نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟

کلاهبرداری به شیوه اسکویید گیم Squid Game؛ کاهش ارزش 99.99 درصدی اسکویید گیم

سواپ چیست؟

در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا پاسخ سوال سواپ چیست و تمام ابهامات را در این زمینه برطرف کنید.

مفهوم کلی

بصورت کلی، سواپ (Swap) در بازار تبادل ارز های خارجی (Forex) به عنوان یک نرخ شبانه روز و در‌حال چرخش (Overnight or Rollover Interest) تعریف و شناخته می شود که در دو حالت، بسته به استراتژی و پوزیشن شما باید پرداخت و یا دریافت شود. و عامل دریافت و یا پرداخت سواپ (Swap)، باز نگه داشتن معاملات پس از اتمام ساعات بازار در نیویورک است.

محاسبه سواپ (Swap)

همچنین مقدار سواپ (Swap)، به میزان اختلاف نرخ بهره (Interet Rate) جفت ارز معامله شده است. به عنوان مثال شما در جفت ارز EUR/USD یک پوزیشن خرید ایجاد کرده اید که در این صورت جفت ارز EUR را خریده و USD را می فروشید.

در زمان حاضر، نرخ بهره بانک مرکزی آمریکا 1.75% و نرخ بهره بانک مرکزی اتحادیه اروپا 0% می باشد.

بنابراین درصورت خرید این جفت ارز و نگهداری آن بیشتر از یک روز، به شما سواپ (Swap) منفی تعلق گرفته و برعکس درصورت فروش آن، به شما سواپ (Swap) مثبت تعلق می گیرد.

ساعت کار بازار نیویورک

همواره توجه کنید که اصطلاح Overnight که به عبارت شبانه روز تعریف می شود، در نقاط مختلف دنیا متفاوت بوده و با ساعات کاری در بازار نیویورک محاسبه می‌گردد.

همچنین به یاد داشته باشید که ساعت کار بازار نیویورک از ساعت 8 صبح الی 4 بعد از ظهر می باشد که معادل 16:30 تا 1:30 به وقت ایران می باشد.

شما می توانید با استفاده از لینک زیر، ساعات کاری بازار های بزرگ را مشاهده کنید.

همچنین با استفاده از این لینک، می توانید نرخ بهره بازار های بزرگ دنیا را نیز مشاهده کنید.

امیدواریم که با مفهوم اصلی و پاسخ سوال سواپ چیست(Swap) آشنا شده باشید. در ادامه این مطلب، به ارائه سوالات متداول و کاربردی درباره سوال سواپ چیست پرداخته و به آن ها پاسخ می دهیم.

سوالات متداول

آیا روال کار و محاسبه سواپ (Swap) همیشه به همین شکل است؟

پاسخ این سوال خیر است. بله! برخلاف تصور عمومی ممکن است گاهی اوقات شما جفت ارزی معامله کنید که نرخ بهره در دوطرف معامله یکسان باشد اما باز هم به شما Swap تعلق بگیرد.

و عامل این اتفاق، دستمزد و نرخ های ثانویه ای هستند که بروکر شما روی معاملاتتان لحاظ کنند.

توجه داشته باشید که بروکر های مختلف، نرخ های مختلفی نیز دارند و به همین دلیل شما باید اطلاعات مورد نیازتان را از بروکر خود دریافت کنید.

آیا باید نرخ Swap را در استراتژی خود لحاظ کنیم؟

درصورتی که شما یک تریدر Scalper یا Day Trader باشید، پس عموما معاملات خود را تا پایان روز بسته اید و نباید نگران برخورد با Swap باشید.

و درصورتی که شما Swing trader و یا Position trader باشید هم بصورت عمومی اهداف معاملاتی شما بالاتر از 20 پیپ است. حال با فرض اینکه شما با لات و حجم بالا معامله نمی کنید، باز هم نباید نگران نرخ سواپ باشید چرا که نقش زیادی در سود یا زیان شما ندارد. اما تنها درصورتیکه می خواهید پوزیشن خود را برای مدت واقعا زیادی حفظ و نگهداری کنید، باید قبل از باز کردن پوزیشن، به فکر میزان نزخ Swap نیز باشید.

آیا می توان از سواپ مثبت برای کسب سود بهره برد؟

در پاسخ این سوال باید گفت که بله. برخی معامله گران با استفاده از استراتژی Carry Trade اقدام به استفاده از سواپ کرده و برای خود سود سازی انجام می دهند.

کار این افراد به این صورت است که برای مثال جفت ارزی مانند EUR/RUB را انتخاب می کنند. به این دلیل که نرخ بهره اروپا 0% و همچنین نرخ بهره بانک مرکزی کشور روسیه 6.25% است.

در این حالت درصورتیکه شما این جفت ارز را با حجم استاندارد 1لات بخرید (Long) به شما 27.79$ سواپ منفی تعلق می گیرد. همچنین درصورتی که این جفت ارز را با حجم قبلی بفروشید (Short) به حساب شما مبلغ 10.83$ سواپ مثبت تعلق خواهد گرفت.

برای آشنایی با دو اصطلاح Long و Short روی این لینک کلیک کنید.

همچنین می توانید از طریق این لینک، سواپ جفت ارز های بازار فارکس را محاسبه کنید.

چگونه می توان از Swap اجتناب کرد؟

درصورتیکه نخواهید با مسائل مربوط به سواپ، محاسبه‌ی آن و نگرانی هایش دست و پنجه نرم کنید باید حواستان به این موضوع باشد که معاملات و پوزیشن های باز خود را تا ساعت 5 بعد از ظهر به وقت آمریکا و 1:30 بامداد به وقت ایران ببندید و از آن ها خارج شوید.

در غیر اینصورت اگر بعد از این ساعات که پایان زمان کاری بازار نیویورک هستند پوزیشن باز داشته باشید، حساب شما شامل هزینه Swap خواهد شد.

درصورت مبهم بودن هر قسمت از مطالب و یا برطرف شدن سوالات خود، همواره می توانید از طریق بخش کامنت ها و بخش دایرکت اینستاگرام نیک وست با ما در ارتباط باشید.

معرفی صرافی ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز یونی سواپ

یونی سواپ یکی از صرافی های ارزهای دیجیتال پرچمدار مبتنی بر زنجیره اتریوم بوده که از توکن اختصاصی خود یعنی UNI بهره می‌برد. بیشتر خرید و فروش های رمز ارز ها در صرافی ارزهای دیجیتال متمرکز نظیر Coinbase و Binance صورت می‌گیرد. این گونه پلتفرم ها توسط یک نهاد ناظر بر خرید و فروش کنترل شده و نیازمند آن است که کاربران دارایی های خود را در اختیار آن ها قرار داده و از سیستم دفتری معمول ثبت سفارش برای انجام خرید و فروش های خود استفاده کنند.

نحوه کارکرد این سیستم های دفتری ثبت سفارش بدین گونه است که تمامی سفارشات خرید و فروش به همراه مقدار کلی هر سفارش درون یک دفتر قرار می‌گیرد. به مقدار قابل در دسترس از هر دارایی برای خرید و فروش عمق بازار گفته می‌شود. برای انجام یک مبادله موفق در این سیستم، لازم است که یک درخواست خرید با یک درخواست فروش در سمت دیگر این دفتر مطابقت داشته باشد. برای مثال اگر شما بخواهید که یک بیت کوین را به قیمت ۳۳ هزار دلار در یک صرافی ارز های دیجیتال متمرکز به فروش برسانید، شما می‌بایست صبر کرده تا یک شخص در سمت دیگر دفتر درخواست خود مبنی بر خرید یک بیت کوین به همان قیمت ۳۳ هزار دلار و یا بالاتر را ثبت نماید.

یک نمونه از روند کاری تراکنش ها در بلاکچین

مشکل اصلی این نوع از سیستم خرید و فروش نقدینگی می‌باشد. نقدینگی در این مورد به عمق و تعداد سفارش های موجود در دفتر در بازه های زمانی مختلف اشاره دارد. اگر نقدینگی کم باشد، مبادله گران قادر به ثبت درخواست فروش و سفارش خود نمی‌باشند. می‌توان به نقدینگی به دید دیگری نیز نگاه کرد؛ تصور کنید که شما صاحب یک غرفه در یک بازار خیابانی می‌باشید. اگر این بازار خیابانی شامل غرفه های بسیاری باشد و همچنین مردم زیادی برای خرید محصولات آن ها به این بازار بیایند بدین معنی است که نقدینگی بالا می‌باشد. اما اگر بازار خلوت بوده و تعداد خرید و فروش بسیار اندک، آنگاه آن بازار از نقدینگی کمی برخوردار است.

صرافی یونی سواپ

یونی سواپ چیست؟

در مقابل یونی سواپ نوعی کاملا متفاوت از صرافی ارزهای دیجیتال می‌باشد. uniswap یک صرافی ارزهای دیجیتال غیر متمرکز می‌باشد بدین معنی که شخص یا نهادی صاحب آن نبوده و از یک مدل جدید خرید و فروش به نام پروتکل نقدینگی خودکار استفاده می‌کند. پلتفرم یونی سواپ در سال ۲۰۱۸ بر روی زنجیره بلاک چین اتریوم که دومین بزرگترین پروژه رمز ارز از لحاظ سهم بازار می‌باشد، ساخته شده است. این امر باعث این شده است که یونی سواپ با همه توکن های ERC-20 و زیرساخت هایی نظیر کیف پول های متاماسک و My Ether Wallet سازگار باشد.

علاوه بر این یونی سواپ کاملا متن باز می‌باشد بدین معنی که هر کسی قادر به کپی کردن کد آن برای ساخت صرافی رمز ارز های دیجیتال غیر متمرکز خود باشد. این امر به کاربران اجازه می‌دهد که به رایگان توکن های موجود در صرافی را نیز لیست کنند. صرافی معمول هزینه های خود را از طریق سود کسب شده تامین می‌کنند و برای لیست کردن سکه های جدید هزینه های بالایی را از کاربران دریافت می‌کنند. به دلیل غیر متمرکز بودن uniswap یا DEX بودن آن، کاربران کنترل دارایی های خود را در تمامی اوقات در اختیار داشته و سفارش آن ها در زنجیره اصلی بلاکچین ثبت می‌گردد. اما در باقی صرافی های متمرکز کاربران می‌بایست کلید خصوصی خود را به صرافی ها برای ثبت شدن سفارش آن ها در پایگاه های داده داخلی بدهند که این کار هم هزینه بیشتری را برای کاربر در بر داشته و هم زمان بیشتری می‌برد. این نوع از ثبت سفارش باعث حذف شدن ریسک از دست رفتن سرمایه کاربران در صورت هک شدن سرور های صرافی مورد نظر نیز می‌گردد. با توجه به آخرین داده های بدست آمده، یونی سواپ در حال حاضر چهارمین بزرگترین صرافی غیر متمرکز Defi بوده و بیش از ۳ میلیارد دلار از دارایی های رمز ارز در پروتکل های آن قفل شده است.

صرافی ارز های دیجیتال غیر متمرکز DeFi

صرافی ارز های دیجیتال یونی سواپ چگونه کار می‌کند؟

صرافی ارز های دیجیتال یونی سواپ بر پایه دو قرار داد هوشمند کار می‌کند؛ یکی قرارداد تبادل و یکی دیگر قرارداد کارخانه. این قرارداد های هوشمند برنامه های کامپیوتری خودکاری هستند که طوری طراحی شده اند که در مواقع خاص عملیات مشخصی را انجام دهند. در این مورد به خصوص، از قرارداد کارخانه برای اضافه کردن توکن های جدید به پلتفرم و از قرارداد تبادل برای تسهیل کردن خرید و فروش ها و یا تعویض توکن ها استفاده می‌شود. هر گونه توکنی بر پایه ERC20 می‌تواند با توکن دیگری در پلتفرم نسخه ۲ uniswap تعویض گردد.

پروتکل نقدینگی خودکار در یونی سواپ

پروتکل نقدینگی خودکار

نحوه حل کردن مشکل نقدینگی صرافی ارزهای دیجیتال متمرکز (که در بالاتر توضیح داده شود) توسط uniswap از طریق پروتکل نقدینگی خودکار است. نحوه انجام این پروتکل با تشویق مردم برای تبدیل شدن به تامین کنندگان نقدینگی یا Liquidity Providers(LPs) در صرافی ارزهای دیجیتال است. کاربران سرمایه خود را به دست هم داده تا سرمایه لازم برای انجام خرید و فروش های انجام شده در پلتفرم را فراهم نمایند. هر توکن لیست شده صندوق سرمایه خود را داشته که کاربران می‌توانند به مقدار آن بیفزایند. این گونه قیمت هر توکن توسط یک الگوریتم ریاضی محاسبه شده توسط کامپیوتر ( که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت) تعیین می‌گردد.

در این سیستم، دیگر نیاز به این نیست که خریدار یا فروشنده منتظر طرف مقابل برای تکمیل معامله باشد. به جای آن در صورت وجود سرمایه مورد نظر برای آن توکن و نقدینگی کافی، خریداران می‌توانند در لحظه به انجام معامله با قیمت تعیین شده بپردازند. به جای استفاده از سرمایه، تامین کنندگان نقدینگی به واسطه مشارکت خود یک توکن دریافت می‌کنند. برای مثال، اگر شما مشارکتی معادل ۱۰ هزار دلار برای نقدینگی یک مخزن که ارزشی معادل ۱۰۰ هزار دلار داشته باشند، شما یک توکن به ارزش ۱۰ درصد قیمت نقدینگی مخزن دریافت خواهید کرد. از این توکن می‌توان برای خرید سهمی در کارمزد معامله استفاده کرد. uniswap مقدار ثابت ۰.۳۰ درصد مقدار هر کارمزد معاملات انجام شده در پلتفرم را از کاربران دریافت کرده و آن را برای مخزن نقدینگی ارسال می‌کند.

هرگاه که تامین کنندگان نقدینگی تصمیم به خروج بگیرند، آن ها بخشی از سرمایه موجود در مخزن به نسبت سهمشان دریافت می‌کنند. پس از ان توکن آن ها از بین می‌رود. پس از بروزرسانی نسخه ۲ یونی سواپ، یک کارمزد برای پروتکل معرفی شد که از طریق رای گیری انجمن مقدار ۰.۰۵ درصد از هر کارمزد معامله را برای توسعه آن در نظر می‌گیرد. در حال حاضر این کارمزد فعال نمی‌باشد اما در صورت فعال شدن آن، تامین کنندگان نقدینگی ۰.۲۵ درصد کارمزد معامله مخزن را دریافت می‌کنند.

قیمت هر توکن چگونه تامین می‌گردد؟

المان مهم دیگر این سیستم نحوه تعیین قیمت هر توکن است. در صرافی متمرکز که از سیستم سفارش دفتری استفاده می‌کنند، قیمت هر دارایی بر اساس بیشترین قیمت پیشنهاد داده شده توسط خریدار و کمترین قیمت پیشنهاد داده شده توسط فروشنده تعیین می‌گردد اما در مقابل یونی سواپ از یک سیستم خودکار market maker استفاده می‌کند. این روش جایگزین از یک معادله طولانی ریاضی برای محاسبه قیمت یک محصول بر اساس عرضه و تقاضا آن استفاده می‌کند. این معادله قیمت هر سکه را بر اساس نسبت سکه موجود در مخزن تنظیم می‌کند. لازم به ذکر است که زمانی که شخصی اقدام به اضافه کردن یک توکن ERC-20 به یونی سواپ می‌کند، آن شخص ملزم به اختصاص بخشی از آن توکن اضافه شده به علاوه مقدار مساوی از یک توکن ERC-20 دیگر را برای نقدینگی مخزن نیز می‌باشد. معادله مربوط به محاسبه قیمت هر توکن به صورت می‌باشد که که در آن مقدار توکن A به اندازه x و مقدار توکن B به اندازه y نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ می‌باشد. همچنین k یک مقدار ثابت می‌باشد بدین معنا که مقدار آن تغییر نمی‌کند.

برای مثال باب می‌خواهد از طریق مخزن LINK/ETH یونی سواپ توکن Chainlink(LINK) خود را با اتر معاوضه کند. ابتدا باب مقدار زیادی از LINK را به مخزن اضافه می‌کند که باعث افزایش نسبت توکن LINK به اتر در آن می‌شود. از آنجایی که مقدار k ثابت است، این امر باعث افزایش قیمت اتر و کاهش قیمت LINK در آن مخزن می‌گردد. در نتیجه هر چه قدر باب مقدار بیشتری از LINK را مخزن اضافه کند، میزان کمتری از اتر را در مقابل دریافت خواهد کرد چرا که قیمت اتر بیشتر و بیشتر می‌شود. همچنین مقدار اندازه مخزن نقدینگی بر روی تعیین قیمت هر توکن در هنگام مبادله نیز تاثیر دارد. هر چه قدر پول بیشتری وجود داشته باشد، نقدینگی مخزن بیشتر بوده و انجام مبادله بدون تغییر قیمت زیاد امکان پذیر می‌باشد.

نمودار تغییرات قیمت یک توکن در مخزن

آربیتراژ

معامله گران آربیتراژ جز مهمی از اکوسیستم یونی سواپ هستند. تخصص این معامله گران در پیدا کردن اختلاف قیمت در صرافی ارز های دیجیتال مختلف و استفاده از آن برای گرفتن سود خود می‌باشند. برای مثال، اگر بیت کوین در صرافی ارز های دیجیتال کراکن با قیمت ۳۵۵۰۰ دلار و در صرافی ارز های دیجیتال بایننس با قیمت ۳۵۴۵۰ دلار در حال معامله باشد، شما می‌توانید با خرید بیت کوین در بایننس و فروش آن در کراکن سودی آز آن به دست بیاورید. در صورت انجام درست این عمل در مقیاس بالا، شما می‌توانید سرمایه قابل توجهی را با ریسک پایین بدست بیاورید.

کاری که معامله گران آربیتراژ در یونی سواپ انجام می‌دهند این است که آن ها توکن هایی را که بالاتر یا کمتر از قیمت میانگین بازار شان معامله می‌شود را پیدا می‌کنند. این اختلاف قیمت به واسطه انجام معامله های بزرگ در مخزن ها رخ می‌دهد که به طبع باعث کاهش یا افزایش قیمت آن توکن می‌گردد. معامله گران آربیتراژ با پیدا کردن چنین توکن هایی به خرید و فروش آن ها می‌پردازند تا زمانی که قیمت توکن با قیمت معمول آن در باقی صرافی ها تراز شده و دیگر فرصتی برای کسب سود نباشد. این رابطه هماهنگ بین سیستم خودکار Market Maker و معامله گران آربیتراژ باعث یکسان نگه داشتن قیمت توکن ها در uniswap در مقایسه با باقی بازار می‌شود.

نحوه کارکرد معامله گران آربیتراژ

چگونه از یونی سواپ استفاده کنیم؟

شروع کار با این صراقی کار ساده ای می‌باشد البته شما می‌بایست از قبل یک کیف پول با پشتیبانی از توکن های ERC-20 نظیر متامسک، WalletConnect، Coinbase Wallet، Portis و یا Fortmatic را داشته باشید. در صورت داشتن یکی از کیف پول های ذکر شده، کافی است که به آن اتر اضافه کرده و بهای gas آن را بپردازید ( لازم به ذکر است که به کارمزد معاملات در اتریوم gas گفته می‌شود). بهای gas با توجه به تعداد افرادی که از آن شبکه استفاده می‌کنند متغیر است. اکثر سرویس های کیف پول سازگار با ERC-20 به کابران سه گزینه برای انتخاب هنگام انجام یک پرداخت در شبکه بلاکچین اتریوم می‌دهند: آهسته، متوسط و سریع. آهسته ارزان ترین گزینه بوده و سریع گران ترین آن و همانطور که مشخص است گزینه متوسط بین این دو قرار می‌گیرد. این گزینه ها میزان سرعت پردازش درخواست تراکنش شما توسط ماینر ها در شبکه اتریوم را تعیین می‌کند.

1. به وب نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ سایت org بروید.
2. بر روی گزینه use uniswap در بالا سمت راست صفحه کلیک کنید.
3. از بخش بالا سمت راست گزینه connect wallet را کلیک کرده و کیف پول تان را انتخاب کنید.
4. به کیف پول خود وارد شدید و اجازه اتصال آن به یونی سواپ را بدهید.
5. بر روی صفحه به شما یک گزینه برای تعویض توکن ها از طریق بخش های to و from داده می‌شود.
6. توکن مورد نظر برای تعویض نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ را انتخاب کرده و مقدار ان را وارد کنید.
7. یک پنجره پیش نمایش از تراکنش شما به نمایش در آمده و شما می‌بایست تراکنش درخواستی از کیف پول خود را تایید نمایید.
8. برای اضافه شدن درخواست تراکنش خود به شبکه بلاکچین اتریوم منتظر بمانید. شما می‌توانید مراحل پیشرفت این فرآیند را با کپی کردن شناسه تراکنش در وب سایت io پیگیری نمایید. این شناسه در کیف پول شما در بخش تاریخچه تراکنش های ارسالی شما در دسترس می‌باشد.

نمودار تخصیص توکن UNI

توکن UNI یونی سواپ

توکن بومی خود یونی سواپ UNI نام داشته و به عنوان توکن کنترل کننده شناخته می‌شود. این به سهام داران این اجازه را می‌دهد تا نسبت به تغییرات و توسعه پلتفرم رای خود را ابراز کنند. این موارد شامل نحوه تقسیم توکن ها بین اعضا انجام و توسعه دهنده ها و همچنین تغییرات ساختار کامزد می‌باشد. توکن UNI در سپتامبر سال ۲۰۲۰ برای جلوگیری از مهاجرت کاربران به صرافی ارز های دیجیتال غیر متمرکز SushiSwap تولید شد. یک ماه قبل از معرفی UNI، این صرافی ارز های دیجیتال اقدام به تشویق کاربران برای مهاجرت به پلتفرم آن ها با تخصیص توکن های SUSHI به آن کرده بود. این نوع جدید از توکن به کاربران اجازه ابراز عقیده خود مبنی بر تغییرات اعمال شده بر پروتکل و همچنین دریافت سهمی از کارمزد تراکنش های انجام شده در پلتفرم را می‌داد.

این صرافی با ایجاد یک میلیارد توکن UNI به این حرکت SushiSwap پاسخ داد و ۱۵۰ میلیون از آن ها را به افرادی که تا به حال از پلتفرم آن ها استفاده کرده بودند، اعطا کرد. هر کدام از این اشخاص ۴۰۰ توکن UNI دریافت کرده که در زمان انجام این امر معادل ۱۰۰۰ دلار امروزی بود.

استخر نقدینگی (liquidity pool) چیست؟

استخر نقدینگی (liquidity pool) از جمله اصطلاحات رایج در بازار ارز دیجیتال است که این روزها کاربرد بی شماری دارد. استخر نقدینگی از جمله قسمت های اساسی سیستم مالی غیرمتمرکز یا دیفای است. علاوه بر این از جمله بخش های اساسی در حوزه سازندگان بازار خودکار AMM، پروتکل وام دهی، تولید محصول، دارایی های دیجیتال و بیمه های درون زنجیره ای محسوب می شود. استخر لیکوئیدیتی مشابه با یک محیط بزرگ دیجیتالی است که بدون نیاز به هیچ مجوزی، هر کاربری این قابلیت را دارد که به آن نقدینگی اضافه کند.

در واقع استخر نقدینگی استاندارد جدیدی برای معامله کارآمد دارایی ها محسوب می شود که همزمان به سرمایه گذاران این قابلیت را می دهد که از دارایی های خود سود بدست بیاورند. در حال حاضر استخرهای نقدینگی حوزه دیفای مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفته است و افراد بی شماری علاقه مند به پیوستن به این نوع محیط هستند.

استخر نقدینگی چیست و چگونه کار می کند؟

در حال حاضر دو نوع صرافی غیرمتمرکز بر روی اتریوم وجود دارد: نوع اول صرافی های همتا به همتا بوده که دارای دفتر سفارش (OrderBook) است اما نوع دوم از این صرافی های غیرمتمرکز، صرافی های استخر نقدینگی هستند که می توان به یونی سواپ اشاره کرد.

در صرافی هایی که مدل همتا به همتا هستند، معاملات بر پایه یک درخواست و پیشنهاد صورت می گیرد. در این نوع صرافی، خریدار و فروشنده هستند که بر سر قیمت با یکدیگر به توافق می رسند. آن دسته از افرادی که می خواهند یک دارایی خاص را معامله کنند، سفارش محدود (limit order) ایجاد می کنند و افرادی که قیمت پیشنهادی را قبول می کنند اقدام به اجرای سفارش خواهند کرد.

این سیستم در مکان هایی که نقدینگی بالایی دارند، بسیار مناسب بوده و به خوبی جواب می دهد اما برای معاملاتی که نقدینگی بسیار پایینی دارند، بسیار سخت بوده و دارایی هایی که در این سیستم هستند گرفتار نوسانات بزرگ و غیرعادی می شوند. بنابراین اینگونه از معاملات به علت نوسان قیمت بالا و تبدیل های ناکارآمد، مورد استفاده عموم افراد قرار نمی گیرد.

استخر نقدینگی نیز چنین مشکلی را مورد هدف قرار می دهد و وابستگی توکن به حجم ترید را از بین برده و نقدینگی دائمی را برای توکن ها ایجاد می کند. مدل استتخر نقدینگی دارای مزیت هایی است که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.

مزایای استخر لیکوئیدیتی (liquidity pool) چیست؟

استخر نقدینگی همان بازارساز خودکار (AMM) است که از طریق قراردادهای هوشمند و به صورت خودکار سفارش های خرید و فروش را بر اساس پارامترهای از پیش مشخص شده به یکدیگر مرتبط می کند. در استخر لیکوئیدیتی دیگر نیازی نیست که تریدرها با یکدیگر ارتباط داشته باشند و نقدینگی فضای استخر نیز تا زمانی که سرمایه گذاران دارایی های خود را وارد استخر می کنند موجود است.

بازارسازها در صرافی های متکی بر دفتر سفارش، لازم است که دائما سفارش های معاملاتی خود را آپدیت کرده و نوسان قیمت را در نظر بگیرند. بازارسازها بایستی حرفه ای باشند و زمان و تخصص لازم را برای مدیریت استراتژی های خود داشته باشند اما در استخر نقدینگی نیازی به تخصص و استراتژی نیست، تامین کنندگان نقدینگی تنها کافیست که دارایی های خود را وارد یک استخر نقدینگی کرده و مابقی کارها را به قراردادهای هوشمند واگذار کنند.

برای اینکه به یک استخر نقدینگی پیوست نیازی به احراز هویت مشتری kyc نیست و مشکلاتی که در یک صرافی متمرکز وجود دارد، در اینجا مطرح نیست. هر فردی این قابلیت را دارد نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ که در یک استخر لیکوئیدیتی سرمایه گذاری کرده و یا اینکه یک جفت مبادلاتی جدید ایجاد کند اما زمانی که سرمایه گذار می خواهد نقدینگی را برای یک استخر ایجاد کند، بایستی ارزش معادل هر دو دارایی را واریز کند. مزیتی که سرمایه گذار در این حالت دارد این است که توکن های استخر لیکوئیدیتی را دریافت خواهد کرد و این توکن ها همان سهم هایی است که سرمایه گذار از استخر نقدینگی دارد و این قابلیت را دارد که در هر زمانی آن را برداشت کند. زمانی که تریدر، معامله ای را انجام می دهد، کارمزد دارایی ها کسر شده و به استخر لیکوئیدیتی اضافه خواهد شد.

قراردادهای هوشمند در صرافی های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ، به گونه ای طراحی شده است که موجب کاهش هزینه های گس خواهد شد. محاسبات قیمتی کارآمد و توزیع کارمزد در داخل استخرها به معنای اصطکاک کمتر بین تراکنش هاست. اغلب قراردادهای هوشمند این قابلیت را دارند که مبالغ معامله شده را به کیف پول برگرداند اما در برخی از صرافی ها، همچون یونی سواپ این قابلیت به تریدرها داده می شود که همان دارایی ها را مبادله کرده و به کیف پول دیگری ارسال کنند.

سود استخر نقدینگی (liquidity pool) چگونه تضمین می شود؟

کل فرآیند سپرده گذاری، تامین نقدینگی و دریافت سود سپرده توسط قراردادهای هوشمند تضمین می شود. زمانی که از قرارداد هوشمند صحبت می شود منظور این است که هیچ واسطه ای در انجام معاملات نقشی ندارد. یعنی اینکه کاربر این قابلیت را ندارد که در قراردادهای هوشمند سپرده گذاری کند و تمامی تراکنش ها بر روی استخر انجام می شود و هیچ سودی به سرمایه گذار تعلق نمی گیرد. بنابراین در حالت کلی سود دریافتی از استخرهای تامین نقدینگی توسط قراردادهای هوشمند تضمین می شود.

به همین علت زمانی که کاربر دارایی های دیجیتال خود را در یک قرارداد هوشمند قرار می دهد، در ازای هر یک از دارایی های دیجیتال خود، توکن تامین نقدینگی یا Liquidity Provider دریافت می کند. توکن های تامین نقدینگی به منزله رسید دریافت توکن های اصلی بوده و زمانی که می خواهید سپرده خود را آزاد کنید، باید همان توکن های تامین نقدینگی را به استخر برگردانده تا امکان دریافت سپرده اصلی را داشته باشید.

معایب استفاده از استخر لیکوئیدیتی چیست؟

علاوه بر اینکه استفاده از استخرهای نقدینگی در صنعت ارزهای دیجیتال دارای مزایایی است، معایبی نیز دارد که در ادامه به بررسی این موارد می پردازیم:

اشتباه در قیمت گذاری

قیمت دارایی های دیجیتال توسط الگوریتمی خاص در استخر نقدینگی تعیین می شود که الگوی کار این نوع الگوریتم توسط فعالیت معاملاتی استخر مشخص می شود. زمانی که قیمت یک ارز دیجیتال نسبت به قیمت بازار جهانی متفاوت باشد، در این میان معامله گران آربیتراژ، از این اختلاف قیمت گذاری سود بدست می آورند.

نوسانات قیمت

از دیگر مواردی که می تواند در استخر لیکوئیدیتی تاثیر منفی داشته باشد، نوسانات قیمت است چرا نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ که نوسانات قیمت منجر به ضررهای جبران ناپذیری به سرمایه گذاران می شود. زمانی که تامین کنندگان سرمایه، سرمایه خود را برداشت می کنند، زیان وارده به سرمایه گذاران، غیر قابل جبران خواهد شد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که ممکن است که بخشی از این ضررها از طریق پاداش هزینه تراکنش جبران شود. میزان این جبران نیز وابسته به حجم نوسان و طول مدت استیک واریزی وابسته است.

مشکلات قراردادهای هوشمند

از دیگر معایبی که می توان برای استخر تامین نقدینگی بیان کرد، مشکلات احتمالی در قراردادهای هوشمند است. این مشکلات زمانی رخ می دهد که کد مربوطه حسابرسی نشده و امنیت کامل وجود نداشته باشد. بنابراین بهتر است که کاربر قبل از سپرده گذاری منابع خود، اطلاعات کاملی از تمامی مشکلات موجود در این زمینه داشته باشد.

چگونه می توان در استخر نقدینگی دیفای شرکت کرد؟

این نکته را در نظر داشته باشید که نحوه مشارکت در استخر نقدینگی با توجه به نوع پلتفرم می تواند متفاوت باشد اما در حالت کلی برای مشارکت در استخر نقدینگی نیاز است که یک حساب کاربری ایجاد کنید. در نهایت حساب کاربری را به کیف پول اتریوم مانند کیف پول متامسک متصل کنید. در نهایت می توانید دارایی های دیجیتال خود را به صندوق نقدینگی واریز کنید. در پلتفرم هایی مانند یونی سواپ، باید جفت ارزهایی که قصد دارید در آن تامین نقدینگی روی دهد را جستجو کرده و در نهایت کیف پول را به حساب کاربری وصل کنید. بعد از بررسی بازده ها، همچون بزرگی استخر و نرخ تبادل در استخر لیکوئیدیتی، می توانید توکن های خود را در استخر نقدینگی واریز کنید.

اختلاف استخر لیکوئیدیتی با دفتر سفارشات چیست؟

دفتر سفارشات یا (order book) به مجموعه ای از سفارشات باز در یک بازار گفته می شود و آن سیستمی که سفارشات را با یکدیگر انطباق می دهد، موتور انطباق است. موتور انطباق و دفتر سفارش، هر دو هسته اصلی صرافی متمرکز یا CEX هستند. این مدل تسهیل کارآمد تبادل ها عالی بوده و شرایط ایجاد بازارهای پیچیده مالی را فراهم می کند.

ترید یا معامله در دیفای، شامل معاملات درون زنجیره ای است، بدون آنکه بخش متمرکز وجوه را در اختیار داشته باشد اما زمانی که از دفتر سفارشات برای انجام معامله استفاده می شود، باید کارمزد پرداخت شود که اغلب این کارمزدها گران است. علاوه بر این، اکثر بلاک چین ها توانایی مورد نیاز برای ترید حجم زیادی نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ از میلیاردها دلار در بستر خود را ندارند.

پس در یک شبکه بلاک چین، دفتر سفارشات رو زنجیره وجود ندارد و باید برای انجام کار از زنجیره های جانبی یا راه حل های لایه دوم استفاده کنید که در آینده فعالیت خود را شروع خواهند کرد اما در حال حاضر شبکه قابلیت مدیریت این حجم از دارایی ها را ندارد.

در حال حاضر صرافی های غیرمتمرکزی که با دفتر سفارشات فعالیت خود را انجام می دهند، شامل بایننس دکس است که بر روی زنجیره هوشمند بایننس ساخته شده و از آن برای معاملات سریع و ارزان استفاده می کنند. پروژه دیگری همچون سروم (Serum) نیز وجود دارد که در بلاک چین سولانا ساخته شده است. ناگفته نماند که بسیاری از دارایی های موجود در فضای ارز دیجیتال بر روی شبکه اتریوم وجود دارند که قابلیت معامله در شبکه های دیگری را نداشته و برای معامله کردن آن ها، باید از نوعی پل استفاده کرد.

نتیجه گیری:

همان طور که در این مقاله مطالعه کردید، استخر نقدینگی می تواند موقعیت خوبی برای سرمایه گذاران باشد و آن دسته از افرادی که در این نوع استخرها فعالیت می کنند باید ابزارهای مورد نیاز برای بررسی تغییرات قیمت ها را داشته باشند و نسبت به این تغییرات قیمت نیز واکنش نشان دهند.

کار با استخرهای نقدینگی نیاز به تخصص و مهارت زیادی داشته و ریسک ها و مخاطرات خاصی دارد. در نهایت باید گفت که استخر نقدینگی مناسب افرادی است که ریسک پذیر هستند.

صرافی شیبا سواپ چیست؟ آموزش کار با صرافی غیرمتمرکز Shibaswap

میم کوین شیبا یکی از پرطرفدار‌ترین و محبوب‌ترین رمزارزهای سال 2021 بود و به نظر می‌رسد که این محبوبیت همچنان ادامه دارد! تیم توسعه‌دهنده شیبا در حال گسترش پلتفرم خود است و به‌ نظر می‌رسد که قدرت این اکوسیستم روزبه‌روز بیشتر خواهد شد! به تازگی تیم شیبا اینو از راه‌اندازی صرافی غیرمتمرکز بومی خود خبر داده است! این خبر بسیار بزرگی است و می‌تواند آینده روشن‌تری را برای پروژه شیبا ترسیم کند. صرافی شیبا سواپ (ShibaSwap) می‌تواند کمک زیادی به اکوسیستم شیبا بکند. همچنین برای کار با این صرافی، مانند دیگر صرافی‌های غیرمتمرکز، نیاز به آموزش‌هایی وجود دارد که ما سعی می‌کنیم در این مقاله به آن بپردازیم.

صرافی غیرمتمرکز شیبا سواپ چگونه کار می‌کند؟

صرافی‌های غیرمتمرکز به نوعی زیربنای حوزه رمزارزها هستند و کمک بسیار زیادی به رشد این صنعت می‌کنند. نحوه فعالیت این صرافی‌ها در عمل کاملاً با رسالت رمزارزها و تکنولوژی بلاکچین که غیرمتمرکزسازی است هماهنگ است.

صرافی‌های غیرمتمرکز، امکان خرید و فروش رمزارزهای مختلف را بدون واسطه ممکن کرده‌اند و این مسئله بسیار حائز اهمیت است. این در حالی است که صرافی‌های معتبری مانند صرافی بایننس و صرافی کوکوین با وجود امکانات بالایی که دارند، متمرکز‌ند و این مسئله می‌تواند در آینده بر تعداد کاربران آنها تأثیر بگذارد.

صرافی Shibaswap در ژانویه سال 2021 راه‌اندازی شد. اکثر امکاناتی که در صرافی‌های غیرمتمرکز دیگر مانند یونی سوآپ (UniSwap) و پنکیک سوآپ (PancakeSwap) می‌بینید، در صرافی شیبا سواپ (ShibaSwap) نیز وجود دارد.

این امکانات شامل قابلیت خرید و فروش رمزارزهای مختلف، کسب سود از طریق استخر‌های نقدینگی، بازار توکن‌های غیرمثلی و بسیاری از امکانات جذاب و کاربردی دیگر است.

در صفحه اصلی صرافی شیبا سواپ که در عکس مشاهده می‌کنید، 6 قابلیت مختلف وجود دارد که شما می‌توانید از هر یک از آنها استفاده کنید. همچنین در بالای صفحه اصلی صرافی نماد توکن‌های SHIB ،BONE ،LEASH را می‌بینید. این 3 توکن، هر کدام‌ در صرافی غیرمتمرکز شیبا سواپ کاربردی خاص دارند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

قابلیت Dig یکی از کاربردهای بسیار به‌دردبخور و پرطرفدار صرافی‌های غیرمتمرکز است که البته نام آن کمی در صرافی شیبا فرق می‌کند. در بخش Dig کاربران می‌‎توانند جفت ارز‌های مختلف را در اختیار صرافی‌ قرار دهند و کسب سود کنند. البته در نظر داشته باشید که سود‌های دریافتی کاربران از این بخش و با توجه به اطلاعات منتشرشده از سوی تیم توسعه‌دهنده این صرافی، در قالب توکن بن (BONE) خواهد بود.

در واقع کاربران با سرمایه‌گذاری جفت‌ ارز‌های خود در صرافی ShibaSwap توکن‌هایی تحت عنوان توکن SSLP دریافت می‌کنند و سپس با استیک کردن (Stake) آنها در بخش WOOF می‌توانند سود خود را به شکل توکن BONE که قابل معامله در صرافی‌های دیگر نیز هست، دریافت کنند.

قسمت Bury این صرافی نیز جایی است که امکان کسب سود با درصد سوددهی بالاتر را فراهم کرده است. لازم به ذکر است که برای سرمایه‌گذاری در این بخش فقط 3 توکن LEASH ،SHIBA و BONE قابل قبول است.

اگر قصد سرمایه‌گذاری در بخش Bury را دارید، باید به این مسئله توجه کنید که جوایز و سود‌های این بخش نیز با شکل توکن BONE پرداخت می‌شود. همچنین فقط 30 درصد جوایز در آن‌ِ واحد در دسترس هستند و بقیه سود‌های کاربران برای مدت 6 ماه قفل می‌شوند و سپس قابلیت برداشت آنها فعال می‌شود.

بخش Swap نیز معمول‌ترین و مهم‌ترین بخش هر صرافی غیرمتمرکز رمزارزی است که صرافی ShibaSwap نیز آن را دارد. در این بخش کاربران می‌توانند به سوآپ کردن و مبادله کردن رمزارز‌های خود بپردازند.

بخش Bonefolio صرافی شیبا نیز یک داشبورد تحلیل است که نرخ بهره و روند سوددهی کاربران را از طریق ابزار‌هایی مخصوص محاسبه و اعلام می‌کند. کاربران می‌توانند از آن بخش به بررسی وضعیت سود‌دهی خود بپردازند.

صرافی ShibaSwap بخشی مربوط به توکن‌های غیرمثلی یا همان NFTs هم دارد که به کاربران اجازه می‌دهد که به خرید NFT های کمیاب و منحصربه‌فرد بپردازند و از این طریق نیز کسب سود کنند.

بررسی دو توکن پرکاربرد LEASH و BONE در صرافی شیبا سواپ

توکن بن (BONE) برای استفاده به عنوان توکن حاکمیتی صرافی شیبا ساخته شده است. کاربرانی که توکن BONE را داشته باشند می‌توانند درباره ویژگی‌های صرافی ShibaSwap نظر بدهند و به نوعی نقش هیئت مدیره صرافی را ایفا کنند! بر اساس اطلاعات منتشرشده از سایت کوین مارکت کپ (CoinMarketCap)، تعداد کل توکن‌های BONE موجود حدود 250 میلیون واحد است. همان‌طور که می‌دانید، از توکن بن به عنوان روش پرداخت جوایز و پاداش‌های درون صرافی نیز استفاده می‌شود.

توکن لیش (LEASH) که به عنوان قاتل دوج کوین (DogeCoin Killer) نیز شناخته می‌شود، در ابتدا برای رقابت با دوج کوین عرضه شد اما در حال حاضر به عنوان یک منبع ذخیره اصلی برای کاربران اکوسیستم شیبا در نظر گرفته می‌شود.

بر اساس اطلاعات نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ سایت کوین مارکت کپ (CoinMarketCap)، تعداد کل توکن‌های لیش برابر با 107647 واحد است که همین موضوع باعث بالا بودن قیمت آن نیز شده است.

آموزش شروع به کار در صرافی ShibaSwap

طبیعتاً برای شروع کار با هر صرافی رمزارزی غیرمتمرکزی، کاربر نیاز به استفاده از یک کیف پول دارد. کیف پول‌هایی که ما به شما پیشنهاد می‌کنیم، عبارتند از: کیف پول متامسک (MetaMask)، ولت کانکت (Wallet Connect) و کوین‌بیس ولت (CoinBase Wallet). این کیف پول‌ها بهترین موارد برای استفاده هستند که در بین اینها کار با کیف پول متامسک بسیار راحت‌تر است.

برای استفاده از صرافی شیبا سوآپ و پس از نصب افزونه متامسک روی مرورگر خود، می‌توانید به سایت رسمی صرافی مراجعه و پس از اتصال کیف پول خود به صرافی، به راحتی با آن کار کنید.

توجه داشته باشید که به تازگی اخباری مبنی بر محدود کردن فعالیت کاربران ایرانی در کیف پول متامسک منتشر شده است. بنابراین بهتر است هنگام استفاده از این کیف پول از VPNهای آی پی ثابت استفاده کنید.

برای متصل کردن کیف پول متامسک خود به صرافی یونی سوآپ، کافی است روی گزینه Connect Wallet در قسمت بالا سمت راست کلیک کنید. همچنین مد نظر داشته باشید که برای فعالیت در صرافی شیبا باید مقداری اتریوم (Ethereum) در کیف پول متامسک خود داشته باشید تا بتوانید هزینه‌های کارمزد را پرداخت کنید.

آیا صرافی ShibaSwap ایمن است؟

بر اساس رتبه‌بندی شبکه‌های بلاکچینی از لحاظ امنیت که توسط کمپانی CertiK انجام می‌شود، اکوسیستم شیبا امتیاز 93 از 100 را کسب کرده است که این مسئله نشان می‌دهد که شیبا از نظر امنیت در جایگاه خوبی قرار دارد. بر اساس این معیار، اکوسیستم شیبا حتی از اکوسیستم‌های مطرحی مانند پالی گان (Polygon) و آوه (AAVE) نیز ایمن‌تر است؛ البته اختلاف آنها زیاد نیست. حدود 96 درصد کاربران CertiK به ایمن بودن شبکه شیبا رأی داده‌اند که البته نمی‌‌توان به تنهایی به این معیار استناد کرد.

سرمایه‌گذاری در اکوسیستم ارز‌های دیجیتال، مخصوصاً اکوسیستم شیبا که با نوسانات قیمتی زیادی مواجه است، با خطر و ریسک همراه است. حتماً قبل از سرمایه‌گذاری به طور کامل وضعیت پروژه را بررسی کنید.

سخن پایانی

اکوسیستم شیبا هر روز گسترده‌تر از روز گذشته‌اش می‌شود و این مسئله به نفع قیمت توکن آن نیز خواهد بود. در ابتدای عرضه شیبا، بسیاری اعتقاد داشتند که شیبا یک شت کوین (ShitCoin) است و ارزشی ندارد و حرفشان نیز منطقی بود؛ زیرا در آن زمان شیبا هیچ‌ گونه برنامه‌ای برای آینده نداشت، اما حالا به نظر می‌رسد که شرایط فرق کرده است و اکوسیستم شیبا آمده است تا بماند!

همان‌طور که عنوان شد، صرافی شیبا سوآپ (Shibaswap) می‌تواند کمک عظیمی به رشد اکوسیستم این رمزارز بکند. حالا باید منتظر بود و دید که عملکرد این صرافی در آینده چگونه خواهد بود.

صرافی های غیر متمرکز چگونه کار می‌کند؟ و تفاوت آن با صرافی های معمولی چیست؟

کلاهبرداری به شیوه اسکویید گیم Squid Game؛ کاهش ارزش 99.99 درصدی اسکویید گیم

الزام حضور صرافی‌ها در صنعت ارزهای دیجیتال

ارزروز: بدیهیست که ارزهای دیجیتال هم مانند ارزهای سنتی، نیازمند صرافی ارزهای دیجیتال برای انجام مبادلات هستند. رمزارزها نیازمند بازاری برای خریدوفروش و معامله هستند. در اولین نسل صرافی‌های ارز دیجیتال، صرافی‌های متمرکز، روش انجام تبادلات بسیار ساده و قابل‌درک است. صرافی‌ها سفارش‌های خرید و سفارش‌های فروش کاربران را در قسمتی به‌ نام دفتر سفارشات (Order book) ثبت کرده و آن‌ها را با یکدیگر تطبیق می‌دهند؛ به این ترتیب با واسطه‌گری صرافی‌ها، معاملات میان خریداران و فروشندگان انجام می‌شود. اما در صرافی‌های غیرمتمرکز که به دارایی‌های کاربران دسترسی ندارند.

Automated Market Maker

چگونه می‌توان سفارشات را تکمیل کرد؟ در اینجا روش بازارسازی خودکار (Automated Market Maker) یا به‌اختصار AMM به کار می‌آید. صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز، تحت‌نظارت یک شخص یا گروهی از اشخاص کار می‌کنند. این صرافی‌ها به دارایی کاربران کنترل مستقیم دارند و کاربران برای انجام معاملات مجبور هستند دارایی خود را به کیف پول‌ صرافی واریز کنند. این در حالی است که تمرکزگرایی و دسترسی نهادها به دارایی افراد، خلاف ماهیت ذاتی ارزهای دیجیتال است.

با توجه به این مشکلات، صرافی‌های غیرمتمرکز ارز دیجیتال یا همان دکس‌ها (DEX) روی کار آمدند تا بدون الزام کاربران به احراز هویت و بدون نگهداری دارایی‌های کاربران در کیف پول‌های امانی، امکان مبادله بی‌واسطه ارزهای دیجیتال را فراهم کنند. البته در این مطلب قصد نداریم درمورد همه جنبه‌های صرافی‌های غیرمتمرکز صحبت کنیم؛ بلکه تمرکز ما نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ روی یک جنبه است: نحوه تعیین قیمت و تأمین نقدینگی ارزهای دیجیتال در صرافی‌های غیرمتمرکز.

زیان غیردائمی (impermanent loss)

زیان غیردائمی (impermanent loss) در صرافی‌های مبتنی بر AMM چیست؟ بازارسازهای خودکار را به صورت سریع می توان اینگونه عنوان نمود: الگوریتم بازارساز خودکار، در حقیقت جایگزینی برای دفاتر سنتی ثبت سفارشات خریدوفروش است. تا پیش از پیدایش صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر بازارساز خودکار، سفارشات خریدوفروش در پایگاه‌های داده متمرکز صرافی‌ها ثبت می‌شدند و مکانیزمی به نام موتور تطبیق، سفارش‌های خریدوفروش شبیه به هم را به یکدیگر وصل می‌کرد.

به‌عنوان مثال، اگر شما بخواهید ۱ بیت کوین را در قیمت ۱۰٬۰۰۰ دلار خریداری کنید، سفارش خرید خود را در صرافی ثبت می‌کنید. از سوی دیگر فروشندگان بیت کوین نیز سفارشات فروش خود را با قیمت‌های موردنظر خود ثبت می‌کنند و سپس موتور تطبیق صرافی وارد عمل می‌شود. موتور تطبیق، سفارشات خرید و فروش را با هم مقایسه می‌کند و هرگاه دو سفارش (خرید و فروش) با مبلغ یکسانی (مثلاً ۱۰٬۰۰۰ دلار) به ثبت رسیده باشند، معامله را در میان آنها انجام می‌دهد. یعنی بیت کوین‌های فروشنده را به خریدار و دلار‌های خریدار را به فروشنده انتقال می‌دهد.

اما نسل جدید صرافی‌های غیرمتمرکز، به‌طور کلی دفتر سفارشات را از پلتفرم خود حذف کرده و مفهوم بازارساز خودکار را جایگزین آن کرده‌اند. بازارساز خودکار، مجموعه‌ای از چندین قرارداد هوشمند بلاک چینی است که برای هر جفت معاملاتی، نقدینگی لازم را فراهم کرده و بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت ارزها را تعیین می‌کند.

جفت‌های معاملاتی مختلف

الگوریتم بازارساز خودکار، برای جفت‌های معاملاتی مختلف، فضایی را تحت‌عنوان استخر نقدینگی ایجاد می‌کند. هر استخر نقدینگی، با واریز مقدار معادلی از جفت‌ارز معاملاتی راه‌اندازی می‌شود. حالا برای انجام یک مبادله، افراد می‌توانند کیف پول خود را به قرارداد هوشمند استخر نقدینگی موردنظر متصل کنند و با واریز یکی از توکن‌ها، مقدار معادلی از توکن دیگر را دریافت کنند. در واقع در این روش، افراد به‌جای آنکه توکن‌های خود را با یکدیگر مبادله کنند، توکن‌ها را با قرارداد هوشمند استخر نقدینگی مبادله می‌کنند.

نسبت توکن‌های موجود در داخل استخر، نشان‌دهنده نرخ عرضه و تقاضای آنهاست. بنابراین، بازارساز خودکار با استفاده از این نسبت، تغییرات قیمت ارزها را در طول زمان محاسبه می‌کند. افرادی که نقدینگی جفت‌ارزهای موجود در استخر‌ها را تأمین می‌کنند، «تأمین‌کننده نقدینگی یا (Liquidity provider)» نامیده می‌شوند. این افراد با قفل‌کردن دارایی‌های خود در استخر، می‌توانند بخشی از کارمزد‌های پرداخت‌شده توسط معامله‌گران را به‌ دست آورند. آنها همچنین هر زمان که بخواهند، می‌توانند دارایی خود را آزاد کرده و از استخر نقدینگی خارج کنند.

بازارساز خودکار

بازارساز خودکار یک الگوریتم ریاضی است که برای معاملات بی‌واسطه در صرافی‌های غیرمتمرکز، بازار ایجاد می‌کند. در اینجا منظور از بازار، شرایطی است که باید مهیا شود تا یک معامله انجام گیرد. این الگوریتم به‌صورت خودکار و با استفاده از مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت دارایی‌ها را تعیین کرده و به کاربران اجازه می‌دهد بدون نرخ سواپ چگونه محاسبه میشود؟ ثبت سفارش خریدوفروش، و حتی بدون نیاز به طرف مقابل معامله (فروشنده یا خریدار) معاملات خود را انجام دهند.

برای اینکه بتوانید عملکرد بازارسازهای خودکار را بهتر درک کنید، بار دیگر یادآوری می‌کنیم که عملکرد صرافی‌های غیرمتمرکز به سازمان خاصی وابسته نیست. این پلتفرم‌ها در حقیقت قراردادهای هوشمندی هستند که بر روی بلاک چین ثبت و اجرا می‌شوند. بنابراین باید پروتکل مشخصی برای قیمت‌گذاری دارایی‌ها، تأمین نقدینگی و تعدیل آن داشته باشند. این وظیفه برعهده بازارساز خودکار است.

شخص به شخص یا همتا به همتا

اگر نحوه انجام معاملات در نسل‌های اولیه صرافی‌های غیرمتمرکز (مانند بیت شیرز و بایننس دکس) را شخص به شخص یا همتا به همتا (Peer-to-peer) بدانیم، معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر بازارساز، به‌صورت شخص به قرارداد (Peer-to-contract) انجام می‌شود. زیرا کاربران می‌توانند با اتصال کیف پول شخصی خود به پلتفرم صرافی (با حفظ اختیار کامل بر دارایی‌هایشان)، مستقیماً دارایی مورد نظرخود را از یک قرارداد هوشمند بخرند یا به آن بفروشند.

بازارساز خودکار مانند یک ربات است که وظیفه دارد در هر لحظه، قیمت یک ارز را در برابر ارز مقابل آن محاسبه کرده و به شما پیشنهاد دهد. به‌بیان دیگر، وقتی می‌خواهید یک ارز دیجیتال را در ازای ارز دیجیتال دیگری بخرید یا بفروشید، مقدار معادل آن را برای شما تعیین می‌کند. فرمول بازارسازهای خودکار صرافی‌های مختلف با یکدیگر متفاوت است. برخی از آنها مانند یونی سواپ (Uniswap) و پنکیک سواپ (Pancakeswap) برای این کار از فرمول‌های ساده‌ای استفاده می‌کنند، در حالی که برخی دیگر مانند کرو (Curve) و بَلِنسر (Balancer) فرمول‌های پیچیده‌تری دارند.

شیوه عملکرد بازارسازهای خودکار

تصور کنید که جفت‌ارز ETH/UNI را انتخاب کرده‌اید و می‌خواهید در ازای فروش بخشی از اترهای خود، توکن یونی خریداری کنید. برای این کار باید توکن‌های اتر را به استخر واریز کرده و معادل آن توکن یونی دریافت کنید. در این صورت، حجم اتر موجود در استخر نقدینگی زیاد و حجم یونی موجود در این استخر کم می‌شود. بنابراین طبیعی است که قیمت یونی برای مدتی بالا می‌رود و در عوض، قیمت اتر کاهش پیدا می‌کند. این اتفاق تا جایی ادامه دارد که معاملاتی برعکس معامله شما از سوی دیگران انجام شود و قیمت دوباره به تعادل برسد. البته این اتفاق زودتر از چیزی که تصور می‌کنید می‌افتد؛ چراکه وقتی قیمت یک ارز دیجیتال (یا یک توکن) در یک صرافی کم می‌شود، افراد زیادی به خرید آن تمایل پیدا می‌کنند و قیمت آن دوباره به تعادل می‌رسد.

پس می‌توانیم این‌طور نتیجه‌گیری کنیم:

بازارساز خودکار، بر اساس نسبت وزنی دارایی‌های موجود در استخر، ارزش (یا قیمت) آنها را نسبت به یکدیگر تعیین می‌کند. در پروتکل‌های پیچیده‌تری همچون بَلِنسر (Balancer) که استخر‌های آن به‌جای یک جفت‌ارز شامل سبدی از ارزهاست، نحوه محاسبه این نسبت وزنی تا حدودی پیچیده‌تر است. اما در پروتکل‌هایی مثل یونی سواپ، سوشی سواپ و پنکیک سواپ که از ساده‌ترین شکل بازارساز استفاده می‌کنند، نسبت وزنی ارزها از رابطه x * y = k محاسبه می‌شود.

برای فهم بهتر این مکانیسم، جفت‌ارز ETH/USDT را درنظر بگیرید. اگر تعداد ETH را X، تعداد استیبل کوین USDT را Y و حجم نقدینگی استخر موردنظر را K در نظر بگیریم، در فرمول X * Y = K مقدار K همیشه ثابت خواهد بود. بنابراین پروتکل بازارساز خودکار، قیمت X و Y را به‌گونه‌ای تعیین ‌می‌کند که در فرمول بالا، K ثابت بماند.

استخر نقدینگی

با توجه به آنچه گفته شد، . در بازارساز خودکار نیازی به وجود دو طرف برای معامله نیست و تنها وجود یک فروشنده یا یک خریدار برای انجام معامله کافی است؛ . اما هنوز نیازمند آن هستیم که کسی این بازار را ایجاد کند. مثلاً وقتی که می‌خواهید . اتر خود را در ازای توکن دای (DAI) بفروشید، . قرارداد هوشمندی که طرف معامله شماست باید به اندازه کافی دای داشته باشد . تا به کیف پول شما واریز کند. اینجاست که پای تأمین‌کنندگان نقدینگی به میان می‌آید. نقدینگی بازارسازهای خودکار، از سوی کاربرانی ارائه می‌شود که اصطلاحاً «تأمین‌کننده نقدینگی» (Liquidity Provider یا به‌اختصار LP) نامیده می‌شوند.هر کاربری می‌تواند به میزان دلخواه خود، در تأمین نقدینگی استخر‌ها مشارکت داشته باشد. صرافی‌های مبتنی بر بازارساز، به‌منظور تشویق به تأمین نقدینگی بیشتر، همه یا بخشی از کارمزد مبادلات صرافی را به تأمین‌کنندگان نقدینگی اختصاص می‌دهند.

تأمین نقدینگی در استخر‌ها

فرایند کلی تأمین نقدینگی در استخر‌های بازارساز خودکار به این صورت است: . افرادی که قصد سپرده‌گذاری دارایی‌های خود را دارند، . با توجه به نرخ سود استخر‌های گوناگون، . استخر موردنظر خود را برای تأمین نقدینگی انتخاب می‌کنند. تأمین‌کنندگان نقدینگی، کیف پول خود را به قرارداد هوشمند استخر موردنظر متصل می‌کنند. به این ترتیب، . به قرارداد هوشمند اجازه می‌دهند به مقدار تعیین‌شده از توکن‌ها دسترسی داشته باشد. و از آن برای انجام مبادلات سایر کاربران استفاده کند . سپس مبلغ موردنظر برای تأمین نقدینگی را تعیین کرده و از هریک از جفت توکن موجود در استخر، . به میزان یکسان تأمین نقدینگی می‌کنند.

به‌عنوان مثال اگر بخواهید در استخر ETH/DAI مبلغ ۱ اتر را تأمین نقدینگی کنید، . باید معادل ۱ اتر، . از توکن‌های DAI هم سپرده‌گذاری کنید. بعد از سپرده‌گذاری دارایی‌ها در استخر موردنظر، . قرارداد هوشمند به اندازه سهم افراد از نقدینگی هر استخر، . توکن‌های LP همان استخر را به کیف پول آنها انتقال می‌دهد.

کارمزد مبادله توکن‌ها

کارمزد مبادله توکن‌ها، به‌صورت خودکار به استخر‌های مربوطه واریز می‌شود و کاربران به‌میزان سهمی که از نقدینگی هر استخر دارند، از کارمزدهای جمع‌شده درآمد کسب می‌کنند. در نهایت، تأمین‌کنندگان نقدینگی هر زمان که بخواهند می‌توانند توکن‌هایLPرا به قرارداد هوشمند واریز کرده و توکن‌های سپرده‌گذاری‌شده در استخر را به‌همراه سود حاصل از کارمزدها دریافت کنند. میزان و نحوه توزیع سود حاصل از کارمزد‌ها در میان تأمین‌کنندگان نقدینگی، بسته به مدل اقتصادی طراحی شده برای هر پروتکل متفاوت است. به‌عنوان مثال صرافی یونی سواپ،۰.۳٪از ارزش هر معامله را به‌عنوان کارمزد دریافت کرده و مستقیماً به تأمین‌کنندگان نقدینگی انتقال می‌دهد.

صرافی سوشی سواپ نیز۰.۳٪از هر معامله کارمزد می‌گیرد؛ . اما بخشی از آن را به پلتفرم کشت سود خود اختصاص می‌دهد. از طرفی پلتفرم‌های دیگر ممکن است . برای جذب کاربران بیشتر، . کارمزد کمتری دریافت کنند. مثلاً صرافی پنکیک سواپ،۰.۲٪از ارزش معامله را به‌عنوان کارمزد از معامله‌گران دریافت کرده . و به تأمین‌کنندگان نقدینگی اختصاص می‌دهد. اما همۀ داستان بازارسازهای خودکار و استخرهای نقدینگی این نیست. یکی از خطرات بالقوه برای تأمین‌کنندگان نقدینگی در بازارسازهای خودکار، زیان غیردائمی (impermanent loss) است که در بخش بعد آن را توضیح می‌دهیم.

بازارساز خودکار یکی از مهم‌ترین دستاوردهای امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) است.

اگرچه بازارسازهای خودکار در مقایسه با صرافی‌های دارای دفتر سفارشات محدودیت‌های خاص خود را دارند. و اگرچه کار با آنها به‌ راحتی صرافی‌های سنتی نیست، . اما نوآوری آن‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار ارزشمند است. نباید فراموش کنیم . که بازارسازهای خودکار هنوز در مراحل ابتدایی توسعه خود هستند. انواعی از این بازارسازها مانند یونی سواپ، . سوشی سواپ و پنکیک سواپ (PancakeSwap) که ما امروزه می‌شناسیم و استفاده می‌کنیم، . معمولاً رابط کاربری زیبا و کاربرپسندی دارند، . اما هنوز هم از نظر قابلیت محدود هستند.

این صرافی‌ها هم مانند هر نوآوری دیگری به زمان احتیاج دارند. تا همه قابلیت‌های خود را به نمایش بگذارند. و به حداکثر پتانسیل خود دست یابند. در آینده‌ای نه‌چندان دور و با پیشرفت هرچه بیشتر این فناوری، . بازارسازهای خودکار طوری طراحی خواهند شد. که علاوه بر کاربرپسندبودن، . کارمزد کمتر و در نهایت نقدینگی بیشتری را برای کاربران دیفای به ارمغان بیاورند.