زعفران این فرد باید به میزان ۱۰ برابر وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی، وجه نقد به حساب عملیاتی واریز کند. با فرض اینکه وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی زعفران ۲۰۰ هزار تومان باشد؛ ،‌این فرد باید ۲ میلیون تومان پرداخت نماید.

وجه لازم = تعداد قرارداد * وجه تضمین اولیه

۲،۰۰۰،۰۰۰ = ۱۰ * ۲۰۰،۰۰۰

در مقابل اگر فرض کنیم که قیمت یک گواهی سپرده زعفران پوشال در بازار بورس که برابر با ۱ گرم زعفران است، برابر با ۱۰،۰۰۰ تومان باشد، این فرد برای خرید ۱ کیلو زعفران باید ۱،۰۰۰ واحد گواهی خریداری می‌کرد و به وجه نقدی معادل ۱۰ میلیون تومان نیاز داشت.

وجه لازم = قیمت گواهی سپرده * مقدار گواهی سپرده

۱۰،۰۰۰،۰۰۰= ۱۰،۰۰۰ * ۱،۰۰۰

در واقع این فرد به جای پرداخت 10 میلیون تومان برای خرید 1 کیلوگرم زعفران 2 میلیون تومان پرداخت میکند. در واقع میزان سرمایه گذاری این شخص 10 میلیون تومان است اما میزان سود و زیان سرمایه گذاری با توجه به مبلغ پرداختی شخص که 2 میلیون تومان است محاسبه میشود.

چگونه اهرم بازار آتی را محاسبه نماییم؟

برای محاسبه اهرم بازار آتی، کافی است ارزش قرارداد را تقسیم‌بر وجه تضمین اولیه قراردادها نماییم.

در مثال فوق میزان اهرم بازار آتی 5 است. یعنی به ازای هر 1 درصد بازدهی (سود یا زیان) که شخص در حالت بدون اهرم سرمایه گذاری میکرد بدست می آورد، 5 برابر (5درصد) بازدهی در بازار های مشتقه بدست می آورد.

اهرم مالی برای انجام معاملات اعتباری

همواره بخشی از معاملات صورت گرفته در بازار سرمایه با استفاده از اهرم مالی یا همان اهرم بدهی انجام شده است. این بخش از معاملات توسط خریدارانی صورت می‌پذیرد که با تثبیت رونق بازار، به دنبال استفاده از فرصت رشد سریع قیمت‌ها هستند. افرادی که همچنان معتقد به بازدهی بالای بازار سرمایه هستند و می‌خواهند با گرفتن منابع مالی از کارگزاری‌ها (گرفتن اعتبار) کسب سود بیشتری کنند. با توجه به ناپایدار بودن این منابع و ریسک بالایی که این قسمت از بازار به خریداران تحمیل می‌کند، معاملات انجام شده با ضررهای بسیار زیادی پایان می‌یابند. به‌عنوان مثال استفاده از اهرم مالی در نیمه نخست سال 99 باعث شد تا بسیاری از سهامداران حقیقی و حقوقی بیش از میزان سرمایه خود، سود کسب کنند و به تبع آن، شاخص کل بورس نیز بیش از حد معمول بالا رفت. در ادامه همان سال (نیمه دوم سال 99) وضعیتی مشابه اما در مسیر نزولی مشاهده شد. در این سال سهامدارانی که از این اهرم‌های مالی در زمان نامناسب و نزول بازار استفاده کردند، زیان‌های سنگینی را متحمل شدند؛ به عبارت دیگر در زمان‌هایی که بازار سرمایه با هیجان و رشد زیادی همراه است، همراهی یک اهرم مالی همانند خرید اعتباری بر میزان هیجانات افزوده و نگرانی بابت اضافه جهش (overshoot) در بازار به وجود می‌آید.

لذا این تجارب تلخ باعث شکل‌گیری تصور اشتباه درباره مناسب نبودن بازار سرمایه برای سرمایه گذاری می‌شود. در این راستا سازمان بورس به‌عنوان نهاد ناظر در سال‌های اخیر تلاش فوق‌العاده‌ای در جهت قانونمند کردن اعطای اعتبارات در شبکه کارگزاری‌ها به ویژه رعایت نسبت‌های کفایت سرمایه و اخذ وثایق کافی از مشتریان کرده است اما هنوز هم ضرورت مدیریت حجم منابع اعتباری در کل شبکه کارگزاری احساس می‌شود.

نتیجه‌گیری

همان‌طور که توضیح دادیم اهرم مالی ابزاری برای استفاده بیشتر از فرصت‌های سرمایه گذاری در بازار سرمایه و کسب سودهای بالاتر است. با توجه به اینکه اهرم مالی موقعیت‌های سودآوری را افزایش می‌دهد در عین حال ریسک سرمایه گذاری را نیز افزایش می‌دهد؛ بنابراین همواره باید در نظر داشته باشیم استفاده از اهرم مالی همان‌طور که می‌تواند منجر به کسب سود بیشتری شود می‌تواند احتمال ضرر را هم بیشتر کند. بدین‌صورت که در زمانی که از اهرم در سرمایه گذاری‌هایمان استفاده کنیم و برآورد ما برای کسب سود با واقعیت منطبق نشود، زیان احتمالی ما بسیار بیشتر از حالتی می‌شود که از اهرم استفاده نکرده بودیم.

حاشیه سود خالص چیست؟

همونطور که میدونید، یکی از اصلی ترین شروط برای موفق شدن در بازار سرمایه، آموختن، یادگیری و شناخت دقیق مفاهیم و اصطلاحات اونه. اگه جزء فعالان بازار سرمایه هستید و یا جزء افرادی هستید که به تازگی وارد بورس شدین، با شناخت و تسلط
بر اصطلاحات و مفاهیم موجود در بازار سرمایه و با بکارگیری اون ها در جهت درست، تبدیل به یکی از برندگان این بازار خواهید شد. همواره در تحلیل بنیادی شرکتها پارامترهای مهمی همچون حاشیه سود عملیاتی، حاشیه سود خالص، انواع نسبتها و…
وجود داره که اهمیت بالائی دارن.

مقدمه ای بر حاشیه سود خالص

یکی از پارامترها و اصطلاحات مهم در تحلیل بنیادی سهام شرکتها، مفهوم حاشیه سود هستش. معمولا برای یک معامله گر،
میزان سود و ضرری که در یک معامله کوتاه مدت یا بلند مدت متوجه سرمایه اولیه اش میشه خیلی مهمه. همه دوس دارن که معاملاتشون همیشه موفق و پر سود باشه و همواره از ضرر بیزار هستن. در این مقاله قصد داریم به مفهوم حاشیه سود خالص و مفاهیم حول اون بپردازیم؛ پس با بورس‌فا همراه ما باشید.

حاشیه سود یا حاشیه سود خالص چیست؟

حاشیه سود یا Profit Marigin یکی از نسبت های سودآوریه که از تقسیم درآمد یا سود خالص شرکت بر فروش خالص شرکت به دست میاد. به‌ طورکلی حاشیه سود برابر است با نسبت سود به فروش شرکت. درآمد یا سود خالص ممکنه با تفریق همه هزینه
های شرکت از جمله هزینه های عملیاتی، هزینه مواد اولیه و هزینه های مالیاتی از درآمد کل به دست بیاد. حاشیه سود به شکل درصد بیان میشه و مشخص میکنه که یه شرکت چه مقدار از هر یک دلار فروش رو در حساب مربوط به درآمدها نگه‌ داری میکنه. همچنین لازم به ذکره که حاشیه سود انواع مختلفی مثل حاشیه سود خالص، حاشیه سود ناخالص، حاشیه سود عملیاتی، حاشیه سود قبل از مالیات و… داره که به حاشیه سود عملیاتی در مقاله های آتی میپردازیم؛

برای مثال، حا‌شیه سود 20 درصدی به این معنیه که شرکت دارای درآمد خالص 0.20 دلار به ازای هر دلار از کل درآمدهای کسب شده هستش. اگر چه برای حاشیه سود انواع مختلفی وجود داره اما نکته مهم اینجاست که اصطلاح حاشیه سود اغلب برای اشاره به حاشیه سود خالص مورد استفاده قرار میگیره. پس منظور از حاشیه سود، همون حاشیه سود خالصه. همچنین حاشیه سود، درصدی از اندازه گیری سوده که بیانگر میزانیه که شرکت برای هر دلار از فروش به دست میاره. اگه یه شرکت برای هر فروش پول بیشتری به دست بیاره، طبیعتا حاشیه سود بالاتری داره.

سود خالص چیست؟

سود خالص یا Net profit به باقیمانده مجموع درآمدها پس از کسر هزینه های عملیاتی، سایر هزینه های مالی و مالیات گفته میشه. در حقیقت سود خالص میزان باقیمانده از سود شرکت پس از کسر تمامی هزینه‌ هاست. سود خالص میتونه مثبت و یا منفی باشه که در صورت منفی بودن به اون زیان خالص گفته میشه. سود خالص معیار مهمی برای شناسایی شرکت‌های سودآوره. این معیار همچنین برای محاسبه سود هر سهم نیز مورد استفاده قرار میگیره. به همین دلیل، عموم مردم ممکنه به‌ جای واژه سود خالص از معادل ‌هایی مثل درآمد خالص شرکت، سود هر سهم و یا همون EPS استفاده کنن. شرکتی که در حال رشد درآمدها و یا کاهش هزینه‌ها باشه، در واقع در حال بهتر کردن سود خالص خودشه.

سود خالص در بورس

سود ناخالص چیست؟

سود ناخالص یا Gross Profit هم میتونه برای هر شرکتی محاسبه بشه. شرکتها در بازه های زمانی مشخص و در هر دوره، میزان سود و ضررهاشونو اعلام میکنن. چیزی که برای سهامداران و سرمایه گذاران خیلی مهمه، میزان سود کسب شده شرکت در اون بازه زمانی هستش؛ اما باید دقت بشه که این سود خالص هست و یا ناخالص. اگه عواملی مثل هزینه های عملیاتی، سایر هزینه های مالی، مالیات و… از این میزان سود کسر نشه، به اون سود، سود ناخالص گفته میشه.

خوبه که درمورد انواع وضعیت نمادهای بورسی اطلاعات داشته باشی » انواع وضعیت نمادها در بورس

حاشیه سود ناخالص چیست؟

حاشیه سود ناخالص یا Gross Profit Margin یکی از معیارهای سودآوره که نشون دهنده درصد درآمدیه که بیش از هزینه کالاهای فروخته شده، هستش. این حاشیه سود نشون میده که چطور تیم مدیریت اجرایی شرکت، موفق به تولید درآمد از هزینه هایی که در تولید محصولات و خدمات خود انجام میدن، میشن. به طور خلاصه هر چی این عدد بیشتر باشه، مدیریت شرکت در زمینه سودسازی از هر واحد دلار، کارآمدتر به نظر میرسه.

حاشیه سود ناخالص با استفاده از کل درآمد شرکت، منحصرا هزینه کالاهای فروخته شده یا COGS محاسبه میشه و تفاوتش رو با درآمد کل شرکت میسنجن. معمولا حاشیه سود ناخالص رو هم به صورت درصد نشون میدن. COGS مبلغیه که شرکت برای تولید کالاها و یا خدماتی که اون رو به فروش میرسونه، هزینه میکنه.

کاربردهای حاشیه سود

در سطوح ابتدائی، حاشیه سود پائین میتونه این ‌طور تعبیر بشه که سوددهی شرکت چندان ایمن نیست. اگه شرکتی با حاشیه سود پائین، کاهشی در فروش تجربه کنه، حاشیه سود اون حتی بیشتر کاهش پیدا میکنه که ممکنه به حاشیه سودی بسیار پائین، خنثی و یا حتی منفی منجر بشه. حاشیه سود پائین میتونه به نکات خاصی درباره صنعتی که یک شرکت در اون فعالیت داره و یا شرایط کلان اقتصادی اشاره کنه. به طور مثال، اگه حاشیه سود یک شرکت کم باشد، میتونه نشون دهنده این باشه که فروش کم
تری از سایر شرکتها در همون صنعت داشته و یا اینکه صنعتی که شرکت در اون فعالیت داره، خودش از شرایط وخیمی رنج میبره.

همچنین مخارج بالا نسبت به درآمد که حاشیه سود پائین رو نشون میده، ممکنه نشانگر نحوه تعیین ایست ضرر و سطح سود این باشه که شرکت احتمالا به خاطر مشکلات مدیریتی، در حال تقلا برای پائین نگه ‌داشتن هزینه هاست. مخارج بالا ممکنه به دلایل مختلفی اتفاق بیفته؛ مثلا شرکت به نسبت فروشش موجودی کالای زیادی داره و یا اینکه کارمندان زیادی استخدام کرده و یا در فضای بیش ‌از حد بزرگی فعالیت میکنه و در نتیجه مجبوره پول اجاره زیادی بپردازه و خیلی دلایل دیگه؛ از طرفی حاشیه سود بالا نشانگر شرکتی سودآوره که کنترل بهتری بر هزینه‌ هاش داره. حاشیه سود همچنین میتونه جنبه‌های خاصی از استراتژی قیمت گذاری یک شرکت رو مشخص کنه. به طور مثال حاشیه سود پائین ممکنه نشون بده که شرکت کالاهای خودش رو کمتر قیمت گذاری کرده.

همچنین برای محاسبه حاشیه سود خالص به اطلاعات و صورتهای مالی میان دوره ای ماهانه، 3 ماهه، 6 ماهه و یا یکساله شرکت مورد نظر نیاز داریم. این اطلاعات و صورتهای مالی هم در سایت خود شرکت و هم در سامانه کدال به نشانی Codal.ir موجوده.

محدودیت های حاشیه سود

اگرچه حاشیه سود میتونه برای مقایسه شرکتها با یکدیگر بسیار مفید باشه اما افراد باید از این معیار فقط در جهت مقایسه شرکتهایی که در یک صنعت و یک گروه و با مدل‌ های کسب و کار و سطح درآمدی یکسان هستن، استفاده کنن. شرکتها در صنایع متفاوت اغلب مدل های کسب و کار مختلف با حاشیه سودهای گوناگون دارن؛ به همین دلیل تفسیر مقایسه ‌ای بین حاشیه‌های سود آن‌ها تقریبا امری بی ‌معنیه.

به طور مثال، شرکت‌هایی که اجناس لوکس میفروشن اغلب درصد سود بالایی در اجناس دارند؛ در حالی ‌که موجودی کالا و هزینه سربار کمی دارن و یا درآمد متوسطی دارن اما از حاشیه سود بالایی برخوردارن. از طرفی، شرکتهای تولید کننده کالاهای اساسی، به دلیل نیاز به نیروی کار و فضای بیشتر، درصد سود کمی داشته و موجودی کالا و هزینه سربار نسبتا بالایی دارن؛ همین‌طور ممکنه این شرکتها درآمد بالایی داشته باشن اما از حاشیه سود پائینی برخوردارن.

در رابطه با اوراق بدهی و انواعش اطلاعاتی نداری؟ » همه چیز در رابطه با اوراق بدهی

نتیجه گیری

خب دوستان، در این مقاله هم به مبحث مهمی پرداختیم که شاید برای خیلی از تازه واردای این بازار هنوز ناشناخته هست. امیدواریم این مقاله هم نظرتونو جلب کرده باشه و در ادامه راه بهتون کمک کنه. خوشحال میشیم که دیدگاه تونو برامون بنویسید. تیم آموزشی بورس فا همواره موفقیت و رزقی پر رونق رو براتون آرزومنده؛

سوالات متداول در رابطه با حاشیه سود خالص

به‌ طورکلی حاشیه سود برابر است با نسبت سود به فروش شرکت.

به باقیمانده مجموع درآمدها پس از کسر هزینه های عملیاتی، سایر هزینه های مالی و مالیات گفته میشه.

حاشیه سود خالص / حاشیه سود ناخالص / حاشیه سود عملیاتی / حاشیه سود قبل از مالیات.

هزینه فرصت از دست رفته و روش محاسبه آن

با وجودی که مفاهیم هزینه‌ فرصت (Opportunity Cost) و مبادله (Trade-off) بسیار به یکدیگر نزدیک هستند، ماهیت آن‌ها متفاوت است و لازم است هر یک نحوه تعیین ایست ضرر و سطح سود از آن‌ها را به خوبی بشناسیم و تفاوت‌شان با یکدیگر را نیز درک کنیم.

پیش از این‌که به تعریف هزینه فرصت بپردازیم، اجازه بدهید چند مثال فرضی را با هم مرور کنیم:

• فردی را در نظر بگیرید که می‌خواهد صد میلیون تومان از دارایی خود را به سکه‌ی طلا تبدیل کند. اگر به هر علت، از خریدن سکه‌ی طلا منصرف شود یا نتواند این کار را انجام دهد، دومین گزینه‌ی او برای استفاده از این صد میلیون تومان چه خواهد بود؟
• یکی از دوستان‌تان که سال‌ها در خارج از کشور زندگی می‌کند، برای مدت کوتاهی به ایران آمده و صرفاً یک مرتبه فرصت دارید او را ببینید و ساعتی را با هم بگذرانید. نخستین انتخاب شما برای این یک ساعت چیست؟ دومین انتخاب‌تان چه بود که از آن به نفع گزینه‌ی اول، صرف‌نظر کردید؟

ساده‌ترین تعریف هزینه فرصت چنین است:

دومین گزینه‌ی شما (که آن را کنار گذاشته و به سراغ گزینه‌ی فعلی آمده‌اید) می‌توانست چه ارزش‌ها و دستاوردهایی برایتان داشته باشد؟

به بیان دیگر، هزینه‌‌‌ی ضمنی که با انتخاب گزینه‌ی نخست و کنار گذاشتن دومین گزینه پرداخت کردید، چیست و چقدر است؟

ما معمولاً در انتخاب‌ها و تصمیم گیری‌های خود،‌ به هزینه‌های مستقیم انتخاب‌مان توجه می‌کنیم و بعید است این هزینه‌ها از چشم‌مان پنهان بمانند. اما هزینه‌های ضمنی هم، بخشی از هزینه های تصمیم گیری هستند که نباید از آن‌ها غافل شویم.

این نکته را می‌توان به شکل بسیار ساده‌ی زیر نوشت و بیان کرد:

هزینه‌های واقعی = هزینه‌های مستقیم + هزینه‌های ضمنی

یک مثال دیگر از هزینه فرصت

بسیاری از ما وقتی از کارآفرینی حرف می‌زنیم و به هزینه‌های ایجاد کسب و کار جدید فکر می‌پردازیم، صرفاً به طرح تجاری و هزینه‌های متعارفی که در‌ آن ذکر می‌شود توجه می‌کنیم.

اما اگر بخواهیم هزینه واقعی راه‌اندازی یک کسب و کار را برآورد کنیم، باید هزینه‌ی فرصت کارآفرینی را نیز محاسبه و برآورد کنیم.

از آن‌جا که آلترناتیو (گزینه‌ی دوم) هر یک از ما با دیگری متفاوت است، هزینه فرصت کارآفرینی هم برای هر یک از ما متفاوت خواهد بود.

به همین علت، ممکن است راه‌اندازی یک کسب و کار مشخص، برای یک نفر کاملاً‌ توجیه‌پذیر و برای فردی دیگر، کاملاً‌ غیر قابل پذیرش باشد.

دسترسی کامل به مجموعه درس‌های تصمیم گیری و حل مسئله برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. با فعال کردن اشتراک ویژه به درس‌های بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست آن‌ها را در اینجا ببینید:

بررسی‌های ما نشان داده که دوستان متممی علاقه‌مند به تصمیم گیری و حل مسئله از درس‌های زیر هم استقبال می‌کنند:

دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

تمرین درس هزینه فرصت از دست رفته

چه مثال‌ها و تجربه‌های دیگری از هزینه فرصت در ذهن دارید که بتوانند مکمل مناسبی برای بحث مطرح شده در این درس باشند؟

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارت حل مسئله به شما پیشنهاد می‌کند:

همین امروز به خانواده بزرگ تبدیل بپیوندید

با هر سطحی از دانش در سریع‌ترین زمان با آموزش گام به گام سرمایه گذاری را تجربه کنید.

ابزار حرفه‌ای معامله

با ابزار‌های حرفه‌ای خرید و فروش از جمله حدضرر (stop loss) و OCO ریسک معاملات خود را در هر زمان و هر شرایطی مدیریت کنید.

کیف پول اختصاصی امن

ارز‌های دیجیتال خود را می‌توانید روی کیف پول امن خود در تبدیل نگهداری کنید و در صورت نیاز روی انواع شبکه‌ها به کیف پول‌های دیگر انتقال دهید.

پشتیبانی سریع

تیم پشتیبانی تبدیل در تمامی شرایط از طریق چت آنلاین و تلفن، همراه شما هستند و راهنمایی‌های لازم جهت استفاده از سایت را به شما می‌رسانند.

چرا تبدیل؟

چرا تبدیل را برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال به شما پیشنهاد می‌کنیم؟

احراز هویت سریع

با ثبت نام و انجام فرایند سریع و آسان احراز هویت در تبدیل، فقط چند کلیک با شروع معامله فاصله دارید.

کسب درآمد

با دعوت از دوستان خود به تبدیل، درآمد کسب نمایید. اطلاعات بیشتر را در صفحهٔ دعوت از دوستان ببینید.

حداقل فاصله خرید و فروش

ربات‌های بازارگردان تبدیل با نظارت 24 ساعته بر قیمت‌های جهانی، کمترین میزان گپ خرید و فروش را برای کاربران ایجاد می‌نماید.

بیشترین تنوع ارزی

در صرافی ارز دیجیتال تبدیل، بیشترین تنوع ارزی در بین بازار‌های معاملاتی ایران را با بازار‌های تومانی و تتری متنوع تجربه کنید.

همه جا در دسترس شما

با اپلیکیشن موبایل حرفه‌ای تبدیل، به سادگی و در هر شرایطی خرید و فروش امن ارز‌های دیجیتال را تجربه کنید!

راهنمای گام به گام

هر آنچه درباره استفاده از خدمات تبدیل باید بدانید را در اینجا بیابید.

جستجو در سوالات

آکادمی تبدیل

راهنمای خرید و فروش ارز‌های دیجیتال همراه با آموزش‌های ویدیویی معامله‌گری

سوالات متداول

در این بخش می‌توانید پاسخ سوالات متداولی را که ممکن است برای شما پیش بیاید، مشاهده کنید.

جستجو در راهنما

ارز دیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال (cryptocurrency) درواقع یک نوع پول دیجیتال است که جایگزین ارزهای رایج محسوب می‌شود. ارزهای دیجیتال انواع مختلفی دارند که هر کدام کاربردهای مخصوص خود را دارد. ارزهای دیجیتال به‌صورت غیرمتمرکز در بستر بلاکچین فعالیت می‌کنند و با پروتکل‌های رمزگذاری‌شده و امن طراحی شده‌اند. هدف از طراحی ارزهای دیجیتال در وهله اول افزایش امنیت و پیشگیری از کلاه‌برداری ارزی بود. یکی دیگر از اهداف ارزهای دیجیتال، سهولت بیشتر معاملات و حذف واسطه بین خریدار و فروشنده بوده است. امروزه انواع ارز دیجیتال وجود دارد که محبوب‌ترین آن‌ها به‌ترتیب بیت کوین، ریپل، اتریوم و لایت کوین هستند. لیست قیمت ارزهای دیجیتال را می‌توانید از اینجا ببینید. جالب است بدانید که محبوب‌ترین ارز دیجیتال بیت کوین است. این ارز دیجیتال نسبت به سایر ارزهای دیجیتال از محبوبیت بیشتری برخوردار است و همواره خرید بیت کوین ، طرفداران زیادی دارد.

صرافی ارز دیجیتال چیست؟

صرافی ارز دیجیتال پلتفرمی آنلاین است که امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را به‌صورت آنلاین برای کاربران فراهم می‌کند؛ این بدان معنا است که صرافی ارزهای دیجیتال کاربران را قادر می‌سازد تا با پول خود ارز دیجیتال خریداری کنند یا ارزهای دیجیتال را به پول واقعی تبدیل کنند. نکته قابل توجه در مورد صرافی‌های ارز دیجیتال آن است که تراکنش‌ها به‌صورت همتا به همتا انجام می‌شوند؛ یعنی هر کاربر به‌طور مستقیم و بدون واسطه با سایر کاربران به معامله می‌پردازد. به‌این‌ترتیب، اگر قصد دارید در دنیای ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری کنید، می‌توانید با عضویت در صرافی‌ ارز دیجیتال تبدیل ، بدون نیاز به واسطه مشغول معامله شوید.

صرافی ارز دیجیتال تبدیل

صرافی ارز دیجیتال تبدیل، یک صرافی معتبر ایرانی است که به‌منظور حذف واسطه از معاملات، از شبکه همتا به همتا استفاده می‌کند. این صرافی با خدماتی که ارائه می‌کند توانسته پابه‌پای صرافی‌های پیشرفته روز دنیا پیش برود. قابلیت‌هایی که صرافی تبدیل برای کاربران خود فراهم کرده است، دست‌کمی از ویژگی‌های صرافی‌های مطرح دنیا ندارند. ازجمله ویژگی‌های صرافی تبدیل می‌توان به امنیت بالای‌ آن در معاملات و برداشت و واریز نامحدود اشاره کرد.

خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران چگونه انجام می‌شود؟

با توجه به تحریم‌های متعددی که طی سال‌های اخیر بر ایران حاکم شده است، بازار ارز دیجیتال نیز در ایران با محدودیت‌هایی روبه‌رو بوده است. کاربران ایرانی نمی‌توانند به‌طور مستقیم در بازار ارزهای دیجیتال معامله کنند، درنتیجه، نحوه خرید و فروش ارزهای دیجیتال یکی از مشکلات رایج میان معامله‌گران ایرانی محسوب می‌شود. اما شما به راحتی می‌توانید پس از ثبت‌نام در یک صرافی ایرانی معتبر مانند تبدیل، معاملات ارز دیجیتال خود را آغاز کنید.

مزایای صرافی معتبر تبدیل

صرافی تبدیل به‌عنوان یکی از معتبرترین صرافی‌های ایرانی از مزیت‌های بسیاری برخوردار است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

احراز هویت سریع

پس از ثبت‌نام و گذراندن مراحل آسان و سریع احراز هویت در صرافی تبدیل، تنها چند کلیک تا معامله فاصله دارید!

کسب درآمد

یکی از مزایای صرافی تبدیل این است که علاوه‌بر انجام معاملات ارز دیجیتال، می‌توانید از طریق دعوت دوستان خود به این صرافی درآمدزایی کنید.

حداقل فاصله خرید و فروش

صرافی تبدیل دارای ربات‌های بازارگردان است که با نظارت ۲۴ ساعته بر قیمت‌های جهانی، حداقل میزان فاصله خرید و فروش را برای کاربران فراهم می‌کند.

تنوع بیش از ۲۰۰ ارز

صرافی ارز دیجیتال تبدیل امکان خرید و فروش بیش از ۲۰۰ ارز دیجیتال متنوع را فراهم کرده است؛ از بیت کوین، اتریوم، کاردانو و لایت کوین بگیرید تا دوج کوین، شیبا اینو و لونا کلاسیک و .

کارمزد مناسب با سطوح کارمزدی مختلف

میزان کارمزدی که هر کاربر در صرافی ارز دیجیتال تبدیل می‌پردازد، به سطح کاربری بستگی دارد. برای مثال در سطح کاربری فیروزه، کارمزد ۰٫۴ است و در سطح کاربری الماس، کارمزد ۰٫۱۵ است. برای آشنایی بیشتر با انواع سطوح کاربری و کارمزدها در تبدیل، صفحه کارمزد تبدیل را بررسی کنید.

پشتیبانی ۲۴ ساعته

یکی دیگر از مزایای صرافی ارز دیجیتال تبدیل، پشتیبانی ۲۴ ساعته آن است. هر زمان که به مشکلی برخورد کردید یا سؤالی برایتان مطرح شد، می‌توانید با پشتیبانی صرافی تبدیل تماس بگیرید. تیم پشتیبانی تبدیل در هر شرایطی از طریق تماس تلفنی و چت آنلاین پشتیبان شما هستند و جهت استفاده از سایت راهنمایی‌های لازم را در اختیارتان قرار می‌دهند.

صرافی ارز دیجیتال ایرانی تبدیل چقدر امن است؟

امنیت بالا، یکی از اساسی‌ترین ویژگی‌هایی است که هر صرافی ارز دیجیتال باید آن را برای کاربران خود فراهم کند. پیش از هرگونه اقدام برای آغاز فعالیت در دنیای ارزهای دیجیتال، باید صرافی‌ای را انتخاب کنیم که امنیت بالای معاملات را تضمین کند، چراکه وجود بستری مطمئن و ایمن برای انجام معاملات در یک صرافی، خیال شما را از بابت فاش نشدن اطلاعات مربوط به معاملات و سرمایه‌تان راحت می‌کند. صرافی ارز دیجیتال تبدیل از نظر حقوقی به ثبت رسیده و با موفقیت مجوز دانش‌بنیان را از معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری اخذ کرده است. تبدیل از درگاه پرداخت قانونی و کد مالیاتی برخوردار است و زیر نظر نهادهایی مانند پلیس فتا فعالیت می‌کند. تیم امنیت تبدیل به‌صورت ۲۴ ساعته وضعیت سایت را بررسی می‌کند و از دارایی کاربرانشان به بهترین شکل مراقبت میکنند.

خرید ارز دیجیتال از صرافی تبدیل

برای خرید ارز دیجیتال از صرافی تبدیل باید مراحل ساده‌ای را پشت‌سر بگذارید. در ادامه به توضیح این مراحل می‌پردازیم.

مرحله اول، ثبت‌نام و احراز هویت در صرافی تبدیل

برای خرید ارز دیجیتال ابتدا لازم است در وب‌سایت تبدیل ثبت‌نام کرده و مراحل احراز هویت خود را پشت‌سر بگذارید.

مرحله دوم، واریز به‌صورت تومانی

پس از احراز هویت باید وارد کیف پول دیجیتال خود شوید و موجودی تومانی حسابتان را افزایش دهید. کافی است کیف پول را انتخاب کنید و پس از وارد کردن مبلغ مدنظر و انتخاب کارت خود روی «واریز» کلیک کنید.

مرحله سوم، انتخاب بازار تتری یا تومانی

حالا موجودی تومانی حسابتان افزایش پیدا کرده است. قبل از آن‌که ارز دیجیتال موردنظرتان را خریداری کنید باید یکی از بازارهای پیش ‌رو را انتخاب کنید. کاربران در بازار تتری می‌توانند با استفاده از تتر، سایر ارز‌های دیجیتال را بخرند. همچنین در بازار تومانی می‌توانید چندین ارز دیجیتال را با تتر خریداری کنید.

مرحله چهارم، ثبت سفارش

پس از آن‌که بازار موردنظر را انتخاب کردید، صفحه‌ای برای شما نمایش داده می‌شود. در این صفحه پس از انتخاب گزینه خرید، به صفحه خرید بیتکوین منتقل می‌شوید. در این صفحه دو گزینه ثبت سفارش و سفارش آنی نمایان می‌شوند که هرکدام روش‌های مختلف خرید ارز دیجیتال را در اختیارتان قرار می‌دهند. ثبت سفارش اولین روشی است که با استفاده از آن می‌توانید بر اساس قیمت‌های پیشنهادی فروشندگان، برای خرید قیمتی را تعیین کنید. سپس حجم موردنظر بیتکوین را وارد و روی گزینه «خرید» بزنید. سفارشتان به همین سادگی ثبت می‌شود.

خرید از طریق سفارش آنی

روش دیگری که برای خرید ارز دیجیتال با تومان وجود دارد، سفارش آنی است. با استفاده از این روش در لحظه خرید خود را انجام می‌دهید. این معامله با کم‌ترین قیمتی که فروشندگان ارائه کرده‌اند صورت می‌گیرد.

فروش ارز دیجیتال به صرافی تبدیل

نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید آن است که برای فروش ارز دیجیتال در صرافی تبدیل نیز باید همین مراحل را بگذرانید، با این تفاوت که به‌جای گزینه خرید، باید روی گزینه فروش کلیک کنید.

بهترین صرافی ارز دیجیتال ایرانی باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

هر صرافی ارز دیجیتال ایرانی برای آن‌که معتبر شود، باید از یک‌سری ویژگی‌ها برخوردار باشد. صرافی ارز دیجیتال تبدیل به‌عنوان یکی از معتبرترین صرافی‌های ایرانی، خدمات متنوعی را ارائه می‌کند. کاربران می‌توانند زیر سایه ویژگی‌های امنیتی که این صرافی دارد، به‌آسانی ارز دیجیتال خریدوفروش کنند. صرافی ایرانی تبدیل همچنین از ابزارهای حرفه‌ای مانند کیف پول اختصاصی و اپلیکیشن ارز دیجیتال تبدیل موبایل برخوردار است که فرآیند معامله را برای کاربران بسیار آسان‌تر می‌کند. در وب‌سایت تبدیل می‌توانید به بخش «راهنمای جامع مشتریان» مراجعه کنید. با استفاده از این بخش می‌توانید سؤالات متداول و پاسخ آن‌ها را مشاهده کرده و به راهنمای مخصوص هر بخش دسترسی داشته باشید. وب‌سایت صرافی تبدیل درزمینه ارز دیجیتال نیز آموزش‌های ویژه‌ای در اختیار کاربران قرار داده است. نکته قابل‌توجه آن است که در پنل کاربری اختصاصی به داشبورد تحلیل سود و زیان هم دسترسی دارید. جالب است بدانید که صرافی تبدیل از قابلیت خرید آسان برخوردار است. خرید آسان درواقع به تبدیل ارزهای دیجیتال به یکدیگر مربوط می‌شود. بسیاری از صرافی‌های جهان این قابلیت را ندارند. صرافی تبدیل با استفاده از قابلیت خرید آسان ، امکان خرید ارزهای دیجیتال را با استفاده از تومان در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

قبض‌های نجومی گاز در کمین شماست / پرمصرف‌ها یا کم‌مصرف‌ها، کدام یک، بیشتر ضرر می‌کنند؟

آرمان ملی نوشت: برخی‌ها پایین بودن قیمت گاز را از جمله عوامل مهم تأثیرگذار بر مصرف بی‌رویه گاز در بخش خانگی می‌دانند، اما در مقابل برخی کارشناسان دیگر نیز معتقدند افزایش قیمت گاز به صورت پلکانی هم تنها فشار اقتصادی به اقشار آسیب پذیر جامعه را بیشتر می‌کند و قادر نخواهد بود میزان مصرف را کاهش دهد.

ایران دارای جایگاه دوم تولید گاز و همچنین مقام سوم در حوزه مصرف در سطح جهانی را دارد، اما مساله‌ای که به نگرانی‌های بسیاری در بین دولتمردان و کارشناسان منجر شده اجرای طرح افزایش تعرفه پلکانی گاز است که البته مخالفان و موافقان بسیاری دارد که در این میان، برخی‌ها پایین بودن قیمت گاز را از جمله عوامل مهم تأثیرگذار بر مصرف بی‌رویه گاز در بخش خانگی می‌دانند، اما در مقابل برخی کارشناسان دیگر نیز معتقدند افزایش قیمت گاز به صورت پلکانی هم تنها فشار اقتصادی به اقشار آسیب پذیر جامعه را بیشتر می‌کند و قادر نخواهد بود میزان مصرف را کاهش دهد.

مرتضی بهروزی فرد، کارشناس انرژی در این باره گفت: ایران کشوری است که از منابع غنی نفت و گاز بهره‌مند است اما با وجود این منابع غنی بارها شاهد این بودیم که از مباحثی چون کمبود گاز، ضرورت افزایش قیمت و یا حتی واردات گاز سخن گفته شده است بدون آنکه بررسی کارشناسی در این زمینه صورت گیرد و یا از تجارب دولت‌های پیشین در خصوص افزایش انواع انرژی برای مصرف کنندگان استفاده شود. او درباره تاثیرگذار بودن افزایش پلکانی تعرفه گاز به دلیل کمبود گفت: مشکل کمبود گاز، مساله‌ای است که فقط اختصاص به فصل سرما ندارد بلکه اکثر نیروگاه‌ها و یا صنایع متکی به صنعت گاز برای فعالیت هستند و این اشتباهی است که به دلیل تک سوخت کردن اکثریت صنایع رخ داده است هر چند کمبود گاز در فصل سرما به دلیل مصرف بیشتر افزایش می‌یابد اما آنچه که بدیهی است این است که مشکل با افزایش قیمت گاز بهبود نخواهد یافت و این فرآیندی است که پیش از این نیز در دولت‌های قبل نیز محک خورده و نتیجه مثبتی به دنبال نداشته است. بهروزی‌فرد ادامه داد: افزایش قیمت گاز تنها ثمره‌ای که به دنبال خواهد داشت این است که فشار بیشتر به اقشار آسیب پذیر وارد خواهد شد، چراکه اگر بخواهیم به این گروه در راستای افزایش قیمت گاز وارد نشود، باید توصیه به مصرف نکردن گاز و تحمل سرما داشته باشیم تا مشمول گروهی شوند که افزایش قیمت گاز برای آنها لحاظ نمی‌شود. این کارشناس انرژی معتقد است: فرهنگ سازی در خصوص مصرف بهینه گاز، توصیه به استفاده از سوخت‌های دیگر به ویژه انرژی‌های نو، خروج از وابستگی به صنعت گاز در حوزه صنایع از جمله راهکارهایی محسوب می‌شود که می‌تواند چالش کمبود گاز را حل کند و زمینه استفاده مناسب از منابع غنی نفت و گاز در کشور را مهیا کند.

بهینه‌سازی مصرف سوخت راهکار صحیح

او در ادامه بیان کرد: اجرای درست طرح بهینه‌سازی مصرف سوخت در تمام عرصه‌ها مانند اجرای اصل ۱۹ مقررات ملی ساختمان و عایق بندی ساختمان‌ها، ساخت تجهیزات سرمایشی و گرمایشی با مصرف کم همچنین از جمله دیگر راهکارهایی به شمار می‌آید که وزارت صنایع و معادن به آن بی‌توجه هستند و تنها گزینه پیش‌رو را افزایش قیمت گاز معرفی می‌کنند در حالی که پیش از این تغییر لامپ‌های پرمصرف رشته‌ای به لامپ‌های کم مصرف تجربه بسیار موفقی در کاهش مصرف برق به ثبت رسانده است ولی در دیگر قالب‌های انرژی توجهی به آن نشد و همچنان افزایش مصرف سوخت را در بخش‌های مختلف شاهد هستیم. بهروزی فرد اضافه کرد: اجرای سیاست افزایش قیمت گاز به صورت پلکانی در صورتی موفق خواهد بود که پیش از این پارامترهای تاثیرگذار در بهینه‌سازی مصرف سوخت را عملیاتی کنیم البته در این میان باید به مقوله افزایش سرمایه‌گذاری جهت فرآوری و افزایش تولیدات سوخت پاک به‌طور جدی بپردازیم.

دومین تولیدکننده گاز دنیا روی کاغذ

این کارشناس انرژی توضیح داد: در حال حاضر فقط در روی کاغذ دومین تولیدکننده گاز دنیا هستیم و از شرایط نامطلوبی در بخش مصرف و مزایای آن بهره‌مند هستیم و آنچه که مسلم است این است که افزایش قیمت گاز فقط به اقشار آسیب پذیر فشار وارد می‌کند. او در خصوص اینکه آیا اجرای طرح افزایش قیمت پلکانی گاز عدالت در مصرف انرژی را به‌همراه خواهد آورد گفت: هر مصرف کننده‌ای به میزانی که مصرف می‌کند هزینه پرداخت می‌کند و با افزایش قیمت انرژی فقط گروه دیگر باید متحمل سختی و دشواری مصرف انرژی یا تحمل سرما و نبود سوخت شود و در حقیقت این طرح گروه آسیب پذیر را مدیریت می‌کند و تاثیری بر گروه مرفه جامعه ندارد.

بیشترین بازدارندگی برای پرمصرف‌ها

معین احمدی، کارشناس انرژی در این خصوص معتقد است: تعرفه‌های گاز و انواع سوخت اکنون در بخش خانگی در حال اجراست اما پله‌هایی که تعیین شده‌اند تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند و نقش بالایی در بازدارندگی در مصرف ایفا نمی‌کنند و تعرفه‌گذاری باید به گونه‌ای باشد که بیشترین بازدارندگی را برای پرمصرف‌ها و کمترین فشار را بر کم مصرف‌ها داشته باشد اما به گفته مسئولان صنعت برق همین شیوه نیز نقش بسزایی در کاهش مصرف و مدیریت ناترازی صنعت برق در پیک مصرف امسال داشته است. احمدی بیان کرد: بر اساس آمار آژانس بین‌المللی انرژی(IEA) ایران با رقمی نزدیک به ۳۰ میلیارد دلار بیشترین میزان یارانه پنهان انرژی در دنیا را می‌دهد و بعد از ایران کشور چین با بیش از یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر جمعیت،۵/۲۵ میلیارد دلار یارانه انرژی می‌دهد. او اضافه کرد: سیاست‌های کنترل مصرف به طریقه کنترل قیمتی و غیرقیمتی تقسیم بندی می‌شوند که باید در کنار یکدیگر اجرا شوند. اگر فقط قیمت برق یا گاز افزایش پیدا کند، بعد از گذشت زمان مصرف کنندگان به قیمت‌ها عادت می‌کنند و مجددا میزان مصرف بالا می‌رود مانند آنچه که در زمان هدفمندی یارانه‌ها و افزایش قیمت انرژی رخ داد، چراکه بعد از گذشت زمان میزان مصرف انرژی به روال قبل بازگشت. احمدی افزود: اقدام اخیر وزارت نیرو برای محاسبه تعرفه مشترکان پرمصرف که بر اساس دو برابرکردن الگوی مصرف برق تجدیدپذیر انجام گرفته است تعرفه‌گذاری پلکانی به عنوان ابزار قیمتی در کشورهای دیگر هم مورد استفاده قرار می‌گیرد و اقدام درستی است و در تعیین مقادیر باید مبنای علمی مورد محاسبه قرار گیرد. این کارشناس انرژی گفت: تابستان پیک مصرف برق محسوب می‌شود اما در کل ایام سال هم مصرف وجود دارد و منطق تعرفه‌گذاری در طول سال با هدف اینکه هزینه‌های تولید برق تأمین شود و باید اجرا شود زیرا در حال حاضر فروش برق پاسخ هزینه‌ها را نمی‌دهد.

احمدی بیان کرد: تا زمانی که هزینه‌ها جبران شوند تعرفه‌گذاری اقدام قابل قبولی است و روش‌های پلکانی در تابستان شاید در میزان مصرف کلی برق اثرگذار باشد اما در زمان پیک مصرف، نیازمند کنترل مصرف در ساعت‌های خاصی هستیم که احتمالا تغییرات قیمتی بیشتری نیاز دارد. او افزود: اگر ابزار قیمت‌گذاری برای کنترل پیک مصرف در تابستان مورد استفاده قرار بگیرد، باید از زیرساخت کنترل‌های هوشمند برق هم استفاده کرد که هنوز در مصارف خانگی پیاده‌سازی نشده است. قیمت‌گذاری پلکانی اثرات بلندمدت خود را در ساخت و سازی‌های جدید به‌همراه خواهد داشت که در سال‌های آینده نمایان می‌شود. احمدی قیمت سوخت نیروگاهی برای تأمین انرژی را ناچیز عنوان کرد و ادامه داد: دولت‌ها به علت پایین بودن نرخ سوخت به سمت ساخت نیروگاه با بازدهی بالا حرکت نکرده‌اند. اخیرا آئین نامه اجرایی بند ب ماده ۴۴ از برنامه ششم توسعه به تصویب رسید که طبق یکی از ماده‌های این آئین نامه، قیمت سوخت نیروگاهی به تدریج افزایش پیدا می‌کند تا سرمایه‌گذاری نیروگاهی به سمت ساخت نیروگاه با بازدهی بالا حرکت کند. این کارشناس با اشاره به نزدیک شدن فصل سرما و بالا رفتن میزان مصرف گاز بیان کرد: بیش‌ترین مصرف گاز در زمستان در بخش خانگی است و روش تنظیم تعرفه‌ها اقدامی برای مدیریت مصرف سوخت قبل از مواجهه با بحران محسوب می‌شود. در بخش گاز برخلاف برق که در تابستان دارای پیک مصرف در ساعات مشخصی می‌شود، در همه ساعات روز این فصل، از گاز استفاده می‌شود و به همین خاطر در این بخش تعرفه‌گذاری پلکانی بیشتر جوابگو خواهد بود. احمدی با اشاره به مصرف بالای گاز در ایران گفت: با توجه به اینکه تعرفه‌گذاری پلکانی تأثیر خود را بر تقاضای پرمصرف‌ها می‌گذارد، می‌توان بخشی از مصرف بسیار بالای گاز را از طریق اصلاح تعرفه‌ها کنترل کرد. این کارشناس انرژی اضافه کرد: نباید نگاه صرفا به کنترل هزینه‌های مصرف باشد و کنترل هزینه‌های تولید مدنظر نباشد و برای این منظور می‌توان از ابزار مالیات بهینه سازی مصرف استفاده کرد و منابع حاصل از آن را به اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی اختصاص داد.